ολα τα βιντεο με κλαρινο το ιδιο τραγουδι παιζουν. αυτο ειναι τα μελιτζανια. δημοφιλες στη βορεια ελλαδα. επισεις ειναι ενα κλασικο μοτιβο που βαζουν τα καλα κλαρινα οταν κανουν βερσο χιτζαζ.
Δεν ξέρω αν κολλάει με το θέμα μας (ελπίζω ναι):
Όπως έλεγα στο άλλο νήμα, εξερευνώ κάτι παλιές βορειομακεδόνικες καταγραφές αυτές τις μέρες. Βρήκα λοιπόν αυτό:
Ζουρνάδες. Πρώτα ένας σκοπός που θα τον έλεγα περίπου χουσεϊνί, και ο οποίος είναι πολύ γνωστός και στην Ελλάδα αλλά όχι στη Μακεδονία, σε τελείως άλλα μέρη (κυρίως Κυκλάδες). Στο 1’15’’ γυρίζει σε άλλο σκοπό, χιτζαζοειδή, με βάση μια 3η πιο πάνω από τον προηγούμενο, στο Τσαργκιάχ (σαν να λέμε: από Ρε χουσεϊνί, Φα χιτζάζ). Είναι σαν αυτό που λέμε ότι το Σαμπάχ κάνει και Χιτζαζκιάρ από την τρίτη του, αλλά εδώ δεν είναι Χιτζαζκιάρ γιατί η υποτονική της καινούργιας κλίμακας απέχει τόνο, όχι ημτόνιο από την τονική (Μιb).
Το ενδιαφέρον ποιο είναι:
Ο δεύτερος αυτός σκοπός παίζεται και στην ελληνική Μακεδονία, στη Νάουσα για παράδειγμα, αλλά λίγο αλλιώς. Είναι ο Νιζάμικος. Ο ελληνικός Νιζάμικος είναι περίπου η ίδια μελωδία, αλλά με διαστήματα ραστ ή ματζόρε. Και παίζεται από την ίδια βάση, Τσαργκιάχ!
Ο Νιζάμικος συνήθως παίζεται καπάκι μετά τον Μελικέ. Ο Μελικές είναι σκοπός Ραστ. Ο Νιζάμικος (1’15’’ στο παρακάτω βίντεο) παίζεται μια 4η πιο ψηλά από τον Μελικέ, στο Τσαργκιάχ, αλλά σε κλίμακα καθαρά διατονική, δηλ. αν ο Μελικές πάει από Ραστ=Ντο ο Νιζάμικος θα πάει από Φα, με το Μι (προσαγωγέα) φυσικό και το Σολ (2η τώρα, 4η του προηγούμενου ραστ σκοπού) επίσης φυσικό. Γενικά με όλα φυσικά εκτός από το Σιb.
Δηλαδή: ο ίδιος σκοπός σε δύο διαφορετικές παραδόσεις παίζεται:
α) σε διαφορετική κλίμακα
β) στην ίδια βάση
γ) σε διαφορετικούς συνδυασμούς με άλλους σκοπούς, αλλά τηρώντας την ίδια σχέση μαζί τους ως προς το ζήτημα των σχετικών βάσεων.
Συνήθως η εναλλαγή μεταξύ Χιτζάζ και κάποιου διατονικού δρόμου στην ίδια βάση μας πάει σε Ουσάκ. Εδώ έχουμε διαφορετική περίπτωση, από κάτι σαν χιτζάζ σε κάτι σαν ραστ σε βάση που δεν είναι κοινή ούτε με του ραστ ούτε με του χιτζάζ, αλλά στη βαθμίδα Τσαργκιάχ, που και μακαμικά είναι γνωστή ακριβώς γι’ αυτό, ότι μπορεί, σχεδόν αδιακρίτως, να είναι βάση διατονικής (μείζονος) ή χρωματικής υπομονάδας.
Έχει άραγε όλο αυτό κάποια σχέση με το Γκαρίπ Χιτζάζ;
(Σημείωση: το β/μακεδόνικο δεν είναι β/μακεδόνικο, είναι βουλγάρικο! Ανάμεσα στην υποτυπώδη τεκμηρίωση που έχει γενικά αυτή η σειρά, ειδικά εδώ διαβάζω τον τίτλο: παίζει ζουρνά ένας μουσικός με το εύγλωττο επώνυμο Ζουρνατζήεφ, από το χωριό Καβρακίροβο, που όπως βρήκα είναι στη Βουλγαρία. Ίσως είναι εθνικά Β/μακεδόνες εκεί…)