Σχετικά με Τζουρά

Καταλαβαίνω οτι για τους γνώστες του ρεμπέτικου, το να συζητιούνται θέματα σε πολύ βασικό επίπεδο μπορεί να γίνει βαρετό, γιαυτό ζητώ συγνώμη εκ των προτέρων αλλα ως ερασιτέχνης και κάτοικος άλλης χώρας είμαι λίγο περιορισμένος όσων αφορά πηγές γνώσεων.
Εβλεπα χθές στο “εσύ-σωλήνας” την συνέντευξη του Κώστα Παπαδόπουλου ο οποίος ανέφερε κάποια στιγμή οτι το 70 κάποιοι παραγωγοί άρχισαν να βάζουν τζουρά αντί για μπουζούκι σε κάποια νέα τραγούδια, πράγμα που ο ίδιος βρήκε όχι μόνο βαρετό άλλα και αρνητικό για το ίδιο το μπουζούκι. Εκέι διαπίστωσα οτι γνωρίζω λίγα πράγματα για το πως διαμορφώθηκε αυτό το όργανο. Βέβαια γνωρίζουμε οτι πολύς κόσμος όπως ο Γεννήτσαρης και ο Μουφλουζέλης ήταν καλοί τζουράρηδες αλλα δεν έχω ιδέα για το πώς και πότε διαμορφώθηκε αυτό το όργανο και εαν υπήρχαν κάποιοι συγκεκριμένοι κατασκευαστές που του έδωσαν τη σημερινή του μορφή, αν και φαντάζομαι οτι θα υπάρχουν και πρακτικοί λόγοι για το μικρό του μέγεθος( ταξίδια, φυλακές κλπ) Πέρα απο την κατασκευή του, δεν γνωρίζω και το εξής: γιατι εφόσων αποδεχόμαστε οτι ο τζουράς έχει την δική του χροιά στην μουσική μας και απαιτεί κάπως διαφορετική προσέγγιση στο παίξιμο, και τεχνικά και μουσικά, παραμένει το δεύτερο όργανο μπουζουξήδων; Γιατί δεν βλέπουμε (περισσότερους) ανθρώπους να ειδικεύονται σε αυτό το όργανο και να αναδεικνείουν το ιδιαίτερό του χρώμα; Πιστεύετε οτι ο τζουράς έχει αναδεικτεί ως όργανο και ως χαρακτήρας στον ίδιο βαθμό με το μπουζούκι, και αν όχι γιατί; Υπάρχει κάποια βιβλιογραφία σχετικά με την κατασκευή του; Υπάρχουν παλαιοί τζουράδες γνωστών κατασκευαστών σήμερα; Μήπως γνωρίζουμε και πώς προέκυψε η ονομασία; Θα μπορούσατε να προτείνετε ονόματα και ηχογραφήσεις μουσικών που ασχολήθηκαν κυρίως με αυτό το όργανο;

Ευχαριστώ

Αν δεν κανω λαθος αυτο δεν ειναι το ‘‘μισομπουζουκο’’?
Διορθωστε με αν κανω λαθος.Παντος παιδια εγω επιασα ενα τζουραδακι πριν λιγες εβδομαδες και το καψουρευτηκα να σας πω την αληθεια…ειχε ενα βραχνο ηχο,αλλα ωραιο…τωρα θα μου πειτε γουστα ειναι αυτα…

καλησπερα
Εχει πολυ ωραίο ήχο αλλα δε το ευχαριστιέμαι λόγω του μεγέθους. Μικρός μανικας, δε μπορεις να παιξεις οπως στο μπουζούκι. Βεβαια ισως να είναι για αλλου είδους τραγούδια (εννοω τα πολυυυυ παλια που δε μου κάνουν κέφι ιδιαίτερα, πριν το 35)

άλλο το μισομπούζουκο και άλλο ο τζουράς…

Ο τζουράς λόγω του ότι έχει μικρό σκάφος δεν είναι ευκολόχρηστος στο χειρισμό γιατί δεν μένει σταθερός όπως το μπουζούκι. Οπότε τρέμουλα και λοιπά κόλπα ξεχάστε τα…

Μόνο τραγούδια με απλή μελωδία και ακκόρντα… Εγώ αυτό πιστεύω…

ρε παιδιά, μην τα παραλέμε…

Ο τζουράς δεν είναι μισομπούζουκο, είναι όργανο που (κατα τη γνώμη μου) μπορεί να θεωρηθεί οτι ανήκει στους ρεμπέτικους ήχους…και όσον αφορά το τρέμολο…όπως και σε ένα μαντολίνο που έχει ίδιο περίπου μέγεθος ηχείου, μπορείς να κάνεις ότι θέλεις(αντε να κουνηθεί λίγο ο καβαλάρης καμιά φορά.). Η μεγάλη διαφορά για εμένα είναι το ότι, λόγω χαλαρών χορδών, η ομορφιά του οργάνου είναι όταν παίζεται ανοικτός, χρησιμοποιόντας οσο περισσότερο απο το μήκος χορδής γίνεται…

Ποια η διαφορα ρε βλαμηδες?
Αναμεσα στο μισομπουζουκο και το τζουραδακι
Ευχαριστω και συγγνωμη για την αμαθεια μου σχετικα με το ειδος,αλλα εγω αυτη την εντυπωση ειχα

μηπως το μισομπουζουκο έχει μανικα κανονικού μεγέθους αλλα μικρότερο σκαφος;
Υποθεση κανω . Δεν εχω δει μισομπουζούκο απο κοντα. Παντως ο τζουράς εχει μικρότερο μανικα και σκάφος

Ρίξτε καμιά ματιά κι εδώ…

ίσως βγάλετε κάποια συμπεράσματα…

Όλα σε αυτό τον κόσμο, είναι σχετικά…

Δεν νομίζω ότι τα λες και άσχημα και μάλλον έχεις ήδη κατανοήσει μέρος της φιλοσοφίας του οργάνου.

Τζουρά δεν έχω και συνεπώς η γνώμη μου δεν είναι αμερόληπτη. Μπορείς να παίξεις τα περισσότερα τραγούδια, αλλά θα έχουν άλλο ύφος χωρίς να σημαίνει ότι θα είναι λιγότερα αρεστά.

Ορισμένα θα ακουγόνται ωραία, ειδικά αν το ύφος τους έιναι να παίζονται έτσι. Και τα περισσότερα ρεμπέτικα δεν θα ακούγονται άσχημα.

π.χ.

//youtu.be/GBoSv_fkE5I

Μια πιθανή εξήγηση γιατί ο τζουράς δεν είναι πρωταγωνιστικό όργανό είναι ο ήχος του και ο τρόπος παιξίματος όπως λέει και ο Γιώργος (86). Φυσικά και μπορείς να κάνεις ταξίμια στον τζουρά αλλά ο στρογγυλός ήχος του μπουζουκιού τους δίνει άλλη χάρη (ίσως επειδή έτσι έχουμε συνηθίσει κι όλας).

Φυσικά δεν τα λέω αυτά για να πτοηθείς. Είναι γούστα. Αλλά γνώμη μου είναι ότι σκέτοι τζουράδες δεν θα ήταν τόσο ωραίο το “Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας”. Το δέσιμο όμως τζουρά - τρέμολο στο μπουζούκι στο 2ο και 3ο μέρος του παραπάνω κομματιού το κάνουν ακόμα πιο ωραίο. Συνεπώς, το ηχητικό αποτέλεσμα που βγαίνει από τα λαϊκά όργανα μαζί τα καθιστά κατά κάποιο τρόπο συμπληρωματικά.

Ωραιό να έχεις 1 λαϊκή κιθάρα, και 3 μπουζούκια αλλά μάλλον καλύτερο να έχεις 1 κιθάρα, 2 μπουζούκια, 1 τζουρά, 1 μπαγλάμα (ή τέλος πάντων κάτι τέτοιο)

Ένα άλλο παράδειγμα ακολουθεί.

//youtu.be/dxg7QD5BXF8

//youtu.be/hWJt3L2Jghc

Ίδιο τραγούδια, διαφορά πρωταγωνιστικού οργάνου. Και οι δύο εκτελέσεις είναι πολύ ωραίες. Γούστο στον κάθε έναν πώς θα το παίξει και ποιά του αρέσει περισσότερο.

Όλα τα όργανα όταν παίζονται με σεβασμό όμορφα είναι. Μιας και ανέφερες τον Γενίτσαρη δες στην αρχή του video πόσους τζουράδες έχει μες στη “γυάλα” (άπειρους)!! (έχει και 3 μπουζούκια παρόλα αυτά :wink: )

//youtu.be/YmeccRtYJVQ

Υ.Γ.: Το 2ο παράδειγμα ίσως να έιναι λίγο ατυχές γιατί…Δρόμος έιναι αυτοί. Και με τζουράδες, πάλι θα έγραφαν!!

Υ.Γ.2.: Αλέξανδρε, όπως καταλαβαίνεις μόλις έκανες την αρχή. Μόλις κυριεύσεις τον τζουρά, ετοιμάσου για το μπουζουκι!

Υ.Γ.3.: (Άσχετο) Έρωτηση δημοσιογράφου: “Για εσάς τί είναι ρεμπέτης”, Απάντηση Γενίτσαρη: “Ρεμπέτες δεν υπάρχουν πια…Τί ρεμπέτης είναι αυτός; Δεν έχει κάνει φυλακή, δεν έχει κάνει εξορία, δεν έχει καπνίσει χασίσι”

Τζουράς

	 			[b]Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια[/b]

		 									Μετάβαση σε: [πλοήγηση](http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B6%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%AC%CF%82#column-one), [αναζήτηση](http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B6%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%AC%CF%82#searchInput)
		 			 [[IMG]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Tzouras.jpg/150px-Tzouras.jpg[/IMG]](http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Tzouras.jpg)  [[IMG]http://el.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png[/IMG]](http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Tzouras.jpg)

Τζουράς.

Ο τζουράς είναι νυκτό μουσικό όργανο, οκτάχορδο ή εξάχορδο. Έχει μανίκι και κεφαλάρι μπουζουκιού, αλλά μικρότερο σκάφος, περίπου διπλάσιο από τον μπαγλαμά. Κατασκευάζεται από τα ίδια υλικά και με παρόμοιες τεχνικές με το μπουζούκι.
Ο ήχος του θυμίζει μπουζούκι αλλά έχει τη δική του ιδιαίτερη χροιά, γι’ αυτό ο τζουράς έχει κατακτήσει την θέση που έχει σήμερα στην ελληνική λαϊκή ορχήστρα.

Από το τελευταίο βιντεο με το γενίτσαρη…

Δεν έχουν παει φυλακή , δεν έχουν κανει εξορία, δεν έχουν καπνισει χασίσι…αρα δεν είναι ρεμπετες…

Αν αυτοί είναι οι ρεμπετες τότε δε θελω να γίνω… ευχαριστω δε θα παρω.
δε θελω να υποτιμήσω αυτα που λεει, αλλα μηπως τελικά πρεπει να ακουμε και να αποφασιζουμε τι θα κρατησουμε απο τους παλιους;

Τελικά καταλήγουμε στο γνωστό συμπέρασμα

ο τζουράς ήταν και παραμένει το δεύτερο όργανο μπουζουξήδων, χωρίς κανείς να μπορεί να το αιτιολογήσει…απλά γιατι έχουμε αποδεχτεί οτι ο βασικός ήχος είναι το μπουζούκι. Πραγματικά δεν πιστεύω οτι υπάρχουν περιορισμοί όσων αφορά τις εκφραστικές ιδιότητες του οργάνου.

Εγώ λοιπόν θα προτοτυπήσω και θα αυτοαποκαλούμαι τζουράρης, και μπουζούκι δεν θα πιάσω στα χέρια μου( οταν μάθω να παίζω τον ευλογημένο τον τζουρά):019:

Ο Γενίτσαρης μπορεί να είναι μορφή για το ρεμπέτικο αλλα δεν είμαι σίγουρος οτι είναι το καλύτερο παράδειγμα προς αναφορά . Απο ότι καταλαβαίνω ήταν πολύ επιβλητικός χαρακτήρας,έκανε αρκετή φυλακή και κάπου διαβασα οτι κουβαλούσε και “κουμπούρι” μαζί του…Φαίνεται να ήταν απο τους…νταήδες της εποχής…Ας ειναι καλά εκεί που είναι αλλα…εμείς τα τραγουδάκια του γουστάρουμε και τον τζουρά του…όχι τις συνεντεύξεις του…

(τώρα θα μου πείτε…θα τα έγραφε έτσι αν ήταν η ζωή του αλλιώς; αλλα αυτό είναι άλλη, μεγάλη κουβέντα)

Λόγω του ότι είναι πιο χαλαρές οι χορδές είναι πιο δύσκολο το τρέμολο.
Σκέψου ότι κανονικά το μπουζούκι και ο τζουράς παίζεται με σκληρές σχετικά πέννες για να βγάζεις πιο “σκατάτο” ήχο…

Ενώ ο ήχος στο μαντολίνο είναι πιο μαλακός. Πιο γλυκός. Για αυτό και νομίζω ότι χρησιμοποιούν διαφορετικές (πιο μαλακές) πέννες.

Και επίσης το μαντολίνο έχει σαφώς μεγαλύτερο σκάφος από τον τζουρά. Τον σκαφτό τουλάχιστον…

Ασφαλώς και επιλέγουμε τι θα κρατήσουμε από τους παλιούς θεωρώ. Και νομίζω ότι το ρεμπέτικο κοινό εδώ μέσα και έξω επιλέγει τη μουσική τους, τον τρόπο που εκφράζονταν, την ευθύτητά τους. Τώρα όσον αφορά αποκλίνουσες συμπεριφορές, φυλακές για τσαμπουκάδες και χασίς, δέχομαι ότι ήταν ο τρόπος των ρεμπετών (όχι όλων) να ξεσπάν έτσι, δεδομένων των τότε συνθηκών, της περιθωριοποίησης, της ελάχιστης γνώσης για το τι προκαλεί στην υγεία, του αλλιώτικου τρόπου σκέψης μιας sub-κουλτούρας στην φτωχή και ανισόμετρη παραγωγικά Ελλάδα. Πάντως ας σκεφτούμε ότι όλοι οι ρεμπετες δημιουργοί άνθρωποι ήταν απλοί, με τα ελαττώματά τους και τα προτερήματά τους (τα πρώτα υπερβαίνουν τα δεύτερα?–ποιος ξέρει, κάθε εποχή έχει τα κριτήρια της), και μάλιστα σε περιόδους δύσκολες πολλοί απο αυτούς ευαισθητοποιήθηκαν και άλλαξαν κάποιες συμπεριφορές, πχ Γενίτσαρης, Μπαγιαντέρας κ.ά άφησαν τα τραγούδια της “μαγκιάς” και φτιάξαν τραγούδια της κατοχής (ο πρώτος) και της αντίστασης (ο δεύτερος).

Τώρα θα μου πείτε, εν έτει 2009, γιατί μας φαίνεται θελκτική η ζωή των ρεμπετών, γιατί μας αρέσουν (και) τα τραγούδια για αποκλίνουσες συμπεριφορές ? νομίζω γιατί είναι βιωματικά. Και ο Γενίτσαρης αυτό λέει. Όχι να μιμηθούμε αυτά τα βιώματα για να προσεγγίσουμε το ρεμπέτικο, αλλά ότι η έννοια ρεμπέτης δε μπορεί να αποδωθεί σήμερα σε κάποιον, γιατί -καλώς ή κακώς- είναι συνδεδεμένη με τα συγκεκριμένα βιώματα. Διαλέγεις τι θα κρατήσεις από τους παλιούς, αλλά δεν μπορείς να διαλέξεις χαρακτηριστικά για το ποιός ήταν ο “ρεμπέτης” τότε…ήταν κάτι συγκεκριμένο

Φώτη
Ακόμα καλύτερο να είχες δύο μπουζούκια, έναν μπαγλαμά κι έναν τζούρα! δοκιμασμένη συνταγή.

Πελαγία
Μπήκες στο wikipedia. Καλά να πάθεις. Πάρε τώρα λήμμα που γράφει για οχτάχορδους τζουράδες. :019:

Αλέξανδρε

  1. Ο Στράτος ήταν καλός τζουράρης. Άκου π.χ. το “Εφουμέρναμε” του Μάρκου, και θα δεις.

  2. Τί εννοείς “δεν είναι το καλύτερο παράδειγμα προς αναφορά”; πώς ορίζεις το καλό παράδειγμα για αναφορά, δηλαδή; για αναφορά σε τί;
    (ΥΓ: καλορίζικο το οργανάκι!)

Για τον τζουρά
Ό,τι λέει ο Γιώργης. Με τον τζουρά δεν μπορείς να κάνεις ό,τι με το μπουζούκι. Απλούστατα γιατί είναι άλλο όργανο, και επομένως σηκώνει άλλο παίξιμο. Και άλλο ρεπερτόριο. Άλλο πράμα το μισομπούζουκο που εγώ το ονοματίζω “μπουζούκι” πάραυτα.

Για τον Γενίτσαρη
Ε, τα έχουμε ξαναπεί, ακόμα και για την συγκεκριμένη “θέση” του Γενίτσαρη. Μην αρχίζουμε πάλι τα τροπάρια περί sub-κουλτουρών, περιθωρίου κι αυτής της κιτσοφολκλορικής αντίληψης για το ρεμπέτικο. Ας τα αφήσουμε αυτά για το Μέγαρο και τους τουριστικούς πράκτορες.

Πάρτε κι ένα μαγκιώρο ενιάρι για κλείσιμο.

Γιατί, ψέματα είναι? ή μήπως είναι κακό να σχολιάζουμε 1-2 πράγματα?
Και γιατί να “αφήσουμε” την κουβέντα περί ρεμπέτικου στους τουριστικούς πράκτορες και όχι στον κόσμο που το ακούει και το ψιλοπαίζει?

ούτε κιτς ούτε φολκλόρ, ούτε…Μεγάρου αισθάνθηκα πάντως, τουναντίον, όσοι προωθούν το κιτςφολκλόρ και το μουσειακό χαρακτήρα του ρεμπέτικου ούτε καν που συζητάν περί αιτίων, συνθηκών κτλ, απλά έχουν μια προσχεδιασμένη πλατφόρμα και την πλασσάρουν μασημένη στον κόσμο μαζί με τα πλέον αναγνωρίσιμα τραγούδια.

και στην τελική απ το να λέμε “μην αρχίζουμε την κιτσοφολκλορική αντίληψη για το ρεμπέτικο”( Αλήθεια που την είδατε αυτή??) καλύτερο θα ήταν να να αντιπροτείναμε μία άλλη αντίληψη, εφόσον έχουμε άλλη.

Μετά τιμής

ΚΑΙ ΜΙΑ ΚΙΘΑΡΑ ΡΕ Καραgeorge!!! :093:Μην μας ρίχνεις έτσι τους κιθαρωδούς…:026:

Αρμόδιοι βέβαια να απαντήσουν στα περισσότερα ερωτήματα του Αλέξανδρου είναι οι κατασκευαστές. Αυτά που μπορώ να πώ εγώ είναι, με όση συντομία γίνεται:

Με την πρώτη δεκαετία του 21ου σχεδόν κλεισμένη ήδη, ακόμα δεν έχουμε καταλήξει σε μία συμφωνημένη και ταξινομημένη κατηγοριοποίηση των διαφόρων εν χρήσει μακρυμάνικων λαουτοειδών της σημερινής εποχής. Τι σημαίνει «μισομπούζουκο»; Παίρνουμε τις διαστάσεις ενός μπουζουκιού, τις διαιρούμε δια του δύο και το έχουμε; Και ποιο από τα δεκάδες (και παραπάνω) αποδεκτά μεγέθη και σχήματα μπουζουκιού θα πάρουμε; Άκρη λοιπόν, (και) εδώ δεν βγαίνει…

Από την προσωπική μου εμπειρία, και είμαι και ο πιο παπούς από όλους μας εδώ μέσα, η πρώτη δισκογραφική εμφάνιση του τζουρά στην εποχή μας (μεσοπόλεμος δεν υπολογίζεται) είναι με το Μουφλουζέλη. Το ηχόχρωμά του είναι χαρακτηριστικότατο του τζουρά και (ας με διορθώσουν οι κατασκευαστές) οφείλεται στο αισθητά μικρότερο μήκος χορδής και την επομένως προκύπτουσα μικρότερη τάση τάνυσης των χορδών.

Η ετυμολογία πρέπει να προκύπτει από τα τουρκικά: το λεξικό μου, στο λήμμα cura (προφέρεται τζουρά) σημειώνει μπαγλαμάς. Η επεξήγηση είναι οργανολογικά ελλιπής: από πάμπολλες συζητήσεις με Τούρκους ξέρω ότι cura σημαίνει λίγος, μικρός, επομένως ο μεταφραστής χρησιμοποίησε την ελληνική χρήση του «μπαγλαμάς» που σημαίνει μικρό μπουζουκοειδές οργανάκι για να αποδόσει το cura.

Όσο για το λόγο για τον οποίο ο τζουράς είναι ένα «δευτερεύον» όργανο για κάθε σημερινό μπουζουξή, αυτός θα πρέπει να αναζητηθεί στην αδυναμία του οργάνου να ανταποκριθεί στην απαίτηση της σημερινής (μεταπολεμικής) πιάτσας για λαμπερό, σκαστό ήχο και δεξιοτεχνικό παίξιμο με έντονο και γρήγορο χτύπημα της πέννας στις χορδές. Σε αυτά ο τζουράς δεν ανταποκρίνεται, θέλει χάϊδεμα με μαλακή πέννα. Πηγαίνετε στο θέμα «Επιλογές από το YouTube» και δήτε αν κάποιος ποτέ ανέβασε τζουρά: όταν θέλουμε να αναφερθούμε σε μοντέρνο «αριστοτεχνικό» παίξιμο ανεβάζουμε Τατά, Καραντίνη, δεν ξέρω ΄γώ ποιόν άλλον (δεν τους ξέρω), αλλά όχι παλαιά προπολεμικά ρεμπέτικα (ο Στουραΐτης αποτελεί ειδική περίπτωση). Το μπουζούκι έχει κλέψει την παράσταση.

Ευχαριστώ κύριε Νίκο (και τους υπόλοιπους προφανώς) για τις πληροφορίες.
Τελικά άκρη δεν βγαίνει. Μόλις αγόρασα τις 2 JSP κασετίνες του Τσιτσάνη(πραγματικός θυσαυρός μπαϊ δε γουέι) και φτάνω στο δεύτερο Σι ντί , ακούω τζουρά στην “Πλακιώτισσα” και στο “Σήμερα Ξύπνησα πρωί”, κοιτάω στο βιβλιαράκι και βλέπω: πιθανών Σπύρος Περιστέρης ΤΖΟΥΡΟΜΠΟΥΖΟΥΚΟ!!!

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΑΛΙ; ΑΜΑΝ ΠΙΑ…ΤΖΟΥΡΑΣ ΕΙΝΑΙ! (και πολύ όμορφος μάλιστα)ηχογραφήσεις του 38
Νομίζω οτι αυτές ηχογραφήσεις είναι πολύ καλό παράδειγμα των μελωδικών ικανοτήτων του οργάνου, που, ενώ κανείς δεν αρνείται, δεν φαίνεται να έχουμε εκμεταλευτεί αρκετά…

(άκου τζουρομπούζουκο…)

Να προσθέσω και γω κάτι. Ενώ το τούρκικο μπαγλαμά σαζ είναι αρκετά μεγαλύτερο σε μέγεθος σκάφους και σε μήκος από το μπουζούκι, υπάρχει και το τζουρά σαζ το οποίο είναι, αν δε με απατά η μνήμη μου, το μικρότερο μέλος της οικογένειας των σαζ σε παρόμοιες διαστάσεις με τον δικό μας τζουρά.