Άνθιμε ευχαριστώ. Για κάποιο λόγο είχα προσπεράσει το μήνυμά σου. Πράγματι αυτό το κείμενο, με τη χρονολογία του και με το περιεχόμενό του, φαίνεται αρκετά πιθανό να είναι το πρώτο με τέτοια αναφορά. Κι αν όχι το πρώτο, πάντως όποιο προηγήθηκε θα πρέπει να είναι και πάλι του Κουνάδη.
Όταν δημοσιεύτηκε το κείμενο (1981) η συνέντευξη της Αγγέλας Παπάζογλου, προφανώς η ίδια που αναφέραμε πιο πάνω, είχε προηγηθεί κατά πολύ (1974). Σ’ εκείνη τη συνέντευξη είχε ακουστεί και:
Άρα ο Κουνάδης το 1974 είχε ήδη διαμορφώσει αυτή την άποψη, που στο κείμενο του περιοδικού «Μουσική» την παρουσιάζει αναλυτικότερα. Πιθανόν λοιπόν να την είχε γράψει και πουθενά, πριν το 1981 ή ακόμη και πριν τη συνέντευξη. Αλλά και πάλι, αυτός πρέπει να ήταν. (Η Ελισάβετ είναι η γυναίκα του; Έχει/είχε και αυτόνομη ερευνητική δραστηριότητα;)
Στα όσα λέει το κείμενο, που είναι πολύ καλό για τα δεδομένα που είχε φέρει στο φως η έρευνα εκείνη την εποχή, πρέπει να προσθέσουμε κάτι:
Χωρίζει τη δισκογραφική ιστορία του Σμυρναίικου μινόρε (του μανέ) σε τρεις φάσεις, προ του '22, από το '22 μέχρι το '40, και δεκαετία '60 που επανεμφανίζεται. Όμως το Σμυρναίικο μινόρε είχε (και έχει) και μια παράλληλη ζωή, ως μανές του μπάλου στα νησιώτικα. Υπάρχει τουλάχιστον μία ηχογράφηση δεκαετίας ‘70 με τους Κονιτοπουλαίους, τον καιρό που κρατούσαν ακόμη αξιοπρέπεια, δεν ξέρω αν προηγήθηκαν ή ακουλούθησαν κι άλλες, και το γεγονός ότι τραγουδιέται και παίζεται ακόμη και σήμερα σ’ αυτό το πλαίσιο -μπάλος με μανέ σε νησιώτικα- και στη Νάξο και αλλού πρέπει να οφείλεται και στην επίδραση αυτής της ηχογράφησης.
Σε λαϊκό δε πλαίσιο, υπάρχει και το Σμυρναίικο μινόρε του Μιχαλόπουλου (δισκογραφικός τίτλος «Αφήστε με να κοιμηθώ», βλ. εδώ), δεκαετία '70 πάλι.
Σπύρο, αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον. Θα ήθελες, αν δεν παραβιάζουμε τη δεοντολογία, να μας πεις έτσι επιγραμματικά (ναι/όχι) αν τη σχέση αυτή την εντοπίζεις σε παρόμοια σημεία μ’ αυτά που αναφέρει ο Νικόλας στο #25; Ρωτάω γιατί προσωπικά, όσο κι αν δεν έχω καμία διάθεση αμφισβήτησης, ωστόσο δεν έχω καταφέρει ακόμη να δω αυτό που είδαν ήδη άλλοι και μας το έδειξαν κιόλας (το τάδε σημείο του Χαλικιά είναι ταξιμοειδής ανάπτυξη της δείνα φράσης του μανέ κλπ.). Θα επιμείνω βέβαια στην προσπάθεια, γιατί αν υπάρχουν τέτοιες ομοιότητες είναι κρίμα να μην τις παίρνω χαμπάρι! Αλλά προς το παρόν δεν τις έχω πάρει χαμπάρι, τι να κάνω… Ακόμη και για τις φερόμενες ως περαιτέρω επεξεργασίες του Μινόρε, όπως του Τσιτσάνη, εγώ νομίζω ότι ακούω κυρίως πρωτότυπη μουσική που, φυσικά, έχει επηρεαστεί από το πιο χιλιοακουσμένο ταξίμι της δισκογραφίας, έχει και συγκεκριμένες αναφορές σ’ αυτό πιθανόν σκόπιμες, αλλά δε μου φαίνεται να είναι και «το ίδιο κομμάτι παιγμένο αλλιώς».