Το Σαμπάχ (;) στον Παπατζή

Είναι καλή η ερώτηση και θα πρέπει να είμαι προσεκτικός προσπαθόντας να εξηγήσω.
Υπάρχουν κάποιες θεωρητικές “τρύπες” στην θεωρία οπου, φτιάχνοντας ένα χρώμα πάνω σε 1 νότα, ανπόφευκτά μπορείς να καταλήξεις με μια δομή γύρω της που να έχει ήδη όνομα.
Πχ το χουζάμ, μπορεί να προκύπτει με μια έλξη αλλα τελικά αυτό ήδη χιτζάζ το βαφτίσαμε και αν αρχίζουμε να έχουμε ίδιες δομές με διαφορετικά ονοματα θα ξημερωθούμε.
Το σεγκιαχ λοιπόν ίσως έχει να κάνει με το πολύ στενό διάστημα προσαγωγέα-τονικής. Ίσως πρώτα να ήρθε το χρώμα και μετά να είπαν : πως το λέμε αυτο; α σεγκιαχ…
Στην πραγματικότητα αν κάτσουμε να γράψουμε σεγκιάχ θέλουμε την τρίτη νότα απο τη βάση 1 κόμμα πάνω (αφου το σεγκιαχ είναι κανονικά σε μαλακωμένη νότα ) αλλα δεν το γράφουν.
Ίσως έχει να κάνει με μια αυτόματη κωδικοποίηση παρά με χρώμα

Μάριε το κομμάτι που ρωτάς είναι Σαμπάχ.Το Ντουγκιάχ είναι ένα σπάνιο μακάμ το οποίο εδώ, το βλέπουμε παροδικά ως χρώμα και όχι με τα πλήρη χαρακτηριστικά του. Δεν θα μάθουμε δηλαδή Ντουγκιαχ μελετώντας αυτό το κομμάτι.
Δεν μπορω εύκολα να το εξηγήσω με ημιτόνια γιατί το σεγκιάχ συγκερασμένο είναι …κιουρντί (αλλα τι είναι το κιουρντί;…:slightly_smiling_face:)
θα έλεγα δεν υπάρχει λόγος να το ψάχνεις.δεν θα το ξαναδεις μάλλον
Ζιργκιουλελί χιτζάζ: ακου τη Μισιρλού να πάρεις μια ιδεα🙂
Έίναι ας πούμε χιτζάζ πάνω χιτζάζ κάτω (περίπου…)

Και γιατί να μη το πούμε λ.χ. χιτζασκιάρ, ως χρώμα; Λόγω σχέσης βάσεων σαμπαχ-χιτζαζ(κιαρ), ή κάτι άλλο;

1 «Μου αρέσει»

Μπορούμε να το πούμε ότι θελουμε, εφόσων το καταλαβαίνουμε και καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον.
Ναι όμως οι βάσεις είναι λάθος , με τη μακαμίστικη λογική

1 «Μου αρέσει»

Σύμφωνοι, αλλά δεν μπορώ να καταλάβω τι εστί χρώμα ντουγκιάχ αν δεν ξέρω τι εστί ντουγκιάχ… :wink:

Η Μισιρλού δεν είναι χιτζασκάρ; Αυτό που κατάλαβα για το ζιργκιουλελί (που καθυστερημένα το είδα και στην φωτογραφία που πόσταρες) είναι ότι είναι σαν χιτζασκάρ αλλά η δεύτερη και έκτη βαθμίδα έχουν (χοντρικά) μισή ύφεση αντί για ολόκληρη. Άρα στο συγκερασμένο σύστημα είναι το ίδιο ( ; )

Γενικά με τα ονόματα των μακαμιών δεν το έχω οπότε να μην παρεξηγηθώ, ειδικά από τη στιγμή που υπάρχει το αραβικό, το τουρκικό αλλά και το ελληνικό σύστημα, το καθένα με τα δικά του διαστήματα. Με αυτά τα λίγα που ξέρω προσπαθώ να κάνω κουβέντα…

Μα το ναβάλεις Σεγκιάχ σε βαθμίδα Δουγκιάχ δεν είναι «λάθος»; Τέλος πάντων, όχι λάθος αφού έτσι ορίζεται το μακάμι, αλλά πάντως αναρχικό!

είναι şed🙂

Και εδώ είναι το θεμα.Οτι κάθε μακάμ μπορει να μοιαζει με κάποιο άλλο αλλα δεν είναι κανένα άλλο.
Και εγώ είπα πχ, το ντουγκιαχ κανει σα σεγκιαχ αλλα ΔΕΝ είναι σεγκιαχ.
Το ζιργκιουλελι χιτζάζ δειχνει σα χιτζασκιαρ αλλα ΔΕΝ είναι.
Και προσπαθόντας να περιγράψουμε συμπεριφορές πέφτουμε σε ναρκοπέδια.

Το μακάμ χιτζάζ το διαχωρίζουμε σε 3 διαφορετικές συμπεριφορές ανάλογα με τα διαστηματα του ψηλά και τον δεσποζοντα φθόγγο. Καλύτερα δες το βιβλίο του Ευγένιου για περισσότερα.Θα σε μπερδέψω

Η αιώνια συζήτηση…

3 «Μου αρέσει»

Αυτό έχει μια εξήγηση. Έτσι εκτελείται σε πολλά παραδοσιακά όργανα, για λόγους μάλλον σχετικούς με την κατασκευή των οργάνων (καλά, και με κάποια αισθητική επιλογή φυσικά) παρά αναφοράς στο ματζόρε.

Επειδή έτσι κι αλλιώς δεν πρόκειται ποτέ να βρούμε άκρη, εγώ πια το έχω πάρει απόφαση, να πώ μόνο ότι τα πιο επικά στραπάτσα σε παιξίματα έχουν γίνει σ αυτές τις περιπτώσεις. Να λέει ο μακαμτζής ουτίστας πχ πάμε μι σεγκιαχ, να σκάει Μι ματζόρε συγχορδία και ο άλλος να ξεκινάει με το τρίχορδο σεγκιά (σολ φα μι)…Όλο λάθος!

3 «Μου αρέσει»

Ναι, λογικό είναι αφού το ρεμπέτικο είναι σχεδόν αποκλειστικά συγκερασμένο στο ευρωπαϊκό σύστημα (τουλάχιστον τα βασικά του όργανα είναι) να συγχέονται διαφορετικά μακάμια σε ένα. Όπως π.χ. οι αγγλικές λέξεις shit, sheet, sit και seat όλες προφέρονται σιτ στα ελληνικά, αφού δεν έχουν τα παραπάνω φωνήεντα και σύμφωνα των αγγλικών.

Υπάρχουν σε ηλεκτρονική έκδοση τα βιβλία αυτά που συχνά αναφέρονται στο φόρουμ; Δεν μένω Ελλάδα και έτσι αμφιβάλλω ότι μπορώ να τα βρω εδώ σε φυσική μορφή. Επίσης ποιος είναι ο τίτλος του συγκεκριμένου βιβλίου; Γενικά είμαι πλήρως αδαής σε ό,τι αφορά την κοινότητα μελετητών του ρεμπέτικου οπότε δεν γνωρίζω ονόματα που σε εσάς είναι οικεία.

1 «Μου αρέσει»

Έχοντας για τόσες δεκαετίες τους δρόμους, μαθημένους κουτσά-στραβά από γενιές και γενιές λαϊκών μουσικών, άλλος καλύτερα, άλλος χειρότερα… το να αρχίσουμε να τους μακαμοποιήσουμε ξαφνικά, εκεί θα καταλήξει προφανώς. :slight_smile:

3 «Μου αρέσει»

ΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΛΑΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ , λέγεται το βιβλίο.
Υπάρχουν και άλλα αλλα δεν ξέρω ηλεκτρονικά τι γίνεται. Μια και παίζεις κιθάρα, μήπως να σου προτείνει κάνας πιο ειδικός. Εγώ κάτι τουρκικα παλεύω να διαβάσω.

Καλό το παράδειγμα με την αγγλική γλώσσα.Ένα άλλο παράδειγμα είναι η ορθογραφία: Ακόμα και αν 2 ήχοι είναι στο άκουσμα ίδιοι, οι κανόνες ορθογραφίας μας βοηθάνε να καταλάβουμε νόημα και ρίζες λέξεων.
Κάπως έτσι ίσως είναι και οι τρόποι.

Ε, ντάξει, οφείλει κι ο άλλος να έχει στοιχειώδη συναίσθηση ότι απ’ όλα όσα λέει (π.χ. Λα Ουσάκ, Φα χιτζάζ…), ειδικά το Μι σεγκιάχ το καταλαβαίνει ο καθένας αλλιώς και πρέπει να το εξηγήσει λίγο, είτε με λόγια είτε με 2-3 πενιές σαν «απήχημα». Και αντίστοιχα και ο συμπαίχτης να ρωτήσει πριν βιαστεί να πει «οκέι το 'χω πάμε».

Μπορεί να 'ναι προβληματική η ορολογία, μπορεί ο καθένας να κάνει την προσωπική του συμβολή στο να λυθεί αυτό το πρόβλημα, αλλά στο μεταξύ πρέπει και να ζήσουμε. Και να παίξουμε. Σωστά. Και υπάρχουν λύσεις: ρωτάς και σου εξηγούνε!

3 «Μου αρέσει»

Ε μα πόσο σπάνιο να συναντηθούν ουτίστας και μπουζουξής που να μιλάνε ξένες γλώσσες;

1 «Μου αρέσει»

Εχθές εγκατέλειψα τη συζήτηση γύρω στο #30 γιατί είχε πάει αργά. Στο βασικό της θέμα, που είναι ο δρόμος του Παπατζή και το μακάμ Δουγκιάχ, δεν έχω να προσθέσω τίποτε, οφείλω όμως να ευχαριστήσω τον Κώστα και τον Αλέξανδρο, που μας μάθανε πάλι καινούργια πράγματα.

6 «Μου αρέσει»

11 posts were split to a new topic: Η “μακαμοποίηση” των δρόμων - Κωδικοποίηση της τροπικής μουσικής

στον παπατζη δε νομιζω να παιζει κανονακι, αλλα σαντουρι με δαχτυλιθρες, αρα συγκερασμενο. επισεις… σας περασε ποτε απο το μυαλο οτι εμεις εδω στην ελλαδα ειμαστε μιξη δυσης και ανατολης…? και ειδικα οσο παμε πισω στο χρονο συνανταμε ολο και πιο πολλα ανατολιτικα στοιχεια σε σχεση με τωρα…? δλδ κατι το οποιο διαρκως αλλαζει-εξελλισεται…

1 «Μου αρέσει»

Λέγεται ότι δεν ήταν το συνηθισμένο σαντούρι αλλά πιο μικρό σε μέγεθος, εξοπλισμένο μεν με μεταλλικές χορδές αλλά παιγμένο με δαχτυλήθρες, όπως λες. Είναι πιθανό να αναφερόντουσαν σε αυτό το όργανο ως κανόνι ή κανονάκι, λόγω τρόπου παιξίματος. Στον Παπατζή δεν ακούγονται μόρια αλλά σε άλλα κομμάτια, με το ίδιο όργανο, έχω εντοπίσει «ενδιάμεσες» νότες, κάτι που περιπλέκει τα πράγματα. Για απλοποίηση πάντως, εγώ έχω επιλέξει να αναφέρομαι σε αυτό το όργανο ως κανονάκι γιατί όποτε λέω σαντούρι ο κόσμος περιμένει διαφορετικό στυλ παιξίματος.

1 «Μου αρέσει»

Σ’ αυτή τη συζήτηση έχουν προκύψει πολλά για το μικρό σαντούρι με πένες που το ονόμαζαν κανονάκι, αλλά έχουν μείνει και απορίες.

Πάντως στον Παπατζή κι εγώ συγκερασμένο ακούω: το ξανασημείωσα, αλλά χωρίς να θυμάμαι εκείνη την ώρα, ότι υπήρχε και το νυκτό σαντουράκι.

1 «Μου αρέσει»