Όντως τα ιστορικά όργανα που ακούγονται καλά είναι αποτέλεσμα τόσο του κατασκευστή όσο και του μάστορα που θα κάνει πλήρη ανακατασκευή.
Προφανώς όμως το θέμα είναι σύνθετο.
Πριν χρόνια πήρα ένα Σταθόπουλο μπουζούκι με εντελώς διαλυμένο καπάκι.
Ο (πολύ καλός) μάστορας έδωσε τις εξής επιλογές:
Νέο καπάκι ακριβές αντίγραφο του παλιού, λύση πρακτική, σχετικά φτηνή και ανθεκτική
Πλήρης ανακατασκευή του γνήσιου καπακιου,λύση κατα πολύ ακριβότερη σε εργατοώρες, με ρίσκο για το τελικό αποτέλεσμα και αντοχή αλλά προφανώς καλύτερη για την συνολική εικόνα του οργάνου ως ιστορικό δείγμα της εποχής.
Λογικό είναι να υπάρχουν διαφορετικές επιλογές για τον συλλέκτη, τον μάχιμο μουσικό ή τον ιδιοκτήτη που βρίσκει κυρίως συναισθηματική αξία στο όργανο.
Να τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή
Τα όργανα του 1910-1920 είχαν στατικά ποιο γερή κατασκευή σε ορισμένα μέρη τους από τα σημερινά μπουζούκια ( η ας πούμε από τα μπουζούκια του 1965-1970’ και έπειτα με τα μεγαλύτερα ηχεία και τα λεπτά καπάκια
-Κλίμακα χορδών 61.5 μέχρι 64 εκατοστά ,
-πολύ πιο πλατύ μπράτσο από τα σημερινά τριχορδα ,
-όχι λεπτότατα καπάκια
-κάμαρια στο καπάκι πάχους μεγαλύτερου του 1 εκατοστού
Σίγουρα και μόνο η κλίμακα 61.5- 64 εκ Έδινε πολύ μικρότερες τάσεις σε ένα πιο πλατύ και πιο χόνδρο μπράτσο
Όσο αναφορά τον ήχο τους , κάποια από αυτά για τα τότε δεδομένα είχαν πραγματικά πολύ καθαρο και διαυγές ήχο , κάποια όμως όχι
Του κοπελιαδη μιας και αναφέρθηκε παραπάνω τα μπουζούκια δεν είχαν κατά την άποψη μου και την καλύτερη και πιο προσεγμένη κατασκευή . Του Σταθόπουλου από την άλλη είχαν πολύ πιο καθαρο ήχο και πολύ προσεγμένη κατασκευή
Του Καραμπά με καμάρια άνω του 1 εκατοστού «δοκούς», είχαν πρίμο ήχο και όχι αρκετά δυνατό
Για τα σημερινά αυτιά μας και τον ήχο που έχουμε συνηθίσει μετά τα πρώιμα «Ζοζεφικα « χρόνια , κανένα από τα προπολεμικά μπουζούκια δεν θα μας ικανοποιούσε . Για προπολεμικό ρεπερτόριο όπως γράφει και ο Μπαμπης πιο πάνω είχαν / έχουν όμως τον ανάλογο και ποθητό ήχο
Πες μου αν ξέρεις να παίζεις κιθάρα. Αν ναι, κάνε το ακόλουθο: Ξεκούρδισε την ΛΑ ένα τόνο, να την κάνεις ΣΟΛ. Την ΡΕ άστη έτσι. Την ΣΟΛ ανέβασε την ένα τόνο στην ΛΑ, και την ΝΤΟ ανέβασε την δύο τόνους στην ΜΙ.
Έτσι θα έχεις κούρδισμα της παλαιάς ελληνικής μαντόλας.
Εσύ κουρδίζεις ντο-σολ-ρε-λα με την λα λεπτή χορδή και αλλαγή στο έβδομο τάστο.
Τώρα θα έχεις μι-λα-ρε-σολ με την σολ λεπτή χορδή και αλλαγή στο πέμπτο τάστο.
Είναι οι τέσσερις πάνω χορδές της κιθάρας, μία οκτάβα επάνω.
Δοκίμασε να παίξεις έτσι και πες μου εντυπώσεις.
Μην την αφήσεις πάνω από δύο ώρες έτσι, γιατί η δύναμη που ασκούν οι χορδές σου είναι πολύ μεγάλη με τις χορδές που έχεις.
Δηλαδή λες οτι κούρδισμα σε 4τες είναι πιο κατάλληλο;
θα πρέπει να βρω άλλη διάμετρο χορδές για να ανεβάσω τη μπάσα μου απο ντο σε μι αλλά σε τέτοια μικρή κλίμακα δεν έχει νόημα.Μπορείς να παίξεις στην ίδια θέση μια απόσταση πέμπτης με δακτυλισμό 0-1-2-3-4…χωρίς να αλλάξεις θέση.
Οι τέταρτες βολεύουν σε μεγαλύτερη κλίμακα οπου μια θέση καλύπτει λιγότερες νότες.
Ακόμα δε μας έχεις πει που βρήκες αυτό το όργανο, ποιος το έπαιζε και ποιος το έφτιαχνε.
Ντάβος κ Περιστέρης πάντως μάλλον σε 5τες κουρδίζαν (αν και δεν παίρνω όρκο).
Δε ρωτάω ειρωνικά,πραγματικά με ενδιαφέρει.
Οι τελευταίοι κατασκευαστές Ελληνικής Μαντόλας ήταν ο Τζουσέπε Κασίνι και ο Κουλούσι Ακχιλε στο τέλος του 19ου αιώνα. Επίσης, ο Εμπεργκερ κατασκεύαζε τέτοιες μαντόλες αλλά με 10 χορδές.
OK.Κατάλαβα.
Άρα ονομάζεις Ελληνική μαντόλα ένα ύφος παιξίματος, όπως λέμε δημοτικό κλαρίνο ή νησιώτικο βιολι και όχι ένα όργανο σχεδιασμένο και φτιαγμένο στην Έλλαδα όπως το Ελληνικό μπουζούκι, σωστά;
Με άλλα λόγια , λες πως Ιταλικά όργανα στο παρελθόν παιζόντουσαν περισσότερο και ήταν κατα τη γνώμη σου, ανώτερα.
Όχι. Οι Ιταλικές μαντόλες είναι στο 42-45, ενώ οι Ελληνικές μαντόλες ήταν στο 50-52.
Η Ιταλική μαντόλα έχει τσιριχτό ήχο και μικρής διάρκειας. ΛΑ-ΡΕ-ΣΟΛ-ΝΤΟ
Η Ελληνική μαντόλα είχε ποιο μαλακό ήχο (κιθαρίζει) και μεγάλη διάρκεια της ταλάντωσης. ΣΟΛ-ΡΕ-ΛΑ-ΜΙ
Επίσης, και το σώμα είναι μεγαλύτερο ανάλογα, σε σχέση με την Ιταλική μαντόλα.
Παρομοιάζει στο σημερινό μπουζούκι.
Και σήμερα, στην Αμερική διαχωρίζουν την Ιταλική μαντόλα από την Ελληνική:
Available in two versions:
17" Traditional scale length
Traditional body: 14"L / 12 "W
20" Long scale length
Long scale body: 15"L / 14 "W
Φίλε @TaniDani κατάλαβά.
Δεν μιλάς για Ελληνική μαντόλα αλλά για όργανα τύπου Ρώμης που έφτιαξε ο Έμπεργκερ και άλλοι στις διαστάσεις που αναφέρεις.Το κούρδισμα ήταν σαν μαντολίνο 1 οκτάβα κάτω.Δεν νομίζω οτι υπαρχει Ελληνική μαντόλα.Μιλάς για ένα ιταλικό όργανο μεγάλου μήκους.Υπήρχαν και παιζόντουσαν.
Τα σύγχρονα αμερικάνικα όργανα που αναφέρεις μάλλον είναι πλακέ.