Θα ήθελα να ρωτήσεω μια απορία πρακτικής και αρχάριας φύσεως.
Δεν ξέρω αν είναι απόλυτα σωστό αλλά προσπαθώ να βγάλω τραγούδια από αυθεντικές ή και σύγχρονες ηχογραφήσεις, δηλ. χωρίς να έχω υπόψη μου συνήθως δρόμους στους οποίους είναι γραμμένο ένα τραγούδι κτλ.
Το θέμα είναι πως μερικές φορές μου φαίνεται πως περισσότερες θέσεις από μία “ταιριάζουν” στο τραγούδι.
Δύο παραδείγματα:
“ο θερμαστής” μου ακούγεται εξισου καλό από φα και από σολ…
(τη μελωδία στους στίχους εννοώ)
“τα παιδιά της γειτονιάς σου” εξίσου καλό από ρε και από μι
Δεν είναι στάνταρ το από που θα τα παίξεις? ή αλλάζει…
Vorioanatolikos, o πιο συνηθισμένος τρόπος είναι πράγματι, κοπιάρισμα με το αφτί. Για το θέμα του ποιες τονικές ταιριάζουν καλύτερα, δεν υπάρχει κανόνας. Η βασική παράμετρος βάσει της οποίας επιλέγεται η τονική βάση είναι, πως ταιριάζει αυτή με το ύψος της φωνής εκείνου που θα τραγουδήσει. Στη διαδικασία του κοπιαρίσματος, δυσκολία υπάρχει πάντα όταν η επιλεγμένη τονική δεν είναι αυτή της ηχογράφησης από την οποία μαθαίνουμε. Ο δρόμος στον οποίο είναι γραμμένο το κομμάτι δεν έχει καμμία σημασία, ένα χιτζάζ μπορεί να παιχτεί από ρε, από σι ή από οπουδήποτε, χιτζάζ παραμένει. Κάποιες τονικές, δηλαδή το ρε, το λα, το σολ δίνουν ωραιότερα «ανοιχτά ντουζένια» αφού η τεχνική του πατήματος της μπουργκάνας με τον αντίχειρα δεν είναι για αρχαρίους.
Επίσης να έχεις υπόψη ότι οι πολύ παλιές ηχογραφίσεις ξεφεύγουν περίπου ένα ημιτόνιο.
Οπότε είτε από ρε είτε από μι το ίδιο φάλτσο θα ακούγεται στο κοπιάρισμα…
Όχι πάντα. Αλλά αυτό για τους έμπειρους (δεν ανήκω εγώ σε αυτούς) διορθώνεται με κατάλληλα προγράμματα. Να κάνεις όμως το ρε σι, αυτό δε γίνεται και τόσο εύκολα.
Αγαπητέ voreioanatolikos, έτσι ακριβώς που τα λέει ο κ. Νίκος είναι. Σε καταλαβαίνω γιατί και εγώ όταν ξεκίνησα είχα τα ίδια προβλήματα (αυτοδίδακτος βλέπεις). Καλό είναι να γνωρίζεις τα βασικά για τους μουσικούς δρόμους, αλλά μην κολλάς σε λεπτομέρειες. Εγώ προσωπικά όταν θέλω να βγάλω κάποιο κομμάτι (ειδικά τα παλιά) το παίζω στη βάση που είναι ηχογραφημένο και συμφωνεί με το δικό μου κούρδισμα (όποια και αν είναι αυτή) και μετά το μεταφέρω σε αυτή που ταιριάζει στη φωνή μου, ή όπως πολύ σωστά είπε και ο κ. Νίκος σε ΡΕ, ΛΑ ή ΣΟΛ που έχουν ωραίες ανοιχτές.
Θα είμαι σύντομος: το ζήτημα των δρόμων είναι μεγάλο. Ο καθένας τους ξέρει όπως του έμαθαν. Καλό είναι να μάθεις από κάπου τους δρόμους και παράλληλα να μαθαίνεις 10, για παράδειγμα, τραγούδια πάνω σε αυτόν. Έτσι θα σου μείνει στο αυτί το άκουσμα του δρόμου. Επίσης, ψάξε θέσεις για να παίζεις κάποια πράγματα. Πολύ σημαντικό. Σε αρκετά τραγούδια, πάντως, δεν ακολουθούνται με ακρίβεια οι δρόμοι - διαφοροποιούνται κάποιες νότες - και πολλές φορές αλλάζουν εντός του τραγουδιού (αυτό που στην κλασσική αρμονία ονομάζουν μετατροπία). Μπορεί ας πούμε να αρχίσεις από ντο ουσάκ και στην τρίτη του (μι ύφεση) να συναντήσεις μια φράση νικρίζ.
Το ζήτημα είναι το εξής: πέρνα τους δρόμους από πολλές τονικότητες, και μπες κι εσύ, όπως και πολλοί μουσικοί, στη διαδικασία να συγκρίνεις το “ακούω” με το “γνωρίζω ως τα τώρα”. Το σίγουρο είναι πως θα εξελιχθείς μέσα από αυτό. Όσο αφορά τις τονικότητες πέρνα το τραγούδι απο 3-4. Έτσι θα μάθεις καλύτερα την ταστιέρα και θα αναγκαστείς να ψάξεις νέες θέσεις.
