Αυτό, από πού το ξέρουμε;
Ο Νίκος Ρέλλιας παίζει το σήμα της ΕΡΤ. Νίκος Ρέλλιας:
… «Ήταν τότε το 1936 πού ΄πρεπε να βρεθεί το σήμα της ραδιοφωνίας. Το σήμα της Εθνικής μας Ραδιοφωνίας που να συγκινούσε, ιδιαίτερα τους ξενιτεμένους. Ο Διευθυντής Γίτσας Κυριάκης, ο Καλομοίρης, ο Λυκούδης, ο Σπυρόπουλος και άλλοι μουσικοί, συζητούσαμε το καυτό αυτό θέμα. Πολλά ειπώθηκαν και πολλά ξεχώρισαν, όπως το τραγούδι, «Ένα καράβι από τη Χιο»,κ.λ.π. Εμένα κανένα δεν με γέμιζε από αυτά, γι΄ αυτό λέω: Μου αφήνετε εμένα να το φτιάξω; Μου το ανέθεσαν.
….Τρέχω στο Μοναστηράκι κι αγοράζω μια σειρά τροκάνια. Βρίσκω το φλάουτο, το τονίζω στο ΣΟΛ, κάνουμε δυο-τρεις πρόβες και το παρουσιάσαμε…»
2 «Μου αρέσει»
Ο Αριστείδης Βασιλάρης το 1936 πρέπει να ήταν τεσσάρων ετών…
1 «Μου αρέσει»
i read it on the youtube-jingle
Obviously, this information has not been cross – checked.
2 «Μου αρέσει»
ποιος τα λέει αυτά ?
O Ρέλιας ο ίδιος, σε πληροφορία ηλικίας πολλών δεκαετιών (πέθανε το 1969).
1 «Μου αρέσει»
Ο ίδιος ο Ρέλλιας τα λέει κ. Σπύρο. Διαβάζοντας όμως τα παρακάτω καταλαβαίνω ότι, ήταν ο εμπνευστής της μελωδίας και όχι ο εκτελεστής.
Σύμφωνα με ένα βιβλιαράκι-αφιέρωμα που κυκλοφόρησε ο Γιάννης Μπαλαφούτας στην Αθήνα το 1993 (ΝΙΚΟΣ ΡΕΛΛΙΑΣ,1892-1969,Ο ΣΥΝΘΕΤΗΣ ΚΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ), ο Νίκος Ρέλλιας φέρεται ως εμπνευστής του σήματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Χωρίς σχόλια, παραθέτω από εκεί, μια σχετική δήλωση του ιδίου, καθώς και τρεις επιστολές:Μία ενός φίλου του, μία του διευθυντή του Εθν. Ιδρ. Ραδιοφωνίας το 1969, Ι. Αναστασόπουλου και μία του γιου του Ρέλλια Θεόδωρου:
Νίκος Ρέλλιας:
… «Ήταν τότε το 1936 πού ΄πρεπε να βρεθεί το σήμα της ραδιοφωνίας. Το σήμα της Εθνικής μας Ραδιοφωνίας που να συγκινούσε, ιδιαίτερα τους ξενητεμένους. Ο Διευθυντής Γίτσας Κυριάκης, ο Καλομοίρης, ο Λυκούδης, ο Σπυρόπουλος και άλλοι μουσικοί, συζητούσαμε το καυτό αυτό θέμα. Πολλά ειπώθηκαν και πολλά ξεχώρισαν, όπως το τραγούδι, «Ένα καράβι από τη Χιο»,κ.λ.π. Εμένα κανένα δεν με γέμιζε από αυτά, γι΄ αυτό λέω: Μου αφήνετε εμένα να το φτιάξω; Μου το ανέθεσαν.
….Τρέχω στο Μοναστηράκι κι αγοράζω μια σειρά τροκάνια. Βρίσκω το φλάουτο, το τονίζω στο ΣΟΛ, κάνουμε δυο-τρεις πρόβες και το παρουσιάσαμε…»
Ο ΝΙΚΟΣ ΡΕΛΙΑΣ & ΤΟ Ε.Ι.Ρ.
Μία ἐπιστολή
Πρὸς τὸ ’Εθνικὸν ‘Ίδρυμα Ραδιοφωνὶας, Ἀθὴνας.
Κὺριε Διευθυντὰ, Ὁ ἐκ Γκοὺρας Κορινθὶας καταγὸμενος ἄριστος Κλαρινοπαὶκτης Ἑλλὰδος καὶ Ἀμερικῆς, καὶ Μουσουργὸς ΝΙΚΟΣ ΡΕΛΙΑΣ, ἀπεβὶωσεν, καὶ ἐτὰφη εἰς Κὸρινθον.
Ἐὰν δὲν ἀπατῶμαι, τὸ σῆμα τοῦ Σταθμοῦ, «τσοπανὰκος ἤμουνα, προβατὰκια φὺλαγα», ἦτο ἔμπνευσις τοῦ ἀειμνὴστου καὶ εἴ δυνατὸν, παρακαλῶ, διατὰξατε ἑνὸς λεπτοῦ σιγὴν πρὸς τιμὴν τῆς μνὴμης του. Μετὰ μεγὶστης τιμῆς, Ὁ φὶλος του, Δημὴτριος Ι. Τσετσὼνης.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΙ
Ο ΝΙΚΟΣ ΡΕΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ Ε.Ι.Ρ.
Πρὸς τὸν Συνεργὰτην μας κ. Δημ. Τσετσὼνην ἀπεστὰλει ὑπὸ τοῦ Ε.Ι.Ρ. τὸ κατωτὲρω ἔγγραφον, εἰς ἀπὰντησιν σχετικῆς ἀνοικτῆς ἐπιστολῆς του:
«Ἐλὰβομεν τὴν ἀπὸ 17.3.69 ὑμετὲραν ἐπιστολὴν καὶ σᾶς εὐχαριστοῦμεν διὰ τὴν πληροφορὶαν περὶ τοῦ ἀειμνὴστου μουσικοῦ Νὶκου Ρὲλια. Ἀπὸ πληροφορὶας συνεργατῶν μας γνωρὶζομεν ὅτι τὸ σῆμα τοῦ Ραδιοφωνικοῦ Σταθμοῦ Αθηνῶν συνετὲθη μὲ βὰσιν τὸν γνωστὸν ὀρεινὸν ποιμενικὸν σκοπὸν τῆς «Γκὸλφως».
Ἐὰν τὴν ἰδὲαν αὐτὴν ἔρριψεν ὁ Νὶκος Ρὲλιας δὲν γνωρὶζομεν. Πὰντως ἡ μουσικὴ ἐκτὲλεσις δὲν εἶναι τοῦ ἰδὶου. Ἐὰν κατὲχητε παλαιοὺς δὶσκους γραμμοφὼνου ἤ ἀκὸμη καὶ μαγνητοταινὶας, περιὲχοντα γνησὶαν δημοτικὴν μουσικὴν μὲ ἑρμηνευτὴν τὸν ἀναφερὸμενον μουσικὸν, παρακαλοῦμεν ὑμᾶς ὅπως τὰ προσκομὴσητε εἰς τὸ Ε.Ι.Ρ. Τμῆμα Ἐθνικῆς Μουσικῆς.Ταῦτα, ἀφοῦ ἠχογραφηθοῦν, θὰ σᾶς ἐπιστραφοῦν ἀνὲπαφα.Οὕτω θὰ δυνηθῶμεν εἰς εἰδικὴν ἐκπομπὴν νὰ μνημονεὺσωμεν τὸν ἀεὶμνηστον μουσικὸν, ὡς ἐκπρὸσωπον τῆς λαϊκῆς δημιουργὶας μιᾶς ἐποχῆς.Μετὰ τιμῆς,Ὁ Γενικός Διευθυντής,Ι. Ἀναστασὸπουλος»
Ο ΝΙΚΟΣ ΡΕΛΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ Ε.Ι.Ρ.
(Πρòς τòν κ. Γενικòν Διευθυντὴν τοῡ Ε.Ι.Ρ. ἀπεστὰλη ἡ κὰτωθι ἐπιστολὴ ἐν σχὲσει μὲ τò γνωστòν εἰς τοὺς ἀναγνῶστας μας θὲμα τοῡ ἐμπνευστοῡ τοῡ Σὴματος τοῡ Ραδιοφωνικοῡ Σταθμοῡ Ἀθηνῶν)
Ἀξιòτιμε κ. Γενικὲ,
Εἰς τò ὑπò ἡμερομηνὶαν 4.5.69 φὺλλον τῆς Ἐφημερὶδος «Η ΝΕΑ ΚΟΡΙΝΘΙΑ» ἀνὲγνωσα ἐπιστολὴν Ὑμῶν, δι ἧς ἀπαντᾶτε πρòς προγενεστὲραν ἐπιστολὴν τοῡ συνεργάτου τῆς ὡς ἄνω Ἐφημερὶδος κ. Δημ. Τσετσὼνη διὰ τò θὲμα τοῡ σὴματος τοῡ Ραδιοφωνικοῡ Σταθμοῡ, ἐὰν καὶ κατὰ πòσον εἶναι ἀληθὲς ὃτι τοὺτο ἦτο ἒμπνευσις τοῡ Νικολὰου Ρὲλλια.
Ἐπειδὴ τυγχὰνω υἱòς τοῡ ἀειμνὴστου Νικολὰου Ρὲλλια ἀπευθὺνω τὴν παροῡσαν διὰ τὴν διευκρὶνισιν καὶ κατατòπισιν Ὑμῶν καθ’ ὃτι αἱ πληροφορὶαι τῶν συνεργατῶν σας διὰ τὴν ἒμπνευσιν καὶ τòν σκοπòν τοῡ σὴματος τυγχὰνουν τελεὶως ἐσφαλμὲναι.
Εἶναι γνωστòν ἀνὰ τò Πανελλὴνιον ὃτι ἐμπνευστὴς τῆς ὡραὶας αὐτῆς Ἑλληνικῆς μελωδὶας τυγχὰνει ὁ ἀεὶμνηστος πατὲρας μου καὶ θὰ εἶνε λυπηρòν νὰ μὴ ὑφὶστανται στοιχεῑα εἰς τò ἀρχεῑον σας διὰ βεβαὶωσιν τῆς ἀληθεὶας. Ἀκòμα δὺναμαι νὰ σᾶς διαβεβαιὼσω ἀναφὲροντας τò ἱστορικòν τῆς δημιουργὶας τοῡ σὴματος ὅπως τακτικòτατα τò ἀφηγεῑτο ὁ πατὲρας μου. Ἐμελοποιὴθη τὴν ἐποχὴν ποὺ Διευθυντὴς τοῡ Ε.Ι.Ρ. ἦτο ὁ ἀεὶμνηστος Γὶτσας Κυριὰκης, ὁ ὁποῑος μετὰ τῶν ἀειμνὴστων Λυκοὺδη, Καλομοὶρη, Σπυροποὺλου καὶ τοῡ πατρòς μου προσπαθοῡσαν νὰ βροῡν τò σῆμα τοῡ Σταθμοῡ, δηλαδὴ ἕνα σκοπὸν μὲ χρὼμα τελεὶως Ελληνικόν.Πολλὲς προτὰσεις ἐγὲνοντο ἐκ μὲρους τῶν μεγὰλων ὡς ἄνω μουσικῶν γιὰ διὰφορα μουσικὰ κομμὰτια, ὡς τò « Ἓνα καρὰβι ἀπὸ τὴ Χιὸ» καὶ ἄλλα, ἀλλὰ ἐπεκρὰτησε ἡ ἔμπνευσις τοῡ πατρὸς μου διὰ τὸ ποιμενικὸ «Τσοπανὰκος ἢμουνα, προβατὰκια φὺλαγα», τὸτε ἔσπευσε καὶ ἠγὸρασε τροκὰνια καὶ ἀφοῡ τὰ συναρμολὸγησε μὲ βὰσιν τὸν τὸνον «Σὸλ» ἕνας φλαουτὶστας ἐξετὲλεσε τὸ κομμὰτι μὲ ὑπὸκρουσιν τὰ τροκὰνια.
Πρὰγματι λοιπὸν ὅπως ἀναφὲρετε εἰς τὴν ἐπιστολὴν σας, ἐκτελεστὴς δὲν ἦτο ὁ πατὲρας μου ἀλλὰ ὁ ἄγνωστος φλαουτὶστας.
Ἐπὶσης σᾶς ἐπληροφὸρησαν ὅτι τοῡτο συνετὲθη μὲ βὰσιν τὸ γνωστὸν ποιμενικὸν «Γκὸλφω»: Τοῡτο εἶναι ἀναληθὲς, διὸτι ὁ σκοπὸς εἶναι διάφορος τοῡ σὴματος, ἐὰν ὅμως καὶ αὐτὸ παραδεχθῶμεν, σᾶς πληροφορῶ ὅτι τὸ ὀρεινὸν ποιμενικὸν «Γκὸλφω» εἶναι καὶ αὐτὸ σὺνθεσις τοῡ ἀειμνὴστου πατὲρα μου.
Τὰ ἀνωτέρω διατυποῡνται διὸτι θεωρῶ τὴν περὶπτωσιν ὡς ἐξ ἐσφαλμὲνης πρὸς Ὑμὰς πληροφοριοδοτὴσεως προκὺψασαν.
Δὲν ἀμφιβὰλλω διὰ τὴν καλὴν πρὸθεσιν τοῡ Ε.Ι.Ρ. καὶ Ὑμῶν προσωπικῶς καὶ ευχαριστῶ διὰ τὴν εὐγενῆ προσφορὰν, ὅπως τιμηθῆ ἡ μνὴμη τοῡ πατρὸς μου δι’ ἀφιερὼσεως μὲρους ἐκπομπῆς τοῡ ΕΙΡ.
Ὕλη πρὸς τοῡτο θὰ ἀποσταλῆ συντὸμως Ὑμῑν.
Διατελῶ μετὰ πλεὶστης τιμῆς
Θεὸδωρος Ν. Ρέλλιας
Κὸρινθος 8.5.69
3 «Μου αρέσει»
Όπως αναφέρει η Κανελλάτου, «ο ρυθμός του κομματιού είναι 8/8 (3-3-2), χορεύεται ως συρτός και κινείται σε δρόμο Νιγρίζ».[1]
Τσοπανά… μωρέ παιδιά τσοπανάκος ήμουνα,
άιντε τσοπανάκος ήμουνα προβατάκια έβοσκα.
Κι αν δε φύλαγα πολλά καμιά πεντακοσαριά,
κι αν δε φύλαγα πολλά καμιά πεντακοσαριά.
Άιντε ζούμπες ζούμπες ζούμπες ζούμπες
στα τσαρούχια μ’ είχα φούντες,
άιντε κι όλο γύρναγα στις στρούγκες
να βρω νιες και βλαχοπούλες.
Είχα κά… μωρέ παιδιά είχα κάπα είχα γλίτσα,
άιντε είχα κάπα είχα γλίτσα μ’ αγαπούσαν τα κορίτσια.
Κι αν δε φύλαγα πολλά καμιά πεντακοσαριά,
κι αν δε φύλαγα πολλά καμιά πεντακοσαριά.
Άιντε ζούμπες ζούμπες ζούμπες ζούμπες
στα τσαρούχια μ’ είχα φούντες,
άιντε κι όλο γύρναγα στις στρούγκες
να βρω νιες και βλαχοπούλες.
Τη φλογέ… μωρέ παιδιά τη φλογέρα λάλαγα,
άιντε πάνω στα ψηλώματα ως τα ξημερώματα.
Κι αν δε φύλαγα πολλά καμιά πεντακοσαριά,
κι αν δε φύλαγα πολλά καμιά πεντακοσαριά.
Άιντε ζούμπες ζούμπες ζούμπες ζούμπες
στα τσαρούχια μ’ είχα φούντες,
άιντε κι όλο γύρναγα στις στρούγκες
να βρω νιες και βλαχοπούλες.
ΚΑΙ
εδώ
The mode gets called ‘pastoral minor’, we discussed it in the past
Το τραγούδι “τσοπανάκος ήμουνα” το έχουμε συζητήσει και εδώ:
Το κομμάτι εγώ το ακούω ως τεσσάρι κλασικό, το 8 = 332 ποιός το προτείνει; Φυσικά, και η διασκευή του Κώστα Καπνίση, τεσσάρι είναι.
Ούτε νιγρίζ είναι, κι αυτό το έχουμε ξανασυζητήσει. Είναι ένας δρόμος λίγο γνωστός και λίγο μελετημένος, αλλά υπαρκτότατος.
1 «Μου αρέσει»
Ναι, αλλά εγώ για το ρυθμό μίλαγα, όχι για τον δρόμο.
Αναφέρθηκε ότι είναι 8άρι Νιγρίζ. Εσύ Νίκο σχολίασες για τον ρυθμό ότι διαφωνείς. Εγώ διαφωνώ για τον δρόμο.
3 «Μου αρέσει»
3 «Μου αρέσει»
3 «Μου αρέσει»
3 «Μου αρέσει»
Άκουσα ξανά όλες τις εκδόσεις και μου θυμίζουν πολύ αυτό, τουλάχιστον την αρχή:
YouTube? Stou Thoma To Magasi From The Rebetiko DVD - YouTube