“Προπολεμικός ήχος” σε μπουζούκι, τζουρά, μπαγλαμά

Πράγματι, μοιάζει με μπουζούκι της πρώτης περιόδου, με πολλές επιρροές από το λαούτο : σχήμα σκάφους, επίπεδο καπάκι και στριφτάρια.
Δηλαδή, δεν έχουν ενσωματωθεί ακόμη τα στοιχεία του ναπολιτάνικου μαντολίνου : πιό στρογγυλό σκάφος στο πίσω μέρος, τσάκιση και μηχανικά κλειδιά.
Η προσθήκη βάρους στο ένα άκρο (καράολο) από τα μηχανικά κλειδιά, χαμηλώνει αρκετά στην -όχι ιδιαίτερα σημαντική- βασική συχνότητα του σώματος.
Η τσάκιση, ανεβάζει τις συχνότητες του καπακιού και αλλάζει αρκετά κάποιους τρόπους δόνησης.
Είναι από αυτά φανερό, πως το ηχόχρωμα θα είναι εντελώς διαφορετικό από το όργανο Σταθόπουλου του Δημητριανάκη (το οποίο, μάλλον, δεν έχει και το αρχικό του καπάκι).
Δυστυχώς, και στο στο πολύ παλιό και ιδιαίτερα ενδιαφέρον από οργανολογική άποψη μπουζούκι του Μιλάνου, όπως έχω μάθει, έχει γίνει κατά τα τελευταία χρόνια καταστροφική επισκευή, κατά την οποία άλλαξε το παλιό του καπάκι.
Για λόγους δεοντολογίας, δεν αλλάζουμε ποτέ το αρχικό καπάκι σε ένα τόσο παλιό όργανο (επέμβαση πολύ συνηθισμένη από τους παλιούς μάστορες), ακόμη και εάν το όργανο δεν έχει τη δυνατότητα να είναι λειτουργικό.

1 «Μου αρέσει»

Για την ιστορία:

Αφοί Μιλάνοι..jpg

Το μπουζούκι αυτο υπαρχει; Του μπαρμπα Στεφανου;
Ακουσα οτι το μπουζούκι του θαφτηκε μαζί του. Αλλο είναι αυτο;
Τι χρονολογίας είναι (ηταν) τα δυο αυτα οργανα; Αν προκειται για δυο διαφορετικά…
Ποιος το εχει; Ο Γιος του Καρολου (Νικος; ) . Ο Σταθης;
πολλες ερωτησεις εχω…

ΥΓ πολλά κιλά μπουζουκια στην φωτογραφία… :109:

Είχα κοπιάρει όργανο που κατασκευάστηκε το 1900 (ούτι) με αρκετή ακρίβεια θα έλεγα, νομίζοντας ότι θα καταφέρω το ίδιο ηχόχρωμα. Το αποτέλεσμα ηχητικά και κατασκευαστικά ήταν καλό, αλλά μακριά από το ηχόχρωμα του πρωτότυπου, που δεν νομίζω να άλλαξε τόσο πολύ μόνο από το πέρασμα του στον χρόνο.

Πιστεύω πως οποιοδήποτε νεώτερο δεν θα έχει την ίδια ηχητική χροιά με τα παλιότερα . Ίσως να είναι το επιθυμητό αλλά ο κάθε κατασκευαστής έχει τον ήχο του επομένως όσο και να κοπιάρω π.χ. έναν σταθόπουλο θα είναι ένα δικό μου που θα μοιάζει σχετικά με το πρωτότυπο.

Πιστεύω πως ακολουθώντας με προσοχή τα τεχνικά χαρακτηριστικά και την επιλογή του ξύλου κάποιου παλιού μοντέλου οργάνου, θα βρεθούμε πολύ κοντά και στο ηχητικό αποτέλεσμα. Βέβαια, η σύγκριση είναι αδύνατη. Εκατό χρόνια παλαιότητας και χρήσης, έχουν αλλάξει, σίγουρα, πάρα πολλά!!!

Τρεις οργανοποιοί απάντησαν σε αυτό το “τοπικ” , και οι τρεις διατύπωσαν την δυσκολία ακριβους παραγωγής του προπολεμικού ήχου.Μήπως τελικά είναι αυτός ένας από τους λόγους που δεν υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για παραγγελιες οργανων στο παλαιικό στυλ?

Εάν είναι να παραγγείλω ένα μπουζούκι με πλατύ “δυσκολοπαιχτο” μανικό , σπαστό καπάκι, βαρύτερο οργανο, και στο τέλος να μην έχω τον ήχο του προπολεμικού μπουζουκιού, μπορεί η ιδέα να μην είναι πια τόσο ελκυστική σε καποιον ενδιαφερομενο.

Ποια είναι εκείνα τα στοιχεια ,που ακόμα και εάν κρατήσουμε τα ίδια τεχνικά χαραχτηριστικά κατασκευής, και χρησιμοποιήσουμε σχεδόν τα ίδια ξυλα, θα αλλάξουν το αποτέλεσμα(εκτος του παραγοντα:χρονος)?

O ηχος στις 78 στροφες εξαρταται απο πολλους παραγοντες ,Καταρχας οι περισσοτερες ηχογραφησεις του εμποριου ειναι πειραγμενες απο ηχοληπτες επεξεργασμενες με αποτελεσμα να μην ακους το αυθεντικο ηχο του δισκου μεγαλο θεμα αυτο
Εγω επειδη τυχανει να μαζευω 78 αρια διαπιστωνω αφου μ’ αρεσει να τα ακουω ανεπεξεργαστα οτι τα μπουζουκια τα παλια σαφως δεν ιδια με τα σημερινα .Για να ειμαι ειλικρινης πιστευω οτι η τεχνολογια των 78 στροφων αποδιδει μερικες φορες πιο πειστικα λεπτομερειες απο οτι μια σημερινη ηχοληψια σε ενα σημερινο στουντιο και δεν ειμαι μονος που το πιστευω ,χιλιαδες συλλεκτες σε ολο τον κοσμο λενε το ιδιο.
Εχω παιξει με διαφορα παλια προπολεμικα μπουζουκια και με Ζοζεφ του 50 αρχες σαν και αυτα που εγραφε ο Τσιτσανης και ο ηχος ηταν αυτος σιγουρα, ειδικα ο παλμος το σκασιμο και ορισμενα χαρακτηριστικα που φαινονται στις ηχογραφησεις ,αυτα ειναι η προσωπικοτητα του μαστορα που φαινεται σε μια αναλογικη ηχογραφηση δεν ξερω αν μπορω να πω το ιδιο και για μια ψηφιακη ,μπορω μαλιστα να καταλαβω τι οργανο παιζει ο Παπαιωαννου στο στουντιο αν εχει το Ζοζεφ η το Λαζαριδη ,αν τυχει και παιξεις με τετοια μπουζουκια εχουν τοσο εντονη προσωπικοτητα που μενουν μεσα σου και τα θυμασαι παντα.
Επισης αν καποιος θελει να δει την διαφορα μεταξυ οργανων ας προσεξει την περιοδο 1939 που ο Τσιτσανης αφηνει το παλιο του μπουζουκι και αρχιζει και γραφει με Ζοζεφ ,ενας ηχος που τον χαρακτηρισε ως το τελος.

1 «Μου αρέσει»

Αγαπητέ ΣΤΑΥΡΟΣ Κ

θα μπορούσες όσο το δυνατόν γίνετε καλυτερα, να χαρακτήριζες (να περιέγραφες) τον ήχο κάποιων από τον προπολεμικών όργανων που είχες στην κατοχή σου, και τις διαφορες στον ηχο μεταξυ των οργανων αυτων(εαν υπηρχαν διαφορες).

Μιας και όπως λες οι ηχογραφησεις αλλοιώνουν το ήχο, έχεις κάποιο δείγμα ηχου καινουργιων μπουζουκιων,ή οργανοποιου, που για εσενα ειναι ο πλησιεστερος ηχος σε αυτον που συζηταμε?

ευχαριστω

Για τα μπουζουκια του μπαρμπα-Στεφανου, δυο ειχε στην κατοχη του. Με το ενα οντως θαφτηκε, το αλλο το επισκευασε εξ ολοκληρου σχεδον ο Αλεξης Ροτσκος και τωρα νομιζω βρισκεται στην οικογενεια Μιλανου. Το αναφερει νομιζω και στο βιβλιο του ο Καπετανακης, στο Μαγκες Αληστου Εποχης. Αν οχι εκει, τοτε στο βιβλιο-αφιερωμα που βγηκε πριν κανα-δυο χρονια απο τον ιδιο, αφιερωμενο αποκλειστικα στην θρυλικη Σκαλα.

Έτσι ακριβώς. Στο βιβλίο ‘‘ακριβές στιγμές στη σκάλα του Μιλάνου’’ αναφέρονται δύο ‘‘ιστορικά μπουζούκια’’, ένα εκ των οποίων, χαρακτηρίζεται ως ‘‘ταμπουράς - μπουζούκι του 19ου αιώνα’’ που θάφτηκε μαζί με το Στέφανο Μιλάνο.

Το αυθεντικό καπάκι από το μπουζούκι του Μιλάνου

IMG_0412redeycrop&#3.jpg

1 «Μου αρέσει»

Αδιανόητο μου φαίνεται να αλλαχθεί το καπάκι σε αυτό το μπουζούκι!
Τί είχε δηλαδή;

Αγαπητε Dimi

Θα ελεγα οτι το κυριοτερο κοινο χαρακτηριστικο που εχουν ολα τα προπολεμικα ειναι το σπαστο καπακι ,με το σπαστο καπακι εχουμε στακατη λαμπερη πενια σε καθε νοτα ενας ηχος που πεταει την νοτα κατευθειαν εξω τα υπολοιπα και ενα ηχοχρωμα συνηθως σκοτεινο και λιγο βραχνο σαν του τζουρα οχι σε ολα αυτο ειναι και η προσωπικοτητα του καθε μαστορα,επειδη ομως κανενας μαστορας σημερινος δεν εκτελει τις σημερινες πατεντες δεν εχω βρει κατι αναλογο σε καποιον σημερα παρολο οτι ολοι οι παλιοι μαστορες κανανε το διο προπολεμικα με λιγες διαφορες τα σημερινα δεδομενα εχουνε αλλαξει παρα πολυ ,θα ελεγα οτι μιλαμε σχεδον για αλλο οργανο
Αν ελεγα ομως οτι καποιος φερνει σε παλιο ηχο και μου εχει θυμισε αρκετα πραγματα αυτος ειναι ο Καφετζοπουλος σε καποια οργανα του.Οι υπολοιποι τεινουν σε ηχο και σε σχολη μετα το 50 μιας και αυτος ειναι ο ηχος που ζητουν οι σημερινοι μπουζουξηδες

Γιαννη μου φαινεται το καπακι ,χωρις να ειμαι πολυ σιγουρος αλλαχτηκε κατω απο προτροπη του συγχωρεμενου του Καρολου,ομολογω οτι και εγω επαθα οταν το ειδα πριν χρονια στον τοιχο του εργαστηριου του Ροτσκου και κατα την γνωμη μου τετοια οργανα πρεπει να μενουν οπως ειναι ακομα και αν δεν παιζουν και δεν μπορουν να επισκευασθουν γιατι ειναι μαρτυριες χρησιμες για το μελλον

1 «Μου αρέσει»

Για το σπαστό καπάκι, καταλαβαίνω πως αφού μεγαλύτερη ειναι η πίεση που ασκεί ο καβαλάρης στο καπάκι, ο ήχος θα είναι πιο λαμπερός.Επίσης το νεύρο που δημιουργεί το σπάσιμο στο καπάκι, περιορίζει το ενδεχόμενο βυθίσεις του καπακιού στο πέρασμα του χρόνου.

Όμως έχω ακούσει από αρκετούς για κάποιον οργανοποιό του εξωτερικού που κατασκευάζει μονο μπουζούκια με σπαστό καπάκι(τουλάχιστον μέχρι πρότινος), πως ο ήχος του είναι πολύ θάμπος.Ίσως οι παίχτες που το δοκίμασαν να μην είχαν την ευαισθησία για τον προπολεμικό ήχο που συζηταμε.

Σπαστό καπάκι επίσης σημαίνει πως το action είναι πιο ψιλά, και οι χορδές πιο σκληρές στο παίξιμο.

Είναι πραγματικά άξιο συζήτησις, πως οι προπολεμικοί μάστορες έφτιαχναν καπάκι μα σπάσιμο προς τα πάνω στο καβαλάρη,ενώ οι σημερινοί προσπαθούν να επιτύχουν το ακριβώς αντίθετο,δηλαδή μια μικρή κλίση προς το πίσω μέρος του ηχείου στην xordiera και μια ελαφρά βύθιση του καπακιού στο σημείο του καβαλάρη

Εαν είναι αυτός που σκέφτομαι-Σταμάτησε να τα κάνει με σπαστό καπάκι.

Αγαπητή κύριε @stavros_k,

να επανέλθω με μια ακόμα ερώτηση, εάν θα είχες την καλοσύνη.
Ποια η ηχητική διαφορα μεταξύ του Καραμπά μπουζούκου και του Σταθοπουλου.
Μετανάστες , ταλαντουχοι οργανοποιοι της NY και οι δυο, αλλα “επιροεες” ο μεν πρώτος από λαούτο-ταμπουρά ενώ από μαντολίνο ο δεύτερος.
Κράτησες τελικά το μπουζούκι Σταθοπουλου για προσωπικούς λόγους, η γιατί ο ήχος ήταν καλύτερος για σένα?

Θα μπορούσες να μας περιέγραφες τις διαφορες των δυο αυτων οργανων στον ήχο
και παλι ευχαριστω

Μόλις διάβασα ένα μήνυμα της Εύας για κάποιες ιστοσελίδες με θέμα την Χασκήλ, που περιέχουν τις παρακάτω φωτογραφίες με μπουζούκια που έχουν τσάκιση στο καπάκι

26604_1127649787483&.jpg

Μάλιστα κάποιος επισκέπτης αναρωτιέται αν στη δεύτερη φωτογραφία παίζει (δεξιά όπως κοιτάμε με μπουζούκι Σταθόπουλου;) ο Ιορδάνης σε νεαρή ηλικία!

Γρηγόρη αν θυμάμαι καλά, όλα τα μπουζούκια του Σταθόπουλου που έχουμε δει μέχρι σήμερα, έχουν στρογγυλή τρύπα με ροζέτα. Αυτό που κρατάει ο Ιορδάνης (:wink: έχει οβάλ τρύπα.

Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι είναι μπουζούκι του Ζοζέφ. Η φιγούρα του έχει μια πεταλούδα, που υπήρχε συχνά στις φιγούρες του Ζοζέφ. Στην παρακάτω φωτογραφία (που τράβηξα το 2006) φαίνεται ένα καπάκι από μπουζούκι Ζοζεφ που χρησιμοποίησε ως πρότυπο ο οργανοποιός Θανάσης Μητρέντσης στη Θεσσαλονίκη για να φτιάξει το μπουζούκι που εικονίζεται με μια δική του αντίστοιχη φιγούρα. Η φιγούρα του παλαιού καπακιού είναι μάλλον πανομοιότυπη με εκείνη του μπουζουκιού του Ιορδάνη.

[LEFT]
[/LEFT]

Μπράβο Παναγιώτη!

Γι’ αυτό και έβαλα ερωτηματικό λόγω τρύπας! Αν μάλιστα σου πώ δε ότι αντί πεταλούδας έβλεπα αετό!:019:

Δεν ήξερα ότι ο Ζοζέφ έφτιαχνε σπαστά καπάκια! Νόμιζα ότι όλα του τα όργανα ήταν της σημερινής αντίληψης.

Ο Δημήτρης Ραπακούσιος έχει φτιάξει ένα μπουζούκι αντιγραφή σχεδόν εκείνου του Μιλάνου με στριφτάρια, αχλαδόσχημο

1 «Μου αρέσει»

Μιας και το ειχα αναφερει, σας παραπεμπω σε ενα λινκ, με ηχητικο δειγμα απο το τελευταιο αποκτημα, φτιαγμενο με πολλα στοιχεια και επιροες απο προπολεμικα μπουζουκια.

Για περισσοτερες πληροφοριες και φωτογραφικο υλικο, απο τα σταδια κατασκευης του, παρακαλω ακολουθηστε το μπλοκ μου.

Δυο-τρία πράγματα μπορώ να σας πω, αλλά με κάθε επιφύλαξη. Έχω παρακολουθήσει ξώφαλτσα την κατασκευή πολλών από τα «πειραματικά», υβριδικά, «revival» κλπ. όργανα του Δημήτρη. Από οργανοποιία δε νογάω γρυ, απλώς είμαστε φίλοι και γειτόνοι και τα λέμε συχνά.

Τα περισσότερα ακολουθούν τις οδηγίες που δίνει ο πελάτης. Αυτές μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο συγκεκριμένες, ανάλογα με τον ίδιο τον πελάτη. Έρχονται πολλοί και λένε «θέλω ένα μπουζούκι με μπερντέδες», «μία λάφτα με μεταλλικές χορδές» κλπ. Απ’ όσο έχω αντιληφθεί, αυτά τα όργανα φτιάχνονται με βάση κυρίως τα σημερινά πρότυπα για το βασικό όργανο, ενώ κατά περίπτωση, αν το ιδιαίτερο διαφοροποιητικό χαρακτηριστικό (π.χ. οι μεταλλικές χορδές στη λάφτα) προέρχεται από κάποιο διαφορετικό όργανο, λαμβάνονται υπόψιν και τα χαρακτηριστικά εκείνου. Πέρα από την υιοθέτηση δεδομένων χαρακτηριστικών που υπάρχουν ήδη σε τρέχοντα όργανα, ορισμένες καινοτομίες αντιμετωπίζονται με την κοινή λογική και τη γενικότερη γνώση της τέχνης. Όχι με την ανίχνευση του τι έκαναν οι παλιοί μαστόροι.
Όλη αυτή η διαδικασία είναι πολύ διαφορετική από εκείνην που περιέγραψε πιο πάνω ο κ. Φρονιμόπουλος, που έχει αποδελτιώσει χαρακτηριστικά παλιών οργάνων προκειμένου να φτιάξει ένα καινούργιο «παλιό» όργανο. Ο Ραπακούσιος γενικά δεν κάνει ιστορική οργανοποιία. Οπότε, πιστεύω ότι έχουμε απλώς ένα σύγχρονο μπουζούκι με κεφαλή σύγχρονου σαζιού (συν τις λύσεις για όσα τυχόν προβλήματα προκύπτουν, αν προκύπτουν, από αυτό το συνδυασμό).

Τώρα, βλέπω ότι ο aeras λέει γι’ αυτό το όργανο ότι είναι σαν του Μιλάνου. Εδώ δεν έχω κάτι να πω, γιατί δε γνωρίζω, πέρα από το ότι το σκάφος είναι από τα τυπικά των οργάνων του Ραπακούσιου.

Βρέθηκα σε παρέα με τον Κωσταντίνο (τον παίχτη στο βίντεο), άκουσα το όργανό του και το έπαιξα και λίγο. Δεν μπορώ να πω ότι μου θύμιζε κάτι πολύ διαφορετικό από τα σημερινά μπουζούκια -έχοντας βέβαια υπόψη ότι τα σημερινά μπουζούκια κάθε άλλο είναι παρά όλα ίδια.