Καινούρια παραλαβη

Καλησπέρα, ήρθε στα χέρια μου με τη σειρά του ένα λαουτο. Ενώ γνωρίζω καλά το όργανο, πως συνοδεύει ,τι δυνατότητες έχει κλπ, δεν ξέρω να παίζω καθόλου, αν και μετά από μια πρώτη ματια φαίνεται εύκολο σαν συνοδευτικό, οπότε σαν δύσκολο θεωρώ το σολίστικο κομματι.
Οι ερωτήσεις μου λοιπόν ειναι:
1)θέλοντας να παίξω δωδεκανησιακα, τι κουρδισμα επιλέγω, κρητικό η νησιώτικο.
2)το καρπάθικο κουρδισμα διαφέρει από το νησιώτικο, αν ναι σε τι
3)στη ροδο χρησιμοποιουνται και τα τρία αρκετά, υπάρχουν πολλοι καλοί λαουτιερηδες, οι οποίοι κουρδιζουν κρητικά κατά κύριο λόγο και μετά νησιώτικα. Αν θέλω εγώ να παίξω χορούς χρησιμοποιοντας κρητικό κουρδισμα, μπορώ να αλλάξω σε νησιώτικο για άλλο ρεπερτόριο, και τέλος σε καρπάθικο για καλύτερη απόδοση των σκοπων;
4) τι θα πει να σκευρωσει το λαουτο;

Νιώθω λίγο χαζός βέβαια γιατί είμαι μια ζωή μέσα στις λύρες και τα λαουτα και ποτε δεν ασχολήθηκα με αυτά τα πράγματα.

Νίκο, καλορίζικο.

Για τις ερωτήσεις σου:

α) Οι Καρπάθιοι και οι Κασιώτες χρησιμοποιούν παραλλαγή του κρητικού κουρδίσματος, οι υπόλοιποι 12νήσιοι (αν δεν απατώμαι) το νησιώτικο. Αλλά το κάθε κούρδισμα έχει και το όργανό του: βασικά δεν κουρδίζεις ένα νησιώτικο λαούτο κρητικά, ούτε το αντίστροφο. Οπότε ξεκινάμε από το τι είναι το όργανο ως κατασκευή. Πάντως ενώ και με τα δύο κουρδίσματα θα κάνεις δουλειά, μάλλον το κρητικό / καρπάθικο ταιριάζει καλύτερα με λύρα.
β) Το κλασικό κρητικό είναι: Μι η ψηλή, Λα η πιο μπάσα, Ρε η ακόμη πιο μπάσα, Σολ ένα τόνο πιο κάτω από τη Λα (οι τρεις τελευταίες δηλαδή όπως στη λύρα, όχι με τη σειρά - κατάλαβες). Το κλασικό νησιώτικο είναι αντίστοιχα Λα-Ρε-Σολ-Ντο, όλο μαζί μια τέταρτη πιο ψηλά. Και στα δύο το πρώτο ζεύγος χορδών είναι δύο ίδιες και τα άλλα τρία είναι μία μπουργάνα (τυλιχτή) στον κανονικό τόνο και ένα τέλι (σκέτη μεταλλική) μια οκτάβα πιο ψηλά. Τον τόνο τον δίνει η μπάσα χορδή, η ψιλή στολίζει, όπως στο μπουζούκι. Τώρα, σε μερικά νησιά στην τρίτη χορδή δε βάζουν μπουργάνα αλλά ξανά δύο τέλια, ή και μόνο ένα. Αυτό το κάνουν οι Κασοκαρπάθιοι με το κρητικό λαούτο, οπότε δεν έχουν μπάσο Ρε αλλά ψηλό, και οι Θερμιώτες και μερικοί άλλοι Κυκλαδίτες με το νησιώτικο, οπότε δεν έχουν Σολ μπάσο αλλά ψηλό. Αυτό το κούρδισμα ευνοεί το παλιό παίξιμο «μελωδία + ταυτόχρονη αυτοσυνοδεία». Δεν πολυβοηθάει για συγχορδιακό παίξιμο, και δε βοηθάει καθόλου για σολιστικό, αφού σου περιορίζει την έκταση προς τα κάτω (χάνεις μια 4η) και επιπλέον αναποδογυρίζει όχι μία αλλά δύο φορές τη σειρά των χορδών.
γ) Η πρώτη αλλαγή δε συνίσταται καθόλου, η δεύτερη είναι εκ φύσεως αδύνατη. Αυτό όμως που μπορείς κάλλιστα να κάνεις είναι παίξιμο τύπου καρπαθικου διατηρώντας όμως την μπουργάνα στην 3η χορδή.
δ) Να στραβώσει το χέρι, να γίνει σαν παρένθεση, συνήθως προς τα μπρος, σπανιότερα προς τα πίσω.

Γενικά έχω την αίσθηση ότι το κρητικό κούρδισμα (δηλαδή το κρητικό λαούτο) είναι αυτό που πιο εύκολα προσαρμόζεται σε παίξιμο πέρα από το κανονικό δικό του.

Καλή τύχη. Με το καλό και στην τσαμπούνα!

ευχαριστώ πολύ, την έχω υπ’όψη μου τη τσαμπούνα, αφού τελειώσω με το θέμα λύρας.