Έχει όρια το τρίχορδο;

Μουσικά Όργανα
#1

Έχοντας κάποιος ένα τρίχορδο στα χέρια, μπορεί να ξεφύγει -λίγο ή πολύ- από τις λαϊκές φόρμες και να υπηρετήσει την ψυχή του, τη φαντασία του; Θα χαθεί το ύφος του οργάνου, θα ακούγεται σαν κιθάρα ή σαν κάτι άλλο;
Τις περισσότερες φορές, απόπειρες τρίχορδων να φτιάξουν μουσική “εκτός ορίων” μου μοιάζουν φτωχές, επειδή συνήθως δεν μπορούν ακριβώς να απελευθερωθούν. Έτσι το αποτέλεσμα είναι πολλάκις “τουριστικού” χαρακτήρα, αφού έχουν οικειοποιηθεί στοιχεία από άλλες μουσικές, αλλά το μπουζούκι παραμένει τελικά “μπουζούκι”.

Σήμερα άκουσα μια δημιουργία που ταιριάζει πολύ με τα γούστα μου και η οποία με έκανε να σκεφτώ πως θέλω να ακούσω κι άλλα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Κατά τη γνώμη μου, ο παίχτης (δεινός τρίχορδος αλλά ταυτόχρονα και πολυμουσικός αφού παίζει λαούτο απ’ όσο ξέρω), ενώ επιλέγει να είναι μουσικά “γυμνός” μέσα στην “ανασφάλεια” δύο απόμακρων συχνοτήτων (τρίχορδο, κοντραμπάσο), καταφέρνει να τονίσει τις ιδιότητες του ήχου του, αναδεικνύοντας και τονίζοντας την ανεξάντλητη εκφραστικότητά του.
Η μη-δομή του κομματιού, η επερχόμενη έκπληξη, η θεώρηση του χρόνου ως αποδομητή του ρυθμού είναι συναρπαστική.
Αναρωτιέμαι, προσπαθώ να μπω μέσα στον παίχτη και να ζυγίσω: είναι ψυχή ή μυαλό; Είναι συναίσθημα ή εμπειρία; Είναι δικαίωμα ή ανάγκη; Είναι άποψη ή συνειδητή αδιαφορία; Το γεγονός ότι σε όλα αυτά τα ανύπαρκτα (πιθανότατα) για τον παίχτη και σχεδόν ρητορικά για μένα ερωτήματα, δεν βρίσκω σαφή απάντηση με οδηγεί να πιστέψω πως το εγχείρημα είναι ισορροπημένο. Και ίσως η ισορροπία -η Αρμονία ως αποδεκτή αισθητική σταθερή- να αποτελεί και τη χρυσή τομή στην μουσική.
Θα χαιρόμουν να διάβαζα τη γνώμη και των άλλων μελών για αυτό το κομμάτι, αλλά και προτάσεις προς αυτή την αισθητική.

1 Like
Μουσική ελληνική σύνθεση για το μπουζούκι σήμερα
#2

Καταρχήν να πω ότι μου αρεσε. Για την ακρίβεια είναι μια ευχάριστη έκπληξη.
Για μένα κανένα όργανο δεν έχει όρια. Αισθητικά μιλώντας πάντα. Το πρόβλημα είναι ο τρόπος που ενταχθεί μέσα σε κατι διαφορετικό από τα συνηθισμένα ακούσματα. Εδω βρίσκω ότι υπάρχει μια πετυχημένη ισορροπια. Κάτι ακόμα, δεν νομίζω ότι ξεφεύγει ιδιαίτερα από τις λαικές φόρμες. Αντιθέτως αξιοποιεί τα λαικά στοιχεία ενω τα εμπλουτίζει κιόλας. Δεν μου θυμίζει με τίποτα άλλες προσπάθειες “τουριστικές” ή “ρεμπέτικα με ηλεκτρικές κιθάρες”.
Δυστυχώς δεν έχω κάτι να σου προτείνω αντίστοιχο με το βίντεο που παρέθεσες γιατι δεν έχω ακούσει κάτι αξιόλογο όπως αυτό.

#3

Γεια σου ρε Μπάμπη μερακλή. Λοιπόν, να σου πω κάτι που έχω καταλήξει και στο οποίο καταβάθος συμφωνούν και όλοι. Ο καθένας εκφράζεται όπως θέλει. Τι πα να πει κρατάει τρίχορδο? Το τρίχορδο είναι όργανο με ιστορία και μουσική που φτιάχτηκε με αυτό και σίγουρα κυρίως προορίζεται για αυτήν, γιατί αλλιώς να το πάρεις άλλωστε, αν δεν την ακούς, αλλά δεν παύει να είναι ένα όργανο που βγάζει νότες, όπως προορίζεται άλλωστε να κάνει. Απλά είτε θα τις δέσω να ακούσω ένα χιτζαζ κλασσικό ή άμα μου κάτσει βαράω ιαπωνικές πεντατονικές και γουστάρω. Και στο λέω γω που πέρα από λαϊκούς δρόμους δε βάζω τίποτα στο τρίχορδο καθώς εκεί είναι τα γούστα μου. Και η απάντηση που δίνω στο ερώτημα σου είναι ότι είναι ΚΑΙ ψυχή ΚΑΙ μυαλό. Όπως σχεδόν σε όλα τα πράγματα. Γιατί να κάτσει να κάνει κάτι τέτοιο αν δε θέλει. Προφανώς μπορεί και το κάνει (μυαλό) αλλά το θέλει κιόλας! Εκτός και αν ο μουσικός απλά θέλει να ξεχωρίσει από την μπουζουκοπλέμπα, που και αυτό με τον τρόπο του είναι ψυχή (μπορεί να μην είναι ότι καλύτερο η ματαιοδοξία, αλλά είναι δικαίωμα του καθενός). Προσωπικά η μόνη φορά που θα παίξω κάτι χωρίς να το θέλω, είναι όταν ‘‘επιβάλλεται’’ επαγγελματικά, οπότε θεωρώ χαζό να κάνω κάτι απλά επειδή μπορώ, ενώ δεν καίγομαι. Βέβαια ξέρω ότι τα ερωτήματα σου είναι ρητορικά και ξες τις απαντήσεις, αλλά βάζω την απάντηση στο τραπέζι για να δω αν σκεφτόμαστε το ίδιο επ’αυτού. Το άκουσα επίσης και θέλω να πω ότι παρ’όλο που συνήθως δεν ακούω τέτοια πρότζεκτ, δε με χάλασε καθόλου καθώς και ωραίο ήχο άκουσα και υπήρχε και ‘‘σεμνότητα’’ (αυτό είναι φουλ υποκειμενικό σχόλιο βέβαια και ακόμα και γω μετά βίας βγάζω νόημα με τη λέξη σμενότητα, αλλά αυτό μου βγάζει). Προτάσεις για αισθητική δεν έχω ούτε μια!

Υ.Γ. θα την κάνω την ηχογράφα με τον μπαγλαμά, απλά όταν βρω χρόνο γιατί είμαι συνεχώς εκτός πόλης

#4

Kαλησπέρα, ειμαι ερασιτέχνης με περιορισμένη γνώση μουσικής σε ακαδημα΄ι΄κό επίπεδο, αυτό που άκουσα με το αυτί μου νομίζω οτι είναι απο καρδιάς ,παρ΄ότι είμαι μονολιθικός στα ακούσματά μου δεν με χάλασε και πιστεύω οτι είναι ολοκληρομένο. Σαν ύφος μου θύμισε Θ.Παπακωνσταντίνου αλλα μπορεί να κάνω και λάθος .Ωραιο μπουζούκι πάντως με καθαρό ήχο.Με εκτίμηση.

#5

Κάποιος ασχολήθηκε με το θέμα της “υπηρέτησης της φαντασίας” (φυσικά και της ψυχής) του, κάποιες δεκαετίες νωρίτερα από το παράδειγμα που μας έφερε ο Μπάμπης. Ειδικά μέχρι το 01:11 του σχετικού κομματιού, το τρίχορδο του μεγαθήριου αυτού φτάνει ίσως στα όρια, πέρα απ’ τα οποία πραγματικά μπορεί να τεθεί θέμα χασίματος του ύφους, ερωτήματος στο οποίο εγώ, πάντως, θα απάνταγα σαφώς αρνητικά: Όχι, δεν χάνεται το ύφος του οργάνου στη “Φαντασία” του Τσιτσάνη (1960), ούτε και στο παράδειγμα του Μπάμπη, που και σε εμένα άρεσε πολύ.

Τη “Φαντασία” μας τη δίδαξε φέτος ο Σπύρος Γκούμας στη Σκύρο. Μόλις βρώ λίγο χρόνο, θα πώ δυό λόγια σχετικά με το φετεινό σεμινάριο.

#6

H φαντασία του τσιτσάνη και το ταξίμι στην αρχή όχι μόνο δεν τίθεται εκτός ύφους και συμφωνώ και επαυξάνω με τον κύριο Νίκο, αλλά νομίζω ότι δείχνει και παγιώνει και έναν εξ ολοκλήρου νέο τρόπο σκέψης στο μπουζούκι καθαρά βασισμένο στα ‘‘παλιά’’. Είναι φανταστικό αυτό το σόλο πραγματικά… Έχω την εντύπωση ότι αυτά θα’πρεπε να διδάσκονται γενικά…

#7

Μπάμπη γιά μένα, η ψυχή του μιλάει,αλλά φαίνεται οτι εχει καί μεγάλη εμπειρία.Αυτοσχεδιάζει ο ανθρωπος.Πολύ ωραία και με πολύ φαντασία.
Τώρα οταν είσαι μουσικός,οτι θέλεις κάνεις, και οτι θέλεις βγάζεις,είτε με τρίχορδο,είτε με τετράχορδο,αλλά καί με οποιοδήποτε οργανο.
Γιά τήν αλήθεια ομως, καί χωρίς να θέλω να χαλάσω τήν καρδιά κανενός,αυτό πού ακουσα δέν αντιπροσωπεύει αυτό πού θέλω να ακούω από ενα τρίχορδο μπουζούκι.

#8

Για να είμαι ειλικρινής, δεν μπορώ να πω οτι ενθουσιάστηκα. Σεμνά τα παιδιά δε λέω, καλά κάνουν και ψάχνονται και ωραίος παίχτης γενικά ο Μανωλάκης. Αλλά, ενώ η αισθητική είναι ωραία, προτιμώ άλλον συνδυασμό οργάνων. Δεν τρελαίνομαι λοιπόν, όπως δεν τρελαίνομαι όταν ακούω μπλουζ ή τζαζ με το μπουζούκι, τρίχορδο ή τετράχορδο.Άσε που εδώ, το τετράχορδο ίσως να μου κέντριζε περισσότερο το ενδιαφέρον.

Μπάμπη, αν εννοείς παρόμοια αισθητική με μπουζούκι, δεν έχω να προτείνω κάτι. Αν σου άρεσε το ύφος γενικότερα, ίσως σου αρέσει αυτό ή αυτό(στο τέλος γίνεται αρκετά ενδιαφέρον, τελείως άσχετο με μπουζουκοειδή βέβαια).

#9

Εγώ ειμαι επίσης της άποψης οτι αν το αποτέλεσμα παιξίματος είναι ωραίο, τι σημασία εχει αν παίχτηκε με 3χ ή 4χ ή βιολί ή κιθαρομπούζουκο;

#10

Συμφωνώ…δεν είναι αυτό που θα ήθελα να ακούσω απο τρίχορδο, ούτε η σύνθεση των δύο οργάνων με ενθουσιάζει…Το σίγουρο βέβαια είναι πως τα πάντα γίνονται στη μουσική και η δημιουργικότητα του μουσικού δεν μπορεί και δεν πρέπει να έχει όρια.

#11

Έχει και δεν έχει. Απλά, αν παιζόταν με 4χ, νομίζω ότι θα είχε μια φωνή παραπάνω στις συγχορδίες (το οποίο δεν είμαι σίγουρος ότι ισχύει, αφού δεν κατέχω ιδιαίτερα από 4χ). Ίσως πει βέβαια κάποιος,ε τότε ας παίξει κιθάρα που έχει 6!

#12

Το μπουζουκι ειναι κατασκευασμενο για να παιζει μονο ταξιμια.
Αυτο που ακουσα δεν μου αρεσε και ουτε περιμενα να μου αρεσει αφου κυκλοφορουν χιλιαδες πατατες στο you tube.
Kανονικα πριν πιασει μπουζουκι τριχορδο ο οποιοσδηπωτε στα χερια του,θα επρεπε να περνα απο ιερα εξεταση.
Εδω μιλαμε για ενα οργανο που για να το κατανοησεις θα πρεπει να εχεις περασει βασανα στην ζωη σου,να ποναει η καρδια σου .
Να το πιανεις στα χερια σου και να παιζεις οχι για να παιξεις αλλα για να σε παρηγορησει το ιδιο το οργανο.
Γιατι αυτο το οργανο μιλαει μεσα απτην ψυχη σου αλλα οχι σε ολες τις ψυχες ,σε ορισμενες.
Οποτε μην ψαχνετε να βρειτε τα ορια του τριχορδου,βρειτε τα ορια της ψυχης σας.

Μιχάλης Παούρης - Οι άνθρωποι βάζουμε τους φραγμούς Τα όργανα περιμένουν εντολες!
#13

Elias, όταν τοποθετείσαι καλό θα είναι να έχεις να βασιστείς κάπου πέρα από την προσωπική σου άποψη, σε κάποιο επιχείρημα παραδείγματος χάρη, αλλιώς τοποθετήσου ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ ότι αυτό που λες είναι ΑΚΡΩΣ υποκειμενικό και με τη στοιχειώδη ευγένεια που χρειάζεται. Φράσεις όπως ‘‘Αυτο που ακουσα δεν μου αρεσε και ουτε περιμενα να μου αρεσει αφου κυκλοφορουν χιλιαδες πατατες στο you tube.’’ προσβάλλουν. Και δεν προσβάλλουν τόσο τα παιδιά του βίντεο, που στο κάτω-κάτω εκτίθενται σε κάθε είδους άποψη, αλλά προσβάλλει όσους εδώ συμφώνησαν ότι τους αρέσει. Και ξες γιατί, προσβάλλει? Για τον σνομπισμό που βγάζει η φράση και για το αφ’υψηλου ύφος που βγάζει, όχι επειδή δε σου άρεσε.
‘‘Το μπουζουκι ειναι κατασκευασμενο για να παιζει μονο ταξιμια.’’ Θα ξεφύγω και θα χαρακτηρίσω την παραπάνω φράση, ως πατάτα.
‘‘Kανονικα πριν πιασει μπουζουκι τριχορδο ο οποιοσδηπωτε στα χερια του,θα επρεπε να περνα απο ιερα εξεταση.’’ Ουδέν σχόλιο. Τι σχόλιο να κάνεις κανείς άλλωστε? Το ποιοί θα απαρτίζουν την εξέταση?
‘‘Εδω μιλαμε για ενα οργανο που για να το κατανοησεις θα πρεπει να εχεις περασει βασανα στην ζωη σου,να ποναει η καρδια σου .’’ Α συγγνώμη που επειδή δεν έβγαλα κατοχή ή εμφύλιο ή ακραία φτώχεια και προσφυγιά παίζω μπουζούκι. Κάνω ένα μίνιτριπ αφγανιστάν και γυρνάω να το πιάσω. Αλήθεια από που βγάζεις τα συμπεράσματα αυτά? Στο μπουζούκι και ο πονεμένος και ο μη, χιτζάζ παίζουν, ο ταλαντούχος θα παίξει πιο ωραία όχι ο πονεμένος.
‘‘Να το πιανεις στα χερια σου και να παιζεις οχι για να παιξεις αλλα για να σε παρηγορησει το ιδιο το οργανο.
Γιατι αυτο το οργανο μιλαει μεσα απτην ψυχη σου αλλα οχι σε ολες τις ψυχες ,σε ορισμενες.
Οποτε μην ψαχνετε να βρειτε τα ορια του τριχορδου,βρειτε τα ορια της ψυχης σας.’’
Αλήθεια, με όλο το σεβασμό και το εννοώ, αυτού του είδους οι γλυκανάλατες τοποθετήσεις, δε νομίζω να αγγίζουν πραγματικά τους μουσικούς του μπουζουκιού. Παίζω και για να παίξω και για να ‘‘παρηγορηθώ’’ και για να φτιαχτώ και για να κάνω κέφι στην παρέα μου και για πολλούς λόγους. Αυτά δεν έχουν σχέση με το αν θα ψαχτώ προσωπικά για ένα ύφος και μια είδους φαντασία που με εκφράζει. Πρόσεχε λίγο τις τοποθετήσεις σου σε παρακαλώ και δε μιλάω ως μπατσαρία του φόρουμ, αλλά ως ένας συμφορουμίτης σου ενοχλημένος από το ύφος σου.

1 Like
#14

Πιστευω οτι το καθε οργανο περα απο το ρεπετοριο του μπορει να παιξει και αλλα πραγματα. Αυτο ειναι θεμα της φαντασιας και της νοοτροπιας του μουσικου. Επισης πιστευω πως κανενα οργανο δεν εχει ορια. Απλα εχουμε συνιθησει το τριχορδο σε συγκεκριμενο ρεπερτοριο. Θυμαμαι το σοκ που επαθα οταν ακουσα το πολλες φορες του χιωτη με ποντιακη λυρα! ΗΤΑΝ ΤΕΛΕΙΟ. Αν και δεν μπορω να ακουσω λυρα ποντιακη πανω απο 5λεπτα, εκεινο το βραδυ ακουγα 5ωρες. Ο μουσικος φτιαχνει τη μουσικη και οχι το οργανο!

#15

.Ναι ,τα ταξιμακια κτλ στο you tube ειναι πατατες ,το ιδιο και οι μουσικοι μπουζουξιδες κατα μεγαλο ποσοστο πατατες παιζουν.Δεν με ενδιαφερει εαν και οσοι θιγονται και δεν εχω λογο να προσβαλλω καποιους προσωπικα αλλα διατηρω το δικαιωμα να κρινω αυτα που ακουω.
Το μπουζουκι δεν αρκει να εισαι μουσικος για να το παιξεις και το γεγονος οτι ακουμε τραγουδια του 30 εν ετει 2015 λεει πολλα .
Ναι σιγουρα θα παιξεις για διαφορους λογους,και για την παρεα και για το μεροκαματο αλλα εδω σχολιαζω ενα βιντεακι.
Σορυ αν σε ενοχλει το υφος μου αλλα αυτο ειναι.

#16

Το ότι το 3015 θα ακούγονται ακόμα, στην Ελλάδα, τραγούδια του 1930, τι σου λέει εσένα;

Το ύφος σου ενοχλεί κι εμένα. Μαζί με τον Ανεστάκο, γινόμαστε λοιπόν 2 προς 1, αμέσως αμέσως. Μήπως θα ήθελες να προχωρήσουμε σε δημοψήφισμα, να δούμε ποιός θα νικήσει τελικά;

#17

Δεν πιστεύω πως οι όποιες κρίσεις απασχολούν ιδιαιτέρως.Πάντος η ενασχόληση με τη μουσική και ως αναφορά εμένα τουλάχιστον, είναι πάθος και ανάγκη ,το ίδιο ίσως να ισχύει και για αλλους και κάποιοι ανεβάζουν και κάνα βιντεάκι.Εχω ακούσει φανταστικά πράγματα απο ανθρώπους μη επαγγελματίες, πραγματικά διαμάντια.Συντάσσομαι με τον κύριο Πολίτη, με εκτίμηση

#18

[QUOTE=Elias 1;249151]“Το μπουζουκι ειναι κατασκευασμενο για να παιζει μονο ταξιμια.”
Να το πει καποιος στον Μάρκο και στους άλλους γιατί οι “μάπες” γράψανε και τραγούδια.

“Αυτο που ακουσα δεν μου αρεσε και ουτε περιμενα να μου αρεσει αφου κυκλοφορουν χιλιαδες πατατες στο you tube.”
Άποψή σου και σεβαστή.

“Kανονικα πριν πιασει μπουζουκι τριχορδο ο οποιοσδηπωτε στα χερια του,θα επρεπε να περνα απο ιερα εξεταση.
Εδω μιλαμε για ενα οργανο που για να το κατανοησεις θα πρεπει να εχεις περασει βασανα στην ζωη σου,να ποναει η καρδια σου .”
Κάτι ήξερε ο Ξανθόπουλος. Και για να έχουμε καλό ρώτημα. Πρέπει να πονάς συνέχεια? ή με διαλείμματα? Γιατί κατά δική τους παραδοχή από μαρτυρίες που έχουμε, πιάστηκαν οι μπουζουξήδες από τους μάγκες με τα χασικλίδικα, για να τα κονομήσουνε κιόλας. Το λέει και ο Μαρκος και ο Μπαγιαντέρας και άλλοι. Από την άλλη περάσανε και πείνες αλλά βγάλανε και πολλά και κάνανε καλή ζωή άσχετα αν δεν τα κρατήσανε στα χέρια τους.

“αλλα διατηρω το δικαιωμα να κρινω αυτα που ακουω”
Έχεις απόλυτο δίκιο όπως επίσης και εγώ διατηρώ το δικαίωμα να κρίνω αυτά που διαβάζω.

“Το μπουζουκι δεν αρκει να εισαι μουσικος για να το παιξεις και το γεγονος οτι ακουμε τραγουδια του 30 εν ετει 2015 λεει πολλα .”
Απο το απλό πρώτα ότι τα ακούμε και θα τα ακούνε και άλλοι μετά απο εμάς μπορεί απλά να σημαίνει ότι απλά μας αρέσουνε.
Τώρα για το “Το μπουζουκι δεν αρκει να εισαι μουσικος” είναι το μεγαλύτερο παραμύθι που υπάρχει. Δηλαδή ο Σκαρβέλης που έπαιζε κιθάρα ο Μακαρόνας, ο Παπάζογλου που έπαιζε κι άλλα όργανα, ο Ροβερτάκης ο πιανίστας, ο Γιοβάν Τσαούς που δεν έπαιζε μπουζούκι, αλλά ταμπουρά όλοι αυτοί ήταν μόνο μουσικοί? Δεν ήτανε ρεμπέτες? Δεν ήτανε πρόσφυγες? Ή αυτοί που παιζανε μπουζούκι ήταν “ειδικοί” και πιο πονεμένοι από τους άλλους και βγάζανε πιο πολύ πόνο? Πότε ήτανε σωστός κατά την γνώμη σου ο Παπάζογλου όταν έπαιζε μπουζούκι ή κιθάρα?

Το μόνο που με στεναχωρεί είναι ότι αυτή η αντιπαράθεση γίνεται στο θέμα του babis και δεν ξέρω αν θα περίμενε κάτι τέτοιο.

#19

O Γιώργης Μανωλάκης είναι ΜΑΚΡΑΝ ότι καλύτερο έχει αυτή την στιγμή ο χώρος του μπουζουκιού και εν γένει της Ελληνικής παραδοσιακής μουσικής για την γενιά του…για μένα είναι σαν να βλέπω τον Μανώλη Πάππο (που τον θεωρώ απο τους κορυφαίους μουσικούς) σε νεαρή ηλικία. Όσο για τα σχόλια του Ηλία σέβομαι την γνώμη του , αλλά ταυτόχρονα την βρίσκω τουλάχιστον αστεία…Όποιος έχει στοιχειώδη γνώση, αισθητική και ένστικτο μπορεί να δει περι τίνος πρόκειται. Το μπουζούκι (μέσα από σεβασμό στη παράδοση) θα πάει ένα βήμα παρα πέρα απο ανθρώπους με την ματιά σαν του Μανωλάκη. Το μπουζούκι δεν είναι μόνο ένα ακόρντο και Μάρκος Βαμβακάρης, είναι ΚΑΙ αυτό…αν ήταν μόνο αυτό σήμερα θα ήταν εξαφανισμένο.

#20

Το μπουζούκι δεν είναι μόνο ένα ακόρντο και Μάρκος Βαμβακάρης, είναι ΚΑΙ αυτό…αν ήταν μόνο αυτό σήμερα θα ήταν εξαφανισμένο
.
Δεν ξέρω αν το μπουζούκι μη παίζοντας και κάτι αλλο θα ήταν εξαφανισμένο,αυτό που μπορώ να καταλάβω ειναι ότι κάθε μουσικός (αν είναι και δεξιοτέχνης ακόμα καλύτερα)μπορεί να προτείνει κάτι και εμείς οι υπόλοιποι ,ακουγοντας ,να το δεχθούμε ή όχι.Τώρα αν αυτά είναι πατάτες θα το δείξει η ιστορία.