Ε μα πόσο σπάνιο να συναντηθούν ουτίστας και μπουζουξής που να μιλάνε ξένες γλώσσες;
1 «Μου αρέσει»
Εχθές εγκατέλειψα τη συζήτηση γύρω στο #30 γιατί είχε πάει αργά. Στο βασικό της θέμα, που είναι ο δρόμος του Παπατζή και το μακάμ Δουγκιάχ, δεν έχω να προσθέσω τίποτε, οφείλω όμως να ευχαριστήσω τον Κώστα και τον Αλέξανδρο, που μας μάθανε πάλι καινούργια πράγματα.
6 «Μου αρέσει»
11 posts were split to a new topic: Η “μακαμοποίηση” των δρόμων - Κωδικοποίηση της τροπικής μουσικής
στον παπατζη δε νομιζω να παιζει κανονακι, αλλα σαντουρι με δαχτυλιθρες, αρα συγκερασμενο. επισεις… σας περασε ποτε απο το μυαλο οτι εμεις εδω στην ελλαδα ειμαστε μιξη δυσης και ανατολης…? και ειδικα οσο παμε πισω στο χρονο συνανταμε ολο και πιο πολλα ανατολιτικα στοιχεια σε σχεση με τωρα…? δλδ κατι το οποιο διαρκως αλλαζει-εξελλισεται…
1 «Μου αρέσει»
Λέγεται ότι δεν ήταν το συνηθισμένο σαντούρι αλλά πιο μικρό σε μέγεθος, εξοπλισμένο μεν με μεταλλικές χορδές αλλά παιγμένο με δαχτυλήθρες, όπως λες. Είναι πιθανό να αναφερόντουσαν σε αυτό το όργανο ως κανόνι ή κανονάκι, λόγω τρόπου παιξίματος. Στον Παπατζή δεν ακούγονται μόρια αλλά σε άλλα κομμάτια, με το ίδιο όργανο, έχω εντοπίσει «ενδιάμεσες» νότες, κάτι που περιπλέκει τα πράγματα. Για απλοποίηση πάντως, εγώ έχω επιλέξει να αναφέρομαι σε αυτό το όργανο ως κανονάκι γιατί όποτε λέω σαντούρι ο κόσμος περιμένει διαφορετικό στυλ παιξίματος.
1 «Μου αρέσει»
Σ’ αυτή τη συζήτηση έχουν προκύψει πολλά για το μικρό σαντούρι με πένες που το ονόμαζαν κανονάκι, αλλά έχουν μείνει και απορίες.
Πάντως στον Παπατζή κι εγώ συγκερασμένο ακούω: το ξανασημείωσα, αλλά χωρίς να θυμάμαι εκείνη την ώρα, ότι υπήρχε και το νυκτό σαντουράκι.
1 «Μου αρέσει»
Κώστα εννοείς νότες κουρδισμένες ιδιαίτερα ή νότες που είναι ρευστές και ανεβοκατεβαίνουν σα να χει μαντάλια το όργανο;
Στην πρώτη περίπτωση θα μπορουσε να είναι πέρσικο σαντουρι.
Πράγματι, θυμάμαι πολύ καλόν Πέρση παίκτη περσικού σαντουριού να μετακινεί μεσαία στηρίγματα των χορδών, όχι μόνο σε αλλαγή κομματιού αλλά και κατά την εκτέλεση ενός τραγουδιού, όταν αλλάζει το τονικό κέντρο.
1 «Μου αρέσει»
Μπα ρε παιδιά, δεν πιστεύω. Και να βρέθηκε ένα πέρσικο όργανο, πώς είναι δυνατόν να έμαθε ο παίχτης την ιδιαίτερη λειτουργία του; Θα μου πεις, αν έπαιζε και κανονάκι ίσως δε θα 'ταν δύσκολο.
Ε άρα μήπως έπαιζε κανονάκι;
Περικλή, ο συγκεκριμένος είναι μουσικάρα και δεν τον έχω δει, επί πολλά χρόνια, να παίζει άλλο όργανο, ούτε κανονάκι. Και πάντα με μπαγκέτες.
Εννοώ νότες που είναι μόνιμα κουρδισμένες σε μικροδιάστημα. Δεν έχω εντοπίσει καμία κινητή νότα.
ο μανωλης ο μαργαρωνης παιζει σε αυτα. σε καποια συνεντευξη μιλαει η κορη του για το μικρο αυτο σαντουρι που επαιζε ο πατερας της. αλλα σαν τεχνικη ηταν διαδεδομενη τοτε να παιζουν το σαντουρι και με τα δαχτυλα.
1 «Μου αρέσει»
Στον Μαργαρώνη αναφερόμουν. Ο σημερινός Πέρσης εννοείται πως μπορεί κάλλιστα να ξέρει πέρσικο σαντούρι! Ακόμη και σημερινός Έλληνας, δε θα μου έκανε τόση κατάπληξη. Τότε όμως;…
1 «Μου αρέσει»
Δεν ειναι το ίδιο ανοδικά και καθοδικά, άλλο ρόλο παίζει το λα στην υποτονική άλλο στην ανάπτυξη του σαμπά ανοδικά
Τσεμπαλο έπαιζε ρε παιδιά, το αναφέρει και ο Στελάκης Περπινιάδης σε αυτήν την συνένετυξη: Στελλάκης Περπινιάδης - σπάνια ραδιοφωνική συνέντευξη - YouTube , είναι ένα όργανο αρκετά κοντά στο σαντούρι, λίγο πιο εκλεπτυσμένο
Καλά, δε νομίζω ποτέ να βγάλουμε άκρη… Έχουμε μαζέψει μέχρι στιγμής τις εξής πιθανότητες (η καθεμία με κάποια βάση):
- κανονικό σαντούρι
- σαντούρι με δαχτυλήθρες, που δεν είναι κανονικό, είναι μικρότερο, και το λένε κανονάκι
- κανονικό κανονάκι
- τσίμπαλο
- διάφορους συνδυασμούς των παραπάνω
Mία φωτογραφία (του οργάνου) θα μας σώσει. Αλλά δεν θυμάμαι να έχω δει ποτέ φωτογραφία του Μαργαρώνη, πρώτον, και δεύτερον: οι περισσότερες φωτογραφίες είναι παρμένες έτσι που από το όργανο φαίνεται μόνο μία στενή πλευρά.
(το όνομα Μαργαρώνης απαντά στην Αίγινα, όπου υπάρχει και χωριουδάκι Μαργαρώνηδες. Ξέρει κάποιος κάτι;
Θα φτάσει μια φωτογραφία; Αν θυμάμαι καλά τα όσα γράφτηκαν σε άλλο συναφές νήμα, η Αγγέλα λέει ότι έπαιζε τουλάχιστον δύο όργανα.
"Ε, λέμε τώρα…Πάντως φαίνεται ότι έπαιζε και κανονάκι και σαντούρι. Τώρα, το αν χρησιμοποιούσε δαχτυλήθρες για το ένα και μπαγκέτες για το άλλο, από φωτογραφίες μόνο θα φαινόταν. Και θα φαινόταν και το μέγεθος του οργάνου, σχήμα κλπ.
Δεν νομίζω ότι πρέπει να πάρουμε τοις μετρητοίς τη συγκεκριμένη αναφορά του Στελλάκη ως προς την ορολογία. Αρχικά λέει ότι ο Μαργαρώνης έπαιζε τσίμπαλο (12:16) και λίγο πιο μετά κάνει λόγο για σαντούρι (13:15). Μου φαίνεται ότι χρησιμοποιεί τις δύο ονομασίες ισοδύναμα, χωρίς να θέλει να κάνει διάκριση μεταξύ των οργάνων. Ο Μαργαρώνης ίσως να έπαιζε και τα δύο όργανα, όχι μόνο ένα εκ των δύο. Είναι μάλλον τυχαίο που ο Στελλάκης μιλά μία για τσέμπαλο και μία για σαντούρι. Δεν βγαίνει άκρη από αυτή τη μαρτυρία.
Πάντως, με βάση τη φωτογραφία που μας έχει δώσει στο παρελθόν ο Σταύρος Κουρούσης, ξέρουμε ότι ο Μαργαρώνης έπαιζε (μεταξύ άλλων) και ένα όργανο που μοιάζει με μικρό σαντούρι (αν πράγματι δεχτούμε ότι αυτό το όργανο ακούγεται σε κάποιες ηχογραφήσεις). Διστάζω να αναφερθώ σε αυτό ειδικά ως περσικό σαντούρι, χωρίς απαραίτητα να το αμφισβητώ, γιατί νομίζω χρειάζεται πιο προσεκτική μουσικολογική προσέγγιση πριν αποφανθεί κανείς.
(πηγή: Το κανονάκι στη δισκογραφία - #13 by stavros_k)
Τώρα, πώς αναφερόμαστε γενικά σε αυτό το όργανο; Με βάση τη μορφολογία του θα πρέπει να λέμε ότι το όργανο αυτό είναι ένα μικρό σαντούρι που παίζεται με δάχτυλα/δαχτυλήθρες. Μες στην ορχήστρα όμως το όργανο λειτουργεί σαν συγκερασμένο κανονάκι με μεταλλικές χορδές!
Ο Τούντας σε σημειώσεις του αναφέρεται κάπου σε ένα σαντουρίνο. Προς τι αυτό το υποκοριστικό; Υποδηλώνει κάποιο διαφορετικό όργανο και αν ναι, αντιστοιχεί στο όργανο που έπαιζε ο Μαργαρώνης; Η έκταση του περσικού σαντουριού πόσο τυποποιημένη είναι; Θα μπορούσε να αποδώσει την έκταση των τραγουδιών που παίζει ο Μαργαρώνης; Πολλά τα ερωτήματα και δεν έχουν απλές απαντήσεις. Το λέω γιατί με έχουν απασχολήσει καιρό, δεν φύτρωσαν τώρα αυτές οι απορίες.
Βλέπω και τη λίστα πιθανοτήτων του Περικλή και για να σας ξεμπερδέψω λίγο, ας πω: έχω την εντύπωση ότι στη δισκογραφία δεν ακούμε κάπου τον Μαργαρώνη με καθεαυτό κανονάκι. Αν κάνω λάθος, ας με παραπέμψετε σε κομμάτι που παίζει και πιθανώς αγνοώ. Εξήγησα τι εννοούσα λέγοντας πιο πριν «κανονάκι». Πιθανότατα και οι αναφορές της κόρης του σε κανονάκι ή οι όμοιες προσφωνήσεις του Στελλάκη, έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του οργάνου και όχι με τη μορφολογία. Το είχε πει κι ο Σταύρος όταν μας παρέθεσε τη φωτογραφία και συμφωνώ. Επίσης, περί προσφωνήσεων σε άλλα όργανα από αυτά που πραγματικά ακούγονται είχα γράψει και στο παρελθόν εδώ και στο σήλαμπς φέρνοντας πολλά παραδείγματα. Έτσι όπως τα βλέπω, μάλλον σαντουρίστας/τσεμπαλίστας ήταν ο Μαργαρώνης που όμως είχε κι ένα ιδιαίτερο σαντούρι το οποίο έπαιζε με δαχτυλήθρες, δηλαδή σαν κανονάκι με μεταλλικές χορδές και χωρίς μαντάλια.
4 «Μου αρέσει»