Τα επαγγελματικά workstations ή/και synthesizers έχουν γενικά αυτή τη δυνατότητα, να αλλάξεις “μόνιμα” το pitch της κάθε νότας για X,Υ “μόρια” πάνω ή κάτω.
Για ελληνική μουσική δε νομίζω πως χρειάζεται ιδιαίτερα αυτή η λειτουργία πάντως, το προσωρινό pitch shift με τη “ροδέλα” είναι αρκετό.
Παρεπιπτόντως, η ονομασία “αρμόνιο” πρέπει να είναι ελληνική εφεύρεση.
Η λέξη μπορεί να υπάρχει, αλλά δεν έχω ακούσει ποτέ να τη χρησιμοποιεί ξένος για να αναφερθεί στο συγκεκριμένο μουσικό όργανο που στην Ελλάδα ονομάζουμε “αρμόνιο”.
Δηλαδή σε κάτι τέτοιο.
Για harmonium το google μου δείχνει αυτό ή αυτό. Συγγενικό φαίνεται, από εκεί θα το τσιμπήσαμε μάλλον το όνομα
Που κι αυτό είναι πολλές φορές λάθος, αφού ο Έλληνας όταν λέει “αρμόνιο” δεν εννοεί συνήθως το synthesizer αλλά αυτό που οι αγγλόφωνοι λένε “Keyboard Workstation”.
Δεν το έχω ξανακούσει, όθεν υποθέτω ότι μπορεί να είναι ο «κανονικός» όρος αλλά όχι αυτός που λέγεται στην πιάτσα.
Πράγμα που με κάνει να συνειδητοποιήσω ξαφνικά, με κάποια έκπληξη, ότι δεν ξέρω το εξής: σε τρέχοντα αγγλικά, το αρμόνιο (το ηλεκτριονικό όργανο με πλήκτρα που ΔΕΝ είναι συνθεσάιζερ) πώς λέγεται; Συνήθως σκέτο keyboard ακούω, αλλά αυτό δε δείχνει τη διάκριση αρμονίου-συνθεσάιζερ.
(Πάντως λογικά στα ελληνικά θα έλεγαν αρμόνιο κάποιο προδρομικό όργανο, πιθανώς τύπου μίνι εκκλησιαστικού οργάνου, και η ονομασία θα έμεινε και για το ηλεκτρονικό.)
Δε θέλω να σας “κάψω το μυαλό” αλλά όποιος έχει λίγο όρεξη ας διαβάσει αυτό το thread που γράφτηκε στο noiz πριν κάποια χρόνια. Λέει αρκετά πράγματα αναλυτικά (με λίγο γραφικό τρόπο) αλλά τα βάζει σε μια τάξη:
Εκτός από τις ροδέλες για pitch bent, και modulation, σχεδόν σε ολα τα μοντέρνα αρμόνια μπορείς να ρυθμίσεις το τονικό ύψος κάθε πλήκτρου (σε εκατοστά του ημιτονιου).
Φτιάχνεις λοιπόν την κλίμακα σου όπως τη θες. Κάποιες φορές θυσιάζοντας πλήκτρα που δεν θα χρησιμοποιουσες για τις έχτρα νότες που θες για το κάθε μακάμι.
Υπάρχει μια θεωρητική κουβέντα για το πόσα ακριβώς εκατοστά του ημιτονίου ειναι το καθε τούρκικο κομμα (1/9 του τόνου) ή το καθε βυζαντινό μόριο (1/12 του τόνου), αλλά το θεωρώ υπερβολή. Και προσεγγιστικά να το πας δεν υπάρχει περίπτωση να καταλάβει κανείς διαφορές.
Το -50 ειναι το πιο συνηθισμένο (γι αυτό η προεπιλογή) λόγω των αραβικών κλιμάκων που έχουν μόνο quarter-tones (τεταρτι-τόνια???) και όχι μικρότερα μόρια.
Φαίνεται πολύ δουλειά αλλά με τις δυνατότητες να σώζεις πολλές διαφορετικές κλίμακες η εναλλαγή μεταξύ τους και το τρασπορτο ειναι πολύ εύκολα ακόμα και εν ώρα performance.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν 3 διαφορετικές κατηγορίες τις οποίες ο πολύς κόσμος μπερδεύει μεταξύ τους και γενικά όλα τα αναφέρουμε ως αρμόνια στην Ελλάδα κυρίως. Ο λόγος πιστεύω είναι απλός. Εμφανισιακά μοιάζουν, και τα προχωρημένα μοντέλα έχουν και δυνατότητες synthesizing πλέον.
Υπάρχουν τα synthesizer που έχουν τη δυνατότητα να συνθέτουν ήχους από γεννήτριες συχνοτήτων και να τους συνδυάζουν με απλούς ρυθμούς. Κυρίως χρησιμοποιουνται στην ηλεκτρονική μουσική e.g (Sequential Prophet 6 – Thomann UK)
Υπάρχουν τα Keyboard Arrangers στα οποία μπορείς να φορτώσεις ήχους από δειγματοληψία πραγματικών οργάνων και ρυθμούς φτιαγμένους με αυτά τα όργανα. Μπορείς να ρυθμίσεις κάποιες παραμέτρους αλλά οι δυνατότητες επεξεργασίας των ήχων και των ρυθμών είναι περιορισμένες. e.g. (Korg PA-1000 – Thomann UK)
H πλειοψηφία των αρμονιστών στην Ελλάδα (κυρίως σε λαϊκά προγράμματα) χρησιμοποιουν στην δουλειά κάποιο Arranger με ήχους και ρυθμούς που αγοράζουν από άλλους (υπάρχει σχετική “βιομηχανία” δημιουργίας πακέτων λαϊκών ήχων και ρυθμών). Γιατί σε synth δε μπορούν να φορτώσουν sampled παραδοσιακά όργανα, και γιατί τα workstations είναι πολύ ακριβά και οι πιο πολλοί δεν έχουν τις τεχνικές γνώσεις να εκμεταλευτουνε τις έξτρα δυνατότητες.