Ρεμπέτικο και σαξόφωνο

κάνω μια έρευνα για την αρχαιότερη εμφάνιση του σαξόφωνου σε ελληνική ορχήστρα και δισκογραφία. Έφτασα μέχρι Χιώτη και Ζαμπέτα αλλά όχι νωρίτερα. Υπάρχουν υπόνοιες φευγαλέας συμμετοχής και στο ρεμπέτικο (το ρεμπέτικο της Αμερικής???). Υπάρχει καμιά μαρτυρία?

Εάν η έρευνα αφορά το ρεμπέτικο αυτό καθεαυτό θα είναι λίγο δύσκολο να βρεις κάτι.
Μάλλον θα πρέπει να δεις σε εστουδιαντίνες, στρατιωτικές μπάντες και ελαφρές ορχήστρες.

Ούτε εγώ γνωρίζω κάτι αλλά υποθέτω χρησιμοποιήθηκε το μεταλλικό κλαρίνο Σολ …τύπος οργάνου που δεν είναι πολύ μακρυά απο το σαξόφωνο.

Το ερώτημα μου φαίνεται σίγουρα δύσκολο (ούτε εγώ έχω υπόψη μου κάτι), αλλά όχι παράλογο:

Στην Αμερική εκτός από το «καθεαυτό ρεμπέτικο» και διάφορα άλλα καθαρά είδη παραδοσιακής μουσικής, υπήρχε από πολύ παλιά και ένα είδος έθνικ: από Χαρίλαο Πιπεράκη (κρητική λύρα) και Μάρκο Μέλκον (ούτι) μέχρι Γκαντίνη (κλαρίνο), διάφοροι μουσικοί έπαιξαν πολλά πέρα από το βασικό ρεπερτόριο του οργάνου τους, συμπεριλαμβανομένων και ρεμπέτικων. Τα καφέ αμάν, όπου συγκεντρώνονταν μουσικοί και κοινό ποικίλων εθνικών προελεύσεων, ήταν κατεξοχήν χώροι τέτοιων μουσικών συναντήσεων. Άλλωστε και τραγουδιστές, σαν την Παπαγκίκα και τον Κατσαρό (αλλά και στην Ελλάδα τον Παπασιδέρη), κάλυπταν ευρύ φάσμα ρεπερτορίου. Σήμερα για αρκετούς από αυτούς υπάρχει μια γενική τάση να τους θεωρούμε τραγουδιστές και μουσικούς του ρεμπέτικου, αλλά στην πραγματικότητα ήταν απλώς επαγγελματίες καλλιτέχνες που δοκίμαζαν ό,τι μπορεί να ήθελε το κοινό.

Θέλω να πω ότι τα όρια μεταξύ του “καθαυτό” ρεμπέτικου και του όχι ακριβώς “καθαυτό” χωράνε νερό.

Αν, Φιλότα, βρεις κάποιον ή κάποιους παλιούς Έλληνες σαξοφωνίστες και καταφέρεις να ακολουθήσεις τα δισκογραφικά τους ίχνη, δε θα με εξέπλησσε να ανακαλύψεις και ηχογραφήσεις τους με ρεμπέτικα, στην ίδια εποχή όπου συναντάμε πιανίστες και τσελίστες σε ρεμπέτικες ηχογραφήσεις, κλαριντζήδες και σαντουριέρηδες σε κρητικές κλπ…

Ορχήστρες του Μεσοπολέμου, ίσως!

Υπάρχει μια μαρτυρία που σχετίζεται εμμέσως, αλλά πολύ εμμέσως, με το σαξόφωνο πριν από την εποχή που λες:

Ο Στέφανος Βέζος, τραγουδιστής με μικρή παρουσία στη δισκογραφία, από το '36 και μετά φαίνεται να διατηρεί μουσικό σχήμα στη Θεσσαλονίκη, μαζί με τον Αγάπιο Χατζηνάσιο, παίζοντας σμυρνέικα (το σχήμα ήταν γνωστό ως Συγκρότημα Βέζου και Αγάπιου). Ο Αγάπιος, πατέρας του γνωστού μουσικοσυνθέτη Γιώργου Χατζηνάσιου, λέγεται πως ήταν ένας από τους κορυφαίους σαξοφωνίστες της εποχής του. Τώρα αν στο σχήμα αυτό έπαιζε σαξόφωνο, δεν το ξέρω. Κι ούτε μπορούμε να το υποθέσουμε απλά και μόνο επειδή ο ένας εκ των δύο ιδρυτών του σχήματος γνώριζε σαξόφωνο. Θα άξιζε να διερευνηθεί αλλά είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν στοιχεία. Η ζωή του Βέζου είναι μυστήριο, γνωρίζουμε ελάχιστα. Βέβαια, με λίγο θάρρος θα μπορούσες να απευθυνθείς στον Γιώργο Χατζηνάσιο. Πού ξέρεις, μπορεί να σου έλεγε κάτι σχετικό με το συγκρότημα του πατέρα του. Τι όργανα είχαν, αν πειραματίστηκε με σαξόφωνο στα σμυρνέικα, κ.λπ. Θεωρώ εξαιρετικά απίθανο να έβαλαν σαξόφωνο αλλά τι έχεις να χάσεις αν ρωτήσεις; Αν το κάνεις πάντως, ρώτα και για τον Βέζο καμιά πληροφορία… να μάθουμε κι εμείς άμα είναι.

σας ευχαριστώ πολύ όλους όσους φωτίζετε με τις πληροφορίες και τις προτάσεις σας την έρευνά μου. Ό,τι διασταυρώσω με πηγές και μαρτυρίες θα το μοιραστώ μαζί σας. Και πάλι θερμά ευχαριστώ!

Είμαι οπαδός του Ρεμπέτικου και μουσικός και παίζω κλαρινέτο και σαξόφωνο εδώ και πολύ καιρό, τζαζ, μπλουζ, νέο κύμα … .
Σε μια συναυλία Ρεμπέτικου αυτοσχεδίασα σε κάποιο Ρεμπέτικο, δεν θυμάμαι ποιο.
Θα παίξω επίσης ένα κομμάτι Ρεμπέτικο σε στυλ τζαζ για πλάκα, είναι όλα διασκέδαση για μένα, όπως ακριβώς έπαιξα Ρεμπέτικο σε πανκ στυλ, στον μπαγλαμά.

Simon Steiner Baglamas, Klarinette, Saxophon, Tzouras
Klaus Pfeiffer self build Gitarrentzouras

DUO LEFTA from Stuttgart

1 «Μου αρέσει»

@Simon_Steiner θα είχε ενδιαφέρον να ακούσουμε (ή και να δούμε) αυτό που εμφανίζει η εικόνα. Δηλαδή τη συνύπαρξη του σαξόφωνου με έναν τζουρά με σκάφος κιθάρας. Σίγουρα είναι πειραματικό αλλά ίσως το αποτέλεσμα μας επιφυλάσσει κάποια έκπληξη. :wink:

2 «Μου αρέσει»

είναι πολύ δύσκολο να κρατήσουμε την ισορροπία ανάμεσα στο πειραματικό και το παραδοσιακό, αλλά σίγουρα θέλουμε να παίζουμε ρεμπέτικο με έναν πρωτοποριακό ή προοδευτικό τρόπο. Δεν υπάρχουν ηχογραφήσεις mp3 με σαξόφωνο και αυτό το Tzoura…