« … είναι η φυλακή Ωρωπού, δηλαδή το πρώην Αμαλίειο Ορφανοτροφείο Κορασίδων, το οποίο κτίστηκε το 1909 και λειτούργησε ως ορφανοτροφείο, έως το 1933, οπότε άλλαξε χρήση και στέγασε εκεί τις Αγροτικές φυλακές Ωρωπού. Οι χρονολογίες είναι βεβαιωμένες από πολλές γραπτές πηγές»:
Kατά πρώτον, πολύ θα ήθελα να είχε παρατεθεί ένα έστω δείγμα των πολλών γραπτών πηγών (ελπίζω μόνο να μην εξυπονοούμε διαδικτυακές «πληροφορίες» του τύπου ένας πετάει μια ατεκμηρίωτη παρόλα και μετά άλλοι εκατό την αναπαράγουν αταλαιπώρως…). Κατά δεύτερον, η φυλακή Ωρωπού δεν ήταν το πρώην Αμαλίειο κλπ που δεν κτίστηκε το 1909 και δεν λειτούργησε ως ορφανοτροφείο μέχρι το 1933 κλπ. (βλ. παρακάτω)
«… άλλο θέμα είναι το πότε ιδρύεται δια νόμου κάτι και άλλο πότε ετοιμάζεται και πότε λειτουργεί ως τέτοιο. Και το Αμαλίειο ιδρύθηκε το 1855, το 1897 κληροδότησε σ’ αυτό ο Συγγρός τη δασική έκταση στον Ωρωπό, αλλά κτίστηκε και λειτούργησε αργότερα, το 1909»:
Mπορεί να ισχύει κάποτε-κάποτε ότι άλλο πότε ιδρύεται κάτι κλπ και άλλο πότε λειτουργεί, αλλά όχι στην περίπτωσή μας. Με τα νομοθετήματα που παρέθεσα στο πρώτο post μου τα πράγματα διακινήθηκαν ακριβώς όπως τα περιέγραψα. Αφήνω που το παράδειγμα είναι ατυχές και οφείλεται μάλλον σε σύγχυση: το εν Αθήναις Αμαλίειο όντως ιδρύθηκε με το βασιλικό διάταγμα 8-6-1855 και λειτούργησε αμέσως. Στις 29-6-1855 καταγράφεται η πρώτη συνεδρία της διοικούσης επιτροπής και ανευρίσκεται επί ενοικίω οίκημα για τα πρώτα 20 ορφανά στην Πλατεία Ελευθερίας. Το 1856 αρχίζουν να χτίζουν σε ιδιόκτητο οικόπεδο και το 1859 ολοκληρώνεται το ιδιόκτητο οίκημα (καμμία σχέση λοιπόν με αργότερα κτίσιμο και λειτουργία το 1909 κλπ). Πάμε τώρα και στο κληροδότημα Συγγρού, που καμμία σχέση δεν έχει με το εν Αθήναις Αμαλίειο αλλά αποτελεί απλώς παράρτημά του στη Σκάλα Ωρωπού που κτίστηκε το 1906 «διά να παραθερίζουν εκεί και τα άλλα ορφανά». Το 1922 η διοικούσα επιτροπή παρεχώρησε το οίκημα για στέγαση προσφυγοπαίδων εκ Μικράς Ασίας. Λίγο μετά (περί το 1926, όπως θα δούμε παρακάτω) το κράτος το επίταξε προς εγκατάσταση εκεί (θυμίζω: στις εγκαταστάσεις του Ωρωπού) του Εμπειρικείου Ασύλου των αρρένων και έπειτα (το 1931, όπως θα δούμε παρακάτω) το εξαγόρασε έναντι 5.500.000 δραχμών. (Οι παραπάνω πληροφορίες αντλημένες από το πολύτιμο βιβλίο, στηριγμένο στο Αρχείο του Ιδρύματος, του Α.Α. Παπαδόπουλου, Το Αμαλίειον Ορφανοτροφείον Κορασίδων επί της εκατονταετηρίδι του [1855-1954], Αθήνα, τυπογραφείο Μυρτίδη 1954).
«Για το πότε λειτούργησε αγροτική φυλακή στον Ωρωπό δεν έχουμε άλλη μαρτυρία, εκτός από αυτήν που τη συνδέει με το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο. Όταν αυτό έκλεισε ως ορφανοτροφείο, το 1933, σύμφωνα με τις πηγές, λειτούργησε εκεί αγροτική φυλακή αρχικά, μετά ποινική κλπ»:
Πόθεν η τόση βεβαιότης περί μη υπάρξεως καμμίας άλλης μαρτυρίας, (ιδίως μετά το post μου όπου παρέθεσα κάμποσες «σκληρές» μαρτυρίες…) ομολογώ δεν το αντιλαμβάνομαι. Έλα όμως που υπάρχει μάρτυρας αψευδής ο Στυλιανός Γλυκοφρύδης, διατελέσας διευθυντής σε διάφορα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας από το 1915 και μετά, αλλά και επιθεωρητής φυλακών. Στο βιβλίο του Φυλακαί ΙΙ (Αθήνα 1936) μας πληροφορεί (σελ. 55) ότι η στη Σκάλα Ωρωπού φυλακή ιδρυθείσα στην αρχή δια του διατάγματος 1926 κλπ κλπ «ως αγροτική φυλακή ενηλίκων διά την διά καταδίκων αποξήρανσιν των εκεί ελών και εκχέρσωσιν των εκεί εκτάσεων, εις την καλλιέργειαν των οποίων ήθελον μετά ταύτα απασχοληθή οι εν αυτή εγκατεστημένοι ανήλικοι τρόφιμοι του Εμπειρικείου Ασύλου […] και εγκατασταθείσα εν τη εκεί περιτοιχισμένη περιοχή εν ή είχον προηγουμένως εγκατασταθή και τα ανήλικα αλητόπαιδα του εν Αθήναις Εμπειρικείου Ασύλου (θαυμασία τω όντι οργάνωσις των φυλακών μας και ηθικοποίησις των εν αυταίς κρατουμένων. Τα ανήλικα αλητόπαιδα μαζί με τους ενηλίκους εγκληματίας!)»
Μετά αναφέρει ότι η αγροτική φυλακή κατηργήθη διά διατάγματος το 1929 κλπ κλπ. Συνεπώς το διάστημα 1929 μέχρι και το 1932 μένουν μόνοι οι αλητόπαιδες του Εμπειρικείου, ενώ, με νέο διάταγμα, στις 29-2-1932 φεύγουν κι αυτοί και τους πάνε στις εν Σύρω εγκαταστάσεις της Αμερικανικής Περιθάλψεως. Οπότε, και δεδομένου, όπως προείπα, (και όπως επιβεβαιώνει ο Γλυκοφρύδης στη σελ. 30) ότι στις 9-6-1931 ο αυτόνομος Οργανισμός Φυλακών αγοράζει τις εγκαταστάσεις με τίμημα 5.500.000 δρχ, ο δρόμος είναι ανοιχτός
για αμιγείς πλέον φυλακές: πράγματι στις 5-2-1932 ιδρύεται εκεί επανορθωτική φυλακή κλπ κλπ.
Κατά συνέπεια, και για να συνοψίσω, βάσει των προπαρατεθέντων τεκμηρίων στο προηγούμενο και το τωρινό post μου:
Η αγροτική φυλακή Ωρωπού ιδρύεται και λειτουργεί από το 1926 (όταν δηλαδή επιτάσσονται από το κράτος οι εκεί εγκαταστάσεις,όπως γράφει ο Α. Παπαδόπουλος και επιβεβαιώνει το Σωματείο εργαζομένων καταστήματος κράτησης Κορυδαλλού στον ιστότοπό του: “το Εμπειρίκειο άσυλο αστέγων παίδων το 1926 μεταφέρθηκε στον Ωρωπό ως Εμπειρίκειον αναμορφωτικόν σχολείον”) έως το 1929, έτη κατά τα οποία συνυπάρχουν οι ανήλικοι αλητόπαιδες του Εμπειρικείου με τους ενηλίκους εγκληματίες, όπως καυτηριάζει ο Γλυκοφρύδης. Στη συνέχεια παραμένουν μόνοι οι αλητόπαιδες έως το 1932, που τους φεύγουν για Σύρο και αρχίζει η νέα καριέρα της ως φυλακής αμιγούς πλέον από το 1932 και μετά.
