Προσπαθώ να κάνω το πρώτο μου Μανέ αλλά δεν ξέρω τους δρόμους Π.Χ ΟΥΣΑΚ ΧΙΤΖΑΣΚΙΑΡ ΚΛΠ
μπορεί κάποιος να ακούσει και να καταλάβει τι δρόμο Μανέ έκανα?
Μανές (Σαν Αποθάνω και θαφτώ στο Χώμα) (youtube.com)
Ώωωωωχ Αμάν Σαν αποθάνω
Να χέρε θαφτώ στο Χώμα
μην με κλαίτε γιατί
θα σας αγαπώ ακόμα
Αγαπητέ καλημέρα,
Κατ’ αρχάς, προσπάθησε το στιχούργημα που φτιάχνεις να έχει το κατάλληλο για (α)μανέ, στιχουργικό μέτρο. Δηλαδή, -αφαιρώντας τα επιφωνήματα- να βγαίνει δίστιχο δεκαπεντασύλλαβο ιαμβικό. Έτσι όπως το ακούω και το βλέπω γραμμένο δεν βγαίνει αυτό. Π.χ. το παρόν θα μπορούσε να ήταν για παράδειγμα
Σαν αποθάνω και θαφτώ δυο μέτρα μες στο χώμα
να μη με κλαίτε μα εγώ σας αγαπώ ακόμα
(παράδειγμα επαναλαμβάνω)
Από δρόμους δεν ξέρω να σε βοηθήσω, ούτε και είμαι έμπειρος. Δεν μπορώ να πω αν αναπτύσσεται πλήρως μουσικά, απλά, μου ερχεται στον νου κάτι σε πειραιώτικο. Αλλά μπορεί να είμαι τελείως λάθος. Δοκιμάζω και γω τις γνώσεις που έχω αποκτήσει εδω μέσα.
Καλή συνέχεια.
να σε καλά σε ευχαριστώ πολύ όπως είπα είναι ο πρώτος αμανές που έκανα. Θα προσπαθήσω να φτιάξω τους στίχους να είναι έμορφο
Φίλε άλλαξα τους Στίχους πως σου φένεται αυτό?
Κουράστικα πια να ζώ
να ζω για να υποφέρω
μα τίποτε απ’τον κόσμο δεν ζητώ
μόνο τον θάνατον γυρεύω
Όχι. Απέχεις πάρα πολύ. Το ηχογράφημα δεν είναι σε κανέναν δρόμο, και οι στίχοι σε κανένα μέτρο, ούτε οι πρώτοι ούτε οι δεύτεροι.
Κοίτα, θέλει υπομονή. Με τον αμανέ δεν καταπιάνονται οι αρχάριοι. Δεν καταπιάνονται ούτε καν όλοι οι μεταπτυχιακοί. Είναι μια επιστήμη από μόνος του, που πριν ξεκινήσεις να τη μαθαίνεις πρέπει να έχεις εμπεδώσει πολλά άλλα προηγουμένως.
Σκέψου μόνο ότι, εκτός από 2-3 εξαιρέσεις, κανείς από τους μεγάλους αμανετζήδες των 78 στροφών, μέσα σε εκατοντάδες ηχογραφήσεις, δεν ανέλαβε ΚΑΙ να συνοδέψει τον εαυτό του με όργανο. (Βασικά νομίζω μόνο ο Μάρκος και ο Μπάτης το τόλμησαν, που δεν ήταν μεγάλοι αμανετζήδες και που μάλλον από άγνοια κινδύνου το έκαναν.)
Άσ’ το προς το παρόν και προγραμμάτισε τον δεύτερο αμανέ σε καμιά εφταετία έως δεκαετία από τώρα.
Έχει άπειρα συναρπαστικά πράγματα να μάθεις και να κάνεις μέχρι τότε.
Από την άλλη, αν η ανάγκη δε βρίσκεται στον αμανέ, αλλά στην προσπάθεια να εκφραστείς με στιχάκια, συνέχισε! Μόνο που μπορεί και να σου πάρει πράγματι λίγα χρόνια προσπάθειας (και μελέτης) ώσπου να δεις τα στιχάκια σου να αποκτούν μια μορφή που να ταιριάζει στο είδος που σε ενδιαφέρει.
Όπως σου είπε κι ο Κουτρούφης πρέπει να μάθεις τι είναι ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος, κι αυτό μπορείς να το κάνεις και “ξεσηκώνοντας” το μέτρο από άλλους αμανέδες. Αν απαγγείλεις μερικά (πολλά) τέτοια δίστιχα στο τέλος θα το αφομοιώσεις.
Κατά τα άλλα σαν ακροατή ή αναγνώστη θα με ενδιέφερε κι ένα νόημα που ξεπερνά το κλασικό μοτίβο, χωρίς και να το προδίνει.
Ίσως αυτό είναι πιο δύσκολο κι από τον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο.
Σας ευχαριστώ πολύ για όλη την βοήθειά σας και μακάρι στο μέλλον να καταφέρω να κατασκευάζω όμορφες μελοδίες. Αλλά και να μην καταφέρω δεν πειράζει αφού και τώρα που δεν παίζω καλά μου αρέσει η προσπάθεια που κάνω να καταφέρω να κάνω μελόδια και το γουστάρω!.
Ακριβώς έτσι: μην ψαρώνεις με την εντυπωσιακή ονομασία «ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος». Κορυφαίοι στιχουργοί του ρεμπέτικου δεν τον είχαν ακουστά και δεν τους έλειπε καθόλου. Είχαν όμως την εμπειρία: πριν τον πρώτο δικό τους στίχο, είχαν ακούσει και τραγουδήσει πολλούς, σε διάφορες μελωδίες, και σιγά σιγά μπήκε μέσα τους.
Για να το αφομοιώσεις καλύτερα, δεν έχεις παρά να τραγουδήσεις εκατό φορές:
Ταράμ ταρατατάραραμ, ταράμ ταρατατάραμ.
Δε θα ήταν καλύτερα να διαβάσει κανένα αφηγηματικό δημοτικό τραγούδι, π.χ. Η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ’αγγόνια
άμα τον διαβάσεις αυτόν το στίχο (και δεκάδες χιλιάδες ακόμα σχετικούς παρόμοιους) ο ρυθμός της αφήγησης θα σου εντυπωθεί ως Ταράμ ταρατατάραραμ, ταράμ ταρατατάραμ. Για το ρυθμό μιλάμε, όχι για το νόημα του συγκεκριμένου (δεκαπεντασύλλαβου) στίχου.
Νίκο, σου θυμίζω ότι αυτή τη στιγμή δε μιλάς. Γράφεις. Το να διαβάσει κάποιος ότι του έγραψες να μάθει «Ταράμ ταρατατάραραμ, ταράμ ταρατατάραμ» δεν πρόκειται να τον βοηθήσει.
(Και στην τελική, γιατί χωρίζεις τις λέξεις έτσι κι όχι αλλιώς; Χίλιοι τρόποι υπάρχουν…)
Άλλωστε, και προφορικά να το έλεγες, πάλι δε θα σήμαινε τίποτε σε όποιον δεν το έχει ήδη κατακτήσει μέσω συγκεκριμένων στίχων. Εσύ τι έμαθες πρώτα, στίχους ή ταρατατάραμ;
Εγώ ναι, δεν μιλάω, γράφω. Ο άλλος, διαβάζει και αν ξέρει να διαβάζει (έ, και αν έχει και νιονιό) θα καταλάβει τί λέω. Επειδή έχω ακούσει χιλιάδες δεκαπεντασύλλαβους στίχους, σκέφτηκα αυτό το πολύ απλό, σαν μηχανικός που είμαι. Και από τους ίσως χίλιους τρόπους, έπρεπε να επιλέξω έναν.
(τους στίχους έμαθα πρώτα, βέβαια, το ταραταράμ κλπ ήρθε πολλές δεκαετίες αργότερα,. αλλά εδώ θέλουμε ο άλλος να καταλάβει σήμερα, αν γίνεται, όχι μετά από δεκαετίες)
Δεν υπάρχει περίπτωση. Αν έπεφτα για πρωτη φορά στη ζωή μου σε τέτοια συζήτηση και σ’ αυτό τον προβληματισμό, και μόνο η προσπάθεια να διαβάσω το τατραταραταράμ θα ήταν τόση ώστε μέχρι να το τελειώσω θα είχα ξεχάσει την αρχή, οπότε ο ρυθμός δε θα έφτανε στα νοερά μου αφτιά.
(Έχεις σκαφτεί ποτέ Νικό τι θα μπορούσε να σημαίνει ο ορισμός του κύκλου στη γεωμετρία για κάποιον που δεν ξέρει ούτε την έννοια του κύκλου ως καθημερινής λέξης, ούτε τα βασικά της γεωμετρίας;)
Για το λόγο αυτό γίνονται μαθήματα γεωμετρίας στο σχολείο, ξεκινώντας απ’ το δημοτικό. Πραγματικά, όταν έπαιρνα τα πρώτα μαθήματα, ούτε τα βασικά της γεωμετρίας ήξερα, ούτε την έννοια του κύκλου ως καθημερινής λέξης. Αλλά όσοι πήγαν σε δημοτικό έστω σχολείο και είχαν καλό δάσκαλο, ξέρουν σήμερα. Κι εγώ ξέρω.
Στα λόγια μου έρχεσαι! Όσοι δεν έχουν μαθητεύσει (εγώ θα βάλω και τους αυτοδίδακτους μέσα), δεν είναι δυνατόν να πηδήσουν κατευθείαν στο συμπυκνωμένο απόσταγμα της εμπειρίας ενός που το έχει πάει βήμα-βήμα!
Λοιπόν, @ΤαξιαρχηςΡαφαήλ , η γνώμη μου είναι:
Αφού παλεύεις να βγάλεις μανέ, υποθέτω ότι σ’ αρέσει και να ακούς μανέδες. Το να βγάλεις μανέ ξέχνα το (το ξανάπα και ισχύει), αλλά για ν’ αρχίσεις σιγά σιγά να κατακτάς τα προαπαιτούμενα, προσπάθησε σε κάθε μανέ που έχεις ακούσει και σου αρέσει να πεις μιλητά τα λόγια, και να τ’ ακούσεις από τον εαυτό σου. Σκέτα. Αφαιρούμε όλα τα αχ, αμάν κλπ., καθώς και όλες τις επαναλήψεις.
Σ’ αυτό που θα σου μείνει υπάρχει ένας ρυθμός. Αν δεν τον ακούσεις με την πρώτη, θα τον ακούσεις με τη δεύτερη, με την τρίτη ή με τη δέκατη. Είναι πάντα ο ίδιος από μανέ σε μανέ, και επίσης ο ίδιος και σε πάρα πολλά τραγούδια.
Άλλωστε και στα τραγούδια είναι χρήσιμο να κάνεις το ίδιο. Κάθε τραγούδι που σου αρέσει, μάθε να το λες απαγγελτά (σαν ποίημα), αφού αφαιρέσεις, και πάλι, τα αμάν-αμάν κλπ. και τις επαναλήψεις. Αν υπάρχει μια στερεότυπη λέξη που επαναλαμβάνεται κάθε φορά στο ίδιο σημείο, συνήθως αφαιρείται κι αυτή (π.χ. το «φιγουρατζή» στο ομώνυμο τραγούδι).
Θ’ αρχίσουν σιγά σιγά να σου κάθονται τα διάφορα μέτρα, οι ρυθμοί των στίχων (άσχετοι από τα μέτρα και τους ρυθμούς της μουσικής- δε συγχέουμε!). Θα παρατηρήσεις ότι στο Α τραγούδι το μέτρο είναι ίδιο με του Β, ενώ στο Γ είναι ίδιο με το Δ αλλά διαφορετικό από τα δύο πρώτα. Και στδιακά θα παρατηρήσεις ότι όλα κι όλα τα διαθέσιμα μέτρα δεν είναι πάνω από πεντέξι διαφορετικά (εφόσον παραμείνουμε στο προπολεμικό λαϊκό - μετά άλλαξαν τα πράγματα).
Μπορείς να κάνεις και το εξής παιχνίδι: δοκίμασε σε ποια τραγούδια ταιριάζει να πεις τους στίχους του ενός με τη μουσική του άλλου. Για παράδειγμα, τα λόγια οποιουδήποτε μανέ μπορούν να ταιριάξουν στη μελωδία της Συννεφιασμένης Κυριακής, μόλις βρεις το πώς.
Είσαι ωραίος και σε ευχαριστώ που ασχολήθηκες με το θέμα μου. Στο υπόσχομε θα προσπάθησω να τα καταφέρω!. θα δοκιμάσω αυτό με τους στίχους σε διαφορετική μελοδία πρώτα!.
θα δοκιμάσω έναν δικό μου τρόπο για να μάθω τους μανέδες. Πρώτα πρέπει να ακούσεις μανέδες για να παίξεις