Τουρκική Κλασική Μουσική

19/01/2009 Καλή Χρονιά σε όλους.
Παιδιά για σας, Ένα μεγάλο παράπονο.
Ψάχνοντας στο διαδίκτυο, βρήκα ότι το κανονάκι ακόμα και οι άραβες γνωρίζουν ότι η ονομασία του προέρχεται από την Ελληνική λέξη κανόνας στα Αραβικά κανούν (κανονάκι), Διεθνείς σελίδες το ονομάζουν και ψαλτήρι (από την Βυζαντινή του ονομασία που προέρχεται από τους ψαλμούς) {να μην τα μπερδεύομαι ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκαν μουσικά όργανα στην Εκκλησία μας}, άλλοι Άραβες λένε ότι υπήρχε από τον καιρό των Φαραώ της αρχαίας Αιγύπτου. Εμένα με ενδιαφέρει η Ελληνικότητα του οργάνου. Εφʼ όσον είναι καθʼ όλους παραδεκτό ότι είναι Ελληνικό όργανο, για ποιον λόγο δεν υπάρχει στις Ελληνικές ορχήστρες και συγκροτήματα στις ημέρες μας; Για ποιον λόγο σταμάτησε η χρήση του οργάνου από εμάς τους Έλληνες; Νομίζω ότι αν το διατηρούσαμε μέχρι σήμερα ενεργό, θα ήμασταν πολύ πιο κοντά στην Βυζαντινοελληνική μουσική και τα διαστήματα της, τα οποία ο κόσμος νομίζει ότι είναι ανατολίτικα ενώ δεν είναι τίποτα άλλο παρά από γνήσια Ελληνική μουσική και ακούσματα.

Tasoses, το ψαλτήριον ονομάστηκε έτσι όχι γιατί συνοδεύει ψαλμούς, αλλά γιατί η αρχική σημασία του ρήματος ψάλλω ήταν ψαύω, ακουμπάω, γρατζουνάω, τραβάω, αυτό δηλαδή που κάνει και ο παίκτης του οργάνου αυτού παίζοντάς το: και τόξων χερί ψάλλουσι νευράς" δηλαδή, και τη χορδή του τόξου με το χέρι την τεντώνουν.

Το γιατί δεν αντιπροσωπεύεται το κανονάκι στο βαθμό που θα ήθελες (και θα ήθελα) στις ελληνικές ορχήστρες, ψάχʼ το στο «Ανήκομεν εις την Δύσιν». Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια τα πράγματα βελτιώνονται γιατί κάποτε έλεγα: με το θάνατο του Στεφανίδη εξαφανίστηκε και το κανονάκι από το ελληνικό οργανολόγιο».

Ο ουτίστας Νίκος Δημητριαδης σε μια εκπομπή του Χρήστου Παπαδόπουλου το 2000 είπε ότι πριν από την Αλωση στις εκκλησίες παίζανε ταμπούρι, (υποθέτω οτι εννοεί tambur), ney και κανονάκι ή ψαλτήρι.
Η συνέντευξη είναι στη σελίδα
http://www.oud.gr/video-gr.htm
στο τρίτο βίντεο μετά το πέμπτο λεπτό.
Βρίσκω αυτή τη πληροφορία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα δεδομένου ότι τα βασικά οργανα της κλασσικής τούρκικης μουσικής όπως την ονομάζουνε στην Τουρκία και που είναι η παλατιανή μουσική βασίζεται σε αυτά τα όργανα.
Εάν αληθεύει αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα ένα μεγάλο μέρος της βυζαντινής μουσικής παράδοσης, όπως ενδεχομένως δεν την γνωρίζουμε βρίσκεται μέσα σε αυτές τις δημιουργίες (χωρίς να θέλω να υποβιβάσω τους μεγάλους πέρσες, αιγυπτιους αρμένιδες και άλλους μουσικούς που δημιούργησαν μέσα σε αυτό το είδος)
Εχει κανείς στοιχεία, αναφορές που επιβεβαιώνουν ή διαψεύδουν αυτόν τον ισχυρισμό?

Αγαπητέ Διόνυσε, όχι μόνο δεν υπάρχουν στοιχεία ότι παιζόταν μουσική, με οποιαδήποτε όργανα, στην ορθόδοξη ανατολική εκκλησία πριν από την Άλωση, αλλά κατηγορηματικά ισχύει το αντίθετο, τουλάχιστο για την εποχή μετά τον 3ο ή 4ο αιώνα, μην τρελαθούμε κιόλας! Που τα βρήκε ο κ. Δημητριάδης τα στοιχεία του δεν μπορώ να το ξέρω, το μόνο που παραθέτει ως «απόδειξη» είναι το όνομα του ψαλτηρίου. Εδώ όμως πιάνεται αδιάβαστος: το ψαλτήριον ονομάστηκε έτσι λόγω του τρόπου με τον οποίον πλήττονται οι χορδές του: «ψάλλονται», με την αρχαία έννοια της λέξης η οποία σημαίνει «ψαύω, ακουμπώ» (δες και #12 παραπάνω) και της οποίας παράγωγο είναι η λέξη ψαλμός (της εκκλησίας), όχι το αντίθετο.

Θα μπορούσα και εγώ να ισχυριστώ ότι οι (όχι σπάνιες) τοιχογραφίες σε εκκλησίες, όπου εικονίζονται οργανοπαίκτες με νάγια, ψαλτήρια, λαούτα, σάλπιγγες να υμνούν τον κύριον «εν χορδαίς και οργάνω», «εν ψαλτηρίω και κιθάρα», σε συνδυασμό με τη σχετική ρήση που συχνότατα ακούγεται κατά τις ιεροτελεστίες, είναι επιπλέον αποδείξεις αλλά αυτό είναι απλά μία «κληρονομιά» από το παρελθόν, όπου πράγματι χρησιμοποιήθηκαν όργανα μέχρι η εκκλησία να θεωρήσει κάποια στιγμή ότι πρέπει να εξοβελιστούν τα όργανα από τους ιερούς χώρους, για λόγους δικούς της.

Πράγματι θα είχε τεράστιο ενδιαφέρον μία έρευνα στα στοιχεία που υπάρχουν από ιερές συνόδους κλπ. από τους πρωτοχριστιανικούς χρόνους, ώστε να καταδειχτεί πότε και με αφορμή ποιά ακριβώς γεγονότα ή καταστάσεις εξοβελίστηκαν τα όργανα από τις εκκλησίες, γιατί οι σχετικές πληροφορίες μας σήμερα είναι και ελάχιστες και ασαφείς. Δυστυχώς δεν έχω υπόψη μου τέτοια έρευνα. Αλλά δεν μπορούμε λόγω αυτής της έλλειψης να ισχυριστούμε ότι «πριν την Άλωση» μάλιστα, τόσο πρόσφατα δηλαδή, χρησιμοποιούνταν ταμπούρι, νάι, κανονάκι και άλλα στην εκκλησιαστική λειτουργία.

Φυσικά, αυτό δεν αναιρεί καθόλου τη στενότατη σχέση της κοσμικής ανατολικής μουσικής (τόσο της θεωρίας όσο και του ύφους) με την εκκλησιαστική, και στο παλάτι του σουλτάνου αλλά και στην πλατεία του χριστιανικού χωριού. Και είναι γνωστό ότι οι μουσικοί του παλατιού ήταν και Ρωμιοί αλλά και Πέρσες, Αραβες, Εβραίοι, Τούρκοι, Ρουμάνοι και από άλλες εθνότητες. Μάλιστα, πολλοί από αυτούς όπως ο Πέτρος Λαμπαδάριος / Πελοποννήσιος (18ος αι.) ήταν συγχρόνως και άριστοι εκκλησιαστικοί μουσικοί με εξαίρετο έργο.

Αγαπητέ Νίκο σε ευχαριστώ πολύ για την απάντηση. Τώρα τα πράγματα επανήρθαν στην θέση τους. Ο λόγος που έκανα αυτο το πόστ είναι γιατί ο κ. Δημητριάδης είναι κάποιος που έχει ασχοληθεί σε βάθος με το ούτι σύμφωνα με τα λεγόμενα του και με βάση αυτό που εγώ προσωπικά άκουσα, γι’ αυτό και θεώρησα τη απόψη του αξια προς διερεύνηση. Είπα μπας και ξέρει κάτι που μου διαφεύγει εδώ και τόσα χρόνια ?..
Για να πώ την αλήθεια το tanbur και το κανονάκι το φαντάζομαι σε μια βυζαντινή εκκλησια. Αλλα το ney??

Έχεις ακούσει μουσική των δερβίσικων τεκέδων; Δεν υπάρχει όργανο ή φωνή σε αυτές τις ορχήστρες που να μην ταίριαζε γάντι σε βυζαντινές εκκλησίες και ψαλμωδίες. Αλλά, δεν θέλαμε…

Αντε ντε! γιατί δεν θέλαμε? Αυτή είναι και η δικιά μου απορία. Το σίγουρο είναι ότι οι ρωμιοί παίζανε ney στους τεκέδες και μάλιστα κάποιοι από αυτούς ήταν εξαιρετικοί.
Πάντως το tambur και το ney δεν μπόρεσαν να περάσουνε στην Ελλάδα. Μήπως επειδή οι Ρωμιοί βιρτουόζοι που τα παίζανε στην Πόλη εξαιρέθηκαν απο την ανταλλαγή του 24? Μήπως επειδή δεν παιζόταν σε λαϊκή βάση? Μήπως επειδή παραήταν οθωμανικά στα μάτια του ελλαδίτικου κόσμου?
Μουσικολογικά πάντως έχεις δίκιο Νίκο, κολλάνε απόλυτα. Φαντάσου δε την “υπερμάχω” με ney. Αν άκουγα αυτήν την εκτέλεση δεν θα ήξερα που βρισκόμουνα.
Αυτό που με πειράζει μονο είναι ότι από όλη αυτήν τη ρωμαίικη δημιουργία (στα πλαίσια βέβαια της οθωμανικής μουσικής και κουλτούρας) με αυτά τα όργανα λίγα πραγματα έως καθόλου περάσανε στην Ελλάδα σαν μουσική παράδοση. Αρα χάσαμε κατι. Ενώ στην Τουρκία αυτή η παράδοση διατηρείται ανέπαφη.

Έτσι όπως τα λές, Διόνυσε. Αλλά όχι ότι στην Τουρκία διατηρήθηκε ανέπαφη αυτή η μουσική. Πέρασε κάποια φάση «ψυγείου» και μόνο τις τελευταίες λίγες δεκαετίες την ξέθαψαν πάλι. Στο λαό δεν είχε πάντως περάσει, ούτε φυσικά και στον ελληνικό λαό, και φυσικό είναι αυτό. Όσο για τη σούφικη μουσική, εκείνη των τεκέδων, από Κεμάλ και μέχρι πολύ πρόσφατα ήταν, ως γνωστόν, απαγορευμένη και αυτή και οι ίδιοι οι δερβίσιδες.

Ακριβώς! Μίλησα με την πρώην γυναίκα του Güneyd Orhon, ενός μεγάλου βιρτουόζου της πολίτικης λύρας και μου είπε ότι η παλατιανή μουσική άρχισε να παίζεται στις αρχές της δεκαετιας του 30 ζωντανά απο το κρατικό ραδιόφωνο της Αγκυρας. Πιστεύω ότι ο τίτλος που της δόθηκε τότε “κλασσική τουρκικη μουσική” ήταν κάτι σα διαβατήριο που θα της επέτρεπε να αποβαλλει το οθωμανικό παρελθόν της και να της δώσει διαπιστευτήρια τουρκικότητας.
Το χαρακτηριστικό αυτής της μουσικής είναι ότι όλα τα έργα είναι επώνυμα και να ερμηνευτεί πρέπει να είσαι από Νταλκάς και πάνω! Κατά μία έννοια λοιπόν δικαιολογείται ο τιτλος “κλασσική” όπως ο όρος καλώς ή κακώς έχει επιβληθεί…

Εδώ πιθανόν να έχω ένσταση: αυτό που παιζόταν από το κρατικό ραδιόφωνο εκείνη την εποχή (και ο Γιώργος Μπατζανός ήταν εκεί!) ήταν η μουσική Fasil, είδος ανατολικής βέβαια μουσικής αλλά όχι αυτό που σήμερα οι Τούρκοι λένε κλασική μουσική, κάτι ελαφρύτερο και παρεμφερές με τα δικά μας σμυρναίικα. Φίλοι δικοί μου, μου λένε ότι η κλασική μουσική ξαναζωντάνεψε μετά τον πόλεμο. Τα διαπιστευτήρια ήρθαν πάντως αναπάντεχα, από το γαλλικό Larousse, που δημοσίευσε (δεκαετία ΄30 νομίζω;) το άρθρο για την τουρκική μουσική του Rauf Yehta Bey, πρώτου στην παγκόσμια ιστορία μουσικολόγου που χρησιμοποίησε τον όρο Τουρκική μουσική.

Νίκο δεκτή η ένσταση, τα στοιχεία που παραθέτεις είναι σημαντικά. Ενδεχομένως να μην κατάλαβα καλά. Πάντως στην Τουρκία πλέον αυτή η μουσική μεταδίδεται από την κρατική τηλεόραση και έχει γίνει αποδεκτή και αγαπητή. Και η fasıl εξίσου. Να μην ξεχνάμε και την sanat η οποία αγαπιέται ιδιαίτερα από τους λευκούς τούρκους. Οσο για τον λαό η turku παίζεται παντού. Το θέμα είναι ότι οι τούρκοι έχουν πολλά μουσικά ρεύματα κάτι που όταν προτοήρθα στην Τουρκία με εξέπληξε.

Επανέρχομαι ξανά Νίκο για να περιπλέξω ακόμα λίγο τα πράγματα, μίλησα με κάποιους φίλους τούρκους και μου είπαν ότι η/το fasıl δεν είναι μουσική. Απ΄ ότι μου είπαν μου το χαρακτήρισαν σαν ένα μουσικό γεγονός, το οποίο γίνεται από μία ορχήστρα συγκεκριμένη, και μέσα στην οποία μπορούν να παίξουν συγκεκριμένα είδη μουσικής, συνήθως σανάτ.
Οι Τούρκοι συνήθως πηγαίνουν σε ένα μέρος οπου έχει fasıl, δεν παίζουν fasıl. Είναι μία ορχηστρα, συνήθως με αρκετά/πολλά όργανα (αλλά όχι με ένα ή δυο όπως η turku) και εκεί θα παίξουν στην αρχή κομμάτια ρυθμικά. Aπο ένα ένα σημείο και μετά όλος ο κόσμος θα αρχίσει να τραγουδά κουνόντας το δεξί χέρι στους ήχους της μελωδίας.
Εκανα και λίγο έρευνα στην wikipedia και εκεί το fasıl θεωρείται σουίτα της τουρκικης κλασσικής μουσικής. Τελευταία πληροφορία με κάθε επιφύλαξη λογω wiki…

Ε, ναι, το φασίλ είναι ένα είδος τακτοποίησης κομματιών μουσικής σε ένα πρόγραμμα με τραγούδια (σεμάγια, σαρκιά), πεσρέφια (οργανικά ρυθμικά), και άλλα, χωρίζεται σε χανέδες (οίκοι) όπου μεταξύ χανέδων παίζονται ταξίμια (taxim = διαχωρισμός) και παρουσιάζεται ως πρόγραμμα στους μεϋχανέδες, χριστιανικές ταβέρνες όπου προσφέρεται και κρασί (το κλειδί, το ατού σε σύγκριση με τα τούρκικα κέντρα). Αλλά έχουμε αρχίσει να γινόμαστε κουραστικοί για τους υπόλοιπους, εγώ σταματάω εδώ.

Ανοιξτε ενα καινουριο τοπικ και να συζητησουμε εκει αυτο το θεμα.ειναι πολυ ενδιαφερον για εμας που ασχολουμαστε αλλα ισως βαρετο για τους αλλους.Και ας μην ξεχναμε οτι ειναι το θεμα του Νικολα εδω,οποτε,μεταφερετε την αναλυση σας σε ενα καινουριο θεμα με τον αναλογο τιτλο.

Να συμφωνήσω και εγώ μαζί σας παιδιά, έχετε δίκιο. Νίκο ευχαριστώ για τις πληροφορίες.

Δίκιο έχει ο Σπύρος, μεταφερόμαστε εδώ. Αναμείνατε λιγάκι…

Να καταθεσω κι εγω μια αποψη σε αυτο το θεμα.
Ο κοινωνικος ρατσισμος απεναντι στους Μικρασιατες ,αποκαλωντας τους Τουρκους απο τους εγχωριους Ελληναρες της Κεντρικης Ελλαδος,τους αναγκασε μεχρι και τις καταληξεις των ονοματων τους να αλλαξουν…ετσι λοιπον,το ουτι παιζοταν μονο στις σμυρνεικες-Μικρασιατικες συνοικιες αλλα και σε Βορειο Ελλαδιτικο επιπεδο.Ξερω πολλους παλιους μουσικους αλλα και μεταναστες που ντρεποντουσαν να μιλανε Τουρκικα στο δρομο γιατι οι Ελληναρες τους επαιρναν με τις πετρες…
Τωρα ως προς την μουσικη πραγματικοτητα,ενω σε αυτες τις περιοχες καθε μικρο παιδι που ασχολουνταν με την μουσικη ή ενα μουσικο οργανο ειχε τα ακουσματα στα αυτια του…το γεγονος βεβαια οτι καθε παιδι εκει της οικογεννειας επαιζε ενα μουσικο οργανο ηταν δεδομενο…
Οταν λοιπον στην Ελλαδα οι Ελληναρες ξεπουλαγαν τα παντα και δυτικοποιουνταν,στην αλλη οχθη οι ανθρωποι απλα προσπαθουσαν να ξαναζησουν στοιχεια της μουσικης τους παιδειας…να ξαναζησουν αναμνησεις…
Ειναι τραγικο να ακουω την γιαγια μου για παραδειγμα να μιλαει για την οικογενεια της και ενω εκεινη μεγαλωσε στην Σαμο,να μιλαει Τουρκικα,και βλεποντας το ουτι το 1999 ενω ολοι το ελεγαν οτι αλλο μπορειτε να φανταστειτε εκεινη το ειπε ουντ[ud],και ενω εγω μαθαινα τα Σμυρνεϊκα στα Ελληνικα εκεινη να μου τα λεει στα Τουρκικα…
Μπορει να φαινομαι Γραφικος,αλλα ειναι χαρακτηριστικο των Ελληνων να μην δεχονται με αγαπη οτι τους εχει χαριστει,αλλα να το διεκδικουν με λυσσα οταν συνειδητοποιουν οτι μπορει να εχει αξια ή και πως υπαρχει χρημα πισω απο αυτο που λεγεται πολιτισμος…
Τοσα χρονια οι Τουρκοι τα ειχανε σαν δικο τους Ρεπερτοριο κλασσικης Τουρκικης Μουσικης,ενω ειναι κλασσικη Οθωμανικη μουσικη.Που ηταν ολοι αυτοι οι μαγκες που και καλα εψαχναν να βαλουν τις βασεις τις Παραδοσιακης και καθαρα Ελληνικης Μουσικης?Ποια οργανα χαρακτηριστικαν ως παραδοσιακα Ελληνικα?Που ηταν η Θεση του Καρρα και του Ιδρυματος του?Που ηταν ο κληρος?γιατι ας μην Ξεχναμε οτι ο Πετρος ο Πελοπονησιος ειχε γραψει και διαφορους Υμνους ,γιατι τα Σεμαϊα του δεν προφυλαχθηκαν?
ΓΙΑΤΙ ΞΕΠΟΥΛΗΘΗΚΑΜΕ.Γι’αυτο.Γιατι το μπουζουκακι που ηρθε απο την απεναντι οχθη ειχε μπερντεδες…και επαιζε σωστα τους δρομους.Ποιο Ουσακ μπουζουκιστικο λεμε ρε παιδια?αφου δεν ειναι ουσακ στο μπουζουκι…δεν γινεται.και ολα αυτα τα διαιονιζουμε…
Απλα ας αποφασισουμε καποτε τι θελουμε και τι μπορουμε και τι μας ανηκει και τι μας αξιζει…αν δεν υπηρχε ο Γιωργος Μπατζανος ο οποιος ηταν τσιγγανικης καταγωγης,αλλα ελληνικης,σημερα δεν θα ασχολιοταν ΚΑΝΕΝΑΣ με το ουτι…[Προσωπικη Αποψη].
Στην Ελλαδα ειναι δυσκολο ολα αυτα τα ‘‘Δεξια’’ Χερια Δασκαλων να συννενοηθουν μεταξυ τους,και σκοπος τους δεν ειναι η γνωση και η μεταλαμπαδευση της,αλλα η προσωπικη προβολη,και το χρημα να πλουτισουνε και να ειναι τα δικαωματα δικα τους,να εχουν δικαιωματα στα χρυσαφια και την κληρονομια των προγονων μας…
Ισως ειναι λιγο το υφος μου σκληρο,και με μπολικη χολη,αλλα βαρεθηκα τα τελευταια χρονια να κοροϊδευουν τον κοσμο σχετικα με τα παραδοσιακα οργανα και τις Ελληνικες μουσικες.
Και κατι ακομα!Αν καποιος δεν γουσταρει να μαθει Βυζαντινη μουσικη,και δεν γουσταρει να μαθει αλλο οργανο,δεν καταλαβα ποιοι ειναι αυτοι οι μαγκες που θα του στερησουν το δικαιωμα να αποκτησει ενα διπλωμα σπουδων πανω στην Τεχνογνωσια του Οργανου.Μονο στο Ελληνισταν γινονται αυτα.Σε ολα τα αλλα κρατη που διδασκονται αυτα τα οργανα και βγαινουν ΤΕΡΑΣΤΙΟΙ ΜΟΥΣΙΚΑ καλλιτεχνες και δασκαλοι υστερουν επειδη δεν ξερουν Βυζαντινη Μουσικη?
Μονο εδω γινονται αυτα,με τους Μεγαλοκαθηγηταδες και τα μεγαλοτσιρακια τους.
Ολοι οι Παλιοι που επαιζαν οτι εμεις προσπαθουμε να καταλαβουμε ηταν ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΟΙ…ετσι απλα για να συνειδητοποιησουν μερικοι οτι η ζωη δεν σουπερ Μαρκετ.
Και κατι τελευταιο.Να καταλαβουν οι μεγαλοδασκαλοι οτι 50 ευρω και 60 και 70 το 45λεπτο ειναι παρα πολλα λεφτα…να πανε μια βολτα να δουλεψουνε στο εργοστασιο και αν δουνε τι παει να πει δουλευω 8ωρο για 23,30 ευρω,και συνηθως οι φτχωχοι προσπαθουν και να κανουν κανα μαθημα,οι γονεις των οποιων ειναι απλοι ανθρωποι και απλα στερουνται για το παθος των παιδιων τους.Απο την αλλη ομως και οι Ελληναρες καλα να παθουμε γιατι αν δεν τα σκασουμε ακριβα δεν το εκτιμαμε.
Αυτα ειχα να πω.Ο δασκαλος να αμοιβεται,για να μπορει να συνεχιζει να δειχνει,και ο μαθητης να σεβεται και να αγαπα αυτο που ο δασκαλος του προσφερει με αγαπη και σεβασμο.Την εμπειρια του και την γνωση που πηρε και εξελιξε απο τον Δασκαλο του.
Να ειστε καλα και συγγνωμη για τα πολλα λογια,που ελπιζω να μην ηταν φτωχεια.-

Όχι Σπύρο, τα πολλά λόγια δεν είναι φτώχεια, αλλά από πού να αρχίσω και που να τελειώσω… Έβαλες σε εκατό αράδες τόσα θέματα όσα θα είχαμε βγάλει ένα ολόκληρο βράδυ κρασοκατάνυξης σε ένα τραπέζι, και κάτι τέτοιο πρέπει να γίνει σε πρώτη ευκαιρία.

Εγώ, ένα μόνο θέμα θα πιάσω γιατί το ξέρω καλύτερα, έχοντας καθήσει στα θρανία του Καρά για αρκετά χρονάκια. Η θέση του Καρά είναι κρυστάλλινη: υπάρχει Ελληνική μουσική, με κλάδο εκκλησιαστικής και κλάδο λαϊκής, υπάρχει και μουσική Τουρκική, Αραβική, Περσική και πολλές άλλες, συγγενικές. Κάθε μία έχει τις ιδιαιτερότητές της αλλά όλες είναι διάλεκτοι μιας κοινής γλώσσας, που όλοι οι μετέχοντες σε αυτήν την καταλαβαίνουν και τη χειρίζονται.

Ο άνθρωπος έγραψε και θεωρητικό έργο, δύο τόμους με κοντά 700 σελίδες συνολικά, μεγάλο αριθμό βοηθημάτων και συλλογών για εκκλησιαστική και λαϊκή μουσική και πολλά έργα του περιμένουν ακόμα τη χρηματοδότηση για να εκδοθούν. Η «θέση του» λοιπόν, και εκείνη του «Συλλόγου προς διάδοσιν της Ελληνικής μουσικής» είναι προσβάσιμη στον καθένα.

Και κάτι ακόμα, φαινομενικά άσχετο, για όσους χρησιμοποιούν τη λέξη Ελληνιστάν (ή Ελλαδιστάν, η κατάληξη φυσικά φορτίζει αρνητικά τη λέξη): πηγαίνετε να μείνετε ένα χρονικό διάστημα στις χώρες που με τη θέλησή τους διατηρούν στο όνομά τους αυτή την κατάληξη, μέχρι να καταλάβετε λιγάκι τον τρόπο με τον οποίο ζή η πλειοψηφία των ανθρώπων εκεί. Πηγαίνετε στη συνέχεια και σε κάποιες Ευρωπαϊκές ή Βορειοαμερικανικές χώρες και μετά, επιλέξτε που θα ζήσετε το υπόλοιπο της ζωής σας. Αν επιλέξετε να ζήσετε στην Ελλάδα, παρακαλώ μη φορτίζετε αρνητικά το όνομά της. Κακό στον εαυτό σας θα κάνετε.*

*φυσικά Σπύρο δεν είχα μόνο εσένα υπόψη μου, είναι πολύ συχνό το φαινόμενο και αισθάνομαι την ανάγκη να προστατέψω τον εαυτό μου, που επέλεξα να ζώ εδώ…

Φιλε Νικο.
οτι λεω παντοτε προσπαθω να το τεκμηριωνω…εχω ζησει τα 13 τελευταια χρονια σε περισσοτερες απο 5 χωρες,σε Ευρωπη,και Αμερικη…
Με θλιβει το γεγονος οτι ειμαι μακρια απο την πατριδα μου κατ’επιλογη μου,αλλα αυτο ειναι προσωπικο θεμα και δεν ειναι εκει το νοημα…οσο για τα περι κρυσταλλινης παρουσιας εγω θα μου επιτρεψεις να διατηρω τις επιφυλαξεις μου,αλλα και παλι αυτο ειναι προσωπικο θεμα.Θελω ομως να σου κανω την εξης ερωτηση:Συμφωνεις οτι μετα τον θανατο του Εμφανιστηκαν παρα πολλοι ως δεξια χερια?και ποσοι ηταν τελικα?η Θεα Καλη ηταν ο Καρρας?
θελω να πω οτι στην Ελλαδα ειναι λιγο ομιχλωδη τα πραγματα σε αυτες τις περιπτωσεις.Σαφως και εχει κανει εργο…αλλα που ειναι το ευλογημενο,και ποσο δυνατο ειναι να εχει κανεις ευκολη προσβαση σε αυτο?
Αυτα,και η προθεση μου δεν ειναι να προσβαλλω,απλα αγανακτιση ειναι και πονος γιατι τελικα η περιουσια μας ειναι αυτο:η πολιτιστικη μας κληρονομια.

Υ.Γ.με μεγαλη χαρα για την Κρασοκατανυξη,και υποσχομαι να φερω ενα καλο κρασακι κι εγω απο τα Μεσογεια

Αν θέλετε,ακούστε αυτό,όσοι δεν το έχετε ήδη…!

Kudsi Erguner & Athens Byzantine Choir & Istanbul Muezzins This is the bootleg of the concert named “Ilahi - Nagme”. Liturgic Byzantine Music in Istanbul “Psalms, Kyries, Marienhyms and Kratemata” *Choir “Muezzins of Istanbul” *Ensemble Kudsi Erguner *Byzantine Choir Athen Director: Lycourgos Angelopoulos St. Irene Church, Istanbul, 13.5.2004 (on Ambrose’s kind request)

http://rapidshare.com/files/103538547/KE-BYZNT-BTLG-04.rar

Καταπληκτικό! Μπράβο Senor, δεν το είχα ακούσει.

Διόνυσε, να ο συνδυασμός που έλεγες, Τη Υπερμάχω και νάι! Και ας έρχεται αργότερα, αφού τον ύμνο προτίμησαν να τον αφήσουν χωρίς οργανική σύμπραξη.

Πολύ καλή δουλειά, που χρειάστηκε και αρκετή τόλμη και από τις δύο πλευρές, δεν είναι εύκολο να ξεπεραστούν εθνοθρησκευτικά στερεότυπα αιώνων αν μη χιλιετιών… Αποδεικνύεται όμως ότι, αν τα δεί κανείς ως Τέχνη δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.

Το κλείσιμο, με σόλο νάι, πραγματικά συγκλονιστικό!