Τα "ευρωπαϊκά" και η ερωτική διάσταση του παραδοσιακού χορού

Ακολουθεί μακροσκελές κείμενο με πολλές παραπομπές.
Δείγματα “ευρωπαϊκών” σε σιφνέικο γλέντι

  1. Από γάμο, 2009. Στο βιολί ο Νίκος Ραβιόλος και στο λαούτο ο Νίκος Σταυριανός.
    Κατά σειρά:
    a. Αϊ αϊ Μαρία. Είναι η ελληνική εκδοχή του Maria de Bahia (1946). Το περιέλαβε και ο Λουκιανός Κηλαηδόνης στο δίσκο ρετρό “fifties και ξερό ψωμί” του 1988. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλές και σε άλλα μέρη όπως στην Κάσο. Εδώ οι Κασιώτες συμπεριλαμβάνουν και το γνωστό Marina marina που το λένε στα Ιταλικά. Στο “αϊ αϊ Μαρία” λένε και τα στιχάκια “πήγαινε στο Φάληρο να δεις τον καρχαρία που με την πρώτη τη βουτιά θα σε κάνει μια μπουκιά και δεν θα σε δούμε πια”. Αυτά τα λένε και στη Σίφνο αλλά δεν ξέρω πώς προήλθαν αφού δεν περιέχονται στις ηχογραφήσεις που ξέρω.

b. Το σύστημα το καουμπόικο. Του Μουζάκη, 1953
c. Γιούπι για για.

  1. Από πανηγύρι στην Παναγιά του Νήγιου, Αύγουστος 2016, Νοτιοδυτική Σίφνος. Βιολί: Παντελής Αγιουτάντης, λαούτο, Ανδρέας Ραφελέτος. Στην αρχή βαλσάκια και μετά φοξ ανγκλαί και πόλκα για το τέλος.
    a. Φεγγαράκι ήταν και τότε
    b. Πρωίαν σε είδον
    c. Το τραγούδι του Ναύτη. Είναι η ελληνική εκδοχή (Φ. Πολυμέρης, Ν. Πατέτσος) του Ιταλικού “Lo stornello marinaio” (1948)
    d. Άπονη Μαρίτσα. Του Θεόφραστου Σακελλαρίδη. Στο δίσκο (1934) δεν περιέχονται κάποιοι στίχοι που λέγονται στα Σιφνέικα γλέντια.

Νύχτα μες στους δρόμους
και περπατώ και πέφτω μες στους υπονόμους

Νύχτα στην Αθήνα
η μαυρίλα μοιάζει με τη Ζοζεφίνα

Ασημί* και τ’ άστρα
το παντζούρι το κλειστό,
το φανάρι το σβηστό
στο μπαλκόνι μια κιθάρα και μια γλάστρα
*είναι λίγο αδιευκρίνιστο τι λέγεται εδώ.

Το τραγούδι συνδέεται με την οπερέτα του Θ. Σακελαρίδη με τίτλο “Μια νύχτα στην Αθήνα”. Το “Ζοζεφίνα”, δεν ξέρω αν συνδέεται με την επίσκεψη της Josephine Baker, το Φεβρουάριο του 1934 στην Αθήνα που είχε κάνει ντόρο.
Η μουσική από το “Άπονη Μαρίτσα” χρησιμοποιήθηκε στην πολεμική επιθεώρηση “Μπράβο κολονέλο” του 1940.
e. Εάν είχα εκατό χιλιάδες λίρες, Γ. Κατσαρός (1929)
f. Το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ. Δεν ξέρω την προέλευσή του.
g. Πόλκα

  1. Από πανηγύρι στον Αγιο Νικόλαο, Βορειοδυτική Σίφνος, 2010. Βιολί: Κώστας Χρύσος, λαούτο: Φρατζέσκος Τρίχας.
    Από το 00:25 και μετά, ανακατεύονται τα ταγκό
    a. “Τέτοια μάτια γαλανά”, Σουγιούλ-Σακελλάριος, 1944. Η ηχογράφηση έγινε όταν άνοιξε το εργοστάσιο μετά την Κατοχή.
    b. “Έτσι είν’ η ζωή, μικρό μου”, Κώστας Γιαννίδης. Το είπε, λέει, πρώτη φορά η Ρένα Βλαχοπούλου το 1943 σε επιθεώρηση. Δεν βρίσκω τις πρώτες ηχογραφήσεις. Εδώ με τη Ζορμπαλά.

Ως ευρωπαϊκό αγκαλιαστό χορεύεται και το χασάπικο “Απόψε θα περάσω” 1940. Άλλα δημοφιλή ευρωπαϊκά είναι το “Απόψε με φεγγάρι” (1938), “Η παλιά μου γειτονιά” (1954), “Μη φοβάσαι, μη φοβάσαι(1954)”, “Κατινάκι μου” (1932), “Είμαι ερωτευμένος με τα μάτια σου”(1937), “Ακόμα ένα ποτηράκι” (1938), “Εγώ θα σ’ αγαπώ και μη σε νοιάζει”(1948), “Καπετάνιε χαμογέλα” (1948).

Τα ευρωπαϊκά στη Σίφνο παίζονται σε προχωρημένες ώρες, αφού έχουν χορευτεί τα συρτά. Εναλλάσσονται με τα ρεμπετο-σμυρνέικα.