Μπαγλαμάς - Ερώτηση για δακτυλισμούς σε συγχορδίες

Σάλτα ο πεπε δεν εννοούσε κομμάτια που περιέχουν το μπαγλαμά ως ‘‘όρο’’ (πχ κα Κουλα), ούτε και κομμάτια σαν των Κερομύτη-Παγιουμτζη. Αναφέρθησε στο πότε περνάμε από το σολιστικό-μελωδικό παίξιμο (βλ. Μπάτης) στις συγχροδίες και τα ακόρντα, δηλαδή το συνοδευτικό ρόλο του σε μια ορχήστρα.

John88 πιστεύω από την τετράς,και σολιστικό παίξιμο υπήρχε(Μπάτης,Μάρκος)και συνοδευτικό παίξιμο,έτσι νομίζω,δεν παίζω κάποιο μουσικό όργανο,ούτε μουσικός είμαι,από τότε λοιπόν λειτούργησε και πρωτακούστηκε ο μπαγλαμάς,από την Τετράς,έτσι νομίζω,και έχασε τον ρόλο του σολιστικού ύφους του μετά τον πόλεμο,ή έτσι ήθελαν οι εταιρίες,(λέω εγώ τώρα)και πήρε τον ρόλο του συνοδευτικού οργάνου,σίγουρα ο Μπάμπης και ο Αγάθωνας και άλλοι τον έφεραν πάλι ως σολιστικού; ρωτάω και εγώ.

Το παίξιμο όλο συγχορδίες στον μπαγλαμά προϋποθέτει να υπάρχει γενικά η ιδέα της συνοδείας με όλο συγχορδίες. Αυτό, και στην κιθάρα ακόμη, δεν υπήρχε εξαρχής. Όλα τα σημεία όπου οι παλιές κιθάρες κάνουν κάτι άλλο εκτός από συγχορδία (μπασογραμμή, μελωδία μαζί ή κόντρα στο κύριο όργανο…), σήμερα τα αντιλαμβανόμαστε λίγο σαν να υπονοείται μια συγχορδία και απλώς δεν παίζεται. Αυτό όμως ίσως να είναι και δικός μας αναχρονισμός. Το ότι κάθε κομμάτι έχει ανά πάσα στιγμή και μία συγχορδία από κάτω (ας είναι και η ίδια σ’ όλο το κομμάτι) νομίζω ότι εμφανίστηκε κι αυτό αργότερα.

Άρα, πώς να το σκέφτηκαν οι μπαγλαματζήδες πριν από τους κιθαρίστες;

Άλλωστε, στο εντελώς παλιό μπουζουκορεμπέτικο δεν υπήρχε -νομίζω- η κατανομή κύριων και συνοδευτικών οργάνων. Όλοι αυτοσυνοδεύονταν. Κιθάρα δεν υπήρχε, εκτός αν ήταν μόνη της. Ή ένα μπουζούκι έπαιζε, ή ένας μπαγλαμάς. Αν καμιά φορά σμίγαν και τα δυο όργανα, απλώς συνεργάζονταν, όχι όμως με κατανομές του σημερινού τύπου «εσύ ρυθμό εγώ μελωδία».

Ο Μπάμπης ο Γκολές ήταν από τους γνώστες του ρεμπέτικου τραγουδιού. “Ξέθαψε” πάρα πολλά τραγούδια και σίγουρα ήξερε και τα παιξίματα του Μπάτη και γενικά το προπολεμικό ρεπερτόριο και τρόπο παιξίματος.
Ο Γκολές δεν ξεκίνησε να παίζει ρεμπέτικα το 80.

Πάντως εδώ στην πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού εγώ μπαγλαμά δεν ακούω αλλά μπορεί να κάνω και λάθος. (Δεν το άκουσα με ακουστικά).

Αυτό που πιστεύω είναι ότι ο μπαγλαμάς “παραμερίστηκε” στο μεταπολεμικό ρεπερτόριο μέχρι την δεκαετία του 60. Στις ταινίες εποχής πριν το 60, στις ορχήστρες που έχουμε δει δεν θυμάμαι να έχουν μπαγλαμά ως ξεχωριστό όργανο.
Από το 60 και μετά αρχίζει το “σόου” στα ελληνικά μαγαζιά και ο μπαγλαμάς είναι ότι πρέπει για να γίνει χαβαλές. Μετά το 60 επίσης ανατέλλει και ο Χρηστάκης, πιθανά ο πιο διάσημος μπαγλαματζής της εποχής μέχρι και σήμερα.
Θα συμφωνήσω με τον Περικλή ότι αυτό το παίξιμο του μπαγλαμά είναι “νέο” και σχετίζεται με την αναβίωση του ρεμπέτικου.
Όχι όμως ότι δεν ξέρανε πως ήταν τα παλιά κομμάτια. Απλά η αισθητική και η αντίληψη της εποχής τους έκανε να φτιάξουν το ρεμπέτικο τρίο (μπουζούκι κιθάρα μπαγλαμά) και να μοιράσουν τους αντίστοιχους ρόλους.

1 «Μου αρέσει»

ας μη μιλάμε με υποθέσεις. ο γκολές ήξερε πάρα πολλά και είχε προλάβει όλη την ιστορία του ρεμπέτικου -και την παράδοση της πάτρας.
ο μπαγλαμάς έπαιζε από νωρίς αυτήν την συνοδεία με συνεχόμενα 16α/32α, στο πειραιώτικο καμιά φορά κόντρα με τον ρυθμό της κιθάρας. στα ντουζένια κούρδιζε μαζί με το μπουζούκι, ίδιο ντουζένι.
κάποια παραδείγματα στο πειραιώτικο:

μετά στο πρώιμο λαϊκό συνέχισε αυτό το παίξιμο κυρίως ο τσιτσάνης που έπαιζε γενικά μπαγλαμά:

μεγάλος μπαγλαματζής ο πάνος χρυσίνης, αδερφός του στέλιου:

ο παπαιωάννου το έχει στο ραντεβού (πειραιώτικο στυλ) αλλά όχι στα μεταγενέστερα.

χατζηχρήστος, μητσάκης κλπ δεν τον χρησιμοποιούσανε γενικά, διορθώστε με αν κάνω λάθος.

2 «Μου αρέσει»

Καλησπέρα. Υπάρχει κανα βίντεο για να μάθω τον τρόπο που παιζεται ο μπαγλαμάς που αποκαλουν
αυτοσυνοδεια; ελπίζω να έγινα κατανοητός

Αυτοσυνοδεία στον μπαγλαμά είναι το ντουζενατο παίξιμο. Η μελωδία στην μεσαία και στο καντινι, και η μπουργανα να πέφτει στα ισχυρά. Είτε σε ρελαρε είτε σε κάποιο ντουζενι.

1 «Μου αρέσει»

Χαιρετίσματα στα μέλη του Φόρουμ μιας και είναι το πρώτο μου ποστ εδω. Πληροφοριακά ειμαι ένας αρχάριος παίχτης μπαγλαμά και τζουρα, οπότε ότι γράφω, λάβετε το ανάλογα. Επίσης η μητρική μου είναι τα Αγγλικά οποτέ σόρρυ εκ τον προτερον για τύχον λάθη.

Στο ερώτημα:

Και εγώ σαν αρχάριος και μαθητευόμενος τωρα άρχισα να το ψάχνω το θέμα και εντόπισα μερικά βίτνεο όπου παίζει μπαγλαμάς μόνος του και που προσπαθώ να παρακολουθήσω και να καταλάβω τι γίνεται με την αυτοσυνοδεία με τις ανοιχτές χορδές. Ισως σε βοηθήσουνε και εσένα κάποια από αυτά:

Γυφτοπουλα στο χαμάμ.

μπαγλαμαδάκι σκαφτό από σημύδα ΒΑ59

Μπαγλαμάς κατασκευής Πέτρου Μουστάκα - Δείγμα ήχου 01

Μπαγλαμάς κατασκευής Πέτρου Μουστάκα - ηχητικό δείγμα 02

Baglamas made by Moustakas

Νικολέρης με μπαγλαμά Καρβούνη

Δεν ξέρω κατα πόσο ειναι τέλειος και ‘σωστός’ ο τροπος παιξήματος, αλλα ότι βρίσκω το παρακολουθό. Οι παίχτες πέρα απο την μελοδια κάνουνε αυτό που θα ονόμαζα strumming στα Αγγλικα, και το αποτέσμα ειναι ένας πιο γεμάτος ήχος που γενικός τα σπαέι και μου αρέσει πιο πολύ απο μια ‘γυμνή’ μελοδία μόνη της. Αυτό θέλω να επιτύχο και εγώ. Άμα δεις τα βίντεο αυτά θα σου βγάλει λογικά και το Youtube κι’αλλα στα related.

Απο πλευράς μαθημάτων για μπαγλαμά εχω βρει αυτα:

Ο μπαγλαμάς (Εισαγωγικό μάθημα)_Μαθήματα στον μπαγλαμά για αρχάριους by zerlentes
^ Σε αυτο ο ήχος είναι λίγο χάλια αλλα τι να κάνουμε

Ο μπαγλαμάς (Εισαγωγικό μάθημα) Μαθήματα στον μπαγλαμά για αρχάριους by zerlentes
^ Αυτό τώρα το βρήκα, δεν το έω δει καλά ακόμα αλλά ο ήχος είναι καλός

Σκέφτομαι μήπως πρέπει να κάνω μερικά μαθήματα με κάποιον που να είναι επαγγελματίας στον μπαγλαμα για να μάθω να πάιζω πιο σωστά.

3 «Μου αρέσει»

Καλώς όρισες! Μια χαρά είναι τα ελληνικά σου, μην ανησυχείς.
Δεν προφταίνω να δω όλα τα βίντεο, πάντως η αυτοσυνοδεία γίνεται παίζοντας την μπουργάνα (η μπάσα χορδή) στα ισχυρά μέρη του ρυθμού. Στο παραδοσιακό παίξιμο του μπαγλαμά χρησιμοποιούνται και διαφορετικά κουρδίσματα (ντουζένια) τα οποία διευκολύνουν ορισμένους δρόμους το καθένα.
Ο,τι θες μας ρωτάς, με συγκεκριμένες απορίες ή και γενικότερες.

3 «Μου αρέσει»

Ευχαριστώ Νικο για το καλωσόρισμα, να’σε καλα!

Η εξήγηση σου για την αυτοσυνοδεία ειναι απόλυτα ξεκάθαρη και to-the-point, σε ευχαριστώ που μπηκες στον κόπο.

Θα μελτήσω λίγω τους ρυθμούς να δω που ειναι τα ισχυρα μέρη για τα κομμάτια που επιχειρο να παίξω. Έχω εμπειρία με μουσικη παραγωγη γενικοτερα, sequencing, μιξάρισμα και τα σχετικά, οπότε ελπίζω ότι με λίγη μελέτη θα κατατοπιστώ σε έναν βαθμό για το που αρμόζει να χτηπησω μπουργάνα η και όλες τις χορδές.

Έχω και ενα βιβλίο για τους Ελληνικούς ρυθμούς που θα του ρίξω τώρα μια ματία. Κάποτε τα ήξερα κάπως απέξω αλλα είχα παρατήσει τα όργανα μου για 15 περίπου χρόνια. Τώρα όμος επιστρέφω δρυμήτερος!

5 «Μου αρέσει»

Στο φόρουμ εξηγούμε σε διάφορα νήματα όσα μπορούμε με γραπτό λόγο, κάθε ερώτηση ευπρόσδεκτη.

3 «Μου αρέσει»