Καλησπέρα! Θα είμουν ευχαριστημένος αν έχετε φωτογραφίες παλιών ταμπουράδον καππαδοκίας ή γενικότερα του πόντου και της μικράς ασίας, να της μυραστήτε με όλους έδω στο φόρουμ, σχετικά με μια έρευνα που κάνω τον τελευταίο καιρό.
1 «Μου αρέσει»
Πιστεύω πως σχεδόν ό,τι υπάρχει στο φόρουμ θα το βρεις στο νήμα Ταμπουράδες και πρώιμα μπουζούκια.
1 «Μου αρέσει»
Χμμμ… Έτσι περίπου είναι, αλλά φωτογραφίες μην περιμένεις να βρεις αρκετές…
Τώρα, “παλιών ταμπουράδων Καππαδοκίας” ή Πόντου, ή Μικρασίας: τα μεγέθη, σχήματα, αρματώματα κλπ. των ταμπουράδων αυτών, δεν νομίζω να διαφέρουν σε τίποτα από εκείνα των ταμπουράδων γενικώς, οπουδήποτε της Βαλκανικής, της Τουρκίας και της μέσης έως άπω Ανατολής. Μικροδιαφορές χωρίς σημασία θα επισημάνει, όποιος τυχόν επιχειρήσει συγκρίσεις.
Μιας και παρέπεμψα στο νήμα, έριξα και μια ματιά να το θυμηθώ. Δεν κατέβηκα βέβαια πάρα πολύ, γιατί είναι τεράστιο. Νομίζω ότι οι φωτογραφίες άρχισαν να πυκνώνουν στα σχετικώς πιο πρόσφατα μηνύματα, αλλά και πάλι δεν ξέρω αν θα βρεις πολλά από αυτές τις περιοχές.
Όμως στα σχετικώς πρώτα υπάρχουν δείγματα ηχογράφησης από ταμπουρά καππαδόκικο. Μάλιστα απ’ ό,τι θυμάμαι οι ίδιες ηχογραφήσεις επανήλθαν και μετά από κάμποσες δεκάδες μηνύματα, πιο ολοκληρωμένες (όχι απλώς δείγματα) και ίσως και πιο τεκμηριωμένες.
1 «Μου αρέσει»
Τι θες να πεις με το αρκετές; και δύο μικρά δείγματα να είχα, θα με βοειθούσε αρκετά.
Μήπως ξέρεις που μπορώ να βρω ορισμένα δείγματα;!
Το να βρεις κάπου φωτογραφία / - ες παλιών ταμπουράδων καππαδοκίας με σημείωση “βεβαιώνεται ότι πρόκειται για γνήσιους παλιούς ταμπουράδες καππαδοκίας”, ξέχασέ το βεβαίως. Από ΄κεί και πέρα, ψάχνεις…
Μα, ακριβώς εκεί: στα σχετικώς πρώτα μηνύματα του νήματος «Ταμπουράδες και πρώιμα μπουζούκια»! Αυθεντικοί Καππαδόκες χωρίς επιμιξίες, λίγα μόλις χρόνια μετά τον Ξεριζωμό (1930).
1 «Μου αρέσει»
Έχω την εντύπωση ότι ο φίλος μας Ορφρεμπέτης ψάχνει φωτογραφία, όχι ηχογράφημα.
Αρχικά ναι. Μετά, αφού ανεφερα και τις ηχογραφήσεις, ίσως να μπερδεύτεηκα εγώ με τη λέξη δείγματα:
1 «Μου αρέσει»
Ο,τι λινκ υπάρχει στο θέμα το πατάω και μου βγάζει “not found”. Μήπως μπορείς να επαναφέρεις της ειχογαφίσεις εδώ σε αυτό το θέμα;
Μήπως μπορώ να δω άπο κοντά σε κανένα μουσειακό χώρο;
Γενικά θέλω να έχω μια εντύπωση για το πως οι ταμπουράδες της περιοχής-χρονικής περιόδου(προ μικρασιατικής καταστροφής).
Αμα όμως ξέρετε πληροφορίες για την μορφή του ή της διαφορές του, μεγάλες ή μικρές από τον ταμπουρά της στεριανής Ελλάδας, θα ήταν αποδέκτες, π.χ: κοντό μπράτσο, ασυγκέρατσο, μεγάλη ηχητική τρύπα, κλπ.
Υποσιμίοση: επίσης άμα ξέρετε κανένα βιβλίο να μου προτείνετε θα ήταν πολύ βοειθιτικό, εκ τον προτέρων, ευχαριστώ πολύ και για όσα μου γράψατε μέχρι τώρα
Στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων θα βρεις αρκετούς. Να ξέρεις όμως ότι ο ταμπουράς είναι ένα μουσικό όργανο λαϊκό, με βασικό χαρακτηριστικό την έλλειψη τυποποίησης: Δεν είναι (π.χ.) πιάνο. Επομένως, υπάρχουν πάρα πολλές μορφές, μεγέθη κλπ. που είναι όλες αποδεκτές ως ταμπουράδες.
Το γεγονός, πάντως, της Μικρασιατικής Καταστροφής, σε τίποτα απολύτως δεν επηρέασε την εμφάνιση και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά των ταμπουράδων.
Αρκετά, αλλά εμένα προσωπικά κανένα δε με κατάστησε σοφότερο απ’ όσο το τελευταίο που διάβασα, που δεν είναι βιβλίο αλλά μία πτυχιακή που υπάρχει και ονλάιν: Λάμπρος Δραγατάκης, Η οργανολογία του ταμπουρά στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία, Παν/μιο Ιωαννίνων, τμ. Μουσικών Σπουδών, Άρτα 2019.
Περίπου οτιδήποτε είχε γραφτεί μέχρι το 2019 θα το βρεις εκεί στη βιβλιογραφία. Θα βρεις επίσης μια κριτική αποτίμηση της κάθε πηγής, γιατί μη θαρρείς ότι αρκεί να βρούμε κάπου γραμμένο «ο ταμπουράς ήταν έτσι» για να ισχύει κιόλας, είναι πολύ πιο περίπλοκα τα πράγματα.
Ασφαλώς, στον ταμπουρά αναφέρεται και το πολύ γνωστό, εδώ στο φόρουμ, βιβλίο του Στ. Κουρούση Από τον ταμπουρά στο μπουζούκι (βλ. εδώ), β’ έκδοση, 2 τόμοι, Αθήνα 2022 και 2023.
Συνηθίζω να παραπέμπω και σ’ ένα δικό μου κείμενο, «Οι ταμπουράδες». Είναι λίγο παλιό, 2009, και έκτοτε πολλά απ’ όσα λέει έχουν παρουσιαστεί πιο εμπεριστατωμένα σε νεότερα και καλύτερα κείμενα άλλων, για να καταρρίφθηκαν όμως δε νομίζω (απ’ όσο θυμάμαι κιόλας).
Γενικότερα, με μια υπομονετική αναζήτηση στο φόρουμ με τις λέξεις ταμπουράς, ταμπουράδες, θα βρεις πολλά, όχι όλα χρήσιμα: σίγουρα μερικά απλώς εκφράζουν απορίες, σε άλλα κάποιος μπορεί να αναζητάει ξερωγώ έναν μαθητικό ταμπουρά, σε άλλα να συζητάμε μες στο σκοτάδι για πράγματα που κανείς από τους συμμετέχοντες δεν τα κατέχει επαρκώς, αλλά με καλό κοσκίνισμα θα βρεις, κάπου μες στα πολλά, και τις πηγές που γυρεύεις.
Να ξεκαθαρίσουμε ένα πράγμα:
Αν ένας σημερινός άνθρωπος από οποιαδήποτε ξένη χώρα πει «έχω ακούσει για ένα όργανο στην Ελλάδα που το λένε μπουζούκι, αλλά δεν το έχω δει ποτέ, μήπως έχετε καμιά φωτογραφία;» θα του δείξουμε μια φωτογραφία και αυτό είναι. Η ερώτησή του έχει μια πολύ συγκεκριμένη απάντηση:
-Πώς είναι;
-Είναι έτσι.
Τέλος.
Αυτό που ρωτάς εσύ δεν είναι ούτε κατά διάνοιαν τόσο απλό. Αν αυτό που περίμενες είναι μια απάντηση του τύπου «είναι έτσι», προετοιμάσου για έναν καταιγισμό από πληροφορίες που όχι απλώς δε θα σου πουν «είναι έτσι» αλλά θα σε βάλουν να ξεχάσεις κι αυτά που ήξερες. Η πιο σύντομη απάντηση θα ήταν «είναι περίπλοκο»!