Μάκης Βασιλειάδης - Μακάμ Πεστεγιάρ (Μπεστενιγκάρ)

http://www.youtube.com/watch?v=1v_zcrgFQkg&feature=em-uploademail ξεύρει κάποιος να μας ειπεί ολίγα τινά για αυτό τον μακαμ?
εδώ βλέπω http://www.music-art.gr/component/page,shop.product_details/flypage,shop.flypage/product_id,14/category_id,7/manufacturer_id,0/option,com_virtuemart/Itemid,2/vmcchk,1/ αναφέρεται ένας αμανες σε αυτόν τον δρόμο ΜΑΝΕΣ ΠΕΣΤΕΓΚΙΑΡ Χαράλαμπος Παναγῆς (1934) 02΄:53΄΄ [δεν το βλέπω στο διαδικτυο, αν το εχει εντοπισει κάποιος ας μας το link-άρει]
και
εδώ http://analogion.com/forum/showthread.php?t=17&page=7 φαίνεται κάτι να λέει, αλλά δεν σε αφήνει να μπεις αν δεν εισαι μελος
…γενικά εαν ξέρει κάποιος σίγουρα πραματα για το μακαμ αυτο ας μας διαφωτίσει

Δεν νομίζω ότι είναι αυτό που ξέρω ως Μπεστενιγκιάρ. Δες λίγο εδώ.

Με την κανονική τούρκικη ορθογραφία, Bestenigar, θα βρεις διάφορα και στο ΥΤ και γενικά στο ίντερνετ.

Αν παίζεις το Σαμπάχ από Λα, κάτω από την τονική έχεις Σολ και παρακάτω Φα#. Αυτές οι 3 νότες είναι ένα τρίχορδο Σεγκιάχ. Το Μπεστενιγκιάρ είναι σαν το Σαμπάχ αλλά κλείνει στο κάτω Φα# με μια κατάληξη Σεγκιάχ.

Συμφωνα με τον Κηλτζανίδη το μακαμ Πεστενιγκιαρ παραγεται από το μακαμ Αρακ (Φα1) είναι ηχος Βαρύς – κατά την βυζαντινη μουσική – Αρχίζει από το Τζαρτζιαχ (Ντο1) πατάει στο Νυμ Σεπα ( Ντο1 # ,…αλλά που είναι διαφορετική από το Ρε b που λέγεται Ουζάλ) κατεβαίνει μεχρι το Διουγκιαχ ( Λα1) και πάλι ανεβαίνει μέχρι το Τζαργκιαχ (Ντο1), Νεβα (Ρε2) Χουσεινι (Μι2) και Γκερδανιέ (Σολ2) επανέρχεται στο Χουσεινι (Μι2) και ανεβαίνει μεχρι το Μουχαγιερ (Λα2 )επιστρέφει μετα του Νυμ Ατζεμ (Φα2 b) μεχρι το Διουγκιαχ (Λα1) και το Ραστ (Σολ1) και δια του Νυμ Κιουρδι μεχρι το Τζαργκιαχ (Ντο1)και τελικα κατεβαινει στο Αρακ (Φα1)
Οι αντιστοιχίες με τις Ευρωπαικές Νότες πάρθηκαν από την διπλωματική εργασία ενός Τούρκου μουσικού
Αν εχω κανει καποια λάθη ας παρέμβει κάποιος πιο έμπειρος. Αλλωστε ερασιτέχνης είμαι….

κατα Βουλγαρη -Βανταρακη
μακαμ Μπεστενιγιαρ (bestenigar) μικτο διατονικο και χρωματικο μακαμ με κινηση ανιουσα-κατιουσα
εισοδος στο λα ,ξεκινα με 4χρδ .σαμπα στο λα, συνεχιζει με 5χορδ. χιτζαζ στο ντο και καταληγει στο 4χορδ. σεγκιαχ στο κατω Φα#
τραγουδι “απονη τουρκαλα” του Α. Διαμαντιδη

1 «Μου αρέσει»

Για να είμαι ειλικρινής δεν κατάλαβα από μια απλή ακρόαση αν όντως κάνει όλα αυτά που γράφει η θεωρία. Πάντως ακούστε το τραγούδι. Δεν το ήξερα. Σπάνιο και ενδιαφέρον δείγμα εκείνου που έχουμε συζητήσει και εμείς αλλά κυρίως η βιβλιογραφία (π.χ. Πένανεν): ότι η μουσική αυτή είναι ακριβώς η λαϊκή εκδοχή της οθωμανικής. (Σπάνιο με την έννοια ότι χρησιμοποιεί ένα σπάνιο κα καθαρά οθωμανιό μακάμι. Τον ίδιο χαρακτηρισμό θα έπαιρνε κι αν ήταν π.χ. Χιτζάζ, αλλά τα Χιτζάζ είναι μιλιούνια. Αυτά τα πιο εξειδικευμένα μακάμια, εκτός από λόγιες συνθέσεις, μόνο σε κανέναν αμανέ συνήθως τα βρίσκουμε.)

Το Μπεστεγκιάρ το βρίσκουμε βεβαίως και στη Βυζαντινή Μουσική, είτε αυτούσιο, σε συνθέσεις εμφανώς επηρεασμένες από την Οθωμανική Μουσική, είτε συνηθέστερα ως χρόα, δηλαδή περιστασιακά ως τσαλίμι.

Μετά από ένα γρήγορο γκουγκλάρισμα:

http://analogion.com/Doxologia_Iakovou_Barys.jpg
http://www.musicale.gr/_repository/anymnisomen/sounds/track19.wma

Δεν έχει καμία σημασία, είναι παιχνίδια της θεωρίας:
http://www.oud.eclipse.co.uk/bestenigar.html

μπα … τόσο “παιχνίδι” ! γίνεται επικίνδυνο… πχ εδώ στο λινκ αυτο δεν υπάρχει καν 4χορδο σαμπα !!! Τελικά τι γίνεται? τι ισχύει με δαύτο το μακάμι?

Πες ότι υπάρχει μόνο τρίχορδο Σεγκιάχ και τρίχορδο Σαμπάχ.

Δεν είναι ακριβώς έτσι, αλλά αυτός είναι ο πιο απλός και σίγουρος τρόπος να μιλήσεις για ένα πράγμα που στην πράξη είναι το ίδιο όσο κι αν στη θεωρία υπάρχουν πολλοί τρόποι να το περιγράψεις. Αλλιώς θα μπλέξεις, θα κάνεις ένα μακρύ γύρο μέχρι να ξεμπλέξεις, και θα καταλήξεις σ’ αυτό που ήδη ήξερες.

Παίζεις Σαμπάχ, αλλά στο τέλος κλείνεις τρεις νότες παρακάτω. Δατ’ς ολ.

Ας πούμε, παίζεις το Διαβολοκόριτσο αλλά στο …επίμαχο σημείο σταματάς, λες «σας ευχαριστούμε» πολύ, και περιμένεις χειροκρότημα. Αυτό είναι το Μπεστενιγκιάρ. Αν το πας το τραγούδι μέχρι το κανονικό του φινάλε, είναι Σαμπάχ.

είναι το seyir…(η ανάπτυξη της μελοδίας) που δίνει το ιδιάτερο χαρακτήρα σ’αυτό το όμορφο μακάμ…εδώ ένα πολύ αγαπημένο μου κομμάτι του δημήτρη κάντεμιρ το όποιο γράφτηκε γύρω στα 1710…παίζει λύρα ο ihsan ozgen…

εδώ μάλλον έχουμε ξεφύγει τελείως από το χόρο του ρεμπέτικου τραγουδιού - μια και είναι μουσική της αυλής και όχι του περιθορίου!

ένα ακόμα (και ίσως καλύτερο) παράδειγμα…σαμπά και σεκγιά με μιά γέυση από χιτζάζ…

cok surmedi gecti tarab i sevk i baharim

στο τέλος λέει …τέτοιες καρδιές (που καίες) μπεστενικγάρ μου…

Υπάρχουν κάποια μακάμ όχι τόσο “δημοφιλή” και με ασυνήθιστη μελωδική κίνηση.
Η συνήθης μελωδική κίνηση είναι (ακόμα κι αν δεν ξεκινάμε τις φράσεις μας από την τονική) συχνά πυκνά να δίνουμε μια γεύση της τονικής, της βάσης μας, εκεί απ’ όπου ξεκινάμε κ εκεί όπου θα καταλήξουμε.

Υπάρχουν όμως και κάποια μακάμ που δεν αποκαλύπτουν την βάση τους παρά μόνο στο τέλος της μελωδικής κίνησης. Αυτό δίνει μια εντελώς παράξενη και αναπάντεχη αίσθηση και μάλλον αυτός είναι κι ο σκοπός!

έτσι ακριβώς κάνει και το bestenigar. Ξεκινάει όπως το Σαμπαχ και κινείται όπως ακριβώς το Σαμπάχ. Λίγο πρίν την κατάληξη στην τονική του όμως, αντί να καταλήξει στην νότα Ντουγκιάχ (Λα στην Οθωμανική παρτιτούρα) στέκεται στην νότα Σεγκιάχ και σταδιακά αποκαλύπτει την “μυστική” του βάση που είναι η νότα Ιράκ, στην οποία κάνει φράσεις του μακάμ Σεγκιάχ.

Αν και από παραδοσιακά δεν πολυκατέχω, το Χουζάμ στη λόγια τουλάχιστον μουσική ειναι από τα βασικά μακάμια .
Για να μην παρεξηγηθεί αυτό που είπα πριν, διευκρινίζω ότι η μελωδική κίνηση ενός μακαμιού μπορεί να μην ξεκινάει από την τονική του (π.χ. Χιτζαζκιάρ, Χουσεινί , Χουζάμ κλπ.) αλλά συνεχώς δίνει το άκουσμα της τονικής (πίσω-μπρος, "ισοκράτημα κλπ).
Έτσι π.χ στο Χουζάμ μπορεί να μην ξεκινάει η μελωδία από την τονική (όχι πάντα) αλλά συνεχως επιστρέφει στην τονική για να σου δώσει το χρώμα το ύφος .
Αρα στο Χουζάμ, και σε ένα σωρό αλλα “βασικά” μακάμια η βάση της μελωδίας μας δεν είναι κρυμμένη, υπάρχει στο υπόβαθρο και δίνει το χρώμα.

αντίθετα στο Bestenigar η βάση της μελωδικής κίνησης είναι μυστική και κρυμμένη. Θα αποκαλυφθεί στο τέλος του ταξιμιού ή της σύνθεσης.

===============================================================================================

έτσι για την ιστορία ένα παρόμοιο μακάμ είναι το Rahat Al Arwa (ή κάπως παρόμοια για τους Τούρκους).
Το μακάμ αυτό συγχέεται με το Χουζάμ και το παίζουν σαν τρανσπόρτο του Χουζάμ στην νότα Ιράκ.
στην πραγματικότητα και αυτό το μακάμ κρύβει την “τονικη” του και την αποκαλύπτει στο τέλος.

=========================================================================

Αν κάποιος φίλος έχει το βιβλίο του Murat Aydemir για τα μακάμ (η οθωμανική εκδοχή) ας μας διαφωτίσει , μιας και ο συγκεκριμένος θεωρείται “αυθεντία” στον τομέα αυτόν.

σωστος!
αυτη η σωστη αναλυση για το μακαμ bestenigar
οσο για το βιβλιο του Murat Aydemir έγια τα μακαμλαρ εχω ηδη δημοσιευσει από προχθες να μας πει καποιος για τις πρωτες εντυπωσεις απο το βιβλιο

ωραία περιγραφή…στη μουσική αυτή, δεν θέλεις πάντωτε να προσφέρεις το δισκό στους ακροατές από την αρχή! και έτσι κρατάς το ενδιαφέρον των ακροατών!

αυτές οι παρατηρήσεις απο το κείμενο του μουράτ για το μακάμ bestenigar -

hicaz (D 4 komas flat) must be played higher thatn written for the makam bestenigar…there are moments during the melodic progression that the hicaz note is played to sound very close to the neva (D).

hicaz (4 komas flat) should be played as dim hicaz (D 1 koma flat) when the makam is moving to the final cadence.

the note moving between D 4 koma flat and D 1 koma flat can be referred to as the ‘bestenigar note’. similar to the makam huzzam, the makam bestenigar has its own original flavor with this floating note.

όσο για το βιβλίο…είναι ένα πολύτημο και χρήσιμο έργο από έναν σπουδαίο μουσικό και άνθρωπο…

να διορθώσω λίγο τη μετάφραση που έκανα πριν … είναι ‘εγώ μπεστενιγκάρ, που καίω τέτοιες καρδιές!’ ενδιαφέρον αυτό, είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις που χρισημοποιείται στους στίχους το όνομα του μακαμιού…

http://gfax.ch/literature/

αυτη είναι μια ηλεκτρονική βιβλιοθήκη με πολλά μουσικά αρχεία σε pdf
ανάμεσα τους θα βρείτε πολλά και ενδιαφέροντα κείμενα-άρθρα-βιβλία σε πολλές γλώσσες.

Για όσους δεν τους μπερδεύει το αραβικό μακάμ το καλύτερο είναι γραμμένο στα γαλλικά και λέγεται La Musique Arabe
Είναι γραμμένο από μαθητή ενός από τους μεγαλύτερους μουσικούς του Χαλεπιού του Ali Al Darwish και έχει αναλυτικά το κάθε μακάμ και με ταξίμι .

θα το βρείτε στην τεράστια λίστα ως In French–La Musique Arabe by D’ErLanger Tome 5 List of Maqams

Δεν ξέρω για τα άλλα βιβλία που έχουν ήδη αναφερθεί, αλλά το γνωστό του Μαυροειδή (Οι μουσικοί τρόποι στην Ανατολική Μεσόγειο) είναι ακριβώς αυτό. Μόνο που τα βασικά μακαμια και τα χαρακτηριστικά seyir τους γεμίζουν βιβλίο. Αν αφαιρέσουμε μια εκτενή (αλλά διόλου περιττή) εισαγωγή και το τμήμα για τους βυζ. ήχους, θα έμενε περίπου το 1/3, δηλ. και πάλι βιβλίο.

δεν μίλησα μέχρι τώρα γιατί μόλις άρχισα μαθήματα θεωρίας μακάμ -άλλοι τα ξέρουνε πολύ καλύτερα. για τα βιβλία θέλω να μιλήσω.
το πολύ αναλυτικό βιβλίο του μαυροειδή με έβαλε πολύ καλά στην λογική των μακάμ/ήχων/δρόμων, μόνο που λόγω συγκερασμένου οργάνου και διαφορετικού ρεπερτορίου δεν εμβάθυνα συγκεκριμένα στα μακάμ. ερμηνεύοντας όμως ό,τι έπαιζα με βάση τα όσα έμαθα από το βιβλίο αυτό, προετοιμάστηκα πολύ καλά για να βουτήξω τώρα και στην κανονική μελέτη των μακάμ.
επίσης καλογραμμένο και βοηθητικό είναι το βιβλίο του χρήστου τσιαμούλη, “αριθμητικό τροπικό σύστημα της ελληνικής μουσικής”. το έγραψε για χρήση στα εξαιρετικά μαθήματά του, και είναι γενικά πιο “διδακτικό” σε σχέση με του μαυροειδή. εξηγεί τα πάντα από το μηδέν, και μετά τα έχει συνοπτικά καταγεγραμμένα.
όσα βιβλία κι αν διαβάσουμε, όσο καλά και να είναι: αν δεν κατανοήσουμε βαθειά πέντε βασικά πράγματα, πάντα θα κολλάμε με το παραμικρό. εδώ φαίνεται η χρησιμότητα του καλού δασκάλου.
καλό το ίντερνετ, αλλά με εύκολες συνταγές και περιλήψεις δεν γίνεται σε βάθος κατανόηση, απλά παπαγαλίζουμε ταξίμια.

έλεος με τις υποδείξεις… πέντε φορές το είπες στο ίδιο θέμα. όσοι έχουμε να πούμε κάτι το λέμε, μην ανησυχείς. πολλά παίρνουμε από το φόρουμ και προσπαθούμε να δίνουμε όταν μπορούμε. καιρός να πεις κι εσύ κάτι, δεν νομίζεις; κοτζάμ δόκτωρ δηλαδή!
ζητώ συγγνώμη από το φόρουμ που γίνομαι εριστικός, αλλά το έχουμε ξαναδεί το έργο.

Εχω κι εγω το ο βιβλίο του Χρήστου Τσιαμούλη, “αριθμητικό τροπικό σύστημα της ελληνικής μουσικής”.Ξεκινησα τη μελέτη και στην αρχη ήταν ολα κατανοητα μετά ομως στην προσπάθεια κατάταξης "του τροπικού συστήματος " χρησιμοποιεί καθαρά βυζαντινούς όρους και δυσκολευομαι.Τωρα σκέπτομαι να αγοράσω το βιβλιο για το Τουρκικο μακαμ του Aydemir Murat που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα Ελληνικά.