Ψάχνοντας για τα μακάμ

Μα αφού το εξηγείς μόνος σου στη συνέχεια του μηνύματός σου: συντομία, αφαίρεση, ιδίως στα τραγούδια.

Δεν είναι ότι δεν καταλαβαινόμαστε, απλώς μάλλον δε συμφωνούμε. Διόλου απίθανο να έχω εγώ άδικο, γιατί δεν είμαι βαθύς γνώστης των μακαμιών. Απλώς, με τα λίγα που ξέρω, πορεύομαι μια χαρά στα παραδοσιακά.

Πάντως από όλα τα χιτζαζοειδή του #20, υπάρχει τρόπος να ξεχωρίσουμε σε ποιο ανήκει ο σκοπός που συζητάμε;

Δεν το έχω πετύχει, ή δεν το έχω παρατηρήσει. Δεν το αμφισβητώ βέβαια κιόλας. Αλλά είναι λίγα τα μακάμια όπου μπορεί να γίνει αυτό. Οι δημοτικοί σκοποί με περίπου αυτή την έκταση είναι πολλοί. Αυτοί αναγκαστικά θα κινούνται στα λίγα εκείνα μακάμια. Μερικοί ακόμα, που φτάνουν μέχρι την οκτάβα ή και την ξεπερνάνε, θα ανήκουν και σε μερικά ακόμη μακάμια, σχετικώς σπανιότερα, όπως το Μαχούρ (σπάνια εννοώ στη δημ. παράδοση). Τώρα, σε κάποια ελάχιστα τραγούδια ίσως να εμφανίζεται του κάθε μακαμιού η τυπική τροπική συμπεριφορά, ακόμη και του πιο εξεζητημένου, αλλά αυτό είναι εξαίρεση. Αυτό συμβαίνει π.χ. εδώ (ενδιαφέρουσα συζήτηση όπου αρκετοί μάθαμε καινούργια πράγματα), αν και όχι με δημοτικό.

Βασικά νομίζω ότι αν κάποιος προσπαθούσε να φτιάξει μια θεωρία ανάλογη με των μακαμιών στηριζόμενος αποκλειστικά σε δημοτικές μελωδίες θα κατέληγε σε πολύ λιγότερους δρόμους/τρόπους/μακάμια απ’ όσα είναι τα μακάμια της οθωμανικής. Θα ήταν λίγο περισσότερα από τους λαϊκούς δρόμους, δηλαδή όχι ένα ανά κλίμακα αλλά και μερικά με ίδια κλίμακα και διαφορετική ανάπτυξη ανά δύο (Ουσάκ-Χουσεϊνί, Ραστ-Μαχούρ), άντε το πολύ ανά τρία, και θα περίσσευαν και μερικά τραγούδια που θα περιγράφονταν μόνο περιφραστικά, ως συνδυασμοί.