«Βαρύ» ζεΐμπέκικο

Πολλές φορές, την εποχή που έπαιζα σε κάποια μαγαζιά, πλησίαζε κάποιος την ορχήστρα λέγοντας:
-«Βρε παιδιά, παίξτε κανένα βαρύ» (ζεΐμπέκικο, συνήθως)
Και που να βρεις …βαρόμετρο, τέτοιες ώρες !:112:
-«Σαν ποιό, δηλαδή;»
Τις μισές φορές, η απάντηση ήταν:
-«Τις βεργούλες, τις παίζετε;»
-«Τις παίζουμε.»

Ο όρος έχει επικρατήσει, αλλά ποτέ δεν τον κατάλαβα. Σε τι αναφέρεται το «βάρος»; Στο ρυθμό, στο στίχο, στη θεματική του τραγουδιού, στον τρόπο που τραγουδιέται, στον τρόπο που χορεύεται, σε κάτι άλλο η σε όλα αυτά μαζί ; Γιατί, ας πούμε, οι βεργούλες είναι «βαρύ» ενώ κάποιο άλλο όχι;

Αν ήταν πεπόνι, πιό εύκολα θα το καταλάβαινα !:019:

Καμμιά ιδέα;

Για πολλούς που έχω δεί να χορεύουν (λέμε τώρα…) όταν ζητάνε ένα “βαρύ ζεϊμέκικο” θέλουν ν’ ακούσουν κάτι που θα τους επιτρέψει να χτυπηθούν κάτω, να σηκώσουν πόδι και να ξεσκονίσουν την φούντα απ το τσαρούχι που δεν φοράνε…μιλάμε για άκρατο θεατρινισμό ! Σπανίως έχω δεί κάποιον να χορεύει πραγματικό ζεϊμπέκικο. Οπότε βαρύ ή ελαφρύ…τα ίδια καραγκιοζιλίκια θα κάνουν. Συγνώμη αν είμαι λίγο σκληρή, αλλά η κακοποίηση που βλέπω μου δίνει ένα τόσο δα δικαίωμα…

Τις καλησπέρες μου σε όλους

Απ’ όσο έχω καταλάβει, βαρύ ζεϊμπέκικο = αργό ζεϊμπέκικο. Τα αργά (βαρύθυμα, μελαγχολικά) ζεϊμπέκικα, που κατά κανόνα εισάγονται με εξίσου “στενάχωρο” ταξίμι, συνήθως έχουν και σοβαρό στίχο χωρίς φρου-φρου κι αρώματα. Οι μακρόσυρτες μουσικές φράσεις αφήνουν περιθώρια να γεμίσουν με μικρές δεξιοτεχνίες, ενώ οι παύσεις είναι εν γένει μακρύτερες κ.λπ.
Ο Μάρκος όμως έχει γράψει και κορυφαία βαριά χασάπικα.

Στις μέρες μας έχουν ξεφτιλιστεί απ’ τους κουραδόμαγκες, που μόλις αναγνωρίσουν απ’ τη πενιά ότι παίζει βαρύ ταξίμι, σηκώνονται απ’ το τραπέζι σκυφτοί αργά - αργά, στέκονται σα τσολιάδες στη πίστα να τελειώσει το ταξίμι, μετά παίρνουν απίστευτη φόρα και ξεκινάνε να χορεύουν σα να πατάνε σταφύλια, κοιτώντας χάμω στη πίστα λες και κάτι ψάχνουν όλοι μαζί. Τα πόδια τα σηκώνουν πολύ ψηλά μη τυχόν και πατήσουν αυτό που ψάχνουν λόγω του ημίφωτος.
Ακόμη περισσότερη πλάκα έχουν οι εξίσου “υποψιασμένοι” θαμώνες που καμώνονται πως δεν κοιτάνε από “σεβασμό” προς τον άγριο φυλακόβιο κουραδόμαγκα, ο οποίος επειδή έχασε τα κλειδιά του αυτοκινήτου του, τα έχει πάρει στο κρανίο και θα τους μαζέψει καμιά φάπα.

:019:

Τσούχτρα,
Θα τρέχουμε για CELESTODERM :)!
Ο καθένας χορεύει όπως νομίζει, εντάξει κυκλοφορεί υπερβολή, αλλά υπάρχουν καλοί και κακοί χορευτές, είτε επιλέγουν λιτό είτε φιγουρατζίδικο ζειμπέκικο.

Και μένα πολλές φορές μου ζήτησαν βαρύ ζειμπέκικο και πιο συγκεκριμένα “Την Ευδοκία”, “Τις βεργούλες”, “Η ζωή εδω τελειώνει”, “το κελί 33”… :019:

Νομίζω πως ο καθένας, ανάλογα με την κουλτούρα του, ερμηνεύει τον όρο για να προσδιορίσει το “αντρίκιο, μάγκικο, λυπητερό, με αναφορά στην παρανομία” ζειμπέκικο που θέλει να χορέψει, δηλαδή το κομμάτι που τον νταλγκαδιάζει.

Κατ’εμέ ο όρος βαρύ έχει σχέση με το ήθος της μελωδίας και του ρυθμού, ανεξαρτήτως δρόμου και πολλές φορές στίχων.

babis…Η λέξη υπερβολή είναι πολύ λίγη για να περιγράψει τα καραγκιοζιλίκια των νεομπρούκληδων ! Μπερδεύουν το ζεϊμπέκικο με το απτάλικο και το τσιφτετέλι με το καλαματιανό…Αυτά βλέπω αυτά λέω…και φυσικά υπάρχουν και κάποιοι που ξέρουν να χορεύουν αλλα αποτελούν μειοψηφία…

Υ.Γ CELESTODERM δεν θα χρειαστείς σε λέω…

Θα συμφωνήσω και εγώ με τον Κώστα ΤΜ, αλλά αυτή η άποψη είναι για εκείνους που ξέρουν κάπως τα πράγματα. Για τους άλλους, είναι πολύ διαδεδομένη η έννοια βαρύ = κατάλληλο για μένα, που θέλω να επιδείξω τον ανδρισμό μου (όπως εγώ, τουλάχιστον, τον καταλαβαίνω).

Νομίζω ότι στα χρόνια μετά το ‘60 η κυριαρχία του ρυθμού έναντι της μελωδίας κι η ένταση,στοιχεία που υπηρετούνται από την ντραμς και άλλα κρουστά, καθώς κι από τα ηλεκτρικά όργανα,καθορίζουν αυτό που οι περισσότεροι θεωρούν βαρύ και κατάλληλο για χορό ζεϊμπέκικο.
Έτσι αμφιβάλλω κατά πόσον μπορούν να συγκινήσουν σήμερα-εκτός βέβαια από τους μυημένους στο ρεμπέτικο-οι πρώτες εκτελέσεις τραγουδιών,όπως το ‘‘Παραπονιάρικο’’,’‘Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι’’,’‘Οι βεργούλες’’,που 'ναι δημοφιλέστατα από νεώτερες εκτελέσεις τους.

Τι είναι ο κουραδόμαγκας?
Η λέξη είναι δημιουργία της σημερινής Ελλάδας?

Λίαν απαξιωτικός χαρακτηρισμός,σημαίνει τον επιδεικτικό δειλό ψευτόμαγκα.Εάν δεν απατώμαι ο όρος δεν είναι σύγχρονος,ήταν εν χρήσει κι όταν υφίσταντο οι πραγματικοί μάγκες.

Η λέξη είναι δημιουργία του Ηλία Πετρόπουλου

Τσου. Είναι του μακαρίτη του θειού μου (λαχαναγορίτης).
Εχω κι άλλες καλύτερες αμα θέτε.

Martha, το κουραδόμαγκας είναι complex word. Κουραδο=Shιt.
Τα υπόλοιπα τα καταλαβαίνεις και μόνη σου…
:230:

σκληρή λέξη!
πιο σκληρή από τη λέξη “αποφάγομάγκας”

Η λέξη “κουραδόμαγκας” είναι τόσο παλιά, σχεδόν όσο και η λέξη μάγκας. Ο Πετρόπουλος είναι πιθανότατα ο πρώτος που τη χρησιμοποίησε σε “επίσημο” γραπτό.

πιστευω οτι αυτο΄ς που ζητάει ενα βαρύ ζειμπέκικο συνισταται σε δυο είδη προσωπικοτήτων

Α ο κλασσικός κουραδόμαγκας που συνειδητά ή όχι μπερδεύει το ζειμπέκικο με το μπαλέτο και τις γυαλιστερέσ ζάντες αλουμινιου του αμαξιού του:087::087::087::087:

β υπάρχουν κάποιοι ανθρωποι πιο μεγάλοι σε ηληκία που με νοσταλγία ζητάνε ένα νετο σκέτο παραπονιάρικο ρε παιδι:088::088::088: είναι συνήθως ανθρωποι που δεν έχουν συνεχή σχέση με τη μουσική απλά νοσταλγουν το πως αντιμετωπιζόταν ο χορός παλιοτερα

οσον αφορά για τις βεργούλες όποιος το ζητάει για ΒΑΡΥ μάλλον στο 90% της γκλάβας του έχει το Νίκο Κοεμτζή και το συνδυάζει κάπως έτσι

Συνολικά πιστεύω πάντως οτι σημερα ο χορός περισσότερο απο κάθε άλλοτε έχει γίνει σκέτη φιγούρα και υποχρέωση “καθε γνήσιου γλετζέ”

Ιδιαιτερη εντήπωση προξενει το γέγονός ότι στα σημερινά ορθαδικα-σκυλαδικά ένω δεν υπάρχει χώρος ούτε το τσιγάρο να κρατάς εντούτοις κάποιοι άνθρωποι το θεωρουν κατάληλλο μέρος να ριξουν μια “ζεμπεκια by πλούταρχος ή βέρτης”:112::112::112:

ΞΥΠΝΑ ΚΑΗΜΕΝΕ ΣΑΡΚΑΦΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΧΩΜΑ ΝΑ ΔΕΙΣ ΠΩΣ ΧΑΛΑΣΕ Η ΜΑΓΚΙΑ ΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ

Δεν ξέρω αν μπορεί να οριστεί με ακρίβεια το “βαρύ ζεϊμπέκικο”.
Πρέπει να είναι π.χ. αργό; Μα ο “Σταύρος” (κάφτονε) δεν είναι αργό, κι όμως το θεωρώ (προσωπικά) από τα βαρύτερα. Αντίθετα το Μπουζουκάκι" (ιδιαίτερα στις δεξιοτεχνικές εκτελέσεις, π.χ. του Ιορδάνη) μπορεί να είναι πολύ αργό, όμως βαρύ δεν είναι με τίποτα.
Έπειτα είναι και οι ερμηνείες. Ακούστε για παράδειγμα το “Περιπλανώμενη ζωή” από την Μπέλλου. Βαρύ ζεϊμπέκικο. Ακούστε το μετά κι από τη Λίντα… Καμία σχέση! Κι ας το παίζει μάγκικα ο Χιώτης, κι ας είναι στην ίδια ταχύτητα. Μόνο εκείνο το ψεύτικο “αχ” που λέει η Λίντα (σε αντίθεση με το σπαρακτικό της Μπέλλου) κάνει το τραγούδι …λάιτ.
Επίσης παίζουν ρόλο και τα λόγια των τραγουδιών. Πόσο βαρύ μπορεί να είναι το “Απόψε κάνεις μπαμ”. Δεν το διάλεξα τυχαία. Είναι μάγκικο τραγούδι, με εξαιρετική χρήση της αργκό, αλλά το όλο ξεφάντωμα τη χαλάει τη φτιάση. Από την άλλη μεριά, τραγούδια του σπαραγμού (“Μπιρ Αλλάχ”), του θανάτου (“Βγήκε ο Χάρος να ψαρέψει”), της αρρώστιας (“Μέσ’ στης Πεντέλης τα βουνά”), της φυλακής (“Τα μάνταλα”) …γέρνουν αμέσως στο βαρύ.
Πιθανότατα ο καλύτερος τρόπος για να δείξει κάποιος τι εννοεί “βαρύ” ζεϊμπέκικο, είναι να δώσει παράδειγμα. Ας πούμε, ορισμός του “ασήκωτου” ζεϊμπέκικου θα πρέπει να είναι ο “Μεμέτης”.
Πάντα βέβαια ενυπάρχει το υποκειμενικό στοιχείο σε μια τέτοια κρίση. Οχι όμως 100%. Γιατί όσο και να θες, το “Θα ζήσω ελεύθερο πουλί” (π.χ.) δε γίνεται βαρύ, ακόμη κι αν του βάλεις απάνω του 18 βαγόνια λίρες, που θα 'λεγε κι ο Στελλάκης.
Οσο για το πώς χορεύεται… Εκεί είναι ακόμη πιο σύνθετα τα πράγματα. Για παράδειγμα, έχω δει ανθρώπους με πολύ μεράκι να χορεύουν άσχημα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι άνθρωποι χωρίς “ψυχή” δεν μπορούν να χορέψουν πολύ καλό ζεϊμπέκικο, ακόμα κι όταν πρόκειται για τεχνίτες (χορευτές). Κάποια στιγμή η στημένη χορογραφία θα φανεί.

Επισης λεγεται οτι ο ζειμπεκικος χορος πρεπει να χορευεται “μονο” απο ανδρες,
ως καθαρα ανδρικος χορος και το τσιφτετελι η οριενταλ “μονο” απο γυναικες, ως
χορος αμιγως γυναικειος… Ποια ειναι η γνωμη σας ???..
Διοτι στην πραξη δεν εφαρμοζεται κανενα απο τα δυο …

Προ αρκετών χρόνων, σε ένα ταξίδι στην Τουρκία, στο Balik Kaiserli (αν θυμάμαι καλά), μας φιλοξένησε μία ομάδα Τούρκων μοτοσυκλετιστών. Στην καταπληκτική ομολογουμένως φιλοξενία τους και στην προσπάθειά τους να μας δείξουν όσα περισσότερα μπορούσαν, πήγαμε σε ένα παραδοσιακό μαγαζί, όπου εκεί μας είπαν ότι οι ζειμπέκηδες ήταν συνοριοφύλακες και το ζειμπέκικο χορευόταν σχεδόν κατ΄αποκλειστικότητα απο αυτούς. Ήταν (κατά τα λεγόμενά τους) ένα είδος θρησκευτικού, τελετουργικού χορού με συνεχείς στροφές, όπου μπαίνεις σε μία κατάσταση ψυχοπνευματικής προετοιμασίας, ώστε να επιτελέσεις κατά το δυνατόν καλύτερα το έργο σου (φύλακας, τελώνης, αστυνομικός, φοροεισπράκτορας και μαχητής).

Ο χορός της κοιλιάς, ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό απο αυτό που βλέπουμε σήμερα και πρέπει να ομολογήσω ότι όταν το είδα έμεινα εκθαμβος. Χόρευαν μόνο άντρες, όπου πάνω στην κοιλιά τους είχαν ζωγραφισμένα με πολύ απλά σχέδια, κάποια πρόσωπα (απλές φιγούρες). Το υπόλοιπο σώμα απο το κεφάλι έως και τον θώρακα, ήταν σκεπασμένο με αυτοσχεδια καπέλλα και απο την λεκάνη και κάτω το σώμα καλύπτονταν απο ένα είδος φούστας-καλύματος. Έτσι… στην ουσία, οι κινήσεις της κοιλιάς έκαναν την φιγούρα η οποία ήταν ζωγραφισμένη πανω σε αυτή, να παίρνει διάφορες μορφές. Χαρά, γέλιο, λύπη κ.λ.π.

Αυτό το οποίο δεν ξεκαθάρισα, είναι μήπως αυτό γίνεται για τουριστικούς λόγους. Σε αυτή την ερώτηση μου, υπήρξαν 10-26 διαφορετικές απαντήσεις.

Καταλήγοντας θέλω να πώ κάτι σχετικό με την ερώτηση της Πελαγίας.
Έχω δεί καταπληκτικό ζειμπέκικο απο γυναίκα, καθώς επίσης και καταπληκτικό τσιφτετέλι απο άντρα. Μακράν το καλύτερο ‘‘ζειμπέκικο’’ το είδα απο δηλωμένη ‘‘αδερφή’’, στο τουριστικό περίπτερο της Λευκάδας.
Το ποιός το χορεύει δεν με ενοχλεί τόσο.
Αυτό που με τσακίζει είναι ότι το γελοίο απο το αστείο, απέχει μόνο μια λεπτήηηηηηηηηη γραμμή, που στις μερες μας, ξεπερνιέται πολύ πολύ εύκολα.
Δείτε στις μουσικές εκπομπές του Σαβ-Κυρ, όλους αυτούς τους μάγκες, οι οποίοι με την πρώτη πενιά πετάγονται όρθιοι ‘’ σαν έτοιμοι απο καιρό’', και με όλο το βάρος των όρχεων εντός του οσχέου (καλά πώς τα σηκώνουν???), περιχαρείς επιδεικνύουν τις χορευτικές των ικανότητες. Όσο πιό κοντά είναι η κάμερα, τόσο το πάθος μεγαλώνει, διότι ως γνωστόν… το πάθος ισούται με το τετράγωνο της απόστασης κάμερας-χορευτού, Χ το zoom του φακού.

Π=d2 Χ Ζ, όπου Π =πάθος, d=απόσταση (distance), και Ζ=zoom φακού

Ούστ ξεφτίλες.

Υ.Γ. Βοήθησα σε κάτι με τα γραφόμενά μου, ή τζάμπα γράφω 5 η ώρα το ξημέρωμα?

Πάνος

Πιστέυω, πως μεσα στα ερωτήματα που εθεσε ο Νίκος,ξεκινώντας το θέμα,υπάρχει και η
απάντηση κατά τη γνώμη μου.Είναι και θέμα ρυθμού ,και τρόπου παιξήματος,και στίχου,
μα πάνω απ΄ολα πιστεύω πως είναι τελειως υποκειμενικό το τι ειναι βαρύ ,και τι οχι.
Η άποψη η δικιά μου ειναι πως τα πιό βαρειά ζειμπέκικα γράφτηκαν τη μεταρεμπέτικη περίοδο.
Τώρα γιά τον χορό αυτόν καθ΄εαυτόν, και χωρίς να θέλω να σκανδαλίσω κάποιους
φιλους ,με έχει καλύψει πλήρως ο Δ.Χαριτόπουλος

Κουραδομαγκας = το “αποβλητο” του μαγκα, ο δηθεν, ο τζαμπα μαγκας , ο γιαλαντζη,
αυτος που ποτε δεν παιρνει πανω του τις ευθυνες των πραξεων του, ο τιποτενιος και

  • το ξαναειπα - επειδη η “βιοτεχνια” εκλεισε και τα καλουπια εσπασαν, αυτα των
    γνησιων, των παλιων, των δερβισοπαιδων που λεμε, σημερα η κοινωνια ειναι γεματη
    δυστυχως απο δαυτους…

Έχει μεγάλο ενδιαφέρον πόσο διαφορετικό ο καθένας βλέπει έναν “βαρύ” ζειμπέκικο. Για μένα το 'κάντονε Σταύρο" είναι με τίποτα βαρύ, πρόκειται για μια ωραία αντρική παρέα που απολάβει μαζί τον αργιλέ…
το “περιπλανώμενο ζωή” μόνο από τα λόγια πρέπει να είναι βαρύ (κατά τη γνώμη μου) ανεξάρτητα ποιός τραγουδάει.
Πιστεύω πάλι ότι υπάρχει μια διαφορά τι ήταν παλαιότερα ένας βαρύ ζειμπέκικο και σήμερα, γιατί όπως φαίνεται σήμερα είναι θέμα της επίδειξής και όχι τόσο των εσωτερικών συναισθημάτων. Αυτήν την εξέληξη του χορού την θεωρώ ανθροπολογικό φαινόμενο, γιατί το ίδιο συμβαίνει και στους παραδοσιακούς χορούς.