Ρεμπέτικη φρασεολογία και άγνωστες λέξεις

“Τύμβος”, δηλαδή;

Όχι ακριβώς, Νίκο.
Οι επιχώσεις είναι φυσικό αποτέλεσμα, δημιουργούνται από φυσικά αίτια στη γη με την πάροδο πολλών χρόνων.
Ο τύμβος είναι τεχνητός λόφος, ανθρώπινο δημιούργημα, και μόνο πάνω από τάφους υψώνονταν τύμβοι - κατά πάσα πιθανότητα και για προστασία από επίδοξους τυμβωρύχους.

Οι Θεσσαλονικείς κάνουν συνήθως μια διαχώριση ανάμεσα στην Άνω και Κάτω Τούμπα-η συνοικία της Κάτω Τούμπας είναι πιο μακριά από το κέντρο. Τώρα, για ποια Τούμπα μιλάει ο Κολοκοτρώνης δεν ξέρω!

Εύα

Τούμπα: περιοχή στα ανατολικά της Θεσσαλονίκης, σε οικισμό που υπήρχε από την αρχαιότητα (νεολιθική εποχή). Οφείλει την ονομασία του στη μορφή λόφων που έχει και οι οποίοι οφείλονται στα διαδοχικά στρώματα επίχωσης που συντελέστηκε από την αρχαιότητα.

Από το τραγούδι:“Θεσσαλονίκη όμορφη” των Χρ. Κολοκοτρώνη - Ανέστου Αθανασίου.[/QUOTE]

Θυμήθηκα ένα στιχάκι, το οποίο έχω ακούσει από τον Ψαραντώνη “έγιν΄ ο μπέτης μου γυαλί και φαίνεται η καρδιά μου” (ή κάπως έτσι).
ο μπέτης = στήθος και προέρχεται μάλλον από το ιταλικό petto

Ας αποφασίει η Ελένη, αν έχει θέση στο γλωσσάρι

Η συζήτηση για το τραγούδι “Εντελαμαγκέ ντε Βοτανίκ” μπορεί να συνεχιστεί εδώ.

Από μια παραλλαγή του Σακαφλιά έχουμε το δίστιχο
“ήταν στο τάγμα τουμπεκί
στη Μεραρχία Μελανθή”.

Ποια ήταν η Μεραρχία Μελανθή;
Αν εντοπίζεται στο Καλπάκι (όπως είδα στο γλωσσάρι) πρόκειται για την 8η Μεραρχία με τη σημαντική δράση κατά το 1940 ;

Να ρωτήσω και για μια άλλη λέξη της αργκό.
Πιτσιρής”, μήπως ξέρει κανείς τη σημασία της ;

πιτσιρής=πιτσιρίκος,μικρός σε ηλικία

Δεν έχω βρει στοιχεία για τη Μεραρχία “Μελανθή”.
Σίγουρα όμως δεν πρόκειται για την 8η Μεραρχία με επικεφαλής τον Κατσιμήτρο, η οποία είχε τις γνωστές επιτυχίες στον πόλεμο του '40.

Το τάγμα Τουμπεκί (και η Μεραρχία Μελανθή, προφανώς, που μνημονεύεται μαζί ) είχε ήδη κλείσει από το 1936, πριν δηλαδή από τον πόλεμο του ΄40.
Χρησιμοποιήθηκε από το 1923 ως τόπος εκτόπισης των "επικίνδυνων στοιχείων " της κοινωνίας.
Αυτοί χρησιμοποιούσαν μεταξύ τους μια συνθηματική, ακατάληπτη για τους άλλους γλώσσα, που την ονόμασαν “τουμπεκί” και κατ’ επέκταση όλο το τάγμα πήρε αυτή την ονομασία.

Όταν στα “επικίνδυνα δια την κοινωνίαν στοιχεία” προστέθηκαν και ανεπιθύμητοι για τα πολιτικά τους φρονήματα πολίτες, για να διαχωρίσουν τη θέση τους από τους ποινικούς, με τους οποίους συνυπήρξαν στον ίδιο αυτό ουλαμό, έβαλαν τέλος στην ιδιότυπη αυτή αργκό, τον " κώδικα τουμπεκί".

Τότε σταμάτησε και αυτή η ονομασία του τάγματος, έπαψε να ονομάζεται “Τάγμα Τουμπεκί” και ίσως τότε επικράτησε αυτή η ονομασία: " Μελανθή".
Στοιχεία όμως περισσότερα δεν έχω βρει ακόμα.

Συμφωνώ με την άποψη, ότι η λέξη “Τούμπα” βγαίνει από το “Τύμβος” και λατινίζει . Πολύ συχνά λέξεις στην αργκώ δεν είναι παρά κατάλοιπα ή παραφθορά ξένων λέξεων . π,χ. O μπέττος =το στήθος = il petto (ιταλικά) = el pecho(ισπανικά) = o peito (πορτογαλλικά):258:
Τanguera

“Μακπουλέ” που είναι και τίτλος τραγουδιού τι σημαίνει;

Αν δεν κάνω λάθος, ό,τι και Ζιγκοάλα.

ειναι 100% γυναικειο ονομα , φευγει μακρια και ο καλος της , της τραγουδα
και μ` αυτο τον τροπο την αποχαιρετα …

Μακπουλε , τωρα φευγεις και μ αφηνεις μοναχο ... Μακπουλε , ειναι δυσκολο να σ αποχωριστω …

( θαυμασιο ερωτικο τραγουδι …)

…Και σήμερα ξεκίνησε να πάει για την μοδίστρα
που κάθεται σʼ ένα στενό, κοντά στην Bαγγελίστρα
και μου παν πως την είδανε να βγαίνει χέρι-χέρι
μαζί με τον Χαράλαμπο από το Ροζικλέρι

Το Ροζικλέρι ποιά περιοχή ήταν/είναι;


Επεξεργασία:

Είναι το Περιστέρι;;

Νομίζω ήταν ένας κινηματογράφος στην Πατησίων αλλά που ακριβώς δεν γνωρίζω.

Ψάχνοντας στο google βρέθηκα σε αυτό το site

http://sxeseis.gr/~sxeseis/viewthread.php?fid=95&tid=26091&action=printable

Μην βλέπετε το url “sxeseis.gr”, εντελώς τυχαία βρέθηκα!

Και έχει πολλές ιστορίες για πολλά τραγούδια (που δεν ξέρω κατα πόσο στέκουν, π.χ. η ιστορία οτι για το Που 'σαι Θανάση γράφτηκε για τον Θανάση Ευστρατιάδη πατέρα του Όμηρου)

Τέλος πάντων,

αναφερόμενοι στο στίχο που ψάχνω λέει κάποιος:

Για… τα νεα της Αλεξανδρας, δεν βρεθηκε κανεναν παλαιος Περιστεριωτης η μη, να μας πει.

Για αυτό και διόρθωσα για το Περιστέρι το προηγούμενο μύνημά μου μήπως και είναι αυτό.

Αν και θεσσαλονικιός με λίγα χρόνια στην Αθήνα , Ηταν κινηματογράφος που έπαιζε τις πρώτες ΄΄τσόντες’ και θεωρούνταν ας πούμε ‘‘κακόφημος’’ .Έτσι το να βλέπουν κάποιον να βγαίνει απο κεί …καταλαβαίνετε…Ήταν καπου πανεπιστημίου με πατησίων…

Α, τότε παρανόηση δική μου.
Έχεις δίκιο Λάζαρε,
Ευχαριστώ.

Δεν την είδανε χεράκι χεράκι να τριγυρνάει με κάποιον Χαράλαμπο που έχει καταγωγή από το Ροζικλέρι όπως αρχικά νόμιζα:112::112:, αλλά την είδανε να βγαίνει με αυτόν μέσα από το Σινεμά “Ροζικλέρι”.

Καλώς

Μάγκες αράχτε,το τραγούδι μιλάει για την Κοκκινιά.Η Ευαγγελίστρια είναι πάνω από την πλατεία Κρήνης και το Ροζικλέρ ή Ρέα ήταν σινεμά καρσί με ΄ενα άλλο τον Απόλλωνα στο τέρμα της Π.Τσαλδάρη (τότε,οδός 8).Και είναι σίγουρο μια και ο Βαγγέλης ο Περπινιάδης που το τραγούδησε ήταν και γείτονας και φίλος και ξέρουμε για τι μιλούσε το τραγούδι.

Είχα την εντύπωση ότι ο κινηματογράφος “Ροζικλαίρ” όπως και κατόπιν η “Αλάσκα” (Πατησίων και Πανεπιστήμίου δίπλα από τον παλιό “ΜΠΡΑΒΟ” απέναντι από το ΜΙΝΙΟΝ) ήταν στην περιοχή της Ομόνοιας. Μπορεί να κάνω και λάθος. Σίγουρα όμως από διηγήσεις ήταν και οι δύο “λούμπεν”. Για την ακρίβεια η Αλάσκα πήρε την σκυτάλη από το Ροζικλαίρ που το έκλεισε η χούντα. Ματάκηδες, ομοφυλόφιλοι και άλλοι περιθωριακοί της εποχής οι θαμώνες, ψήνανε μέχρι και ρέγγες στους διαδρόμους (το φαί του φτωχού τότε…). Πρόλαβα μια επίσκεψη όλη κι’ όλη στην Αλάσκα, που δέχθηκα καμμιά δεκαριά “ανήθικες” προτάσεις το μισάωρο της παραμονής μου σε ηλικία 16 ετών…

Στέλλα μου, είμαστε σίγουροι πως υπήρχε κινηματογράφος με το ίδιο ακριβώς όνομα, “Ροζικλέρ”, και στην Κοκκινιά ;
Επίσης, θα πρέπει να δούμε αν ο Κώστας Γιαννίδης - που έγραψε τους στίχους - είχε σχέση με την Κοκκινιά.
Οι παλιότεροι πάντως θυμούνται το Ροζικλέρ, κινηματογράφο στην Πατησίων, όπως είπε και ο Ισαάκ.

Όποιος ξέρει κάτι παραπάνω, ας μας πει.

Υ.Γ. Με πρόλαβε ο Γρηγόρης ! :slight_smile:
Την ίδια εικόνα για το Ροζικλέρ μου έχουν μεταφέρει κι εμένα.