Ορισμένα τραγούδια χρησιμοποιούν κλίμακα ίδια με του Χουσεϊνί, αλλά ξεκινάνε από την 7η, η οποία έχει πολύ χζρακτηριστικό ρόλο στη μελωδική πορεία, και σταδιακά κατεβαίνουν μέχρι να βρουν την τονική. Το βρήκα σ’ ένα κούρδικο τραγούδι (όπου μάλιστα η 6η είναι σταθερά σε ψηλή θέση, είτε εν αναβάσει είτε εν καταβάσει, π.χ. αν παίζουμε από Λα το Φα είναι όλη την ώρα με δίεση), αλλά πιο γνωστό ελληνικό παράδειγμα είναι το Σαλβάρι του Κιόρογλου.
Αυτή η συμπεριφορά συνιστά ξεχωριστό μακάμι; Έχω την αόριστη εντύπωση ότι κάτι τέτοιο είχα ακούσει από τον Ταλίπ Οζκάν πριν από (ουουου, πολλά χρόνια) σ’ ένα σεμινάριο, αλλά στον Μαυροειδή δε βρίσκω κάτι τέτοιο.
Αυτό που λέω δεν μπορώ να πάρω όρκο αν έχει 4χορδο ουσάκ ή 5χορδο χουσεϊνί, γιατί ούτε η 4η ούτε η 5η ξεχωρίζουν ξεκάθαρα σαν δεσπόζουσες. Θα έλεγα ότι θυμίζει Μαχούρ που στο τέλος σού κάνει την έκπληξη να μην τελειώσει στο Ραστ (βαθμίδα) αλλά στο Δουγκιάχ.
Αυτό που έλεγα για το σεμινάριο του Τ. Οζκάν, αν το θυμάμαι σωστά γιατί πάει πολύς καιρός και τις σημειώσεις τις έχασα (τι πάνε και κλέβουν μερικοί άνθρωποι!!), έλεγε:
Με την ίδια κλίμακα, με έμφαση στην 4η έχεις Ουσάκ, στην 5η Χουσεϊνί, στην 7η ??? και στην 8η Μουχαγιέρ.
Βάση: Ρε
Δεσπόζων φθόγγος: Ντο’ (ψηλά, στην 7η)
Κίνηση: Κατιούσα κατά κύριο λόγο.
Η 6η είναι σχεδόν πάντα ψηλά, και είναι η νότα Evic δηλαδή το Σι που απέχει από το Λα 10 μόρια.
Το Λα - Σι δηλαδή είναι μικρότερο κατά 1/6 του τόνου.
Ο λόγος που η 6η είναι κατά κύριο λόγο ψηλά είναι ο χαρακτήρας του μακάμ λόγω του δεσπόζοντος φθόγγου Ντο’.
To Mahur χρησιμοποιεί σκληρά διαστήματα (δλδ Τόνους και Ημιτόνια) και έχει Βάση το Ντο’
Η τελική κατάληξη γίνεται στο κάτω Ντο.
Κινείται δηλαδή από το Gerdaniye (Ντο ψηλό) στο Rast (Ντο μεσαίο).
Έχει όμως το Σι μόνιμα ψηλό δηλαδή Λα - Σι = Τόνος.
Το ψηλό αυτό Σι (πιο ψηλό απ’ το αντίστοιχο Evic του Μακάμ Gerdaniye) ονομάζεται Mahur!