Λογικά όχι μόνο θα το πήρε πίσω μην του πήρε και αυτά που είχε να λέτε.
Για τον Λαζαρίδη διαβάζουμε και στο βιβλίο του Στέφανου Καραγιάννη, Δραπετσώνα, η πονεμένη μάνα (2015). Αφού αναφερθεί στο καφενείο του Πέτρου Στραγαλά στην Κρεμμυδαρού (οδός Σμύρνης και πάροδος Κρεμμυδαρούς, σημερινή Αγωνιστών Πολυτεχνείου), γράφει:
«Απέναντι από τον καφενέ, στην άλλη γωνία και σε απόσταση πέντε μέτρων περίπου, ήταν το οργανοποιείο του Κυρ. Λαζαρίδη, ένα μικρό εργαστήρι ημιυπόγειο τρία μέτρα μήκος επί δύο πλάτος. Είχε έναν πάγκο εργασίας και γύρω στους τοίχους καρφωμένα τα χνάρια του, με τα οποία έφτιαχνε κάθε λογής μουσικά έγχορδα, κιθάρες, μπουζούκια, μπαγλαμάδες, μαντολίνα, σαντούρια, βιολιά, ούτια και λαγούτα.
Εμπρός από το μαγαζί του Κυρ. Λαζαρίδη υπήρχε ένας μικρός υπαίθριος χώρος που συγκεντρώνονταν τους καλοκαιρινούς μήνες όλοι αυτοί που έγραφαν, έπαιζαν και τραγουδούσαν τα ρεμπέτικα λαϊκά τραγούδια τους… Ενώ τους χειμερινούς μήνες συγκεντρώνονταν απέναντι στο καφέ ουζερί του μπάρμπα Πέτρου. Ανάμεσα στις δύο γωνίες αυτές, που τις διαπερνούσε ένα στενό μικρό σοκάκι περίπου τριών μέτρων, ήταν η πάροδος της Κρεμμυδαρούς. Εκεί ήταν και το σπίτι του Κυρ. Λαζαρίδη, συνέχεια πίσω από μαγαζί του. Είχε μια υπέροχη γυναίκα, τη Γεσθημανή, και δύο γιους. […]
Ο Κυρ. Λαζαρίδης καταγόταν από τη Σμύρνη, πολέμησε ενάντια των Τούρκων μέχρι το τέλος του πολέμου της Μ. Ασίας, όμως συνελήφθη και κατόρθωσε να ξεφύγει μαζί με άλλους και να έλθει στην Ελλάδα. Στη Σμύρνη άφησε την περιουσία του, τα δύο σπίτια του, τα υπάρχοντά του, καθώς και το οργανοποιείο του με την έκθεση, που ήταν ένα μεγάλο και ωραίο μαγαζί που έφτιαχνε τα όργανα αρκετών Ελλήνων και Τούρκων καλλιτεχνών.
Ο Κυρ. Λαζαρίδης ήταν πάρα πολύ καλός τεχνίτης οργανοποιός, υπήρχαν και άλλοι οργανοποιοί στον Πειραιά στην οδό Αλιπέδου, στον ηλεκτρικό σταθμό, και κάποιοι στη Δραπετσώνα, μα σαν τον Λαζαρίδη κανείς. Στο οργανοποιείο του, στην Κρεμμυδαρού, έρχονταν τα απογεύματα όλοι οι επώνυμοι καλλιτέχνες του έντεχνου ρεμπέτικου λαϊκού τραγουδιού και τους έφτιαχνε τα όργανα.»
2 «Μου αρέσει»
Τα χνάρια! Λέγεται ακόμα αυτή η λέξη; Σημαίνει το πατρόν.
Στη λαϊκή ναυπηγική τέχνη, του καραβομαραγκού δηλαδή, λέγεται ακόμα. Υπάρχουν «χνάρια» για τα στραβόξυλα των καραβιών, που τοποθετούνται το ένα δίπλα στο άλλο στη «σάλα», την εδαφική επιφάνεια όπου θα δημιουργηθεί το «χνάρι» του πλοίου.
Αχνάρι/χνάρι/ιχνάρι
• ③ copy made by superimposing a transparent sheet on an original, tracing (syn αντίγραφο 2):
o πώς να κάμεις αχνάρια, πώς να τα τοποθετήσεις απάνω στις εικόνες και να τις αντιγράψεις με προσοχή (Papantoniou)
• ⓓ pattern, mold, model, blueprint, template (syn αθιβόλι 1, καλούπι, πατρόν, πρότυπο, στάμπα, σχέδιο, φόρμα):
o ~ του σακκακιού, του φορέματος |
o πήρε τ’ αχνάρια για το παντελόνι |
o έκανε αχνάρια για τη βάρκα |
o όλοι τους είναι κομμένοι στο ίδιο ~, λένε τα ίδια λόγια, σκέφτουνται τα ίδια πράματα (KPolitis) |
o εικόνα ενός κόσμου, που δε θα ξαναγίνει πια στα ίδια χνάρια (Karantonis) |
o απάνω στα ίδια χνάρια έχει κοπεί και η ερμηνεία, που δίνει ο Sigmund Freud στη γένεση και στην ακμή του πολιτισμού (Papanoutsos)
• ⓔ contour, outline (syn περίγραμμα):
o το ποίημα δεν έχει καμιάν ακέραιη μορφή, … είναι μόλις σημειωμένα τα αχνάρια της μορφής του (Tsatsos) [fr postmed αχνάριν bes χνάριν ← MG ιχνάριν ← MG ιχνάριον (Du Cange s.v. χναρόν & χναριόν
[erroneous for χνάριον & χνάρι; χναρόν was reconstructed fr ακρόχναρα & παλιόχναρα, ib.]), this dimin of AG ¬χνος; cf also dimin ιχνίον and cpd αντίχνι]
https://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=αχνάρι&sin=all
2 «Μου αρέσει»
Εννοούσα αν το λένε οι σημερινοί οργανοποιοί, ή αν το έχουν αντικαταστήσει με πιο μοντέρνα λέξη.
Αυτή την πληροφορία νομίζω πρέπει να την δούμε με μια επιφύλαξη… δεν νομίζω ότι ο Λαζαρίδης λέει κάπου ο ίδιος ότι είχε δικό του μαγαζί στη Σμύρνη, με έκθεση μάλιστα…
1 «Μου αρέσει»
Η διήγησή του στον Χατζηδουλή ξεκινάει με τη φράση «Στο Βουδάριο Καππαδοκίας της Μ. Ασίας γεννήθηκα το 1905». Τέτοιο τοπωνύμιο στην Κ. δεν ξέρω να υπάρχει.
[Πολύ μεγάλος, ο πιο τεχνίτης απ’ όλους], ο πρώτος. Έπαιζε κλαρίνο, ταμπούρ, μπαγλαμά, κιθάρα, μπούκι, πιάνο. Μεγάλος μουσικ[ός. Ο μόνος που ήξερε όλους τους δρόμους]
Η αλήθεια είναι ότι γκουγκλάροντας «Βουδάριο Καππαδοκίας» εμφανίζονται όλο ευρήματα είτε σχετικά με τον Λαζαρίδη, είτε με την ένδειξη:
Δεν υπάρχουν:
Βουδάριο| Πρέπει να περιλαμβάνει τον όρο: Βουδάριο
Θα μπορούσε κανείς να αναζητήσει όλες τις πιθανές διαφορετικές γραφές / μεταγραφές, συμπεριλαμβανομένων και των πιθανών λαθών, αλλά δεν έκατσα να το κάνω. Μια ματιά στη Βικιπαίδεια έριξα, όπου όμως το λήμμα για την Καππαδοκία είναι σχεδόν σαν να μην υπάρχει. Ή να ψάξει χάρτες με τα τοπωνύμια που χρησιμοποιούνταν πριν την Καταστροφή.
Πάντως πιθανόν να υπάρχει όντως λάθος. Ωστόσο στην αρχική πράσινη φτγρ της εφημερίδας, Βουδάριο διαβάζω.
Λήμμα bu(ü)dar στο τουρκικό μου λεξικό δεν υπάρχει. Ως τοπωνύμιο (ίσως και ως επίθετο όνομα) απαντά σποραδικά στην Ουγγαρία.
Πιστεύω ότι για να είναι πολλά τα ευρήματα του Γκουγκλ σχετικά με τον Λαζαρίδη (κάποια και εδώ στο φόρουμ!), πάει να πει ότι ο Χατζηδουλής κάπου θα τα έχει δημοσιεύσει. Δε νομίζω τόσος κόσμος πια να είχε πρόσβαση στο φύλλο των Νέων του '74, και μάλιστα να ήξεραν ότι υπάρχει αυτό το φύλλο.
Αν λοιπόν υπάρχει λάθος, αυτό έγινε ανάμεσα στη στιγμή που πραγματοποιόταν η συνέντευξη και στην εκτύπωση της εφημερίδας. Δύο πιθανότητες μπορώ να φανταστώ:
- ή ο Λαζαρίδης είπε κάτι που δεν ήταν Βουδάριο, αλλά ο Χ’δουλής το στραβάκουσε και το κατέγραψε ως Βουδάριο - άρα μοιάζει ακουστικά
- ή είπε κάτι που και πάλι δεν είναι Βουδάριο, ο Χ’δουλής το κατέγραψε σωστά, αλλά μετά αντιγράφηκε λάθος - άρα μοιάζει οπτικά.
Δεν ξέρω αν ο Χ’δουλής μαγνητοφωνούσε ή κράταγε σημειώσεις επιτόπου. Στην περίπτωση που μαγνητοφωνούσε, δεν ξέρω αν την απομαγνητοφώνηση την έκανε στο χέρι ή σε γραφομηχανή. Αν την έκανε στο χέρι, δεν ξέρω τον γραφικό του χαρακτήρα, ώστε να υποθέσω ότι μπορεί το τάδε γράμμα να το γράφει παρόμοιο με το δείνα. Αν την έκανε στη μηχανή, μπορεί να παρεισέφρησε ένα τυχαίο τυπογραφικό λάθος (τα πληκτρολόγια τότε ήταν ίδια όπως τώρα: ΕΡΤΥΘΙΟΠ κλπ.).
Συνεπώς αυτός ο δρόμος, μήπως εννοούσε αυτό, μήπως εννοούσε εκείνο, είναι αδιέξοδος. Αν είχαμε έναν χάρτη ή μια αναλυτική λίστα τοπωνυμίων, θα μπορούσαμε να δούμε ποιο μοιάζει είτε οπτικά είτε ακουστικά είτε μέσω γειτονικών πλήκτρων με «Βουδάριο».
Τέλος, υπάρχει και η πιθανότητα να είναι όντως Βουδάριο. Επειδή δεν το ξέρουμε ο Νίκος, εγώ και ο Γούγλης; Σιγά.
Ευχαριστώ Άνθιμε. Προστέθηκε και αυτή η αράδα που έλειπε και επίσης διορθώθηκαν κάποια λάθη πληκτρολόγησης και στα δύο κείμενα.
2 «Μου αρέσει»
Τον ξέρεις Σπύρο; Πιστεύεις ότι είναι άνθρωπος που θα μπορούσε να τον ενοχλήσει οποιοσδήποτε άγνωστος για ένα τέτοιο ερώτημα; Αν ναι, του γράφω τώρα επιτόπου.
δεν τον γνωριζω, αλλα αφου γραφει το email του δημοσίως?
νομιζω θελει να τον υπολογίζουμε για βοήθεια …
και στην δημοσιευση του mikrasiatis, ετσι το γράφουν.
Του Χαρίτωνος Ε. Φραγκούλη
Ο Κυριάκος Λαζαρίδης (γνωστός και ως Πεσματζόγλου ) θα περάσει για να αφήσει το στίγμα του αθόρυβα , μα πολύ βαθιά , δημιουργικά και ανεξίτηλα , στο χώρο της κατασκευής μουσικών οργάνων ,ως ο πιο παλιός οργανοποιός της ιστορίας του ρεμπέτικου. Γεννημένος στο Βουδάριο της Καππαδοκίας το 1910 στη Μικρά Ασία,
Ωραία, του έγραψα και περιμένουμε.
Το αναφέρω για να μην του γράψουν κι άλλοι και βομβαρδίσουμε τον άνθρωπο με μηνύματα!
Ναι αλλα΄, απ’ ό,τι βλέπω, με παραπομπή στην ίδια συνέντευξη, στα Νέα.
https://mikrasiatis.gr/kyrikaos-lazaridis-pesmatzoglou-o-mikrasiatis-organopoios-tou-rempetikou/
Στον Χατζηδουλή λέει 1905.
Και ο Μουστάκας: 1905, Βουδάριο Καππαδοκίας, παραπομπή στα Νέα, και προσθέτει:
Αυτοβιογραφικό χαρακτήρα είχε ακόμη μια συνέντευξή του το 1981 στο περιοδικό «Ήχος & Hi-Fi», από το οποίο αντλήσαμε συμπληρωματικά στοιχεία.
Και σε υποσημείωση: «'Ήχος & HiFi», Ιούνιος 1981.
https://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/25722?lang=el#page/238/mode/2up
Συμπλήρωση (με τη βοήθεια του Σπύρου):
Και έχουμε κι αυτό από την εγγονή του
1 «Μου αρέσει»