Απ’ όσο μπορώ να γνωρίζω στα πανηγύρια στη Λέσβο παίζονται εκτός από “γνωστά” τραγούδια και “επιτυχίες” των ντόπιων καλλιτεχνών που σε αρκετά μάλιστα οι στίχοι είναι ουσιαστικά ενωμένα “αδέσποτα” στιχάκια.
Π.χ. αυτό που γράφεις πιο πάνω : " τα λεφτά και τα παλάτια
δεν μετράν στα δυο σου μάτια "
Εγώ το έχω ακούσει με ανεστραμμένους τους δύο στίχους στη Λέσβο ( “δεν μετράν στα δυο σου μάτια, τα λεφτά και τα παλάτια") αλλά και ως Κρητική μαντινάδα ( " Τι να τα κάνω τα λεφτά και τα ψηλά παλάτια, τίποτε δεν αξίζουνε μπροστά στα δυο σου μάτια”).
ή αυτό που λες το :
" Έτσι μ’ αρέσει να περνώ
έτσι μ’ αρέσει να 'μαι
να στρώνω το σακάκι μου
στους δρόμους να κοιμάμαι"
Το έχω ακούσει και ως Κρητική μαντινάδα :
" Ούλοι με λένε κουζουλό μα 'γω 'τσα θέλω να 'μαι
να στρώνω το σακάκι μου στσι στράτες να κοιμάμαι "
Πιστεύω ότι εν τέλη δε θα βγάλεις άκρη. Άρα μην περιμένεις να βρεις το τραγούδι ατόφιο.
Επίσης το πρώτο τετράστιχο που λες μου θυμίζει αρκετά και αυτό το τραγούδι του Περδικόπουλου.
Η δική μου πάλι εικόνα για τη Μυτιλήνη είναι ότι παίζουν πολλά λαϊκά τραγούδια που ήταν της μόδας πριν πολλές πολλές δεκαετίες, τα ξεσηκώσαν ίσως οι τότε μουσικοί από το γραμμόφωνο, και έκτοτε μεταδίδονται προφορικά, αποκτώντας τελικά μια τοπική εκδοχή. Για παράδειγμα έχω ακούσει το «Θέλω να 'μαι μουρμουράκι» από τουλάχιστον δύο κομπανίες, που το παίζανε ίδια μεταξύ τους αλλά όχι ίδια με το δισκογραφημένο, αν και οπωσδήποτε αναγνωριζόταν.*
Συνεπώς και τα δύο τραγούδια που ρωτάει ο Βασίλης είναι πιθανόν να υπάρχουν στην παλιά δισκογραφία, αν και ίσως όχι μ’ αυτούς ακριβώς τους στίχους.
*Η Μυτιλήνη αποτελεί μια ιδιάζουσα περίπτωση όπου η προφορική δημιουργία έχει περάσει, παλιότερα, κι από ένα στάδιο έντονου επηρεασμού από την μη προφορική. Αυτά τα κατάλαβα επιτόπου. Από δίσκους όπως η (εξαιρετική βέβαια) «Λέσβος Αιολίς» ή το μπλε πενταπλό, ούτε που τα υποψιάζεται κανείς.
“Η δεύτερη ζωή των δημοτικών τραγουδιών” στο “Πολίτης Αλέξης, Το δημοτικό τραγούδι”, Παν/μιακές εκδόσεις Κρήτης 2010. Φυσικά περιορίζεται στα κείμενα, όχι στις μουσικές.
Μπράβο, αυτό ακριβώς έψαχνα. Είναι και η μελωδία ίδια με την εκδοχή που έχω εγώ. Προφανώς οι στίχοι δεν είναι ίδιοι, κάτι που επιβεβαιώνει αυτό που λέει και ο pepe για την τοπική εκδοχή των τραγουδιών.
Το άλλο τραγούδι που ψάχνω το έχω ακούσει από 2 διαφορετικές ορχήστρες, οπότε κι αυτο κάπου πρέπει να υπάρχει.
Σε αφιέρωμα της εκπομπής “Αλάτι της γης” στη Λέσβο, μια παρέα τραγουδάει διάφορα δίστιχα σε σκοπό που θυμίζει την “Πασαλιμανιώτισσα” του Τούντα. Εδώ από το 27:30. Δεδομένης της σχέσης της Μυτιλήνης με τα παράλια της Μ. Ασίας αναρωτιέμαι αν η μελωδία της Πασαλιμανιώτισσας ήταν γνωστή πριν γραμμοφωνηθεί από τον Τούντα.
Αυτή είναι η μελωδία, χωρίς αμφιβολία. Κάποια “χτενίσματα” και το εκτός ρυθμού γύρισμα (ζωντοχήρα μου, εσύ με τρέλλανες) ε, δεν ήταν δύσκολο πια να προστεθούν. Πάντως, την “εισαγωγή” που, ελλείψει οργάνων, την τραγουδούν οι ίδιοι με “λα λα λα”, δεν την “αξιοποίησε” ο Τούντας, αν βέβαια υποθέσουμε ότι υπήρχε και τότε και ήταν η ίδια. Δεν παρέλειψε όμως να “αξιοποιήσει” κάποιο στιχάκι. Οι Γλεντιστάδες τραγουδούν
το τούμπανό μου παίζοντας, τον πόνο μου σου λέγω
για σένα μαυρομάτα μου μέρα και νύχτα κλαίγω
ενώ η Μαρίκα λέει
το μπαγλαμά μου παίζοντας, τον πόνο μου σου λέγω
βρε πασαλιμανιώτισα, σου τραγουδώ και κλαίγω.
Τώρα, αν ο Τούντας ήξερε τη μελωδία από την εποχή της Σμύρνης (για την εποχή της Αλεξάνδρειας, μάλλον το αποκλείουμε) ή την άκουσε στην Αθήνα, από Μυτηλινιούς ή Μικρασιάτες, δεν θα το μάθουμε ποτέ. Μπράβο Γιάννη!
Φιλε καλημερα το τραγουδι που ζητας ειναι του περδικοπουλου
φοβερη εκτελεση,και ειναι στο ρεπερτοριο της παρεας μου.
ανα δεν το βρεις θα σου το στειλω με email