Πρίν μιλήσουμε για την ουσία του θέματος που θα είναι η εμπειρία μου από τις ξύλινες κόντρες τις αλλουμινένιες βέργες και τα ανθρακονήματα, θα ήθελα να αποσαφηνήσω ότι η πρόθεση μου δεν είναι ούτε η αντιπαράθεση με οποιδήποτε άλλον , συνάδελφο( ερασιτέχνη ή επαγγελματία ), ούτε και η διαφημιστική προβολή έμμεση ή άμεση .
Φτιάχνω όργανα 32 χρόνια , από την όλη μου εως τώρα πορεία συμπέρανα πώς για να αξιολογήσει κανείς την αποτελεσματικότητα οποιαδηποτε μεθόδου, περισσότερο ή λιγότερο παραδοσιακής πρέπει να αφήσει το χρόνο να αποδήξει στην πράξη την αξιοπιστία της.
Τι είναι αυτό που κάνει τον χρόνο τον κυριότερο κριτής;Είναι ότι μια δύναμη μπορεί να παραμορφώσει οποιοδήποτε αντικείμενο είτε ακαριαία όταν εξασκηθεί σε αυτό, είτε ασκούμενη επ’αυτού συνεχώς και αδιαλλείπτως. Ωστόσο το μάνικο ενός οργάνου ανήκει στην δεύτερη κατηγορία. Εφ’οσον ένα όργανο είναι κουρδισμένο συνέχεια δεν αρκεί να εξασφαλίσουνμε οτι δεν σκεύρωσε την πρώτη εβδομάδα την δεύτερη ούτε κάν τους πρώτους μήνες. Ένα ελάχιστο διάστημα ασφαλείας θα ήταν ένα έτος , και αυτό γιατί μέσα σε ένα έτος το μουσικό όργανο εκτείθετε σε όλο τον κύκλο αυξομείωσης υγρασίας και ξηρασίας που έχει ένας τόπος.
Τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του εργαστηρίου χρησιμοποιούσα τις κλασσικές ξύλινες κόντρες όπως έβενες, βένγκεν, διάφορα είδη παλίσανδρου , πιπεριάς ,λεγιοσάντο κ.α.
Το μειωνέκτημα που διαπίστωσα πως είχαν όλα τα όργανα και ιδιαίτερα τα 6χροδα τα οποία έτσι και αλλιώς ήταν περίπου τα 3/4 της παραγωγής μου είναι πως άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο κα άλλα ελάχιστα πάντως όλα ανεξερέτως παραμορφώνονταν,παρακολουθώντας τη σχετική υγρασία του περιβάλλοντος ( μπορεί κανείς αν θέλει να ανατρέξει στο άρθρο της κλίκα “Υγρασία και μουσικό όργανο” που παραθέτω συγκεκριμένες τιμές υγρασίας και πληροφορίες που προέρχονται απο προσωπική παρατήρηση σε συνδιασμό με την βιβλιογραφία που υπάρχει για το θέμα και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό).
Επειδή όπως είπα τα τρίχορδα είναι περισσότερο ευπαθή σε αλλοιώσεις εξαιτίας του λεπτότερου μάνικου σε σχέση με τα τετράχορδο ή τις κιθάρες, αναγκάστηκα να ψάξω για να βρώ μονιμότερες λύσεις. Η πρώτη μου σκέψη ήταν τα παραγγείλω 35 βέργες διπλή ρύθμίσης στην Γερμανία και να τα τοποθετήσω σε όργανα. Παρατήρησα ότι υπήρχε μια επιβάρυνση του οργάνου και μια μεταφορά του κέντρου βάρους του μάνικου προς το αριστερό μέρος (της ταστιέρας ) κάτι που δεν ηταν επιθυμιτό ωστόσο ήτανε ανεκτό μια και δεν ήταν ανυπόφορο και μας εξασφάλιζε την σταθερότητα που άλλωστε ηταν ο στόχος.
Τα πρώτα αποτελέσματα ως προς την ακαμψία του μάνικου με ενθουσίασαν.Ωστόσο με την πάροδο του χρόνου συμπέρανα πως το όργανο χρειάζονταν συχνά ρυθμίσεις απο τον παίχτη. οι στροφές του παξιμαδιού και της βίδας η οποία ρύθμιζε κάθε τόσο την κλίση με τον καιρό χαλούσαν έτσι πράξη με το πέρασμα των χρόνων ακυρωνόταν η δυνατότητα ρύθμισης του μάνικου.
Ένα άλλο πρόβλημα που εμφανίστηκε σε κάποια απο εκείνα τα 35 όργανα είναι πως σε κάποιες περιπτώσεις μηχανικής καταπόνισης του καράουλου (που είναι φτιαχμένο απο ελαφρύ και μαλακό ξύλο) διαπίστωσα ότι ήταν ευαίσθητα και έσπαγαν στο σημείο του ζυγού με τρόπο τόσο κάθετο που ήταν αρκετά δύσκολη η επισκευή , η εξήγηση είναι προφανής:Εφόσον αφαιρούσα ένα κομμάτι ξύλου εσωτερικά στο μάνικο για να μπεί η αλουμινόβεργα η οποία επιπροσθέτως στις άκρες της είχε και περισσότερη μάζα είχα ενα αποτελεσμα χοντρικά σαν καλάμι το οποίο έσπαγε με αδικαιολόγητη ευκολία.
Βέβαια αυτή η εμπειρία μου απο τις βέργες υπήρξε αρκετά σύντομη χωρίς να προλάβω να αποκτήσω εξειδίκευση και να τελειωποιησω ενδεχόμενες αδεξιότητες.Φαντάζομαι πως οι νεότερες βέργες θα είναι πιο ελαφρυές , πιο ευχρηστες , πιο αποτελεσματικές και δεν θα εμφανίζουν κάποια απο τα προβλήματα που εμφάνιζαν οι δικές μου. Ίσως αν επέμενα στην εφαρμογή της αλουμινόβεργας να είχε εξελίξη έτσι το πράγμα ώστε να είχα ξεπεράσει αυτα΄τα προβλήματα και να είχα καλά αποτελέσματα. Ωστόσο επειδή έπρεπε να αναλαμβάνω τις ευθύνες και να επιδιορθώσω απολύτως δωρεάν όπως είχα την αυτονόητη υποχρέωση όλα τα προβλήματα που εμφάνισαν τα όργανα αυτά , αναγκάστηκα να αλλάξω μέσα στην επόμενη επταετία απο την εφαρμογή τους ακόμα και όσα μάνικα δεν είχαν εμφανίσει μεγάλο πρόβλημα.
Η ανάγκη λοιπόν ήταν παλι η ίδια να βρω μια μόνιμη λύση για το πρόβληματα αυτό. Επικοινωνόντας με συναδέλφους απο την Αμερική και τον Καναδά με παρότριναν να δοκιμάσω τα ανθρωκονήματα. Μάλιστα οι πρώτες απόπειρες να αγοράσω ανθρακονηματα από την Αμερική(Μέσω Stuard Mc Donalat κ.α.) επέβησαν άκαρπες διότι το ανθρακόνημα για όργανα δεν το έστελναν εκτός Αμερικής. Για να μην σας κουράζω με την Οδύσσεια με τα ανθρακονηματα κατάφερα στο τέλος κάνοντας πειράματα αξιοπιστίας της σταθερότητας μεταφέροντας και μετρώντας μανικα μεμονομένα υπο τεχνητή τάση απο το ξηραντίριο μου( 18% σχετική υγρασία) σε ειδικά διαμορφωμένο υγρό χώρο (υγρασία 95%) διαπίστωσα ότι τα ανθρακονήματα που εκείνη την εποχή προέρχονταν από την τρέχουσα παραγωγή της εταιρίας Sika εξασφάλιζαν πολύ ενθαρυντική σταθερότητα.Ωστόσο ούτε αυτό με άφησε απόλυτα ικανοποιημένο και απευθύνθηκα στο εξωτερικό παραγγέλνοντας ειδικής διατομής και σχήματος ανθρακόνημα.Για το οποίο αφού φτιάχτηκες ειδικό καλούπι σε εργοστάσιο και στατική μελέτη από ειδικό επιστήμονα εξειδικευμένο στην αντοχή υλικών στο εργοστάσιο αυτό καταφέραμε να έχουμε ένα αποτέλεσματα μόλις πρίν απο 4-5 χρόνια περίπου.Στην αρχή της εφαρμογής επειδή η μέθοδος αυτή δεν είναι καθόλου απλή και θέλει την δική της τεχνογνωσία(όπως όλες οι μέθοδοι άλλωστε) στον τρόπο εφαρμογής , στο μέσο και τον τρόπο συγκόλησης οι πρώτες εφαρμογές σε όργναο είχαν ποσοστό επιτυχίας μονον 80% . Αργότερα μαθαίνοντας και εντρυφώντας στις τεχνικές και επικοινωνοντας με ειδικούς για αυτό το θέμα καταφέραμε να εξουδετερώσουμε κάθε απώλεια. Μέχρι στιγμής δεν έχω κανένα πρόβλημα αστάθιας από υγρασία. Πολλά όργανα έχουν σταλεί στην Αυστραλία, στην Δανία, στην Φιλανδία , στην Ολλανδια ,στις ΗΠΑ και σε αρκετά μέρη εντός της ελλάδα όπως νησία και τα αποτελέσματα είναι μέχρι στιγμής το ίδιο απόλυτα. Όλα τα παραπάνω με κάνουν να πιστεύω ότι μέχρι στιγμής η καλύτερη μέθοδος είναι αυτή που εφαρμόζουμε τα τελευταία χρόνια. Αυτό δεν σημαίνει καθόλου ότι αυτό που υποστηρίζω είναι αντικειμενικό απλά καταθέτω την γνώμη μου και το ιστορικό που με οδήγησε στα παραπάνω συμπεράσματα. Εξαυτού του λόγου νιώθω πλεόν για την στεθεροτητα των μανικων- που είμαι σε θέση να παρέχω εγγυήσεις χωρίς κανενα χρονικό περιορισμό -εμπιστοσύνη που δεν άντλησα απο καμιά έως τώρα δοκιμή μου
Ένα συμπληρωματικό πλεονέκτημα που βρήκα απο το ανθρακόνημα ηταν οτι ελάφρωσε αισθητά το όργανο εφόσον το ξύλο που το περιβάλει μπορεί να είναι όσο ελεφρύ ή ευκαμπτο θέλουμε . Και αυτό γιατί το 100% της τάσης μπορούμε να το εμπιστευθούμε στην συγκεκριμένη βέργα.
Ένα αλλο σημειο που θέλω να αναφέρω είναι πως το ανθρακόνημα είναι εξαιρετικά καλός αγωγός του ηχου μάλιστα καλύτερος και απο αυτό του ξύλου, είναι απολυτα ακουστικό υλικό (Carbon-fiber-reinforced polymers - Wikipedia, http://www.carbon-fiber-hood.net/uses-for-cf). Το ανθρακόνημα όπως βλέπετε έχει αντικαταστήσει το ατσάλι και αλλα κράματα μετάλλων γιατί εμφανίζει πολύ μεγαλύτερη ακαμψία με αποτέλεσμα να εμπιστεύονται τις απλες ή εξελιγμένες ποιότητες του, βιομηχανίες κολωσιέων συμφερόντων που φτιάχνουν απο μαχητικά αεροσκάφη μέχρι Formula 1.
Φυσικά δεν υποστηρίζω ότι το ανθρακόνημα αυτό που εφαρμόζω εγώ δεν έχει και μειωνεκτήματα έναντι των άλλων μεθόδων. Όπως για παράδειγμα το υπερβολικά μεγάλο κόστος του εφόσον δεν πρόκειτε για κοινό ανθρακόνημα αλλά για μίξη 3 διαφορετικών ανθρακονημάτων(εξελιγμένων και μη) σε συγκεκριμένες στρώσεις τα οποία για να ασχοληθεί ενα εργοστάσιο με την παραγωγή τους θα πρέπει να έχει κατ’ελάχιστον μια ασυνίθηστα μεγάλη παραγγελεία.
Ίσως αν είχα επιμονή στο αλουμίνιο να κατάφερνα να έχω παρόμοια αποτελέσματα αποφέυγοντας ένα κόστος που δεν είναι ευχάριστο, ωστόσο 2 πράγμα με αποθάρυναν να συνεχίσω στο αλουμίνιο ηταν:
1ον το ότι η εφαρμογή της βέργας μονής ή διπλής διόρθωσης είναι πατενταρισμένη από τις αρχές του περασμένου αιώνα κοντεύει να κλείσει τον 1 αιώνα ζωής και είδα κατόπιν ενδελεχούς έρευνας και επικοινωνίας πως οι αξιόπιστες φίρμες κιθάρας στα καλά τους μοντέλα αυτά που δεν είναι φτιαγμένα στις Ασιατικές χώρες αποφεύγουν πάντα την χρήση της βέργας. Εγώ αυτό το ερμήνευσα ως μια μέθοδο που είναι για εκείνους ξεπερασμένη εχοντας την εμπειρία τόσων χρόνων και σκέφτηκα ότι για να αποφεύγει ο Larive , η Martin , η Gourian και όλοι όσους έχω επικοινωνήσει με τα ιερά τέρατα της οργανοποιίας του Καναδά που φτιάχνουν κιθάρες δεκάδων χιλιάδων δολλαρίων κάτι περισσότερο ξέρουν απο εμένα εφόσον δοκίμασαν την αξιοπιστία της αλουμινόβεργας .
2ον Θεωρώ βελτιωμένη την μέθοδο εκείνη στην οποία δεν χρειάζεται να κανεις καν καποια διόρθωση, βγάζεις το όργανο απο την θήκη και παίζει πάντα κάτω απο οποιοδήποτε συνθήκες. Ας φέρω και ενα απλό παράδειγμα για να το ελαφρύνουμε , καποτε θυμάμαι πως τα ψυγεία χρειάζονταν απόψυξη .Όταν βγήκε η τεχνολογία nofrost δεν έπρεπε να πεταμε ούτε τους ελάχιστους παγους που έβγαζε η καταψυξη και το θεωρώ όχι μόνο εγώ αλλα και ο κοινός νούς ως εξέλιξη εφόσον ελαχιστοποιεί τον κόπο μας δίνοντας το ίδιο αποτέλεσμα.
Ας μου επιτραπεί μια μικρή σκέψη ότι η παράδοση για να παραμείνει ζωντανή πρέπει να εξελίσεται και να παίρνει απο την τεχνολογία οτιδήποτε την βελτιωνει χωρίς να την αλλοιώνει και στην περίπτωση της οργανοποιίας εγώ τωρα που φαίνεται να υποστηρίζω το ανθρακονημα χρησιμοποιώ για την κόλληση των ξυλινων μερων του οργανων σκάφος ,καπακι, φιγούρες , καμάρια μόνο και μόνο αποκλειστικά ψαρόκολλα που θεωρώ αναντικατάστατη εξαιτίας των ηχητικών και άλλων ιδιοτήτων της.
Ελπίζω να βοήθησα στη συμπλήρωση της εικόνας σχετικά με τις επιλογές που υπάρχουν για το μάνικο, λυπάμαι που δεν καταφερα να ειμαι περισσοτερο συντομος ωστόσο ίσως πλατίασα γιατί δεν έχω καμία ευκολία στο πληκτρολόγιο και ο χρόνος μου είναι εξαιρετικα περιορισμένος ώστε να παρακολουθω όπως θα ήθελα τις συζητήσεις του Φορουμ και πολύ περισσότερο να απαντώ ή να συμμετέχω σε διαφορες "αντριπαραθέσεις " άλλωστε δεν νομίζω οτι οι αντιπαραθέσεις είναι αυτό που χρειαζόμαστε για να γίνει μια συζήτηση γόνιμη και να προκείπτουν απο αυτή συμπεράσματα που οφελούν την εξελιξη της τόσο γοητευτικής τέχνης της οργανοποιίας που φαίνεται να αγαπάμε όλοι όσοι ασχολούμεαστε μ’αυτην είτε κατασκευαστές ερασιτέχνες-επαγγελαματιες είτε μουσικοί ερασιτέχνες-επαγγελματίες.