α. Τι φωνάρα!!!
β. Α, ώστε αυτό είναι το γκαζέλ. Καθώς δεν ξέρω τούρκικα, δεν είμαι σε θέση να προσδιορίσω ακριβώς τον βαθμό ομοιότητας με τον ελληνικό μανέ. Εξωτερικά σίγουρα μοιάζουν.
γ. Δεν είναι στη δισκογραφία του παραπάνω λινκ. Είναι Oriental Records, η λίστα περιλαμβάνει μόνο Victor και Columbia.
Δεν είναι αυτό «το» γκαζέλ σε ουσσάκ, είναι ένα ουσσάκ γκαζέλ, δηλαδή ένα γκαζέλ (τραγούδι, ποίημα, στιχούργημα) μελοποιημένο σε μακάμ ουσσάκ. Υπήρξαν και άλλα τέτοια στην συγκεκριμένη εταιρία, σίγουρα με άλλους τραγουδιστές και, πιθανότατα, και με τον Αχιλλέα Πούλο.
Ναι, αυτό εννοώ. Δεν είχα ακούσει κομμάτι που να γνωρίζω με σιγουριά ότι ανήκει στο είδος γκαζέλ.
Παλιότερα άκουγα κομμάτια με τη λέξη «(α)μανές» στον τίτλο τους, που δεν ήταν μανέδες, και εφόσον δεν ήξερα να το καταλάβω δεν μπορούσα να καταλάβω και τι είναι ο κανονικός μανές. Σιγά σιγά το έλυσα αυτό. Αλλά και τη λέξη γκαζέλ / γαζέλι την κολλούσαν οι παλιές ετικέτες σε διάφορα κομμάτια (π.χ. σε μανέδες), και δεν ήξερα τι είναι το καθαυτού γκαζέλ.
Ε, σιγά σιγά κι αυτό θα λυθεί. Μόλις άρχισε άλλωστε.
«[…] το Gazel σε επίπεδο μορφολογίας, ύφους αλλά και εν γένει ατμόσφαιρας θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως η πλησιέστερη εκδοχή στον ala turca μεσοπολεμικό Αμανέ. Η πλέον κρίσιμη, ωστόσο, διαφορά συνδέεται με τον στίχο και πιο συγκεκριμένα με τον τρόπο εκφοράς του ποιητικού κειμένου. Το Gazel πρωτίστως αποτελεί λόγια ποιητική φόρμα με καθιερωμένο λεξιλόγιο, κανόνες συλλαβικής έκτασης, καθώς και προσωδίας. Ο ερμηνευτής του Gazel επιλέγει κατά βούληση όσα δίστιχα θέλει, με αποτέλεσμα το προς εκτέλεση ποιητικό κείμενο να είναι σαφώς εκτενέστερο από το αντίστοιχο δίστιχο 15σύλλαβο του Μανέ. Η εν λόγω πρακτική ωθεί σε επίπεδο ερμηνείας και διατύπωσης τον ερμηνευτή να αποδώσει το ποιητικό κείμενο με περισσότερο γοργή, εκφωνητική-απαγγελτική εκφορά. Τέλος, τόσο στον Μανέ όσο και στο Gazel συχνή είναι η χαρακτηριστική εμβόλιμη χρήση επιφωνημάτων όπως Aman, Yar, Ah, Medet κ.ά.»
(Ν. Ανδρίκος, Οι λαϊκοί δρόμοι στο μεσοπολεμικό αστικό τραγούδι, εκδ. ΤΟΠΟΣ 2018: σελ. 25)
Ε άμα είναι έτσι, τότε δε μοιάζει και τόσο με τον μανέ! Μπορεί να μοιάζει ως τελικός ήχος στο αφτί του «γενικού ακροατηρίου»: αργό μελισματικό τραγούδι σε μακάμ. Μέχρι εκεί. Ο μανές είναι μια πολύ συγκεκριμένη υποπερίπτωση αργού μελισματικού τραγουδιού σε μακάμ, υπάρχουν αυστηροί περιορισμοί και στην ποιητική μορφή και στη δομή της μουσικής σύνθεσης και στη σχέση λόγου-μουσικής, και δεν αμφιβάλλω ότι και το γαζέλι θα είναι κάτι εξίσου συγκεκριμένο, τι ακριβώς όμως;
Κυρίως στα τούρκικα, εγώ τουλάχιστον. Στα ελληνικά δεν έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο: άλλοτε εννοούν τον μανέ, άλλοτε οτιδήποτε που μπορεί να θυμίζει μανέ, κάποτε κανονικά γαζέλια με ελληνικό στίχο.