Η πλημμύρα - Είναι πραγματικό το γεγονός;

Μήπως ξέρει κανείς σε ποιο γεγονος, πραγματικό, ισως, αναφέρεται το τραγούδι αυτο του Βαμβακάρη;

Γιάννης.

Είναι πραγματικό γεγονός η πλημμύρα αυτή.

Το 1937 είχαν γίνει μεγάλες καταστροφές στην Αττική από πλημμύρες.
Στις 19-10-1937, οι εφημερίδες κάνουν και δεύτερες εκδόσεις για να καλύψουν τα έκτακτα γεγονότα.
(Στην πλημμύρα αυτή αναφέρεται ο Βενέζης, στη “Γαλήνη”, είχαν πλημμυρίσει τότε τα σπίτια των προσφύγων στην Ανάβυσσο).
Σχετική ιστοσελίδα:
http://www.de.sch.gr/mikrasia/galin6.htm

Φαντάζομαι σε μια πλημμύρα του ‘34. Ποια απ’ όλες τις πλημμύρες δεν μπορώ να ξέρω. Από τότε μέχρι σήμερα οι συνοικίες που αναφέρονται πρέπει να πλημμύρισαν καμιά …τετρακοσαριά φορές.
Διαχρονικότατο τραγούδι.

Άρη,
δεν είμαι σίγουρη. Αλλά μου ήρθε αμέσως στο νου το έργο του Βενέζη. Να το ψάξουμε καλύτερα… Αν διαβάσει κανείς την ιστοσελίδα που παραθέτω, θα δει ότι μια πλημμύρα είχε γίνει και τότε.
Αλήθεια, πότε γράφτηκε το τραγούδι αυτό του Μάρκου;

Με το συμπάθειο φιλενάδα, αλλά ο Μάρκος μάλλον είχε “κληρονομικό χάρισμα” (!)… Το έγραψε πριν τις πλημμύρες… Βενέζη…:slight_smile:

(Σοβαρά, τώρα):
Το τραγούδι αναφέρεται στις μεγάλες πλημμύρες του 1935, που πνίξανε τις (όπως σημειώνει και ο Άρης, “διαχρονικές σε βάσανα”) λαϊκές συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά, εκείνη ακριβώς τη χρονιά.
Κι είναι, πραγματικά “ρεπορταζιακό” τραγούδι.


Δίσκος 78 στρ. Columbia DG 6057 - ΠΗΓΗ: Παν. Κουνάδη - Μάρκος Βαμβακάρης, Εγώ μάγκας γεννήθηκα (ΚΑΤΑΡΤΙ, καλοκαίρι 2005 - σε απόσυρση)

ΥΓ (ενδιαφέρον):
Αν θυμάμαι καλά, το τραγούδησε με τον δικό του, ιδιαίτερο, τρόπο ο Αργύρης Μπακιρτζής στη συναυλία “Όλοι οι ρέμπετες του ντουνιά”, στο Λυκαβηττό, Ιούνιος 2005.

Το “ακραίο καιρικό φαινόμενο” των πλημμυρών (έτσι ονομάζουν σήμερα την κάθε βροχούλα τα παπαγαλάκια της τηλεόρασης, προκειμένου να καλύψουν τη σαπίλα των αφεντικών τους), όπως είπαμε και παραπάνω, ήταν μόνιμο φαινόμενο των συγκεκριμένων συνοικιών (κι όχι μόνο). Τα έργα για την αποφυγή των πλημμυρών στο συγκεκριμένο τόπο (Κηφισσό) έγιναν πέρσι και η ζωή θα δείξει αν έλυσαν το πρόβλημα του Μοσχάτου.
Καταστροφικές πλημμύρες λοιπόν το Μοσχάτο είχε πάντα. Οσο περνούσαν τα χρόνια και αυξανόταν η οικοδόμηση (εξαφανίζονταν δηλαδή τα χωράφια και τα δέντρα που κι αυτά τα ρημάδια πίνουν νερό) το πρόβλημα
γινόταν πιο έντονο. Πιθανότατα ο Μάρκος αναφέρεται σε πλημμύρα της περιόδου που έγραψε το τραγούδι (σύμφωνα με τον Κουνάδη το ‘35), ώστε να είναι μεσ’ στην επικαιρότητα. Τίποτα βέβαια δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να γράφτηκε για παλιότερη πλημμύρα που έμεινε χαραγμένη στο μυαλό του Μάρκου. Επίσης τίποτα δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να έχει γράψει ο Μάρκος το τραγούδι π.χ. πέντε χρόνια νωρίτερα, καθώς η ημερομηνία που αναφέρουμε είναι ημερομηνία έκδοσης του δίσκου κι όχι η μέρα που του 'ρθε του Μάρκου η έμπνευση.

Ο Μάρκος παρά την ταπεινή του καταγωγή ήταν αρχοντάνθρωπος.
Αυτό το διαπιστώνουμε σε όλο το έργο του όπου στο στίχο δεσπόζει η απόπειρα γενίκευσης. Είναι φανερό ότι μιλάει για “κάποια” - παρελθούσα ή μελλοντική - πλημμύρα. Αδιάφορο αν κατά διαβολική σύμπτωση είχε γίνει μία πλημμύρα δυο μέρες πριν γράψει τους στίχους (σάμπως ξέρουμε πότε τους έγραψε; )

Με είχε απασχολήσει κι εμένα αυτό το τραγούδι αλλά μετά από τόσα χρόνια κατέληξα ότι αφού δεν δίνει ο ίδιος στοιχεία που να φωτογραφίζει κάποιο γεγονός, πάει να πει ότι απλά εμπνεύστηκε από κάποια εκ των συνηθισμένων πλημμύρων και μας έδωσε τον πόνο του απλού ανθρώπου μπροστά σ’ αυτό το στοιχείο της φύσης.

Γιατί ο απλός άνθρωπος δεν έχει τη δυνατότητα να… ανέβει κατηγορία, να πάει στα βουναλάκια των πόλεων όπου το κλίμα και η θωράκιση έναντι των φυσικών καταστροφών (μηδέ του σεισμού εξαιρουμένου!) είναι συνήθως καλύτερη.

Ο Μάρκος διείδε κάτι που σήμερα λόγω των τεχνικών δυνατοτήτων ανεστάλη και αποκρύφτηκε: Ότι εκείνα τα χρόνια οι “γούβες” (τα υψομετρικά βυθίσματα) ήταν μέρη παρακατιανά και η σύνθεση του πληθυσμού ακολουθούσε τις αξίες της γης. Κάθε γούβα αργά ή γρήγορα θα πλημμυρίσει. Αυτός είναι ο κανόνας της φύσης και ο κοσμάκης εν γνώσει του τι τον περιμένει χτίζει το φτωχικό του και… προσεύχεται. Τα έργα αποχέτευσης όμβριων που γίνονται σε μεγάλες πόλεις ψιλο-αναβάλλουν το πρόβλημα για κάτι πιο ακραίο. Τα αντιπλημμυρικά έργα που λύνουν το πρόβλημα είναι πανάκριβα σε χρήμα και γη. Και όταν φτάνει ο κόμπος στο χτένι και πρέπει να γίνουν, την τελευταία στιγμή όλοι κάνουν πίσω μουρμουρίζοντας “και γιατί να χώσουμε προϋπολογισμό για να σώσουμε τους ρακένδυτους και να μην κάνουμε πλατείες στο Κολωνάκι”. Οπότε αρκούνται στην εισαγωγή του όρου “πλημμυροπαθής”, δίνουν ένα δάνειο για να ταΐσουν τις φιλικές κατασκευαστικές εταιρείες που θα ξαναχτίσουν σε φρεσκο-πολεοδομημένη γη κάποιου - επίσης φιλικού - μεγαλοκτηματία και όλα… μέλι - γάλα, αφήνοντας τον κόσμο να περιμένει και πάλι προσευχόμενος την επόμενη μοιραία φάπα. (*).

Αυτό είναι το καθαρόαιμο (αστικό) λαϊκό κυρίες και κύριοι.
Χωρίς μεγάλες κουλτουριάρικες κουβέντες.
Στίχος στην καρδιά του προβλήματος!
Και άρα παντοτινής αξίας.

Κάποιοι φίλοι έχουν σκάσει για το αν παράγεται “ρεμπέτικο” σήμερα και άλλα τέτοια. Μα εκεί είναι το θέμα; Είναι σα να ρωτάς γιατί μετά το σύκο (που το λατρεύω όσο το ρεμπέτικο) δεν “παράχθηκε” άλλο φρούτο.
Απαντώ: Φάε φίλε μου απ’ αυτό το δεντράκι που έχεις τώρα και μη χολοσκάς. Οταν έρθει η ώρα, εκείνη η κρίσιμη μάζα του λαού που δεν χαραμίστηκε σε μεγαλοϊδεατισμούς και αμπελοφιλοσοφίες, θα έχει να δώσει κάτι πολύ καλύτερο απ’ το λαϊκό του Πειραιά. Είναι θέμα συσχετισμού των δυνάμεων της ιστορίας. Για να μην πω ιστορικού υλισμού.


(*) Φωτογραφίζω το τι ακριβώς συνέβη στις φτωχογειτονιές της Νέας Ορλεάνης. Σύντομα θα βγει στις αίθουσες και ένα ντοκιμαντερίστικο έργο του αγαπημένου μας Σπάικ Λη όπου αποκαλύπτει συγκεκριμένες μεθοδεύσεις σ’ αυτή τη κατεύθυνση. Είδα το τρέιλερ και μια σχετική συνέντευξη του και ανατρίχιασα!

Βρε παιδιά, ο Μάρκος είναι σαφέστατος:

Με τη φετεινή πλημμύρα!

Όπως και ο Άρης επεσήμανε, πλημμύρες σε Περιστέρι, Μοσχάτο, Καμίνια, Αγιά Σωτήρα κλπ. γίνονται κάθε χρόνο και απλά, κάποιες χρονιές είναι πιό έντονες από άλλες. Αυτό που δεν δίνει ο Κουνάδης είναι η ημερομηνία ηχογράφησης, άρα αν το τραγούδι ηχογραφήθηκε π.χ. το χειμώνα του 35 (Ιανουάριο και μετά) η πλημμύρα θα συνέβη το 35, αλλοιώς θα ήταν «περσινή». Αν ήταν Νοέμβριο (το και πιθανότερο) το τραγούδι θα γράφτηκε άντε Δεκέμβριο 1935. Τόση σημασία έχει, όμως;

Σωστά,
τελικά δεν εχει καμμια σημασία η χρονιά, έχει διαχρονικότητα το θεμα των φυσικών καταστροφών. Χάρηκα ομως για τη συζήτηση που εγινε και ειδικά για τις επισημάνσεις του Κώστα.
Ειναι πηγη πληροφοριών και φιλοσοφικλων αναζητήσεων τούτο το φορουμ, να΄στε καλά, παληκάρια και κοπελιές.
Έχω βοηθηθεί πολύ για την εφημερίδα μας από ολους σας και ειδικά απο συγκεκριμένο πρόσωπο.

Να συμπληρώσω και μια “Πλημμύρα” με τον Γιάννη Αγγελάκα, στον δίσκο “Ανάσες των Λύκων”. Μια “πειραγμένη” εκδοχή με τσέλο…

… τόσο “πειραγμένη” που σου πειράζει το κεφάλι. Όταν το άκουσα με πήρε κανα δεκάλεπτο να συνέλθω. Να μου λείπουν αυτά.

Γεια σου ρε Νίκο!
Το “φετινή” κανένας δεν το πρόσεξε, κι ας λέμε το τραγουδάκι τόσα χρόνια.
Παρεμπιπτόντως να σας πω ότι έχω ακούσει ένα blues κομμάτι (οργανικό) από το Στέλιο που ήταν εκπληκτικό! Χρησιμοποιεί σαν βάση ένα μέρος από το θέμα της “Πλημμύρας”. Ορχήστρα από ηλεκτρικές κιθάρες, μπάσο, ντραμς και μπουζούκι. Δεν το έχει κυκλοφορήσει.

Σαφέστατο… Και λέω κι εγώ, τι συζήτηση ανοίξανε; Αφού ο ποιητής το λέει ξεκάθαρα (είχα δεδομένο πως το θυμόμαστε). Γιαυτό σημείωσα και το “ρεπορταζιακό”.