Συνέχιση της συζήτησης από το "Ο Σακαφλιάς":
Πράγματι, βρήκα τις δύο οργανικές ηχογραφήσεις που αναφέρει ο Σταύρος:
«Το χανούμικο», Γιώργος Γκρέτσης: https://rebetiko.sealabs.net/display.php?d=0&recid=7139
«Χανούμικο - Ζεϊμπέκικο», ορχ. Αντ. Σακελλαρίου: https://rebetiko.sealabs.net/display.php?d=0&recid=14698
Και τα δύο είναι εντελώς αδιαμφισβήτητα η μελωδία του «Σαν πεθάνω τι θα πούνε», δηλαδή της «Ελληνικής απολαύσεως», όπως τιτλοφορείται στη γνωστή εκτέλεση του Κατσαρού. Παρόλο που και οι δύο εκτελέσεις είναι οργανικές, η μελωδία μοιάζει πολύ περισσότερο για σκοπός τραγουδιού, παρά για οργανικό που εκ των υστέρων του προσέθεσαν στίχους όπως έχει συμβεί λ.χ. με το Μυστήριο/Μανταλένα.
Ως προς τα στιχάκια τώρα του Κατσαρού:
Σίγουρα δε χωράει αμφιβολία ότι κι αυτά είναι παραδοσιακά, σκόρπια, από αυτά που πηγαίνουν από σκοπό σε σκοπό. Ιδιαίτερα βέβαια εκείνο με της τριανταφυλλιάς τα φύλλα, που είναι από τα πιο πολυτραγουδισμένα σε όλο γενικώς το ελληνικό παραδοσιακό ρεπερτόριο.
Κάτι πιο αξιοσημείωτο που θέλω να αναφέρω όμως αφορά το δίστιχο «σαν πεθάνω στο καράβι…»: Το έχω ακούσει να τραγουδιέται σε παραδοσιακό σκοπό των Ελλήνων της Αζοφικής, μιας μειονότητας όχι πολύ γνωστής μέχρι πρόσφατα (που ήρθε στην επικαιρότητα λόγω του πολέμου). Δεν μπορώ να καταγράψω από μνήμης πώς ακριβώς είναι τα στιχάκια, αλλά θυμάμαι σαφώς ότι είναι προσαρμοσμένα στην τοπική διάλεκτο, που συγγενεύει κάπως με την ποντιακή.
Τέτοια διάδοση, σε μακρινές και όχι συνεχόμενες περιοχές, θεωρείται γενικά τεκμήριο μεγάλης παλαιότητας. Το ίδιο φυσικά και η προσαρμογή στη διάλεκτο.
Η ηχογράφηση είναι στο σιντί που συνοδεύει αυτό το βιβλίο: