Μεσομπούζουκο και τζουράς,διαφορές

(tasos_bi)

αγαπητοί

έχω βρεθεί σε θεωρητικό και πρακτικό αδιέξοδο.ας με φωτίσει όποιος ξέρει τι διαφορά έχει το μεσομπούζουκο απο τον τζουρά.

help!!!

Για τον τζουρά δεν υπάρχουν σαφή όρια… Είναι πάντα μεγαλύτερος από μπαγλαμά και μικρότερος από μπουζούκι. Υπάρχουν τζουράδες σχεδόν με σκάφος μπαγλαμά και μακρύ μανίκι σαν μπουζουκιού ή λίγο μικρότερο, και υπάρχουν και τζουράδες σχεδόν με σκάφος μπουζουκιού τρίχορδου, γιατί το τετράχορδο έχει πολύ μεγάλο σκάφος.

Το μισομπούζουκο τζουράς είναι πάλι με σκάφος μεγάλο σχεδόν σαν μπουζουκιού και μανίκι ίσο με του μπουζουκιού και ήχο πιο πρίμο…

Γενικώς δεν υπάρχουν στανταρ μετρήσιμα για το πώς πρέπει να είναι το καθένα, σε αντίθεση με το μπουζούκι που το στάνταρ μήκος για το μάνικό του από κάτω καβαλάρη σε πάνω καβαλάρη είναι 68 cm.

Αυτός ο όρος “μεσομπούζουκο” ή “μισομπούζουκο” δε νομίζω ότι χρειάζεται. Προφανώς έτσι ονομάζουν τα μπουζούκια που δεν έχουν σκάφος …τεράστιο, όπως είναι το συνηθισμένο σήμερα. Αυτά που σή,ερα ονομάζουν μερικοί μισομπούζουκα είναι πιο κοντά στα γνήσια μπουζούκια, αυτά που κρατούσαν οι προπολεμικοί μπουζουξήδες.
Οσο για το μήκος χορδής που αναφέρεται πιο πάνω… Τα 68cm θεωρούνται “κάτι σαν” στάνταρ. Ομως τα μπουζούκια “παίζουν” από 67 έως 71.
Για τον τζουρά δεν υπάρχει κανένα στάνταρ. Τα μόνα πράγματα που μπορείς να πεις είναι ότι έχει τέτοιο μήκος χορδής ωστε να κουρδίζεται ΠΑΝΤΑ στην οκτάβα του μπουζουκιού (αλλιώς είναι μπαγλαμάς) και σκάφος αισθητά μικρότερο του μπουζουκιού (αλλιώς είναι μπουζούκι).

(tasos_bi)

πότε άρχισε να “πρήζεται” το σκάφος του μπουζουκιού?ποιός ήταν ο πρώτος που έπαιξε τέτοιο
“μεταλλαγμένο” μπουζούκι?

“Πρησμένα” (και γαμώ τους χαρακτηρισμούς! Θα τον …οικειοποιηθώ)) σκάφη σίγουρα υπήρχαν και παλιά. Ηταν όμως μειοψηφία. Σήμερα είναι ο κανόνας. Το να γίνεται “κανόνας” ξεκίνησε την εποχή της άνθισης των τετράφωνων. Οταν απ’ το ‘80 και μετά άρχισαν να επανέρχονται σιγά-σιγά τα τρίχορδα, οι μαστόροι έφτιαξαν κάτι το …ενδιάμεσο (πιο φαρδύ και πιο ρηχό από τα παλιά σκάφη, πιο στενό απ’ το τετράχορδο), επηρεασμένοι σίγουρα απ’ την -επί δυο δεκαετίες- σχεδόν αποκλειστικά κατασκευή τετράχορδων.
Μετά το ‘90, όταν το τρίχορδο πήρε “τα πάνω του”, πολλοί οργανοποιοί έπεσαν σε άλλο “διαγωνισμό”: Ποιος θα φτιάξει το στενότερο μανίκι! Αλλη πλάκα αυτή. Να πιάνεις το όργανο και η ταστιέρα να μη χωράει ακόρντο. Να πολεμάς να περάσεις στις μέσα χορδές και να πέφτεις στον …γκρεμό!
Ασε που αλλάζανε τάστα και ταστιέρες κάθε εξάμηνο, μια χοντρά μια ψιλά, ανάλογα με την …ταχύτητα που είχε βάλει το μανίκι -μπρος ή όπισθεν. Κολλητοί με τους μαστόρους έγιναν όλοι οι μπουζουξήδες.
Ενα ακόμη άθλημα που ξεκίνησε μετά το ‘70 είναι το σπριντ της ντούγιας. Ποιος θα βάλει πιο πολλές ντούγιες στο σκάφος. Κάποιος φαίνεται τους είπε ότι οι πολλές ντούγιες κάνουν το όργανο καλό. Ηλιθιότητες! Σε όλα υπάρχουν όρια. Αν έφτιαχνες ένα σκάφος με π.χ. τρεις ντούγιες, θα έπρεπε να τις κάνεις κομματάκι χοντρούλες για να αντέξουν. Επίσης θα υπήρχε αρκετή δυσκολία στο να στρογγυλέψεις το σκάφος. Βάζεις λοιπόν παραπάνω ντούγιες για να βολευτείς. Από εκεί όμως μέχρι τις εκατονοχτακόσιες ντούγιες… ε υπάρχει κάποια διαφορά. Και μάλιστα κάνουν σίγουρα ζημιά στο ηχείο. Οταν πριν καμιά δεκαριά χρόνια είχα κάνει την αντίστοιχη ερώτηση στον Θανάση το Μητρέντζη μου είχε απαντήσει με μια εξαίρετη ερώτηση: "Ο ήχος παράγεται απ’ το ξύλο ή απ’ την …κόλλα;".
Προχτές είδα “λυμένο” ένα μπουζούκι του Κλεφτογιάννη, που ανήκει σε επαγγελματία μπουζουξή. Απέξω (φαίνεται να) έχει εκατονοχτακόσιες ντούγιες. Απομέσα φαίνεται η …Αλήθεια: Κάθε ντούγια είναι χωρισμένη στα τέσσερα!!!
Καληνύχτα σας.

Μην πας μακρυά. Ο Μπράς μου είχε πει “θα σου φτιάξω ένα τρίχορδο όπως το ξέρω, αλλά θα μου επιτρέψεις να χαράξω τις ντούγιες (έχει 8 όλες κι όλες) για να φαίνονται πολλές. Ειδ’ άλλως οι άσχετοι θα λένε πως δεν ξέρω να φτιάχνω μπουζούκια.”
Κάποτε είχα σχολιάσει το μέγεθος του ηχείου με έναν κατασκευαστή στη Βαλτετσίου (έφυγε από κει κατά το ‘95 - δεν ξέρω τι απέγινε). Αυτός ισχυριζόταν πως ο ήχος δυναμώνει με μεγάλο ηχείο. Για να μου το αποδείξει, μου έδωσε δυό λαούτα, ένα Ελλαδίτικο και ένα Κρητικό. Το Κρητικό είχε σκάφος διπλάσιο απ’ το άλλο. Πράγματι, ο ήχος ήταν πολύ πιό μπάσος και κάπως δυνατότερος. Αν το σκεφτείς, μεγάλο σκάφος = μεγάλο “τύμπανο” (δηλ. καπάκι) άρα διαρκέστερη ταλάντωση με μεγαλύτερο πλάτος. Η “ένταση” όμως έχει να κάνει με την “αρχική διέγερση” της ταλάντωσης. Συνεπώς, για να πετύχεις μεγαλύτερη ένταση, πρέπει να έχεις μεγαλύτερο σκάφος και περισσότερο τεντωμένες χορδές (άρα μεγαλύτερη δύναμη πλήξης, άρα και διέγερης).
Κοντολογίς, πράγματι το μεγάλο σκάφος, που τόσο πολύ ζητάγανε οι πανηγυρτζήδες οργανοπαίχτες, εκτός από εντυπωσιακό, είναι και κάπως πιό δυνατό.
Αν κάποιος έχει γνώσεις για το θέμα, (πχ. ο φυσικός αδμίνορας) ας πούνε.

(tasos_bi)

ερώτηση προς επαίοντα ΚΚ (Κουρούνη)

Αγαπητέ ΚΚ

Επειδή αι απόψεις διίστανται περί του τι εστί ακριβώς μεσομπούζουκο και πόσο πρέπει να είναι ή όχι “πρησμένο” το σκάφος του καταθέτω ότι:
το μεσομπούζουκο του κ.Σιδέρη των Χειμερινών Κολυμβητών,το οποίον και παρετήρησα προσεκτικά στις 20/11 στο “δίπλα στο ποτάμι”,δεν είναι καθόλου “πρησμένο”.άρα,αν μάθω που τόφτιαξε ο χριστιανός αυτός,εχω έναν μπούσουλα δια να προμηθευθώ και εγώ,έ?
πώς σας φαίνεται?

Δεν το ξέρω το όργανο του κ.Σιδέρη Tasos.
Πάντως δεν έχω πειστεί πως το “μισομπούζουκο” έχει σώνει και καλά χειρότερο ήχο από το “πρησμένο”. Ούτε και για το ανάποδο.
Εχω σχηματίσει την εντύπωση πως, τελικά, η ΠΟΙΟΤΗΤΑ κατασκευής είναι το κυρίαρχο κριτήριο, εφόσον βεβαίως τηρούνται κάποιες παραδεδεγμένες μορφολογικές προδιαγραφές και εφόσον, εν τέλει, παράγεται εκείνο το ηχόχρωμα που ο καθένας το έχει για αγαπημένο.

Προ ημερών, σε μεσημεριανή ψαροταβέρνα, έπιασα ένα τρίχορδο με το σκάφος τριών τετάρτων απ’ αυτό που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε. Ηχος διαμάντι αν και ελαφρώς “συρμάτινος” για τα φούστα μου. Ο νεαρός κάτοχός του ήτο ενθουσιασμένος για την διαφορετικότητά του. Μου άρεσε κι εμένα αυτή η ιδιαιτερότητα, αλλά δεν έχει το τρίχορδο ηχόχρωμα που έχω σαν πρότυπο: αυτό του Μάρκου Βαμβακάρη, που το αντιλαμβάνομαι ως 75% σύγχρονου μπουζουκιού + 25% σύγχρονου τζουρά.

Τέλος, περί ορέξεως… κολοκυθόπιτα.

ps. δεν είμαι επαΐων.

(Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/ην K_k 30 Νοέμβριος, 2004)

(tasos_bi)

ερώτησις γενική

Μπράς μπουζουκοποιός και Μπράς βιολοποιός είναι το ιδιο πρόσωπο???

Για το μπουζούκι συγκεκριμένα του Σιδέρη δεν γνωρίζω αλλά αφού ανέφερες Χειμερινούς έχω να πώ πως ο ήχος των οργάνων που φτιάχνει ο Ισίδωρος Παπαδάμου (παλιό μόνιμο μπουζούκι των Χειμερινών και συνδημιουργός πολλών απο τα όμορφα τραγούδια τους) είναι πολύ ιδιαίτερος και δυστυχώς μόλις κατάλαβα ότι δεν υπάρχει τρόπος να αναλύσεις εύστοχα τον ήχο κάποιου οργάνου…

Τέλος πάντων βάλτε κάποιον παλιό δίσκο των Χειμερινών ή δίσκο του Παπαδάμου και ακούστε…ααα και ο Θανάσης Παπακωσταντίνου έχει πάρει την “μπουζουκομάνα” του (οπως την ονομάζει λόγω του μεγάλου μανικιού) απο τον Παπαδάμου.

Ο Παπαδάμου είναι πολύ καλός. Και το στυλ του μου αρέσει, και ο τρόπος του, και η συνολική του στάση είναι αξιοπρεπής.
Το παίξιμό του είναι υποδειγματικό.

Multi, φαντάζομαι θα ξέρεις για τον on-line δίσκο του Παπαδάμου που διανέμεται και δωρεάν.

Taso, όχι, άλλο ο Θεόφιλος Μπράς (παραδοσιακά όργανα) και άλλο ο Νίκος Μπράς (κλασσικά ευρωπαϊκά).

Ναι τον ξέρω τον δίσκο.Τον παρήγγειλα τότε προσωπικά απο τον Παπαδάμου.Βέβαια προτιμώ τις παλιότερες δουλειές του.Θυμάμαι είχα φάει πολύ κόλλημα κάποια στιγμή.Πάντως το παίξιμό του δεν πιάνεται.Και ο ήχος του μπουζουκιού του μου 8υμίζει την αναλογία 75% - 25% που ανέφερες…

Κουρούνη,

Τί ακριβώς εννοείς τρίχορδο ηχόχρωμα : 75% σύγχρονο μπουζούκι+ 25% σύγχρονος τζουράς.
Για εμβάθυνε λίγο να ακούσουμε!

Ισαάκ.

Για να μην το ψάχνετε πολύ… Ο προπολεμικός ήχος του Μάρκου (και αρκετών άλλων), αυτό που ΚΚ ονομάζει “75% σύγχρονου μπουζουκιού + 25% σύγχρονου τζουρά”, είναι από αχλαδόσχημο μπουζούκι. Ομως σωστά επισημαίνει ο ΚΚ, ο καλός ήχος βγαίνει απ’ το ποιοτικά κατασκευασμένο μπουζούκι.
Πάντως έχω την} εντύπωση ότι ο ήχος μπουζουκιού που “φέρνει” λίγο και στον τζουρά είναι από μπουζούκι με σκάφος μικρότερου “κυβισμού”.

(tasos_bi)

μάλιστα.
έχω μείνει άφωνος λόγω της ποικιλίας σκαφών.

ερώτησις:

μήπως η τιμή κατασκευής ανεβαίνει,καθώς το μέγεθος του σκάφους μειώνεται?

Καλησπέρα παίδες. Να καταθέσω τη γνώμη μου και εγώ για αυτό το 75 - 25 του ήχου του μπουζουκιού του Μάρκου. Τα τελευταία 2 χρόνια βασανίζομαι και εγώ με τη κατασκευή μερικών οργάνων. Λοιπόν θα ήθελα να ρωτήσω αν ξέρει κανένας από την ομήγυρη το μήκος χορδής του μπουζουκιού του Μάρκου. Μου φαίνετε ότι ο ήχος αυτός πρέπει να παράγετε από όργανο με ελάχιστα πιο χαλαρές χορδές, άρα με μικρότερο μήκος χορδής (64-65 εκ. Να πούμε) . Άλλο σημαντικό στοιχείο είναι το ξύλο με το οποίο κατασκεύασαν το ηχείο. Το κορυφαίο ξύλο είναι κατά τη γνώμη μου η μουριά. Όσο για το μεσομπούζουκο συμφωνώ ότι είναι στην ουσία ένα μπουζούκι με μικρότερο ηχείο και μάλλον πρέπει να δημιουργήθηκε από κάποιο ανίδεο σαν και εμένα που στην πρώτη προσπάθεια μου να φτιάξω όργανο, πήρα το ηχείο ενός μαντολίνου και έβαλα πάνω ένα μάνικο μπουζουκιού που είχε μήκος χορδής 64 εκ. Πράγματι ο ήχος είναι κάπου εκεί κοντά στο 72-25.
Κάτι που θα ήθελα να ρωτήσω : Υπάρχουν στο εμπόριο χορδές πιο λεπτές από τη μι του μαντολίνου; Ευχαριστώ.
Αυγουστής.

(Τάσος_Μπι)

παιδιά ξαναβαφτίστηκα σε Τάσος_Μπι

έχω ησυχάσει τώρα.ξέρω πώς οταν αποφασίσω για μεσομπούζουκο,θάχω να διαλέγω ανάμεσα σε 100 περίπου εκδοχές.

είμαι πολύ τυχερό άτομο,τι να πώ!!!

Αυγουστή, χορδές οιουδήποτε πάχους θα βρεις στο www. Αν κάνει τον κόπο ο Σωτήρης να κοιτάξει τα link του, ίσως έχει κρατήσει μερικά sites. Είχε κάνει πολύ δουλειά. Επίσης, υπάρχει site που σου υπολογίζει on-line το πάχος και την δύναμη εφελκυσμού από μήκος χορδής και συχνότητα δεσπόζουσας αρμονικής. Ολα αυτά μου τα είχε στείλει ο Σώτος.

Πάντως, το ηχόχρωμα του Μάρκου έχει να κάνει και με το παίξιμο, όχι μόνο με το όργανο. Επιπλέον, ο ίδιος ο Μάρκος στην αυτοβιογραφία του επιμένει πως κανένα μπουζούκι δεν του άρεσε, εκτός ίσως απ’ αυτά του γέρο-Ζοζέφ (δειτε το κι εσείς - από μνήμης γράφω).
Τέλος, τα όργανα του Μάρκου προφανώς τα έχουν οι Στέλιος - Δομένικος. Κάποιοι από εδώ έχουν επαφές μ’ αυτούς. Ισως κάνεις δουλειά έτσι.

Κώστα Κουρούνη σε ευχαριστώ για τις πληροφορίες. Όσο για το μπουζούκι του Μάρκου αν θυμάμαι καλά το έφτιαξε ο μακαρίτης ο Ζοζέφ από ένα τάκο παμπάλαιο ξύλο μουριάς που έφερε από κάποιο νησί δεν θυμάμαι ακριβώς ποιο. Οι συνφορουμιστές που έχουν σχέσεις με τα παιδιά του Βαμβακάρη θα μας βγάλουν από το δίλημμα για το μήκος χορδής αν έχουν την καλωσύνη να το εξετάσουν.

Τα μπουζούκια πού έχει ο Στέλιος απο τον πατέρα του (2 σε βιτρίνα σπίτι του που είδα)έχουν μήκος χορδής κανονικο 67-69 cm.
O ήχος εξαρτάται απο το μήκος χορδής , το υλικό του ηχείου το σχήμα του αντηχείου το σχήμα της τρύπας το ύψος του κάτω καβαλάρη το σχήμα και το υλικό της πένας(χωρίς πλάκα)το μέγεθος της δονούμενης επιφάνειας του ηχείου το μέγεθος του πρώτου καμαριού τον χώρο με την θερμοκρασία του και την σχετική υγρασία του και τον…παίχτη.
Ουδεμία παραμετροποίηση πέραν της απλης μπακαλικής.
Οί ψιλότερς χορδές στην αγορα είναι του σαζιού με διάμετρο 0,6 η λεπτότερη

Η εκτίμηση της κλίμακας των μπουζουκιών του Μάρκου έγινε δια γυμνού οφθαλμού γιατί δεν τόλμησα να ζητήσω απο το Στέλιο να μου τα δώσει να τα …μετρήσω