Περι καζαντζιδη

[pepe]

Μα ακριβώς το ίδιο δεν είναι; Παρηγοράς τον παρατημένο σου εαυτό κανακεύοντάς τον ότι είναι τόσο σπουδαίος που η άλλη θα περάσει μια ζωή σημαδεμένη από δαύτον.

Εντωμεταξύ, στην ταινία έμαθα ότι το τραγούδι ήταν το πρώτο του μετά από ένα διάστημα σιωπής. Σ’ αυτό το πλαίσιο, μπορεί βέβαια να βγει και το άλλο νόημα, με το κοινό (ως ένα σημείο βέβαια), αλλά ποιος θυμαται σήμερα αυτό το πλαίσιο; Και κυρίως, ποιος ταυτίζεται μ’ έναν τραγουδιστή που απευθύνεται στο κοινό του λέγοντάς του «υπάρχω»;

Η διασκευή του Πουλικάκου μ’ αρέσει μουσικά, αλλά ούτε αυτής το πλαίσιο ήξερα. Δεν έχω δει την ταινία, μόνο κλιπάκια, μεταξύ των οποίων αυτό με το τραγούδι. Είναι ολοφάνερο ότι δίνει άλλο, σαρκαστικό νόημα, όχι όμως ότι συγκεκριμένα είναι αυτό το νόημα.

Το «πραγματικό» νόημα κάθε τραγουδιού είναι ό,τι βγαίνει μόνο από το ίδιο το τραγούδι, χωρίς να χρειάζεται να ξέρεις ειδικές πληροφορίες του τύπου ότι όταν γράφτηκε συνέβη το Α ή το Β.

[sakkalis]

Μεγάλη κουβέντα που δημιουργεί και εντάσεις. Ζητάω συγνώμη προκαταβολικά για το μακροσκελές κείμενο (δεν το συνηθίζω).

Ο Καζαντζίδης ήταν συνομήλικος του πατέρα μου και καθώς και οι δυο από την Νέα Ιωνία παρουσιαστήκανε μαζί φαντάροι. Ο πατέρας μου μου διηγούνταν το τελευταίο βράδυ πριν παρουσιαστούν φαντάροι, τα παιδιά από την Νέα Ιωνία πήγανε σε ένα κέντρο που τραγουδούσε ο Καζαντζίδης και αφού τα ήπιανε μέχρι το χάραμα, στο τέλος ο Καζαντζίδης έσπασε την κιθάρα του και φύγανε όλοι μαζί κατευθείαν για τον σταθμό Πελλοπονήσου να παρουσιαστούν φαντάροι. Τον έβλεπα κάποιες φορές που ερχότανε σε έναν ξάδερφο του γείτονα απέναντι μας και τον έπαιρνε για ψάρεμα.

Κατά την άποψη μου πρέπει να ξεχωρίσουμε τις διαφορετικές διαστάσεις του Στ. Καζαντζίδη.

• Ο ερμηνευτής
• Ο σταρ/Το φαινόμενο
• Η προσωπική ζωή.

Ως ερμηνευτής είχε μία εξαιρετική φωνή όπως το παραδέχοντανε οι ίδιοι οι συνθέτες (Θεοδωράκης, Χατζιδάκης, Παπαϊωάνου, Τσιτσάνης, Ζαμπέτας, Δερβενιώτης, Χιώτης, Μητσάκης, Πάνου και άλλοι πολλοί) που είχανε συνεργαστεί μαζί του οπότε δεν νομίζω ότι μπαίνει θέμα αμφισβήτησης της φωνής του. Μετά οι προτιμήσεις είναι θέμα καθαρά προσωπικού γούστου. Εμένα μου αρέσει καλύτερα ο Παγιουμτζής σε λαϊκό στυλ, οι Νταλγκάς, Νούρος, Ρούκουνας στο μικρασιάτικο και άλλοι πολλοί αλλά αυτό δεν λέει κάτι. Η φωνή είναι ένα όργανο και ένα καλό όργανο βγάζει το καλύτερο αποτέλεσμα μόνο στα χέρια του κατάλληλου που το παίζει. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε για τον συνθέτη με άποψη και κύρος και όπου ο Καζαντζίδης ηχογράφησε έτσι τα αποτελέσματα ήταν εξαιρετικά. Ο Καζαντζίδης λογικά ήταν ο πρώτος σταρ του λαϊκού τραγουδιού που βγήκε πάνω από τους συνθέτες.Όταν ξεκίνησε στα μαγαζιά το πρώτο όνομα ήταν ο συνθέτης και ο Καζαντζίδης δεύτερο. Με τον καιρό πέρασε μπροστά αυτός, το ίδιο και στη δισκογραφία. Το φαινόμενο Καζαντζίδη ήταν σίγουρα ένα δημιούργημα και των δισκογραφικών που ευνοήθηκε από τις συνθήκες της εποχής. Ειδικά στη δισκογραφία, από κάποιο σημείο και μετά, διάλεγε αυτός τα τραγούδια και στην ουσία πέρναγε τραγούδια με τα δικαιώματα στο όνομα του διεκδικώντας μεγαλύτερο μερίδιο και καθώς δεν υπήρχε η παρουσία του συνθέτη πέρασε το ‘’κλαψιάρικο’’ στυλ που πολλοί από εμάς κατακρίνουμε αλλά το μεγάλο μέρος του κοινού το αγάπησε. Έχει πει μνημειώδη τραγούδια σε όλη την καριέρα του πολυαγαπημένα αλλά και άλλα που τα σβήνω από την μνήμη μου. Να αναφέρω ενδεικτικά από τα αγαπημένα μου:

Οι βαλίτσες -Παπαιωάννου

Το μεγάλο ψάρι – Παπαϊωάννου

Εχθές αργά το δειλινό - Παπαϊωάννου

Βαθιά στη θάλασσα – Ζαμπέτας

Άσπρο πουκάμισο φορώ -Τσιτσάνης

Ένας μάγκας στο Βοτανικό – (εποπτεία Στ. Χρυσίνη αν δεν κάνω λάθος)

Είναι όλα μαύρα - Μητσάκης

Απόψε φίλα με -Χιώτης

Καλύτερα μια μαχαιριά-Χιώτης

Και αν πούμε για μεταγενέστερα:

Άπονες εξουσίες -Θεοδωράκης

Σαββατόβραδο – Θεοδωράκης

Βράχο βράχο τον καημό μου -Θεοδωράκης

Η θάλασσα είναι βαθιά -Χατζιδάκης

Ο κυρ Αντώνης – Χατζιδάκης

Το μερτικό μου απ’την χαρά – Λοίζος

Η ζωή μου όλη -Πάνου

Το θολωμένο μου μυαλό -Πάνου

Με μια αναφορά στα παραπάνω τραγούδια μου είναι ξεκάθαρο πως οι ερμηνείες του υπό τον έλεγχο ένος συνθέτη με εκτόπισμα που δεν τον άφηναν να κάνει τα δικά του ήταν εξαιρετικές. Ο Νικολόπουλος π.χ. είναι ένας καλός συνθέτης αλλά το εκτόπισμα των προαναφερόμενων για επιβληθεί στον Καζαντζίδη δεν το είχε.

Όσον αφορά για την καριέρα του και τις κατά καιρούς δηλώσεις του πως δεν του αρέσανε τα ρεμπέτικα και άλλα τέτοια, μια απλή αναφορά ότι στην πρώτη ηχογράφηση που έκανε μετά από χρόνια ήταν ο δίσκος ‘’Πριν το χάραμα’’ και όλα τα τραγούδια ήταν ρεμπέτικα (Τσιτσάνης, Παπαϊωάννου, Λαύκας κ.α.). Αυτοαναρείται επομένως, Η φωνή του τότε στα 70 παρέμενε εξαιρετική μα απουσία συντονιστή/συνθέτη η κλάψα - κλάψα.

Τέλος όσον αφορά για την προσωπική του ζωή και τον χαρακτήρα και έχουν ακουστεί γενικά πολλά αρνητικά και έχω και προσωπικές μαρτυρίες από ανθρώπους που τον γνώρισαν αλλά δεν είναι σωστό να αναφερθούμε σε αυτά καθόσον είναι ανεπιβεβαίωτα. Όσον αφορά την ταινία θα με ενδιέφερε να δω μία ταινία για τη ζωή ενός σπουδαίου του λαϊκού μας τραγουδιού αλλά το τρέηλερ δεν με έπεισε. Μου φάνηκε πως δίνει επιφανειακή και τηλεοπτική προσσέγγιση (όχι κινηματογραφική) και προσπαθεί να του κάνει μία αγιογραφία. Δεν είναι βέβαια περίεργο αυτό. Συμβαίνει σε πολλές βιογραφίες καθώς κατά κύριο λόγο απευθύνονται σε θαυμαστές οπότε πρέπει να να καθαγιάσουν το είδωλο (βλ. πέρισυ την ταινία για τον Έλβις Πρίσλεϋ). Επίσης οι επιλογές να ακούγονται τραγούδια από άλλον και όχι από τον ίδιο μου φαίνεται άστοχη. Όσο καλά και να τα ερμηνεύει ο Μάστορας δεν μπορεί να αγγίξει την αυθεντική εκτέλεση. Κάποια στιγμή που θα την δείξει η τηλεόραση θα την δω για να έχω άποψη αλλά στο σινεμά δεν θα πάω. Συνοψίζοντας η γνώμη μου για τον Καζαντζίδη είναι πως είχε μία εξαιρετική φωνή και άφησε πίσω του κάποιες μοναδικές εκτελέσεις όμως ως καλλιτέχνης και άνθρωπος δεν είχε την δυνατότητα να κάνει πιο σωστές επιλογές για να είναι περισσότερες. Παραμένει όμως σημαντικό κομμάτι του λαϊκού μας τραγουδιού. Είναι η μεγαλύτερη φωνή της Ελλάδας; Δεν υπάρχει αντικειμενική άποψη. Ας ορίσει κάποιος πρώτα τα κριτήρια να δούμε ποιος είχε τη μεγαλύτερη φωνή και το ξανανασυζητάμε.

[Nefeli]

Προσυπογράφω περί Πουλικάκου! Κι επαυξάνω!
Κι εγώ το συγκεκριμένο άσμα σαν ερωτικό το εκλαμβάνω, και κατά την προσωπική μου άποψη, ο ερωτευμένος είναι και εγωκεντρικός!

[paradosiakos (Παραδοσιακός)]

@anestakos

Φιλε ο Καζαντζιδης στα νεοδημοτικα ποντιακα που ειπε με το Χρυσανθο, δεν πηγε ως τραγουδιστης παραδοσιακος. Ως λαικος πηγε και κατα την αποψη μου, εσκισε. Αυτα υποκειμενικα ειναι. Αμα βαλουμε κατω την ‘‘τεχνικη’’ ο Καζαντζιδης δεν φτανει ουτε τον Καβουρα, ουτε τον Ρουκουνα ουτε πολλους αλλους, μαστορες στο μοριο και τις τεχνικες φωνης. Ειχε εξαιρετικη εκταση και φοβερη αρθρωση και η χροια του αγγιζει.

Εμένα στα ποντιακά και στα στεριανά δημοτικά που είπε δε μου άρεσει. Ίσως γιατί τα λέει με το δικό του λαικό τρόπο και δεν τον ακούω με δημοτικό ύφος.
Επίσης δε βρίσκω στη φωνή του φοβερή έκταση. Με μία συγκεκριμένη έκταση τραγουδούσε. Αυτό νομίζω το μαρτυρούν και οι τόνοι στα τραγούδια του. Η πλειοψηφία των λαικών τραγουδιστών από τους ίδιους τόνους τα λέει.
Στα υπόλοιπα που αναφέρεις δε διαφωνώ.

[pepe]

Δε νομίζω ότι η ταινία προσπαθεί να του κάνει αγιογραφία. Ίσα ίσα, προβάλλει ατομικές αδυναμίες που (αν υποθέσουμε ότι ήταν πραγματικές) θα προτιμούσα να μην τις ξέρω. Αισθάνομαι σαν μπανιστιρτζής της κλειδαρότρυπας, να βλέπω πώς τα πήγαινε με τις γυναίκες του ή με τη μάνα του.

[anestakos (Ανεστακος)]

Δεν ειναι ετσι μωρε ακριβως… Οταν πονας και εχει καταρρευσει το εγω, εχεις αμυνες. Μπορει να λες και ασυναρτησιες, αλλα πολλες φορες ετσι ειναι με τους χωρισμους… Δεν ειναι κακος ο εγωκεντρισμος σε ολα, θελει και λιγο! Δυσκολο πραγμα ο χωρισμος και ο Καζαντζιδης τον εχει τραγουδησει αρκετα. Και σε τραγουδια που ακουμε το αντθετο του εγωκεντρισμου πολλες φορες. Για ολους ισχυει αυτο. Και ο Μαρκος θα την εκαιγε στο ξεροπηγαδο κλπ κλπ ελεγε, δεν μπαναπει θα το κανε! Επισης βλεποντας το τρειλερ και μονο συμφωνω με Πεπε. Πολυ η μανα και οι γυναικες μεσα στη θεματικη. Συνεχεια. Πηγε ο φιλος Αλεξανδρης να τη δει (σημειωτεον αυτος που παιζει τον Παπαιωαννου ειναι φιλος- ο Γιαννης Καραμφιλης και συχναζει στου Αλεξανδρη, παιζει και μπουζουκακι) και μου ειπε οτι την χαρηκε και χαρηκε που ειδε τοσο νεο κοσμο να βλεπει Καζαντζιδη και να αναδεικνυονται παλι τα τραγουδια αυτα. Και θα κανω και μια υπερβαση εδω. Σαν ανθρωπος που ζει ελλαδα στα 33 ετη μου, νιωθω μια ασφυκτικη πιεση απο παντου να μην μιζεριασω να μην πω τον πονο μου και να μην καταδικασω, γιατι ειμαι συμμοριτης της μιζεριας. Και παντου δηλαδη μια πιεση προς την αισιοδοξια κλπ κλπ. Νιωθω οτι μου λειπει να βγει ενα τραγουδι να μου πει τις αληθειες σε λαικο επιπεδο. Και ας εχει και κλαμα που λεμε μεσα. Δεν ειναι ολα καλα και ολα γλεντι και χαρα. Συναισθηματικα μιλαω τωρα, πως νιωθω. Ακουω πολλες φορες τα παλια τραγουδια για να εκφραστω γιαυτα ποου βλεπω γυρω μου. Δε λεω οτι ο Καζαντζιδης ειναι ο αγιος του λαου που σου σηκωνει τον πονο, αλλα πολλες φορες παρηγορηθηκα. Το εχει αναγκη πιστευω πολυς κοσμος αυτο.

[anestakos (Ανεστακος)]

Μπαινουμε σε ζητηματα που ειναι λιγο αποψης, αλλα συνεχιζω να πιστευω οτι με καθαρα αντικειμενικους ορους, ο Καζαντζιδης ειχε τεραστια εκταση, οχι απλα μεγαλη. Προφανως το μεγαλυτερο μερος των τραγουδιων του θα ειναι σε συγκεκριμενους τονους. Αλλα εχει τραγουδια που παει παντου. Πολλα με τον Ακη Πανου. Αντε να περασει η μερα και αλλα. Οπου παει με τη φωνη του, ειναι καθαρη δυναμη και βγαινει αψογα. Φυσικα δεν ειναι κατι μοναδικο, αλλα δεν το εχουν και ολοι. Ο Κυριτσης, ο Χρυσανθος και αλλοι ειχαν περισσοτερη μαστορια στα γυρισματα (και σε εκταση κλπ καποιοι) ως παραδοσιακοι καλοι μουσικοι. Ο Καζαντιζδης ηταν λαικος. Εμαθε μονος πολλα και δεν μεγαλωσε στα πανηγυρια σε μουσικη οικογενεια. Και ηταν πολυ καλος για το δεδομενο αυτο. ΓΟυστα ειναι ολα μωρε…

[pepe]

@46:
Ίσως έχω ξαναγράψει για μια παλιά ραδιοφωνική συνέντευξη της Χαρούλας Αλεξίου: την πέτυχα σε εκπομπή αρχείου, κι ενώ ετοιμαζόμουν να το αλλάξω για ν’ ακούσω κάνα τραγούδι, με τράβηξε ο λόγος της που ήταν ωραίος.

Τη ρώταγαν λοιπόν πώς έστριψε κάποια στιγμή η μόδα από το βαρύ λαϊκό στο ελαφρύ. Είχαμε βυθιστεί στη μαυρίλα, είπε. Που με παράτησε, που είμαι ο αδικημένος, που η κοινωνία είναι άδικη, που η φτώχεια, που οι φίλοι είναι υποκριτές, πράγματα που είχαν βέβαια κάποιον λόγο και κάποια εξήγηση που κυριάρχησαν, αλλά κάποια στιγμή ο κόσμος μπούχτισε. Ήθελε να ξαλεγράρει λίγο βρε αδερφέ!

@47
Όχι ρε παιδιά, η έκταση δεν είναι υποκειμενική. Στατιστικό ζήτημα είναι. Αν σε κάποιο τραγούδι που μπορεί ο άλλος να μην το ξέρει, να μην το θυμάται ή να μην το έχει προσέξει, ο τραγουδιστής φτάνει πιο πέρα από κει που συνηθίζει, παναπεί πως μπορεί.

[Ανθιμος]

Ενδιαφέρον τεχνικό paper σχετικά με την εξέλιξη της φωνής του Καζαντζίδη μεταξύ 1950-1970:
“THE EVOLUTION OF STELIOS KAZANTZIDIS’ VOICE FROM THE 1950s TO THE 1970s”:

https://www.researchgate.net/publication/382150743_The_Evolution_of_Stelios_Kazantzidis'_Voice_from_the_1950s_to_the_1970s

[Ανθιμος]

@paradosiakos

Φωνή με μοναδική τεχνική υπήρξε για μένα ο πόντιος Χρύσανθος Θεοδωρίδης

Πόσο συμφωνώ, δεν λέγεται!
Συγκλονιστικός και μοναδικός:

- YouTube

[Ανθιμος]

Εξαιρετική ανάλυση του τραγουδιού "Υπάρχω’ -και όχι μόνο:

Το «Υπάρχω» του Καζαντζίδη και η εκλογίκευση της καψούρας — Της Ειρήνης...

[pepe]

Λέει:

Στην πραγματικότητα, βέβαια, ο Καζαντζίδης, για ευνόητους λόγους που είχαν να κάνουν με τη διατήρηση του μύθου του, στην εισαγωγή του δίσκου, προλογίζοντας το «Υπάρχω», έδωσε μια εντελώς διαφορετική εκδοχή για το τραγούδι: «Ο τίτλος είναι συμβολικός και αφορά εσάς και εμένα. Υπάρχω, σαν καλλιτέχνης και σαν άνθρωπος, απ’ τον καιρό που εσείς, οι γνωστοί και άγνωστοι φίλοι μου, με αγαπήσατε και με κάνατε δικό σας. […]»

Δεν το γνώριζα.

Δε νομίζω να το γνώριζε κι ο Νίκος Π. #35 ο οποίος, παρά ταύτα, το προσέλαβε μόνος του έτσι όπως προοριζόταν (*) να προσληφθεί. Πιθανόν το ίδιο να ισχύει και για όλους όσοι έχουν προλάβει να θυμούνται σε ποιο σημείο της πορείας του Καζαντζίδη βγήκε το τραγούδι.

Αλλά τόσες δεκαετίες μετά, αυτό που ξέρει ο πιο πολύς κόσμος είναι το ίδιο το τραγούδι, όχι σε τι πλαίσιο πρωτοβγήκε, ούτε αν στο βινύλιο προηγούνταν ένα τρακ με πρόζα χωρίς μουσική που έδινε πληροφορίες, το οποίο δεν παίχτηκε σε κανένα ραδιόφωνο και σε καμία επαρχιακή καφετέρια. Υπέρτατη φιλοδοξία κάθε δημιουργού είναι, υποθέτω, να ξεπεράσει το έργο του τα όρια του χρόνου δημιουργίας του και να γίνει κλασικό. Ε λοιπόν, τι άλλο νόημα θα μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι θα βγάζουν αυτοί οι στίχοι, ακουσμένοι αυτοτελώς και όχι μέσα στο συγκεκριμένο τοτινό πλαίσιο, εκτός από αυτό το προφανές;

Να το θέσω αλλιώς:

Είμαστε στη Χούντα και, από κει που φοβόμαστε να πούμε μια λέξη αλήθειας στον διπλανό μας, ξαφνικά αρχίζει να διαδίδεται ένα τραγούδι που λέει «πότε θα κάνει ξαστεριά […] να πάρω το ντουφέκι μου». Τι αναμένεται να καταλάβω, ότι πριν δυο αιώνες έγινε μια βεντέτα σε κάποιο χωριό της Κρήτης (κάτι τέτοιο είναι το πραγματικό πλαίσιο δημιουργίας του τραγουδιού και το θέμα του) ή αυτό που είναι τώρα προφανές;

---

(*) Προοριζόταν όντως; Η αρθρογράφος πάντως δε φαίνεται να το πιστεύει, αφού λέει «για ευνόητους λόγους που είχαν να κάνουν με τη διατήρηση του μύθου του».

[sakkalis]

Από οσο θυμάμαι το τραγούδι ‘‘Υπάρχω’’ βγήκε μετά από καιρό και αποχή από τη δισκογραφία. Έίχε πολύ μεγάλη επιτυχία και ακούστηκε πολύ. Ο Καζαντζίδης εκμεταλεύτηκε τη συγκυρία όσο δεν πήγαινε για να βγάλει λεφτά. Μέχρι και ούζο έβγαλε.
Το θυμάμαι αφίσσα σε παλιά καφενεία.

[nikos_politis (Νίκος Πολίτης)]

Αν θυμάμαι καλά, λίγο μετά το ούζο Υπάρχω του Καζαντζίδη κυκλοφόρησε και ούζο “Μαρινέλα”, με τον προσδιορισμό “Καζανάτο”.

[pepe]

@pepe

Κάτι που πραγματικά μ’ ενόχλησε ήταν μια θεωρία, ξεπλυματική και εντελώς αναληθοφανής, σχετικά με το νόημα του τραγουδιού Υπάρχω (η σχέση του καλλιτέχνη με το κοινό και δεν ξερωτί). Το Υπάρχω είναι απλά ο ύμνος του παθολογικού εγωκεντρισμού.

Παρεξήγησις.

Όπως παραθέτει η Ειρήνη Γιαννάκη (#51) και το ακούσαμε τελικά κι από την ίδια τη φωνή του Καζ., δεν πρόκειται μεν για ανυπόστατη θεωρία της ταινίας, ήταν πράγματι η δηλωμένη πρόθεση των δημιουργών, αλλά όλα αυτά δεν αφορούν το τραγούδι αλλά τον τίτλο του δίσκου.

Ξαναπαραθέτω, λίγο ακριβέστερα απ’ ό,τι στο άρθρο της Γιαννάκη:

«Φίλοι μου, ο δίσκος που ακούτε αυτή τη στιγμή έχει τίτλο “Υπάρχω”, και γράφτηκε με τη συνεργασία του Πυθαγόρα και του Χρίστου του Νικολόπουλου. Ο τίτλος είναι συμβολικός…», και μετά όπως τα ξανάπαμε.

Δε λέει πουθενά ότι το τραγούδι είναι συμβολικό. Ήθελε να πει στο κοινό του «Υπάρχω, και όσο υπάρχετε εσείς θα υπάρχω κι εγώ», οπότε το έβαλε στον τίτλο του άλμπουμ. Με την ευκαιρία όμως γράφτηκε κι ένα τραγούδι πάνω σ’ αυτή τη λέξη.

Εγώ καταλαβαίνω ότι το τραγούδι ήταν εξαρχής αυτόνομο, ανεξάρτητο από κάθε συμβολισμό, και δε σημαίνει παρά αυτό που λεν οι στίχοι του. Ένα «ερωτικό» τραγούδι λοιπόν. (Από πότε οι κατάρες κι οι απειλές του πληγωμένου αρσενικού θεωρούνται έρωτας είναι άλλο ζήτημα.)

Αν όχι, τότε επιστρέφω στο #52 περί πρόσληψης.

[Ανθιμος]

@nikos_politis

κυκλοφόρησε και ούζο “Μαρινέλα”,

Το πιθανότερο να πρόκειται για lapsus memoriae…

[Nefeli]

Και ταυτόχρονα, μιας κι εδώ γράφουμε κιόλας, lspsus calami!
Πάντως πολλή, πολλή κουβέντα γίνεται περί Καζαντζίδη!
Απορώ με το πόσο κλάμα και καημό και αναστεναγμό αντέχει τόσος κόσμος!

[nikosn (Νίκος Νικολάου)]

Του καλού φίλου του φόρουμ,και σκηνοθέτη Κυριάκου Αγγελάκου, μία άλλη οπτική για την ταινία.
"Ειδα κι εγω το ΥΠΑΡΧΩ. Ενας απο τους 500.000 θεατες. Και ως φανατικος Καζαντζιδικος θα πω τη γνωμη μου. Κι οταν λεμε φανατικος δεν εννοω οτι λατρευω και τραγουδαω μονο τα σουξε του αλλα και τα βαρια μαζοχιστικα οπως το “Καταρα με δερνει βαρια”. Ας ερθουμε ομως στην ταινια, τηλεγραφικα και κωδικοποιημενα:

1. Σεναριο: Η παραγγελια απο τον Μελισσανιδη ηταν προφανως να γυριστει μια αγιογραφια του Καζαντζιδη και οχι μια βιογραφια. Ο Στελιος ειναι ο απολυτος λαϊκος Αγιος χωρις αντιφασεις, χωρις κακιες, που τον πνιγει το δικιο και το λαϊκο (και ποντιακο) ανυποχωρητο κιμπαριλικι. Περιστοιχιζεται απο λαϊκούς ανθρωπους που τον λατρευουν και στυγνους επιχειρηματιες που τον εκμεταλλευονται. Ο ιδιος ο Καζαντζιδης ζουσε σε μια αντιφαση: απο τη μια δεν ηθελε χρηματα γιατι ηταν ολιγαρκης καθοτι γεννημενος στη φτωχεια, απο την αλλη ηθελε να παιρνει αυτα που δικαιουταν γιατι ολοι οι αλλοι εβγαζαν τεραστια ποσά απο το ταλεντο του εκτος απο αυτον. Προσωπικα θεωρω οτι ο Καζαντζιδης δεν ειχε καποια ιδιαιτερα ενδιαφερουσα ζωη απο δραματουργικη αποψη. Δεν ηταν Μαρκος, δεν ηταν Χιωτης, δεν ηταν Ακης Πανου. Ετσι λοιπον το σεναριο αναπαραγει το μοτιβο της σχεσης με τη μανα του και της απορριπτικης σχεσης της μανας με τις γυναικες του Καζαντζιδη. Μονη σκηνη με ενταση η εισβολη των Κατελανων στην Τριανα του Χειλα, περιβοητων τραμπουκων - Χιτων της περιοχης Κολωνου, Μεταξουργειου, Βοτανικού. Παρεπιπτοντως οι ιδιοι ειχαν στειλει στο νοσοκομειο τη Σωτηρια Μπελλου γιατι αρνηθηκε να τραγουδησει την παραγγελια τους “του Αετου ο γιος”. Αλλη συγκλονιστικη βιογραφια αυτη.
   Η μεγαλυτερη ομως σεναριακη αδυναμια (και σκηνοθετικη-παραγωγικη) ειναι οτι δεν καταφερε να μας δειξει πως ο Καζαντζιδης εξελιχθηκε στο μυθο που επιβιωνει μεχρι σημερα και στελνει εκατονταδες χιλιαδες θεατες στις αιθουσες, αναμεσα τους πολλα νεα παιδια. Πως ο Καζαντζιδης υπερεβη το να ειναι ενας απο τους 3 μεγαλυτερους λαϊκους τραγουδιστες (οι αλλοι δυο, ο Μπιθικωτσης και ο ρεμπετης Στρατος Παγιουμτζης) και μετεξελιχθηκε σε λαϊκο φαινομενο. Οι λιγες σκηνες με τα γεματα μαγαζια (καμμια 50αρια κομπαρσοι στην πραγματικοτητα) και η μιζερη σκηνη με το γεματο θεατρο σε καποια ευρωπαϊκη πολη με ελληνες μεταναστες δεν μπορουν να αποδωσουν τη λαϊκη φρενιτιδα για τον Στελαρα. Τα νεα παιδια που βγαινουν απο τις αιθουσες που παιζεται η ταινια δεν καταλαβαινουν γιατι μυθοποιηθηκε τοσο ο Καζαντζιδης.
2. Σκηνοθεσια: Εδω εχουμε την απολυτη τηλεοπτικη γραφη. Δυο ωρες παρακολουθουμε ενα μεγαλης διαρκειας, πολυ καλο, επεισοδιο ελληνικου σηριαλ. Η κινηματογραφικη γραφη απουσιαζει, το ντεκουπαζ ακολουθει την κατατμηση του διαλογου σε πλανα, τα γενικα πλανα λειπουν (δυσκολο να κανεις ταινια εποχης στην Ελλάδα, τελευταιος που το καταφερε ο Κωστας Φερης με το υπεροχο Ρεμπέτικο), η φτηνη παραγωγη πνιγει τη σκηνοθεσια. Στις αρετες της σκηνοθεσιας ο πολυ καλος ρυθμος και ο χειρισμος των δευτερων ρολων, ιδιως της Ρενεση και της Ασημενιας Βουλιωτη.
3. Ο Μαστορας - Καζαντζιδης: Ο Μαστορας στο ρολο του Καζαντζιδη ειναι το πειστικος οσο η Ατζελινα Τζολι στο ρολο της Μαρια Καλλας. Πολυ περισσοτερο που ο Μαστορας δεν ειναι ηθοποιος. Αυτο στερει την ερμηνεια του απο το υποκριτικο βαθος. Αρκειται στο να ποσταρει τη φωνη του σαν του Στελιου, να υιοθετησει καποιους τονισμους, αλλα του λειπει το κυρος και η εσωτερικη λαβα του Καζαντζιδη. Του ελειπαν ακομα και τα εργαλεια για τον προσεγγισει υποκριτικα. Ετσι ο ρολος εμεινε σε μια γραμμικη και χωρις βαθος αποδοση, χωρις λαθη αλλα και χωρις αρετες. Η απολυτη μετριοτητα. Ο Μαστορας οχι μονο δεν μπορεσε να υποδυθει τον Καζαντζιδης αλλα ουτε και να τον μιμηθει. Μια απλη θεαση των συνεντευξεων του Στελιου στο youtube καθιστα εμφανες αυτο που λεω.
   Η ταινια σε ενα 2ο επιπεδο καταφερε ερημην της ν’ανοιξει ενα διαλογο, ως συνηθως ταραγμενο, γυρω απο την προσωπικοτητα του Καζαντζιδη και δευτερευοντως γυρω απο το κοινωνικο και ιδεολογικο υποστρωμα των τραγουδιων του. Οσοι εχουν μελετησει τον Καζαντζιδη αναγνωριζουν οτι ηταν ενας ιδιαιτερα περιπλοκος και συγκρουσιακος ανθρωπος. Μονιμως ειχε λυμενο το ζωναρι για καβγα, δεν χρωστουσε να πει καλη κουβεντα για τους ομοτεχνους τους, εβριζε απο τους Εβραιους μεχρι το ΚΚΕ, τσακωθηκε με βασικους συνεργατες τους, κακολογουσε μεχρι το τελος δημοσια ακομα και τις πρωην γυναικες της ζωης του. Καθολου θετικα χαρακτηριστικα για εναν κιμπαρη μαγκα της εποχης. Ο Καζαντζιδης ειχε ομως μια λαϊκη ασυλια, για τον λαϊκο κοσμο ηταν ο Ενας, ο Μεγαλυτερος και το απεδειξε με την κοσμοσυρροη στην κηδεια του, οταν ηρθαν ακομα και μεταναστες 2ης γενιας απο τη Γερμανια, το Βελγιο και αλλου για το τελευταίο αντιο.
   Αλλο πραγμα ειναι ομως η αναλυση της ψυχοπαθολογιας του Καζαντζιδη και αλλο οι μεταχρονολογημενες κατηγοριες για τοξικη αρρενωποτητα. Πολυ φοβαμαι οτι αυτη η τσιχλα της τοξικης αρρενωποτητας μπορει ευκολα να κολλησει σε καθε συνθετη, στιχουργό και τραγουδιστη του ρεμπετικου και του λαϊκου τραγουδιου. Εκει που τα πραγματα μπερδευνται ακομα περισσοτερο ειναι οταν καποιοι προσπαθουν να αναλυσουν τα ρεμπετικα και τα λαϊκα εξω απο τη χωροχρονικη και κοινωνικη τους διασταση, χρησιμοποιωντας σημερινα ιδεολογικα εργαλεια. Μιλουν για φαλλοκρατια, μισογυνισμο, σεξισμο, υποτιμηση της γυναικειας φυσης, αναπαραγωγης ανδρικων προτυπων και ιδεολογικων συντηρητικών προκαταληψεων. Το επιχειρημα ειναι οτι η γλωσσα δεν αναπαριστα απλως την πραγματικοτητα, τη διαμορφωνει. Κι εδω ειναι η αχιλλειος πτερνα του επιχειρηματος. Αλλιως εγραφαν και ακουγαν τα τραγουδια την εποχη της γεννησης τους κι αλλιως τα ακουμε τωρα. Διαφορετικά θα πρεπει τα καταδικασουμε τα Δημοτικα και τα παραδοσιακα τραγουδια (Η Ελλη θελει κρεμασμα, θελει καραμανιολα) που βριθουν γυναικοκτονιων, ολο σχεδον τον Βαμβακαρη (Σκυλα μ’εκανες και λιωνω), τον Τσιτσανη ( Αχαριστη, Τρελη) και φυσικα τον Καζαντζιδη. Δηλαδη τον μουσικο πολιτισμο απο ξεκιναει απο τα Δημοτικα παραδοσιακα τραγουδια, περναει στα Σμυρναίικα, στα Ρεμπετικα, στα πρωτα λαϊκα και τελειωνει στον Καζαντζιδη. Γιατι ο Καζαντζιδης ειναι η κορυφη μιας παραδοσης που τροφοδοτει ακομα τον ελληνικο πολιτισμο. Αυτο το αναγνωρισαν ευτυχως εγκαιρα ο Μανος Χατζιδακις και (κυριως) ο Μικης Θεοδωρακης.".

[anestakos (Ανεστακος)]

Την ειδα χτες και ποσο μεσα ειναι η κριτικη! Αλλα. Υπαρχει ενα μεγαλο αλλα εδω. Ειναι μια προσπαθεια (παιδικη στην Ελλαδα-αλλα μεγαλωνει) να γινονται ταινιες με το νεοελληνικο πολιτισμο και να φερνουν νεο κοσμο στο προσκηνιο. Ειναι σαν καθε ταινια για καποιο ειδωλο-γνωστο καλλιτεχνη. Εχει μεσα και το μυθο. Αμα δει κανεις την ταινια του OLiver stone, The Doors, θα βγαλει ενα συμπερασμα. Οτι ο Μορρισον ηταν ενα εγωπαθες ναρκομανι χωρις ορια. Γιατι ο κοσμος θελει το μυθο του. Δεν ηταν ετσι ο Μορρισον μονο. Ειχε και την πλευρα του καλλιτεχνη. Για το RObert Johnson η ταινια, δεν ειχε τη συμφωνια με το διαβολο? Ε ο Καζαντζιδης θα ειναι ο πονεμενος λαικος ποντιακος ηρωας-που τραγουδααει τα παθη του λαου και τον κυνηγανε ολοι και ολες. Αυτη την εικονα αφησε σε πολλους. Για τους γνωστες φυσικα αυτο δεν ειναι η αληθεια. Αλλα ειδα πολυ νεο κοσμο-παρα πολυ-γεματη αιθουσα και αυτο με χαροποιησε. Σαν ταινια δεν ξαναβλεπεται , σαν εμπειρια ως μουσικος που αγαπαει το λαικο ασμα, μου αρεσε το ενδιαφερον του κοζμου.
Πεπε, οι καταρες του πληγωμενου αρσενικου και πολλα αλλα που δεν ειναι τοσο ωραια, ειναι στα πλαισια του ερωτα. Αλλα και παλι τι ειναι ερωτας? ΤΟ εχεις στο μυαλο σου ως Ερωτοκριτος κλπ ή ως ενστικτο και χημεια οργανικη? Δε δικαιολογω τον καθε γελοιο που κανει ζημια σε μια γυναικα για τα συναισθηματα του, αλλα τα συναισθηματα τρελας και μισους κλπ κλπ, ειναι πολυ κοντα στα του παθους,ερωτα κλπ. Ειναι και ζητηματα εγωισμου ολα αυτα. Για αλλο φορουμ ειναι αυτα! χαχαα

[gvxlk47 (gvalk47)]

Σαβάς Χανούμ λεγοταν η τραγουδίστρια