Νομίζω το κλειδί είναι να εμμένεις πάνω στη λεπτομέρεια κάθε κομματιού και να κυνηγάς να βγάλεις λίγα κομμάτια και καλά βγαλμένα.
Η ποσότητα -ίσως κ ο χρόνος όσο περνάει- ουδετεροποιούν τα πράγματα γτ δεν μπορείς να θυμάσαι τις λεπτομέρειες, οπότε γίνεσαι σε επίπεδο πενιάς και ύψους αυτό που σου είναι γραφτό σου να γίνεις…
Επίσης, λέμε ότι το προπολεμικό ύφος είναι μόνο οι ανοιχτές και το κοπανημα, οπως έπαιζε αργότερα ο Βραχνάς, αλλά δεν είναι μόνο αυτό…
το προπολεμικο ύφος δεν είναι ένα, είναι πολλοί κόσμοι που πολλές φορές συγκρούονται.
Έχεις
Ύφος ντουζενιών
Σχολή Περιστέρη (Μαντολινατη πενιά κυρίως σε Σκαρβέλη)
Σχολή Μάρκου/Δελια/ Πειραιωτων σε ρε λα ρε (αλα βραχνάς)
Τσιτσάνης
Χιώτης
Βάζω σε μια κατηγορία τους Μπαγιαντερα/Χατζηχρήστο/Παπαιωαννου κ.α.
Σήμερα ένας παίχτης μπορεί να έχει έντονο ένα χαρακτηριστικό από τα παραπάνω, όπως πχ ο Γκολες το μαντολινάτο, και λέμε έχει προπολεμικο στυλ.
Δλδ, κάτι που μας παραπέμπει στο παλιό παίξιμο και που τον διαφοροποιει από τους Ζαμπετικους/δεξιοτέχνες μπουζουξήδες που παίζουν όλοι το ίδιο…
Τέλος, να συμπληρώσω έναν παίχτη με υπέροχο προπολεμικο ύφος που δεν αναφέρθηκε από τους προλαλήσαντες: ο Νίκος Κοντάλιπος
Κακό είναι μόνο αν καταλήξει να σε περιορίζει ακουστικά ή/και παικτικά. Αν φτάσεις στο σημείο αυτό θα το καταλάβεις και θα ψαχτείς παραπέρα (πιό πριν/πιό μετά). Αν δεν φτάσεις στο σημείο αυτό, σίγουρα δεν είναι κακό για σένα. Στους υπόλοιπους τί λόγος πέφτει;
Προσωπικά, επειδή είχα φάει (και έχω ακόμα) μεγάλο “κόλλημα” με το ύφος παιξίματος του προπολεμικού Τσιτσάνη, προτείνω ανεπιφύλακτα τις εκτελέσεις του Νίκου Στρουθόπουλου με την “Παρέα του Τσιτσάνη”.
Οριστε τωρα ειδες τι εκανες φιλε με αυτο το θεμα?
εβαλες τωρα ολους τους καμμενους, λιωμενους, ψαγμενους ρεμπετοαρουραιους να σου πουν το ποιημα!
οτι ειπε ο μπαμπης προσυπογραφω και το σκελος με το να βγαλεις λιγα αλλα ΚΑΛΑ (φουλ δυσκολο), ειναι συμβουλη πολλων κιλων.
Παντως σε αντιθεση με το σημερινο πιστευω περι κοπανηματος. Εχω ακουσει κυριολεκτικα ελαχιστα κομματια προπολεμικα, που να εχουν κοπανημα. Και εννοω τις δυνατες ανοικτες κλπ. Οι πιο πολλοι, παιζαν μαλακα και γλυκα. Αλλωστε το μπουζουκι και ο μπαγλαμας, ειναι οργανα μουσικης δωματιου! Και μαλιστα παρανομου (χοχοχο). Εννοω οτι παιζονται για λιγους κανονικα και σε μικρο χωρο, ασχετα απο τις σημερινες δυνατοτητες. Αυτο σε βαζει να παιξεις πιο γλυκα και ησυχα απο μονο του.
‘‘το προπολεμικο ύφος δεν είναι ένα, είναι πολλοί κόσμοι που πολλές φορές συγκρούονται.’’
Αληθεια! Καταρχας εχει το εξης ομορφο.
Το προπολεμικο μπουζουκι το πιασαν ελληνες απο τα βαθη της τουρκιας και τα παραλληλα της μικρασιας, νησιωτες, βλαχοι, πειραιωτες, κρητικοι, αρβανιτες κλπ κλπ κλπ Τοτε αυτα μετραγανε. Υπηρχανε τα ακουσματα! ο παπαιωαννου στο ταξιμι, ειναι ψαλτης καθαρος και μακαμιστης μεγαλος. Ο τσιτσανης ειναι δημοτικο τραγουδι! Και ολοι ερχονται απο το σπουδαιο για τα δεδομενα της εποχης genius παιξιμο του Χαλικια, αλλα και της πιο ταμπουρας φαση σχολης του πειραια, Σκριβανος Ζυμαριτης κλπ. ΥΠηρχε το μαντολινατο παιξιμο βεβαιως! Ο τσιτσανης εβαλε και λιγο βιολι και λιγο κλαρινο σε καποια θεματα κλπ. Το μπουζουκι εχει δυο μπαμπαδες και στη μουσικη και την κατασκευη. Το μαντολινο (σωμα) και τον ταμπουρα (μανικι). Μουσικα ειναι η αποδοση του μακαμ σε μαντολινο! Και βεβαιως δυτικη μουσικη.
Να σε ενημερωσω οτι αυριο μεθαυριο θα ανεβασουμε στο φορουμ μια δουλεια μας, πανω στα ντουζενια. Keep in touch
Να προσθεσω για τον σπουδαιο Βραχνα, οτι ηταν παικτης που επαιζει παραδοσιακο μπουζουκι, δηλαδη σολο. Δεν συνηθιζε να παιζει με κιθαριστα-προφανως και επαιξε πολλες φορες-καθως ειχε την κουλτουρα του τοπικου μαγκα μπουζουξη. Επαιζε και τραγουδουσε με γνησιοτατο τροπο και αν και κοπανιστης, η πενια στα καντινια ηταν 100% εκει που πρεπει. Ο δισκος με αθανασιου ειναι απολαυση και φουλ ρεμπετικος.
Βραχνας γνησιος μπουζουξης παλιος! Δεν το γραφω επειδη πιστευω οτι τον εθιξε ο Μπαμπης, ισα ισα ξερω οτι εκτιμαει κανονικα, αλλα για να τον ψαξεις!
Είναι από τα λίγα κομμάτια που ακούς το “κοπάνημα”. Γενικά το κοπάνημα θέλει μέτρο, αλλιώς γίνεται φασαρία. Στα όσα λέει ο Ανεστάκος (με τον δικό του τρόπο) έχει δίκιο. Τα όργανα εκείνη την εποχή παίζονταν σε κλειστούς χώρους κυρίως ή σε παρέες. Ακόμα ο ηλεκτρισμός δεν υπήρχε καλά-καλά. (*)
(*) μια μικρή ιστορική αναδρομή για το ρεύμα στην Ελλάδα:
Το έτος 1889 φτάνει ο ηλεκτρισμός στην Ελλάδα. Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, η Γενική Εταιρεία Εργοληψιών κατασκευάζει στην οδό Αριστείδου, την πρώτη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Το πρώτο κτίριο που φωτίζεται είναι τα Ανάκτορα και σύντομα ο ηλεκτροφωτισμός επεκτείνεται στο σημερινό ιστορικό κέντρο της πόλης. Τον ίδιο χρόνο το ηλεκτρικό ρεύμα φθάνει και στη Θεσσαλονίκη.
Δέκα χρόνια αργότερα κάνουν την εμφάνιση τους οι πολυεθνικές εταιρείες ηλεκτρισμού οπότε και η Αμερικάνικη εταιρεία Thomson-Houston με τη συμμετοχή της ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ιδρύουν την «Ελληνική Ηλεκτρική Εταιρεία» που αναλαμβάνει την ηλεκτροδότηση μεγάλων πόλεων.
Μέχρι το 1929 θα έχουν ηλεκτροδοτηθεί 250 πόλεις με πληθυσμό άνω των 5.000 κατοίκων, όμως το ηλεκτρικό ρεύμα θα διατίθεται για κάποιες ώρες και με αρκετές διακοπές.
Στις πιο απομακρυσμένες και αραιοκατοικημένες περιοχές, που ήταν οικονομικά ασύμφορο για τις μεγάλες εταιρείες να κατασκευάσουν μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, την ηλεκτροδότηση αναλαμβάνουν ιδιώτες ή δημοτικές κοινότητες κατασκευάζοντας μικρά εργοστάσια. Το έτος 1950 υπήρχαν στην Ελλάδα περίπου 400 εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. (πηγή: heron.gr)
Δεν αντιλέγω αλλά δεν είναι θέμα ρεύματος ή όχι.Είναι τί αρέσει στον καθένα.Μην βλέπουμε όμως το τί γινότανε παλιά γιατί θα καταλήξουμε να λέμε αυτό που έλεγε ο Μουφλουζέλης ότι παίζανε χαμηλά για να μην τους ακούει ο σκοπός της φυλακής.
Έχω μια εντύπωση ότι το κοπάνημα είναι συνδεμένο κυρίως με το μοναχικό παίξιμο (προερχόμενο μάλλον από τον επίσης “μοναχικό” ταμπουρά), ενώ με ορχήστρα περιορίζεται έως και εξαφανίζεται αφού μετατρέπεται σε πλεονασμό, ή και σε θόρυβο αν δεν είναι μελετημένη η θέση του στο σύνολο.
Λαμπρό αν με ρωτάς για το παίξιμο του Μάρκου, απαντάω απλά και αγαπημένα, το λατρεύω. Και όταν Κοπανάει και όταν δεν. Επίσης στο καταντουζενι δεν Κοπανάει ακριβώς, έχει απλά πολλές ανοικτές. Εγώ μιλάω για την κουλτούρα του βαράω τις ανοικτές όλη την ώρα που δεν υπάρχει γενικά σε παλιά κομμάτια τόσο όσο νομίζουμε. Τώρα από κει και πέρα καθείς όπως θέλει. Εγώ Το μπουζούκι το θεωρώ όργανο δωματίου
Όπως είπε και ο Άγης παρακάτω, το παίξιμο με πολλές ανοιχτές έχει απευθείας ρίζες στο παίξιμο του ταμπουρά. Είναι παίξιμο αυτοσυνοδευόμενο. Σπάνια θα άκουγε κανείς κοπανήματα σε ορχήστες και ομαδικά παιξίματα. Άλλωστε και για αυτό οι ηχογραφήσεις με αυτό τον τρόπο παιξίματος είναι λίγες. Θα ταίριαζε σε περιπτώσεις όπως περιγράφονται από τον pepe:
ή του Ανεστάκου:
Ας μείνουμε όμως στην ουσία. Είναι ΚΑΙ αυτό ένας τρόπος παιξίματος αλλά γινόταν σπανιότερα απ’ όσο θέλουμε να νομίζουμε.
Συμφωνώ ότι είναι και αυτός ένας τρόπος παιξίματος.Έτσι και αλλιώς τα περισσότερα τραγούδια δεν έχουνε πολλές ανοιχτές.Αλλά κάποια πράγματα δεν τροποποιήθηκαν για χάρη των ηχογραφήσεων?Πολλοί δεν λένε ότι κιθάρα δεν συνόδευε συχνά το μπουζούκι?
Γενικά τον όρο προπολεμικό τον ακούμε συχνά.Οργανοποιοί λένε μπουζούκι με προπολεμικό ήχο.Άλλος λέει προπολεμικό παίξιμο.
Εγώ απλά λέω ο καθένας ας παίζει όπως τον εκφράζει το όργανο.
Στην τελική τα ντοκουμέντα που έχουμε από το Βραχνά δεν είναι προπολεμικά οπότε ίσως γούσταρε να παίζει έτσι ο άνθρωπος.
Και μπουζουκι υπαρχει με προπολεμικο ηχο και παικτες με προπολεμικο παιξιμο, ο δε συνδυασμος, προπολεμικος
Προπολεμικα μπουζουκια ηταν με μικροτερο μηκος χορδης, τσακιση πολλες φορες στο καπακι (αυτο ειναι ιταλικη τεχνικη του μαντολινου) και τα δυο αλλαζουν τον ηχο πολυ.
Προπολεμικο παιξιμο, ειναι πολυ περισσοτερες οι λεπτομερειες και καπως τα γραψανε οι συμφορουμιτες πριν καποια.
Στο σολο, στο κλεισιμο, ο Παπαιωαννου παιζει αλα βραχνας.
ΤΟ παιξιμο του βραχνα δεν ειναι καμια περιεργη τεχνη, ειναι αυτο που ειπαμε, παιξιμο αυτοσυνοδεια, παραδοσιακο πειραιωτικο μπουζουκι. Φυσικα και αυτο γουσταρε!
Το ξερω οτι ολα καλα! Θετεις ωραια πραγματα, που σηκωνουν κουβεντα.
Το ταμπουρισιο παιξιμο υποψιν, μπορει να ειναι εξαιρετικα απαιτητικο! Μπάμπης Γκολέζ - Στρίβε Λόγια - YouTube ρεσιταλ γκολε στο 3:43. Αλλα αξιζει να δειτε ολο το παιξιμο. Αναρωτηθειτε ποσα και ποσα εχει βαλει! Και ποσοι παιζουν ετσι!
Ενδιαφέρον κομμάτι της κουβέντας, ας δώσουμε λίγο βάση αν θέλετε.
Γουστάρεις μόνο ρεμπέτικο και μάλλον προπολεμικό, φανατικά.
Πιάνεις μπουζούκι να μάθεις γτ θες να παίζεις αυτά που σου αρέσουν.
Βγάζεις τραγούδια και κάποια στιγμή φτάνεις σε ένα επίπεδο που αρχίζουν και σε δελεάζουν πιο δεξιοτεχνικά/γρήγορα κομμάτια, οπότε αρχίζεις να μελετάς τέτοια…
Εάν γίνει αυτό το βήμα, νομοτελειακά καταλήγεις να παίζεις (και) Χιώτη, Ζαμπέτα, Λεμονόπουλο, Κορακάκη, κτλ…
Και οι περισσότεροι μπουζουξήδες που μπορούν να παίζουν τέτοια ρεπερτόρια, ενώ έχουν την ταχύτητα και την ικανοποίηση ότι κάτι πέτυχαν, ότι ανέβηκαν κλάση, έχουν φύγει από το ύφος του ρεμπέτη και έχουν ασπαστεί το ύφος του μπουζουξή.
Δηλαδή, πολλοί παίχτες ακολουθούν την ιστορική πορεία του μπουζουκιού.
Κι όμως, ενώ το αυτί τους επιτρέπει να ακούσουν τις νότες μιας προπολεμικής ηχογράφησης με λεπτομέρεια, όταν πάνε να τις αποδώσουν, το χέρι, πολλές φορές δεν βγάζει το χρώμα.
Θέλει μια στροφή στο παρελθόν μετά, μια εκ νέου επίσκεψη, σε κάθε κομμάτι, για να βρεις τι γίνεται, και τότε λες από μέσα σου “ρε φίλε, εδώ έχει ακόμα πολύ (φρέσκο, ζεστό, ζυμωτό, από ξυλόφουρνο) ψωμί”.
ΥΓ. Στους παίχτες που κατέχουν το προπολεμικό παίξιμο εγώ ξέχασα να αναφέρω τον Σπύρο Γκούμα (που και σαν δάσκαλος έχει δώσει πολλά σε αυτό) και τον Βασίλη Σκούτα
Είναι νομίζω δεδομένο πως όταν ανεβαίνεις επίπεδο αλλάζει και το ύφος,χρώμα κλπ.Το ζητούμενο νομίζω είναι κανείς να μάθει να παίζει με προπολεμικό ύφος καλά ,πρωτού μπεί στα πιο δεξιοτεχνικά κομμάτια.Επίσης το ύφος αλλάζει λόγω και της χρήσης διαφορετικών δρόμων ανά εποχή.Άρα το καλύτερο θα ήταν η εντατική μελέτη έτσι ώστε όταν κάποιος γυρίσει στα προπολεμικά τραγούδια να ξαναπιάσει το ‘‘τουπέ’’.Ειδάλλως όσο το αφήσεις σε αφήνει…
