Η καταγωγή των ρεμπέτικων (II)

Πολύ μπλα-μπλα ρε συ Αλεξίνοε!!! Και δεν διαβλέπω και διάθεση από άλλο μέλος για κουβέντα επί των απόψεών σου. Το θέμα, φοβάμαι, εξελίσσεται σε μονόλογο αλλά εάν εσύ έχεις την διάθεση να συνεχίσεις, τότε συνέχισε. Αν και θα μπορούσες να αναρτήσεις αυτές σου τις απόψεις σε blog σου (επί του φόρουμ) μιας και είναι ολόκληρη διατριβή.

υ.γ. Δεν “ομιλώ” ως συντονιστής.

Αλεξίνος (#218, τέλος):
Δεν με ενοχλεί ο κόπος, εκτός και αν είναι κόπος που προκαλώ στους άλλους, τους οποίους και παρακαλώ να με ειδοποιήσουν…
Αλεξίνος (#225, τέλος):
Αυτό, το γράφω μάλλον προχείρως, κάτω από την πίεση της συναίσθησης ότι έχω γίνει κουραστικός.
Αλεξίνοος (…):
Κτλ, παρόμοια…
Δημήτρης (προηγούμενο):
Πολύ μπλα-μπλα ρε συ Αλεξίνοε!!! Και δεν διαβλέπω και διάθεση από άλλο μέλος για κουβέντα επί των απόψεών σου. Το θέμα, φοβάμαι, εξελίσσεται σε μονόλογο αλλά εάν εσύ έχεις την διάθεση να συνεχίσεις, τότε συνέχισε. Αν και θα μπορούσες να αναρτήσεις αυτές σου τις απόψεις σε blog σου (επί του φόρουμ) μιας και είναι ολόκληρη διατριβή.
υ.γ. Δεν “ομιλώ” ως συντονιστής.

Αλεξίνοος:
Συμφωνώ με όλα…

Φίλε Αλεξίνοε ο ζειμπέκικος δε σκηνοθετήτε.Ο καθείς εκφράζετε με τον δικό του εντελώς προσωπικό τρόπο

Εάν, κάποιος “Αλεξίνοος”, είπε ότι το ζεϊμπέκικο σκηνοθετείται ή, ότι όσοι το χορεύεουν εκφράζονται με κοινό, απρόσωπο τρόπο… δεν τον γνωρίζω. Μάλλον θα πρόκειται περί απλής συνωνυμίας…

Πάντως, (και) εις τον χορό αυτό, υπάρχουν πράγματα που πρέπει να γίνονται και, πράγματα που δεν πρέπει.
Αλλά, δεν πρέπει και να κουράζω τους συνανθρώπους μου… μέρες πού 'ναι… (πρβλ #227).

Φίλε Αλεξίνοε, απ`ό,τι αντιλαμβάνομαι και σε παρακαλώ να με διορθώσεις εάν κάνω λάθος, θα πρέπει εμείς απο αυτό το forum να ορίσουμε κατά κάποιο τρόπο, σαφή κατά την άποψη σου τι είναι ρεμπέτικο, τι ρεμπέτης κτλ…, αρνήσε όμως να δεχτείς έστω κάποια στοιχεία “συμβατικότητας” όπως λέει και ο Κος Πολίτης στο #217# που ναι μεν δεν αναφέρετε σε εσένα ειδικά, αλλά υποψιάζομαι οτι σε αγγίζει! Μα δεν είναι όλα όμως άσπρα ή μαύρα!

Φίλε Σταμάτη γνωρίσω - πίστεψέ με - πολύ καλά ότι υπάρχουν αποχρώσεις του γκρι και έχω υποφέρει τα πάνδεινα από ανθρώπους που βαριούνται να τις διακρίνουν.
Δεν με ενοχλεί το γκρι αλλά, το γκριζάρισμα… το συνεχές και επίμονο. Αυτό είναι που, στο τέλος, τα τα κάνει όλα μαύρα. Λέω, ότι αυτό το γκριζάρισμα είναι αναστρέψιμο σε μεγάλο βαθμό.

Πράγματι, νομίζω ότι πρέπει να ορίσουμε τους όρους: “ρεμπέτης” και “ρεμπέτικο”, κατά τρόπο σαφή.
Με αυτό εννοώ, βεβαίως: Όσο πιο σαφή γίνεται… δεν μπορώ να εννοήσω και τίποτε άλλο.
Αλλά, κάθε προσπάθεια διασάφησης, είναι …σοφή (“σοφόν το σαφές”).
Για την “συμβατικότητα” που μου λέγεις, δεν είναι κάτι που το αρνούμαι: Ούτως ή, άλλως, ο κάθε ορισμός είναι (κατά κάποιον τρόπο) μία σύμβαση, μεταξύ εκείνων που τον αποδέχονται.
Όμως, δεν θέλω να συνεχίσω διότι, όντως, πιστεύω ότι γίνομαι κουραστικός. Προσπαθώ, λοιπόν, να κάνω λίγο ‘κράτει’.

Αλεξίνοε, αυτά που γράφεις είναι πολύ ενδιαφέροντα και τα διαβάζω με μεγάλη προσοχή. Δυστυχώς δεν μπορώ να συμμετέχω στη συζήτηση γιατί δεν με απασχολεί ιδιαίτερα η επιστημονική διασάφηση του ρεμπέτικου. Θα χαιρόμουν πολύ αν συνέχιζες να γράφεις τις σκέψεις και προτάσεις σου. Ισως πράγματι ο καλύτερος χώρος να είναι το προσωπικό μπλόγκ!

Με την ευκαιρία, καλή Ανάσταση σε όλους.

Δύο συνομιλητές μας με προτρέπουν να γράψω τις απόψεις μου σε ένα ιδιαίτερο μπλογκ.
Ο ένας τις θεωρεί διατριβή (#226) και ο άλλος πολύ ενδιαφέρουσες (προηγούμενο).
Αφού τους ευχαριστήσω θα παρατηρήσω ότι (ανεξαρτήτως των προθέσεών τους) η προτροπή αυτή, αρμόζει σε κάποιον που είναι “εκτός θέματος”.
Δεν θέλω να αποδείξω ότι είμαι “εντός” αλλά, θα λάβω αφορμή διά να επ/ανά/εξετάσω ένα ερώτημα:
Μπορούμε να ομιλούμε περί της καταγωγής ενός πράγματος εάν δεν γνωρίζομε τι είναι αυτό; Εάν δεν το ορίσουμε;
Προφανώς όχι. Αυτό, το αυτονόητο, κανείς δεν περιμένει να …το μάθει από εμένα. Και ιδού:
Στο #12, ο Κώστας Φέρρης ερωτά:
“Τι εννοούμε ΣΗΜΕΡΑ με τη λέξη ρεμπέτικο;”
Στο #17, ο Νίκος Πολίτης δηλώνει:
“Το ερώτημα αυτό με καίει περισσότερο ίσως από κάθε άλλο, γιατί όπως και ο Κώστας λέει, αν δεν συμφωνήσουμε στους ορισμούς θα πελαγώσουμε.” … “Θα ένοιωθα απείρως μεγαλύτερη ικανοποίηση αν ένα σύνολο ορισμών και κωδίκων βασισμένο στη σημερινή πραγματικότητα έβγαινε από μέσα από τούτο εδώ το φόρουμ, με συλλογικές διαδικασίες και όσο γίνεται μαζικότερη συμμετοχή, παρά από το άχαρο γραφείο μου.”
Στο #60, η Ελένη (μετά από τόσα σχόλια, εξακολουθεί να) ερωτά:
“Μήπως, για να προχωρήσει κάπως η κουβέντα μας, πρέπει να προσδιορίσουμε τι εννοούμε με τον όρο “ρεμπέτικο” τραγούδι;
Ποια χαρακτηριστικά νομίζουμε πως το ξεχωρίζουν από τη γενικότερη κατηγορία, αυτήν που ονομάζουμε “αστικό λαϊκό τραγούδι”, στην οποία και υπάγεται;

Από τότε, το ‘κλίμα’ έχει αλλάξει τόσο ώστε ο φίλος Σταμάτης μου λέγει (#230):
“Φίλε Αλεξίνοε, απ`ό,τι αντιλαμβάνομαι και σε παρακαλώ να με διορθώσεις εάν κάνω λάθος, θα πρέπει εμείς απο αυτό το forum να ορίσουμε κατά κάποιο τρόπο, σαφή κατά την άποψη σου τι είναι ρεμπέτικο, τι ρεμπέτης κτλ…”
Εγώ, βεβαίως, (εισέτι) νομίζω: ΝΑΙ (#231).
Αλλά, θα υποβάλω ένα ερώτημα σε όποιον νομίζει το αντίθετο:
Η χρήση, ενός αόριστου ‘όρου’ (“ρεμπέτικο”), ωφελεί ή, βλάπτει την εξέταση;
Εάν την βλάπτει, πρέπει να εγκαταλειφθεί πάραυτα και - επομένως - να αλλάξει και ο τίτλος του μπλογκ (έστω σιωπηρώς) και να γίνει, π.χ.: “Η καταγωγή (και η εξέλιξη) των λαϊκών μας τραγουδιών.” Αυτή η εξέταση, απηλλαγμένη από την αναζήτηση του …ρεμπέτικου ‘μίτου’ μεταξύ των τραγουδιών, θα ήταν πιο χρήσιμη και πιο αποδοτική (π.χ.: η εξέλιξη του τραγουδιού του Τούντα “Γιατί φουμάρω κοκαΐνη”, από αυτό που τραγουδούσε η Εσκενάζυ εις αυτό που τραγουδάει, σήμερα, η Αλεξίου).
Και τότε ο μόνος λόγος που θα υπήρχε για να κατασκευαστεί ένας ορισμός του ρεμπέτικου θα ήταν διά να απαντήσουμε σε κάποια ‘πονηρά’ ερωτήματα σαν αυτά που θέτει ο Κώστας Φέρρης, π.χ.:
“Τι εννοούμε ΣΗΜΕΡΑ με τη λέξη ρεμπέτικο;”
Εγώ, αυτό, το εκλαμβάνω ως …δημοσκόπηση, ήτοι: Πόσοι έχουν υιοθετήσει την ‘απάντηση’ που ‘παρασκευάζει’, ο ίδιος ο Φέρρης, εις το ερώτημα αυτό; Εδώ, δεν γνωρίζω αν θα μπορούσα να ασκήσω κριτική, διατηρώντας …την κοσμιότητά μου. Μπορώ όμως, να πω ότι η κριτική και η προφύλαξη από τους παντός είδους (εκ των υστέρων) μεταπλάστες του “ρεμπέτικου” (πρβλ. προς εκπομπή BBC, κτλ, #225), απαιτεί αυτό που, ας μου επιτραπεί, να το επαναλάβω:
“Παρά ταύτα, την έλλειψη ορισμού του “ρεμπέτη” δεν την θεωρώ αδυναμία ή, ματαιοπονία αλλά, εκκρεμότητα. Και παρότι θεωρώ, την κατηγοριοποίηση “ρεμπέτικο”, ως “πλάσμα της φαντασίας” κάποιων… (#212, τέλος), επειδή, αυτό το “πλάσμα”, διαπλάθει στάσεις ανθρώπων (και δη φαντασιωτικές), θέλω να το εξετάσω… όσο γίνεται.” (#218, τέλος).
Κοντολογίς, ο μόνος λόγος διά την (εφικτή, κατά την γνώμη μου) κατασκευή ενός ορισμού (“ρεμπέτικο”) θα ήταν διά να αποδειχθεί η βλαπτική του επίδραση στην έρευνα (πρβλ. διευκρίνηση, στο τέλος) διότι, περί της αχρηστίας του, πείθει και μόνο το γεγονός ότι ουδείς, πλέον, ασχολείται με αυτό.
Την βλαπτική επίδραση θα την φανερώσω με ένα παράδειγμα (στο επόμενο). Δεν θα έχει, βέβαια, την αποδεικτικότητα μίας θεωρίας αλλά, θα είναι λιγότερο κουραστικό.

Διευκρίνηση- πρόταση:
Λέγω: “βλαπτική επίδραση στην έρευνα”…
Κατά τα άλλα, ο όρος “ρεμπέτικο”, λειτουργεί πολύ καλά. Π.χ. όταν, κάποιος, απευθυνόμενος στην ορχήστρα, πει: “Έχετε, ρε λεβέντες, κανένα ρεμπέτικο, από τα παλιά”, όλοι καταλαβαίνουν (και οι λεβέντες της ορχήστρας και η παρέα του) το τι θέλει να πει. Ή, μάλλον, το καταλαβαίνουν κατά ένα τρόπο που διαπλάθει την διαχρονικά τρέχουσα έννοια του “ρεμπέτικου”. Αυτό, το τελευταίο, ως φαινόμενο, είναι κάτι που το προτείνω προς εξέταση…

— Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 13:08 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 13:01 —
(Με συγχωρείτε για το …σεντόνι. Δεν τα κατάφερα να το κάνω δύο σχόλια…)

Κατασκευή ενός παραδείγματος:
Ας υποθέσομε ότι υπάρχει ένα Φανταστικό Πρόσωπο, το οποίο να μπορεί να θεωρηθεί ως ‘αντιπροσωπευτικό’, αυτής εδώ της συνομιλίας. Και ας το ονομάσουμε “Φ.Π.”. Και ας πούμε, ακόμη, ότι υπάρχει και ένας Αφελής άνθρωπος που υποβάλει αφελείς, προσωπικές ερωτήσεις, όπως εκείνες που υπέβαλε ο υποφαινόμενος στο πρώτο σχόλιό του (#174). Ας τον ονομάσουμε: “Α”.

Α: Όταν λες “Η καταγωγή των ρεμπέτικων”, εννοείς: “όλα μαζί” ή, μήπως μπορείς να τα εξετάσεις και ένα, ένα;”
Φ.Π.: Χμμμ…
Α: Δηλαδή, μπορείς να τα εξετάσεις όλα μαζί χωρίς να εξετάσεις και, κάποιο από αυτά, ιδιαιτέρως;
Φ.Π.: Όχι.
Α: Αυτό το κάποιο μπορεί να είναι ένα τραγούδι που έχει τραγουδήσει …κάποιος Κατσαρός, και λέει μέσα “…αμάν ντόκτορ…” και …κάτι τέτοια…
Φ.Π.: Χμμμ…
Α: Μήπως, για να το εξετάσεις θα πρέπει πρώτα να αποφανθείς αν είναι ρεμπέτικο; Και αν αποφανθείς ότι δεν είναι, θα το αφήσεις ανεξέταστο;
Φ.Π.: Παραδέχομαι πως ό,τι και να είναι πρέπει να το εξετάσω.
Α: Χμμμ… Θέλω να σου κάνω μία ερώτηση… Αλλά πρώτα άκουσε αυτό:
http://www.youtube.com/watch?v=AjepmHRjh74
Το Φ.Π. ακούει μετά προσοχής, και κατόπιν:
Φ.Π.: Λοιπόν, ποιά είναι η ερώτηση;
Α: Τα τραγούδια που άκουσες έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους…
Φ.Π.: Ε, αυτή, ήταν εύκολη ερώτηση…
Α: Η ερώτηση είναι… χμμμ… και σ’ εξορκίζω στο όνομα της νοημοσύνης, να μου απαντήσεις:
Για να εξετάσεις την σχέση που έχουν αυτά τα τραγούδια μεταξύ τους, τι σου χρειάζεται η έννοια “ρεμπέτικο”; Και αν δεν σου χρειάζεται, μήπως, τώρα, εκ των υστέρων, θα αποφασίσεις να τα αφήσεις ανεξέταστα; Και, αν αποφασίσεις να τα εξετάσεις, και αποφασίσεις, επίσης, να ‘χώσεις’, μέσα στην εξέταση, και τον όρο “ρεμπέτικο”, αυτό θα σε βοηθήσει ή, θα σε μπερδέψει;

Βεβαίως, αυτές είναι ερωτήσεις ενός αφελούς. Εάν, μάλιστα, τον θεωρήσουμε και …βλάκα, ευλόγως θα πούμε ότι …ούτε δέκα σοφοί δεν μπορούν να του απαντήσουν (Σαίξπηρ).
Εάν όμως δεν τον θεωρήσουμε βλάκα αλλ’, ούτε και μπορούμε να απαντήσουμε, θα πρέπει πρώτον, να παραδεχθούμε την αδυναμία μας και δεύτερον, να αναζητήσουμε την αιτία της. Και τότε ίσως αναφωνήσουμε:
“Βρε, μπελά που βρήκαμε με αυτή την ρεμπετολογία…”

Διευκρίνηση:
Όταν λέμε ότι οι Έλληνες Μικρασιάτες μετέφεραν την μουσική τους δεν (πρέπει να) εννοούμε ότι …την μετεγκατέστησαν… (και, δηλαδή, τους άλλους, τους αφήσανε …σύξυλους).

“Να φουμάρει το Τουρκάκι, πού 'ναι φίνο ντερβισάκι” (Μάρκος, ‘βασιλόφρων’ μεν ‘διεθνιστής’ δε).

Υπενθύμιση:
Δύο διώκτες του (α)μανέ: Ιωάννης Μεταξάς και Κεμάλ Ατατούρκ.
Χρονολογία απαγόρευσης (υπό αμφοτέρων): 1937
Αιτιολογία: Κατάλοιπον τουρκοκρατίας και κατάλοιπον γκιαουροκρατίας, αντιστοίχως.

Αγαπητέ Αλεξίνοε, έχω να σου προτείνω κάτι:

Γιατί δεν κάθεσαι μπροστά σε μια λευκή σελίδα word, με ανοιγμένα γύρω σου όσα βιβλία, λεξικά, αντιλεξικά και οτιδήποτε νομίζεις ότι θα σε βοηθήσει, με στόχο να τακτοποιήσεις τις πολλές ερωτήσεις σου, σκέψεις, υποθέσεις, παραδείγματα, προτάσεις και αντιπροτάσεις; Αφού ολοκληρωθεί αυτό, το επόμενο βήμα θα ήταν να προχωρήσεις σε μία σύνθεση, που είναι και το ζητούμενο. Το αποτέλεσμα της σύνθεσης αυτής μπορείς, τότε, να το κοινοποιήσεις εδώ, αν θέλεις, ή να το δημοσιεύσεις κάπου. Στο μεταξύ, και εσύ αλλά και εμείς θα έχουμε αξιοποιήσει τον ελεύθερο χρόνο μας πολύ αποτελεσματικότερα.

Όταν, μετά από το #233, ακολουθεί το #234 τότε, το #234, συνιστά μία ‘τακτική’ που ονομάζεται: “Απόκριση, pret a porter”.
Η επιτυχία της ‘τακτικής’ αυτής, κρίνεται εάν, τα #233 και #234, αναγνωστούν αντιστρόφως.
Τότε, το #233, ονομάζεται: “πρόβλεψη”. (Ήτοι, συν τοις άλλοις, σαφήνεια ερωτήσεων. Είτε, απαντάς ή, σιωπάς. Ειδεμή, σου λέγουν: “Πού απαντάς”:wink:

Πάντως, ειλικρινέστατα, το #234 (σκέτο), μου άρεσε. Προσθέτω δε και το εξής:
Εάν, “ελεύθερο χρόνο”, ονομάζουμε αυτόν που χρησιμοποιούμε εν ελευθερία, αυτή τελεί υπό δύο προϋποθέσεις: Την αρετήν και την τόλμην (Κάλβος).

Υ.Γ.:
Εάν, το “εμείς”, που χρησιμοποιεί ο κύριος Πολίτης, δεν συνιστά πληθυντικό μεγαλοπρεπείας, τότε, προς χάριν εκείνων που εκπροσωπεί, παύω.
Καλή συνέχεια.

Ο πληθυντικός μεγαλοπρεπείας δεν μου ταιριάζει, τον έχουν «καπαρώσει» Βασιλιάδες και Βασίλισσες. Όταν (όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση) δεν παρεμβαίνω ως συντονιστής, εκπροσωπώ μόνο τον εαυτό μου και ο πληθυντικός ας εκληφθεί ως τοιούτος συμπαράταξης με τυχόν ελάχιστη μειοψηφία. Άρα, Αλεξίνοε, μη θεωρήσεις τον εαυτό σου υποχρεωμένο να παύσει, μπορείς άνετα να συνεχίσεις.

Τα δύο τελευταία μηνύματα είναι ίσως από τις σπάνιες περιπτώσεις όπου η σύνταξη - διατύπωση ενός κειμένου, υπερισχύει κατά πολύ του περιεχομένου - ουσίας του.
Είσαστε φοβεροί.
Πάμε λοιπόν παρακάτω χωρίς παύσεις!

Αγαπητέ Νίκο Πολίτη. Ομιλώ, προσωπικώς, σε σένα, εκ βάθους και κατόπιν σκέψεως (και ζητώ την επιείκεια των άλλων):
Είμαι πεπεισμένος ότι γνωρίζεις πολύ περισσότερα από μένα ή, τουλάχιστον, γνωρίζεις πολλά πράγματα που εγώ αγνοώ (στη μουσική).

Έστειλα (μεταξύ άλλων) ένα ‘ντοκουμέντο’ το οποίο θεωρώ εξεταστέο (#233). Το επαναλαμβάνω:

Αυτό, το σχολίασα ακροθιγώς και το έθεσα υπ’ όψιν όποιου ενδιαφέρεται και θέλει και μπορεί και έχει τον χρόνο κτλ… να το εξετάσει.
Ας μη πω τίποτε άλλο, περιττό…

Αν, αγαπητέ Αλεξίνοε, καταλήξουμε (εμείς ή κάποιοι άλλοι) κάποτε σε μία αποδεκτή από την πλειοψηφία κατάταξη, περιοδολόγηση και ταξινόμηση του Ελληνικού Αστικού Λαϊκού Τραγουδιού, αυτή θα περιλαμβάνει και μιαν υποκατηγορία όπου θα συγκαταλεχθούν το «Αμάν Ντόκτορ», το «Χαρικλάκι», το «Καναρίνι μου γλυκό» και δεκάδες άλλα παρεμφερή κομμάτια. Βεβαίως και δεν θα ονομάζεται «Ρεμπέτικα» η υποκατηγορία αυτή. Όμως, θα έχουμε αναιρέσει την αδυναμία μας (πράγμα απαραίτητο) και ίσως, μόνο ίσως, να έχουμε βρεί και την αιτία της, κάτι όχι απαραίτητο για μια γενικά αποδεκτή κατάταξη.

ρεμπέτης δεν θα πει υπόκοσμος και ρεμπέτικο το τραγούδι του’ η παραξήγηση
είναι σκόπιμη και βολική. την καλλιέργησαν εχθροί και [φίλοι].
ο βαμβακάρης στο τραγούδι του [όλοι οι ρεμπέτες στον ντουνιά]
έδωσε τον σωστό χαραχτηρισμό.
εγώ φτωχός γεννήθηκα
τον κόσμο έχω γυρίσει
μεσ’απ’τα φύλλα της καρδιάς
εγώ’χω μαρτυρήσει.
αυτός ήταν ο ρεμπέτης. ο ταλαιπωρημένος
ο αδικημένος ο κυνηγημένος…

…το ρεμπέτικο είναι ένα κομμάτι του πολιτισμού μας. και σαν τέτοιο πρέπει
να μελετηθεί στις ρίζες του και σε συσχετισμό με τις συνθήκες μέσα στις οποίες
αναπτύχθηκε. αυτή η μελέτη πρέπει να στηριχθεί στους ίδιους τους δημιουργούς του
που βρίσκονται στη ζωή.
κάτι τέτοιο δεν γίνεται [αφ’υψηλού] και γύρο από ένα στρογγυλό τραπέζι.
κι’ούτε από ανθρώπους που γνώρισαν το ρεμπέτικο μόνο από δίσκους, όση καλή διάθεση
και αν διαθέτουν.
εμείς δεν παίζουμε τον ρόλο του σωτήρα και αναβιωτή, θα ήταν τουλάχιστον επιπόλαιο.

απόσπασμα από. Ενας ρεμπέτης Γιώργος Ροβερτακης
του Τάσου Σχορέλη και Μίμη Οικονομίδη 1973

Θα πω ένα αστειάκι, το οποίο μπορούμε να πάρουμε και σοβαρά, σε σχέση με τη μελέτη, τον ορισμό και την ταξινόμηση:

Στο σχολείο η δασκάλα, πάνω από το Μητσάκ΄ … “Γου και Α;”, “Γα” απαντά ο Μητσάκης! “Του και Α;”, “Τα” λέει ο Μητσάκης! “Όλο μαζίίί;”, ρωτάει με ένταση για μιά ακόμη φορά η δακάλα. “Γατσούλα κυρία!”…

Αγαπητοί συνομιλητές και συντονιστές,
Γνωρίζω ότι η μεν χρήση της φιλοξενίας συνιστά ένδειξη σεβασμού η δε κατάχρηση, ένδειξη ασέβειας. Αλλά,… δεν γνωρίζω τα όρια μεταξύ χρήσης και κατάχρησης.
‘Αποσπώ’ λοιπόν την ‘πρόθεσή’ μου ως προς την χρήση και λέγω ότι (ελπίζω πως):
Γράφω κατά χρήσιν της φιλοξενίας. Εκδηλώνω δε τον σεβασμό μου, τηρώντας αυτά που γνωρίζω, εκ των συστατικών του: Παρρησία και μελέτη αυτών που λέγω.
Τώρα:
Νομίζω ότι η εξέταση της “περίφημης διάλεξης του Μ. Χατζηδάκη”, θα συμβάλει τα μέγιστα εις την κατανόηση της προέλευσης της συγκεκριμένης ιδέας που έχομε σήμερα για το ρεμπέτικο. Ο Χατζηδάκης, βεβαίως, δεν ορίζει την έννοια αυτή ούτε άμεσα ούτε σαφώς. Την θεωρεί γνωστή (πόθεν;) και την περιβάλλει με ασαφείς (κατά την γνώμη μου), δικές του εντυπώσεις. Επομένως η μελέτη της (ασάφειας της) διάλεξής του ίσως βοηθήσει την δική μας διασάφηση.
Η προηγούμενη παράγραφος, υπάρχει και στο μπλογκ που ακολουθεί:

Η περίφημη διάλεξη Μ. Χατζηδάκι

Πρέπει να πω ότι η αφορμή για τα κείμενα που θα γράψω εκεί, υπήρξε η συζήτηση εις τα πλαίσια αυτού, εδώ, του μπλογκ.

Αλεξίνοοε συνέχισε να γράφεις και να λες τις απόψεις σου. Μην ανησυχείς. Ίσως το συγκεκριμένο thread να έχει κουράσει. Όχι εσύ. Το Ρεμπέτικο Φόρουμ έχει δημιουργηθεί για να λέμε τις απόψεις μας. Είτε το κείμενο που γράφεις είναι πολύ μεγάλο είτε είναι δυο λέξεις. Δεν υπάρχει περιορισμός. Καλωσήρθες και από μένα στην παρέα.

Υ.Γ. Μπορείς να δημιουργήσεις και ένα Blog όπως σου έχουν προτείνει και άλλοι φίλοι με τα διάφορα θέματα που σε απασχολούν.

Ποία η καταγωγή της ιδέας που έχουμε περί του ρεμπέτικου;
Μήπως αυτή κατάγεται από διαλέξεις και βιβλία γραμμένα από ανθρώπους οι οποίοι ομιλούν αναρμοδίως;
Τί απομένει από την έννοια “ρεμπέτικο”, εάν απαλλαγούμε από ιδέες αυθαιρέτως πεποιημένες και επίπλαστες;
Και τί θα απέμενε, εάν μπορούσαμε να απαλλαγούμε από τις εντυπώσεις που μας παρέχουν οι υλοποιήσεις των ιδεών αυτών, που είναι αποτέλεσμα της εργασίας μεταρεμπετικών ή/και παραρεμπετικών καλλιτεχνών, δηλαδή ανθρώπων, που ασκούν την καλή τέχνη τους επί ενός ‘είδους τραγουδιού’ το οποίο αυτοί μεν ονομάζουν ρεμπέτικο, αυτό δε, απογίγνεται τοιούτο, κατόπιν της δικής τους παρέμβασης;
Ο Χατζηδάκης είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιου καλλιτέχνη (και όχι το μόνο).
Υπενθυμίζω ένα λογοπαιγνιώδες συμπέρασμα:
Το ερώτημα διά το ρεμπέτικο δεν είναι το:
Πόθεν κατάγεται;
αλλά, το:
Πώς κατά άγεται;
Προσθέτω δε την διευκρίνιση:
Όχι το ρεμπέτικο, ως είδος αλλ’, ως ιδέα

Τα ανωτέρω αποτελούν απόσπασμα από το #49 του νήματος με τίτλο:
Η περίφημη διάλεξη Μ. Χατζηδάκι

Εις αυτό το σχόλιο, στο τέλος, ‘εισάγεται’ ο όρος “Το χατζηδακικό ρεμπέτικο”.
Ο όρος, (νομίζω πως) μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμος… αλλά δεν (νομίζω πως) μπορώ να το εξηγήσω τώρα… δηλαδή, ερήμην ενός, εκπεφρασμένου, σχετικού ενδιαφέροντος.