Γειά χαρά σε όλους!
Ώντας καινούριος στο χώρο των μακαμιών έχω μπει στη διαδικασία να ψάχνω μακάμ τα οποία να είναι γραμένα και συγκεντρωμένα κάπου σε οποιαδήποτε μορφή (βυζαντινη ή ευρωπαϊκή).
Μήπως κάποιος από εσάς θα μπορούσε να βοηθήσει;
Όποιος έχει την ευχαρίστηση,στο thanasis_viltaniotis@yahoo.gr
Ευχαριστώ εκ των πρωτέρων!
ΜΑΡΙΟΣ Δ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ : “οι μουσικοι τροποι στην ανατολικη μεσογειο” – εκδοσεις FAGOTTO, Αθηνα.
σας προλαβα μαγκες 
Το ζήτημα με τα Μακάμ είναι ότι χρειάζονται 3 μέρη άκουσμα, ένα μέρος μελέτη και ένα μόνο μέρος θεωρία.
Αυτοί που έχουν κάνει Βυζαντινή, αν διακρίνουν τις ομοιότητες με τους αντίστοιχους Ήχους τότε κερδίζουν πολλά στο παίξιμό τους!
Καλημέρα, (προσπαθώντας κάποιο κατάλληλο θέμα για να κάνω την ερώτηση κατέληξα εδώ) . Ψάχνοντας να βρω σε τι δρόμους είναι γραμμένα παραδοσιακά τραγούδια (μικρασιάτικα) έφτασα στο αρχείο Μερλιέ όπου υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για τα τραγούδια αλλά στα περισσότερα δεν υπάρχει η πληροφορία για το ήχο/μακάμι που είναι γραμμένα. Πως μπορώ να καλύψω αυτή την ανάγκη ;
Αν δεν έχεις την κατάλληλη εμπειρία, πρέπει να ρωτήσεις κάποιον. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Το Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο σίγουρα θα σε βοηθήσει, αν τηλεφωνήσεις και ζητήσεις τον κύριο Δραγούμη.
Σ’ ένα τέτοιο ερώτημα η απάντηση μπορεί να είναι συγκεκριμένη, είναι όμως μεγάλη. Βασικά το θέμα είναι να ξέρει κάποιος τα μακάμια! Αν τα ξέρει, συνήθως το βρίσκει ακούγοντας ή έστω δοκιμάζοντας πάνω στο όργανο. Αν δεν το ξέρει, άντε να ρωτήσει κάποιον για 5-10 κομμάτια τι μακάμι είναι, αλλά δεν μπορεί βέβαια να ρωτάει για άπειρα κομμάτια.
Λοιπόν, όποιος ψάχνει να μάθει γενικώς τα μακάμια μπορεί να ρίξει μια ματιά στη βιβλιογραφία που ήδη αναφέρθηκε στα παλιότερα ποστ. Από νεότερες εκδόσεις που κυκλοφόρησαν έκτοτε, συμπληρώνω το «Τουρκικό Μακάμ» του Μουράτ Αϋντεμίρ, εκδ. Φαγκότο. Προσωπικά δεν το βρήκα και τόσο βοηθητικό να πω την αμαρτία μου, αλλά όλοι οι άλλοι έχουν να λεν τα καλύτερα.
Πολύ σύγχρονη και κατάλληλη για τα ελληνικά δεδομένα είναι και η δουλειά των Μυστακίδη - Βούλγαρη, αλλά δεν ξέρω την ακριβή παραπομπή. Ας τη συμπληρώσει κάποιος.
Πάντως πρέπει να πω ότι απ’ όσα έχω διαβάσει σχετικά αμφιβάλλω αν θα καταλάβαινα λέξη, αν δεν είχα κάνει και μάθημα πάνω σ’ αυτό ακριβώς το αντικείμενο. (Άλλο αν τον καιρό του μαθήματος ούτε εκεί καταλάβαινα λέξη - στην πορεία όμως όλα μαζί χωνεύτηκαν και έδωσαν αποτέλεσμα.)
Περικλή , όλα τα βιβλία που ανέφερες είναι καλά…αλλά όλα διαφορετικά.
Το βιβλίο του Αϊντεμίρ υπηρετεί προφανώς την Οθωμανική σχολή και είναι γραμμένο με αυτή τη μουσική γραφή αυστήρά.
Προσωπικά μου αρέσει και το χρησιμοποιώ.
Ο Βούλγαρης υπηρετεί την Ελληνική παράδοση και ασχολείται κύρίως με τα μακάμια που απασχολούν το ρεμπέτικο . Γράφει επίσης απο άλλες βάσεις νομίζω.
Απο ότι καταλαβαίνω , ο Δ.Μυστακίδης βλέπει τα πράγματα απο την πλευρά των λαϊκών δρόμων και χρησιμοποιεί συγκερασμένη γραφή (διορθώστε με αν κάνω λάθος)
Υπάρχει και ο Τσιαμούλης που ασχολείται έντονα με την βυζαντινή όψη.
Προσωπικά, αυτό που αρχίζει κάπως και μου μένει στο κεφάλι είναι τα τετράχορδα και πεντάχορδα τα οποία δίνουν χαρακτηριστικό χρώμα σε κάποια μακάμια. Αν αυτά κωδικοποιηθούν ,ίσως η αναγνώριση και χρήση κάθε μακάμ γίνει κάπως πιο εύκολη.
έχω όμως πολύ δρόμο μπροστά μου και σίγουρα τα μαθήματα είναι σαφώς καλύτερα !
Προσπαθώ να τραγουδήσω και να παίξω ( πολ. λαούτο) μικρασιάτικα . Πριν από ενδεχόμενη εμβάθυνση στα μακάμια προσπαθώ να οργανώσω τα κομμάτια που δουλεύω για να μπορώ να προσανατολίζομαι . Να τώρα εδώ μπροστά μου έχω :’‘Καλώς ανταμωθήκαμε’’ , ''Γκεμετζής ‘’ ουσάκ . Στο μουσικό λαογραφικό αρχείο (Μερλιέ) που προστρέχω δυστυχώς δεν είναι συμπληρωμένα τα μακάμια στις πληροφορίες των τραγουδιών. Ευχαριστώ για τις πληροφορίες και το ενδιαφέρον.
Το βιβλίο του Βούλγαρη έχει ακριβώς αυτό
Μεγάλο αριθμό συνθέσεων οργανωμένα σε μακάμ.πιστεύω θα το βρεις χρήσιμο
Το βιβλίο όμως του Βούλγαρη αναφέρεται αποκλειστικά σε κομμάτια γνωστών δημιουργών, όχι σε παραδοσιακά μικρασιάτικα. Δεν ξέρω κάτι κατάλληλο να προτείνω.
υπάρχει το βιβλίο του χρήστου τσιαμούλη “αριθμητικό τροπικό σύστημα της ελληνικής μουσικής”, το οποίο παίρνει την θεωρία από την αρχή ως το τέλος (ιστορία, διαστήματα-4/5χορδα-τρόποι-μακάμια και ρυθμολογία) και σε κάθε μακάμι δίνει παραδείγματα. μεταξύ των παραδειγμάτων υπάρχουν πολλά ρεμπέτικα και μικρασιάτικα.
επίσης χρήσιμο για την κατανόηση του ανατολικού συστήματος είναι το βιβλίο του μάριου μαυροειδή “οι μουσικοί τρόποι στην ανατολική μεσόγειο”.
Αν ο Βούλγσρης είναι ό,τι πλησιέστερο υπάρχει προς τα ζητούμενα του Σταύρου, νομίζω ότι θα τον καλύψει αρκετά, κι ας μην έχει μέσα τα κομμάτια που τον ενδιαφέρουν.
Τι εννοώ:
Αν δεν ξέρεις τι είναι Ουσάκ, η πληροφορία ότι το Καλώς ανταμωθήκαμε είναι Ουσάκ δε σου λέει τίποτα. Αν όμως έχεις ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα μερικών κομματιών Ουσάκ, εκεί αρχίζεις πλέον να καταλαβαίνεις τι είναι το Ουσάκ. Ιδίως μάλιστα που τα επώνυμα κομμάτια συνήθως είναι πιο σύνθετα, πιο πλούσια, αναδεικνύοντας εμφανέστερα τα χαρακτηριστικά του κάθε μακαμιού απ’ ό,τι τα δημώδη, που είναι πιο απλά και ας πούμε πιο ελλειπτικά. Ένας γενικός πρακτικός κανόνας είναι ότι τα κομμάτια που μοιάζουν, που θυμίζουν το ένα το άλλο για κάποιο λόγο που δεν μπορείς εύκολα να προσδιορίσεις, είναι ίδιο μακάμι μεταξύ τους.
Εν πάση περιπτώσει Σταύρο, μπορείς πάντα να ρίξεις κι εδώ μερικά κομμάτια που έχεις ερωτήσεις και να σου πούμε, όσοι ξέρουμε, ό,τι ξέρουμε. Απλώς, προσπάθησε να τα προσδιορίσεις με ακρίβεια, ιδανικά με λινκ σ’ ένα γιουτουμπάκι (τραγούδια που λέγονται «Καλώς ανταμωθήκαμε», αν υποθέσουμε ότι τα παραδοσιακά λέγονται κάπως, υπάρχουν δεκάδες).
— Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 18:59 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 18:56 —
Δεν είχα δει το μήνυμα του Λίγκα και δεν ξέρω μήπως ο Τσιαμούλης σε βολέψει περισσότερο από τον Βούλγαρη.
περικλή, νομίζω πως στην αρχή καλύτερα είναι τα παλαιότερα ανώνυμα κομμάτια. είναι πιο λιτά και πιο πιστά στην βασική κίνηση του μακάμ.
νίκος
Έψαξα για τα βιβλία και φαίνεται ότι υπάρχει έλλειψη .Από ένα γνωστό βιβλιοπωλείο θα με ειδοποιήσουν αν βρουν αυτό του Τσιαμούλη. Βρήκα όμως και έχω στη κατοχή μου το βιβλίο του Αϋντεμίρ για το τουρκικό μακάμ : το γράψιμό του μου φαίνεται φιλικό , η παρουσίαση των 60 μακάμ γίνεται παρουσιάζοντας τη δομή τους, καταλήξεις, βαθμίδες, μελωδική πορεία. Σε κάθε μακάμ δίνει έναν αυτοσχεδιασμό και ένα αντιπροσωπευτικό κομμάτι γραμμένο σε CD. Αρχισα να μελετώ το ραστ και θα γράψω περισσότερες εντυπώσεις αργότερα.
Να δώσω τώρα και κάποιο λίνκ(ελπίζω να το κάνω σωστά) προς βοήθεια , να βρούμε σε τι μακάμ είναι γραμμένα κάποια κομμάτια που με απασχολούν.
Σταύρο, το λινκ απλά βγάζει ένα τραγούδι με τον Αηδονίδη στο γτ.
δεν μου δουλεύει τώρα ο σύνδεσμος (χάλια ίντερνετ) αλλά πριν που το άκουσα διέκρινα κάτι σε χιτζάζ. Δες λοιπόν το πεντάχορδο του δρόμου καθώς και το ίδιο το μακάμι. ο Αιντεμίρ πρέπει να το έχει με τη βάση στη δυτική νότα λα.
η τονικότητα της ηχογράφησης είναι ΜΙ
Το έψαξα στο βιβλίο και νομίζω και εγώ ότι είναι σε τρόπο χιτζάζ . 'Όλες οι θέσεις και ο τρόπος που αναπτύσσεται ταιριάζουν . Καθώς το έψαχνα μου βγήκε στα δάχτυλα και ένα άλλο μικρασιατικό η Δημητρούλα (χορεύεις χαϊδεμένη μου) που μοιάζει και αυτό να είναι στον ίδιο δρόμο. Ευχαριστώ alk
Χορεύκεις χαδεμένη μου, σύμφωνα και με τη ντοπιολαλιά της περιοχής.
Μα ναι, απλό κανονικό χιτζάζ, όπως και αν το έψαχνες σαν λαϊκό δρόμο.
Γενικά μπορεί μεν στα μακάμια να υπάρχουν 4-5 (ή και πολύ περισσότερα) με την ίδια κλίμακα, αλλά όταν πρόκειται για παραδοσιακά τραγούδια, επειδή ακριβώς είναι απλά και χωρίς πολλά θέματα, τις περισσότερες φορές το μακάμι είναι το πιο απλό και βασικό της κάθε κλίμακας, αυτό που υπάρχει και ως λαϊκός δρόμος.
Για παράδειγμα, βρίσκω στον Μαυροειδή (σιγά μην το ήξερα από μόνος μου) ότι στην ίδια κλίμακα με το μακάμι Ραστ είναι και το Ραχαβί. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο μπορεί να εκδηλωθεί μόνο σε μια σχετικά εκτενή σύνθεση, όπως είναι τα λόγϊα οθωμανικά, τα καθαυτού μακαμλήδικα. Σ’ ένα δημοτικό σκοπό που πάει ΑΑΒΒ, 4 μέτρα το Α και τέσσερα το Β, τι είν’ ο κάβουρας, τι είν’ το ζουμί του; Ραστ είναι όλα.
Ίδια κλίμακα έχει και το Μαχούρ. Αυτό εντάξει, ξεχωρίζει πιο εύκολα (γι’ αυτό και το ήξερα!). Είναι το Ραστ που ξεκινάει από την οκτάβα (π.χ. Αλατσατιανή). Αλλά και πάλι, και Ραστ να την πεις την Αλατσατιανή δεν είναι μεγάλο σφάλμα.
Στην κλίμακα του Ουσάκ είναι το Ουσάκ και το Χουσεϊνί, που ξεχωρίζουν μεταξύ τους, και κάμποσα άλλα που μόνο σε εκτενείς συνθέσεις έχει νόημα να τα διακρίνουμε.
Ε, και στην κλίμακα του Χιτζάζ είναι το Χιτζάζ και… τέρμα (πρακτικά). Ίσως ένας σχολαστικός να έλεγε τον εν λόγω σκοπό Χουμαγιούν, αλλά σιγά τώρα…
Τα οποία στην συγκερασμένη λαϊκή τους μορφή καταλήγουν να ακούγονται ίδια με το Κιουρντί , παρότι στην μακαμίσια μορφή τους έχουν και άλλη κλίμακα και άλλη συμπεριφορά. (νομίζω)