Τετράς η ξακουστή και το μυστήριο των κρυμμένων ντουζενιών

Μια που πιάσαμε τον Ανέστο ας μην τον αφήσουμε. Σούρα και μαστούρα σε Συριανό ντουζένι. Το τραγούδι ξεδιπλώνεται τόσο όμορφα πάνω στην ταστιέρα που με βάζει σε υποψίες. Πως γίνεται αυτά τα “δύστροπα” κουρδίσματα που για να παίξεις σ’αυτά πρέπει να κάνεις τα δάχτυλα κουβάρι, να γίνονται τόσο εύχρηστα σε κάποια τραγούδια;

Το συριανό ντουζενι υποτιθεται οτι εξυπηρετεί όλα τα Ρέ-Χιτζάζ κομμάτια (φυσικα στην πράξη δεν ισχύει αυτο). Ειναι φυσικό καποια απο αυτά να τσουλάνε πολύ ομαλά.

Συμφωνώ απόλυτα. Μάλιστα πολλές φορές νομίζω ότι τα ντουζένια ξεπερνάν τους δρόμους και έχουν να κάνουν με συγκεκριμένα περάσματα και πατήματα. Δεν ξέρω αν γίνομαι κατανοητός αλλά θα φέρω ένα παράδειγμα. Στο αραμπιέν λέμε ότι ταιριάζουν τα χουζάμ. Δεν ταιριάζουν όλα τα χουζάμ όμως, αλλά εκείνα που ακολουθούν τη συγκεκριμένη φόρμα του ντουζενιού. Έχω δοκιμάσει τραγούδια στο αραμπιέν και μου βγήκε η ψυχή. Υπάρχουν άλλα (κυρίως αδέσποτα) που κουμπώνουν απίστευτα. Και μόνος μου που δοκίμαζα να σκαρώσω κανένα σκοπό, πάλι υποχρεωνόμουν να σταθώ εκεί που ήθελε το κούρδισμα. Δηλαδή αν δοκιμάσει κάποιος να φτιάξει ένα πρόχειρο ζειμπεκάκι σε χουζάμ στο αραμπιέν θα μπορεί πολύ εύκολα να το περάσει στο ρελαρε. Το αντίστροφο όμως δεν ισχύει πάντα. Εκεί πατάει και ο συλλογισμός μου για τις πρώτες ηχογραφήσεις της τετράδας.

το συριανό είναι χτισμένο για το χιτζασκιάρ και το πειραιώτικο, που έχουν άλλη δομή από το χιτζάζ. όταν δοκίμασα να περάσω χιτζάζ στο συριανό δυσκολεύτηκα! για τα υπόλοιπα βλέπουμε αυτό που λέμε για μακάμια και δρόμους, κάποιοι κλάδοι ταιριάζουν κι άλλοι όχι τόσο.

Ναι ειναι και για Χιτζαζκιάρ και Πειραιώτικο φυσικά. Η Σιb είναι κοινή και σε ολους αυτους τους δρόμους.

Δεν εχω παίξει πολλά πράματα σε συριανό προσωπικά αλλά ελπίζω να βρώ χρόνο να το κάνω.

Δυσκολεύει όντως τοσο πολύ η διαφορά μεταξύ Ντό και Ντό#? Μάλλον θα εννοείς τροπικά στο ύφος πιο πολύ?

άμα δεις και το κείμενο για τους δρόμους, το χιτζάζ έχει τετράχορδο (στο ντουζένι σιb-μιb) ενώ το χιτζασκιάρ πεντάχορδο (σιb-φα) το χιτζάζ λοιπόν χρησιμοποιεί αρκετά το μιb (1ο τάστο στο καντίνι) ενώ το χιτζασκιάρ παίζει γύρω από την πέμπτη του (το φα, 3ο τάστο στο καντίνι). ειδικά στον πειραιώτικο, στο συριανό βγαίνει μια συμμετρική δαχτυλοθεσία 0-2-3-4 και στην μεσαία και στο καντίνι. εκεί βγαίνουν τα περισσότερα κομμάτια (μεμέτης, ξέμαγκας, ένας μάγκας στον τεκέ μου, κλπ).
αντίθετα, όταν δοκίμασα να περάσω το “δερβισάκι” που είναι χιτζάζ, δυσκολεύτηκα -κι ήμουν με τον σταύρο στο μαγαζί, ρόμπα έγινα! άλλη φρασεολογία, και δεν αξιοποιεί το ντουζένι. το καραντουζένι είναι σαφώς πιο ταιριαστό, γιατί σου δίνει σε ανοιχτές την υποτονική και την τέταρτη που είναι βάσεις των 4/5χόρδων του χιτζάζ.

Πολύ ωραίο παίξιμο!!
Εχω μια απορία μόνο, ήθελα να ρωτήσω, αφού είναι το ντουζένι σε σιb σιb ρε, η μελωδία δεν θα ήταν καλύτερο να παίζεται στη μεσαία για να ακούγεται στα ανοιχτά η ρε μαζί με τη σιb;
Συγχαρητήρια ξανά!

Δίκιο έχεις, δεν το είχα σκεφτεί. Το σακκάκι νομίζω να εννοείς γιατί ο τρελάκιας δεν παίζεται και τόσο καλά. Ίσως να φταίει που στο ντουζένι σιb έχω κουρδισμένο ένα οργανάκι με πολύ λεπτή ταστιέρα που κάνει πολύ δύσκολο το να παίζεις στη μεσαία και να χτυπάς και την κάτω ανοιχτά. Εκεί πρωτοέβγαλα τα τραγούδια αυτά και οδηγήθηκα από το όργανο στην κάτω χορδή. Στο παλιό μπουζούκι βέβαια με ταστιέρα για δάχτυλα μπετατζή όλα γίνονται πανεύκολα. Παρ’ολα αυτά δοκίμασέ το και με τους δύο τρόπους και βλέπεις πως πάει και στα δάχτυλά σου. Εμένα έτσι όπως το έπαιξα μου βγαίνει πιο αεράτα και τσαχπίνικα και μου φέρνει στο παίξιμο του Ανέστου

Ναι, το σακάκι εννοώ. Κούρδισα ενα μπουζούκι με φαρδύ μάνικο, οπότε δεν είχα πρόβλημα με την απόσταση. Η αλήθεια είναι ότι με το ευρωπαϊκό κούρδισμα, στο καντίνι πάνε τα δάχτυλα γιατί είναι συνήθως πιο καθαρή για μελωδία. Ομως στο κούρδισμα ρε-λα-ρε, μένει η ρε και η λα ανοιχτή όταν παίζουμε στο καντίνι, γι’ αυτό είμαι υποψιασμένος για το σιb-σιb-ρε, ώστε να έχουμε και εκεί δύο διαφορετικές νότες στις ανοιχτές!

Τέλος πάντων, αυτά είναι λεπτομέρειες, το θέμα είναι να βγαίνει αεράτα και τσαχπίνικα όπως λές!!

Eνα μικρό απόσπασμα από τον 80 χρονο τότε(2007) Τάκη Τζιρίτα να παίζει αραμπιέν ντουζένι.Ο Τακης Τζιρίτας
από το Τολό άργους έμαθε τα ντουζένια από τον παππού του και τον πατέρα του με καταγωγή την Σύρα.

1 «Μου αρέσει»

εχεις δικιο…Ο Στέλιος Βαμβακάρης επανηλειμμενα εχει πεί ότι τα ντουζενια παιζονται κυριως στη μεσαια χορδή και οι αλλες 2 χορδες χρησιμοποιούνται ελαχιστα και κυριως για τον ισοκρατη.Αυτο επιβαιωνεται αν δουμε τα γνωστα βιντεο του Στέλιου Βαμβακαρη όπου παιζει τα ντουζενια…

Τι όμορφο, γιαβάσικο παίξιμο !
Σε ευχαριστούμε και πάλι Σταύρο που μας το έδωσες !!

ενδιαφέρον, αρχικά παίζει το κλασικό σεγκιάχ του αραμπιέν, μετά λέει “σαμπάχ” και παίζει χουζάμ (χιτζάζ από ρε και κατάληξη στο σι, ίδια διαστήματα με σι σαμπάχ στο μπουζούκι) και μετά καταλήγει σε ράστ από σολ. στο τέλος λέει αραμπιέν (σαν να ανακοινώνει δρόμο) και ξαναπαίζει τον αρχικό σκοπό.


Ο μαστούρας σε συριανό ντουζένι σε τόνο σολ που είχα υποσχεθεί.
Υπενθυμίζω ότι δεν είμαι θεωρητικός ή δάσκαλος των ντουζενιών ,απλά
μιά πρόταση διατυπώνω.Ισως είναι κάπως …μινιμαλιστική από ανοιχτές,
πάντως δεν νομίζω ότι ξεφεύγει από το ύφος του Μάρκου.

1 «Μου αρέσει»

ωραίο είναι, ειδικά στην εισαγωγή. αλλά τονίζεται πολύ η σιb εκεί που θέλει να τονιστεί η σολ σαν ισοκράτης (στη φωνή δηλαδή). μήπως να έπαιζες την μελωδία στην ψηλή οκτάβα για να έχεις την σολ ανοιχτή για ισοκράτη; και εκεί που κλείνει η μελωδία και θέλει D7, μήπως στην μπουργάνα να έπαιζες δεύτερο τάστο με τον αντίχειρα (νομίζω το έκανες κάποια στιγμή).

1 «Μου αρέσει»

Οσον αφορά την πρώτη πρόταση,είναι αλήθεια ότι έχω μιά εμμονή με τη σι ύφεση
και δεν συνεμορφώθην πρός τας υποδείξεις που μου έγιναν κ α ί πριν την ηχογράφηση.
Την δεύτερη πρόταση θα την δοκιμάσω ,μόλις πάρω το μπουζούκι στα χέρια.
(Κείται μακράν του υπολογιστή…)

περάστε από την διεύθυνση ντουζενιών δι’υπόθεσίν σας…
τώρα μου ήρθε μια ιδέα: μήπως παιχτεί από ανοιχτό ντουζένι, και να παίζει ο αντίχειρας 3ο τάστο το σιb στην εισαγωγή και 2ο το λα στο κλείσιμο.

Ο μαστούρας μουσικά είναι “περήφανο” κομμάτι .Πράγματι το ανοιχτό ντουζένι
είναι σε θέση να αποδώσει αυτή την ,ας μου συγχωρεθεί ο όρος,μουσικη’‘υπερηφάνεια’’.
Τουλάχιστον σε μια πρώτη προσπάθεια αυτό είχα αντιληφθεί.Ευχής έργο είναι
να ανεβάσει κάποιος το κομμάτι βάσει της πρότασης του Νικόλα για να προκύψει
και εναλλακτικό άκουσμα.(Εγώ ,δυστυχώς πρός το παρόν,καταγραφικό γιόκ.)

Νά το και από ανοιχτό σολ. Συγχωρείστε το ατζαμίδικο παίξιμό μου αλλά δεν έχω συνηθίσει να παίζω και πολύ με τον αντίχειρα και είχα από την μία να ικανοποιήσω την εμμονή του ασυμμόρφωτου bilad με τη Σιb και από την άλλη να παλέψω με την τετραπλή μουργκάνα.
Liga αυτό που είπες για 2ο τάστο να πατήσω τη λα δε το κατάλαβα.

ωραίος! στη δεύτερη εισαγωγή μπαίνεις ωραία με την μπουργάνα (στο 1.07), και επίσης χρησιμοποιείς σωστά το 2ο τάστο (στο 1.02). όντως ζόρικη η τετραπλή μπουργάνα…
κάνω και μια σκέψη τώρα, ότι τέτοια μινοράκια (και ειδικά με τόσα ακκόρντα) δεν ταιριάζουν στα ντουζένια και τζάμπα παιδευόμαστε!
σόρρυ που δεν ανεβάζω βίντεο αλλά δεν έχω καταγραφικό ούτε κανάλι στο ουτούμπ.
νίκος