Ότι το 5γραμμο είναι φτιαγμένο για πιάνο, δεν το γνώριζα.
Πέρα από αυτό όμως, η παρτιτούρα για πιάνο δε σου δείχνει με ποιο δάχτυλο παίζεις την κάθε νότα. Υποθέτω ότι για τον έμπειρο πιανίστα αυτό είναι μέχρι ένα σημείο αυτονόητο, κι από κει και πέρα υπάρχει και κάποια προσωπική επιλογή.
Επομένως, η παρτιτούρα δε σου λέει πώς να παίξεις το κομμάτι, σου λέει απλώς πώς πάει. Αν το δούμε έτσι, η παρτιτούρα μπορεί να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο και για τη λαϊκή μουσική, όχι όμως για τον ειδικό σκοπό που εξυπηρετεί η ταμπλατούρα, δηλαδή να βγάλει ένας αρχάριος ένα κομμάτι μόνος του (ο μη αρχάριος το βγάζει με το αφτί): όταν ακόμη δεν ξέρεις καλά το όργανό σου, ακριβείς οδηγίες για δάχτυλα, χορδές και τάστα είναι απαραίτητες.
Η χρησιμότητα της παρτιτούρας μπορεί να είναι για να βγάλεις ένα κομμάτι που δεν έχεις ακούσει, για να έχεις σημειώσεις όταν λ.χ. δε θυμάσαι μια εισαγωγή (κλασικό πρόβλημα), και τέτοια πράγματα.
Βέβαια δεν έχω δει ποτέ κανέναν να χρησιμοποιεί παρτιτούρα σε οποιοδήποτε είδος λαϊκής μουσικής, μέχρι σημείου που ξεχνώ ότι υπάρχει ολωσδιόλου αυτή η δυνατότητα (ο άλλος μπορεί να έχει δεν ξέρω τι πτυχίο κι εγώ να τον ρωτάω «α, ξέρεις και νότες;»). Και κυρίως, από ανθρώπους που δεν ξέρουν να διαβάζουν πεντάγραμμο, ποτέ δεν έχω δει να συναντάνε κάποιο πρόβλημα που αν διάβαζαν θα το έλυναν. Απλώς, δεν έχουν πρόσβαση σε ορισμένα τραγούδια που κυκλοφόρησαν σε παρτιτούρα και δεν ηχογραφήθηκαν (στο ρεμπέτικο, πόσα πια να είναι αυτά;). Ταμπλατούρα έχω δει σε όσους βασικά θα ήθελαν δάσκαλο αλλά για οικονομικούς ή άλλους λόγους δεν έχουν.
Επίσης έχω δει, άπειρες φορές όπως όλοι μας, το κλασικό σύστημα με τις συγχορδίες γραμμένες (είτε ως C - D - E κλπ., είτε ως Ρε+ / Ρε-, είτε αλλιώς) πάνω από τους στίχους. Μια μέθοδος που παλιώνει μα δε λιώνει, και που φυσικά απευθύνεται σε όποιον ήδη ξέρει ακουστικά το κομμάτι.
Υπάρχει κι άλλος τρόπος: νότες χωρίς πεντάγραμμο, σκέτες αξίες, κι από κάτω γραμμένα τα ονόματά τους: Ντο, Ρε κλπ. (ή και C, D για όποιον προτιμάει).
* * * * * *
Ανεξαρτήτως όλων αυτών, το να ξέρεις να ονομάζεις τις νότες που παίζεις το θεωρώ απολύτως απαραίτητο. Κατά προτίμηση σωστά (να μην μπερδεύεις το Λα δίεση με το Σι ύφεση), αλλά έστω και στραβά, πάντως να ξέρεις.
Αν, επιπλέον, ξέρεις κι αυτό που λέει ο Λίγκα, τις βαθμίδες κάθε δρόμου, περνάς σ’ ένα άλλο επίπεδο: αυτό σταδιακά μπορεί να σε οδηγήσει στο να σκέφτεσαι πια με νότες, να ακούς λ.χ. μια μελωδία πρώτη φορά και να ξέρεις τι νότα είναι η καθεμία, ή να κρατάς νοερές σημειώσεις τύπου «στο τάδε σημείο του δείνα κομματιού πάει στην τέταρτη / βάζει μια έλξη κλπ.» και αυτό να σε σώζει όταν δε θυμάσαι αυτόματα τη μελωδία. Νομίζω ότι για να γίνει αυτό απλώς ξέροντας νότες, χωρίς δρόμους, θέλει πολύ-πολύ περισσότερη εξάσκηση.