Μια απορεια μου γεννηθηκε τωρα που γραντζουναγα το τζουρα…
Στον Ισοβιτη του Μαρκου, μηπως ξερει κανεις πιοιος δρομος χρησιμοποιηται και πως ονομαζεται ο ρυθμος?
Εχω κατι ιδεες αλλα επιφυλασομαι
Νικόλα, έχω ακούσει δύο διαφορετικά ονόματα, τα οποία και δεν συγκράτησα. Πάντως δεν τον έχω συναντήσει πουθενά αλλού τον συγκεκριμένο δρόμο.
Για τον ρυθμό… τί θες να πω πέρα από χασάπικο;
Και γω χασαπικο σκεφτικα στο ρυθμο…απλα μετα εκατσα και μετρησα τι επαιζε ο Μαρκος…και μου φανηκε οτι καπου ειχε κατι περιεργο…
Μαλλον θα κανω λαθος.
Έλα, για σένα δουλεύω… ο δρόμος είναι ο λεγόμενος μουστάρ.
Τάδε έφη Πάππος.
Τώρα το βλέπω το θέμα. Βεβαίως μουστάαρ είναι το κομμάτι, αν και κάποιοι το λένε σεγκιάχ. Παίζει όμως πολύ με έλξεις και στην ανιούσα και στην κατιούσα.
Όσο για το ρυθμό, Nikolas, δεν κάνεις κανένα λάθος: εκείνο που μάλλον θα σε μπέρδεψε στο μέτρημα είναι ότι ο Μάρκος, παρόλο που προσπάθησε να κρατήσει το χαρακτήρα του ρυθμού που είναι τετράσημος με ολοκλήρωση της μουσικής φράσης σε τέσσερα μέτρα, δεν το κατάφερε: ενώ η οργανική εισαγωγή και η πρώτη στροφή ακολουθούν αυτό το σχήμα, η παρεμβολή των παύσεων ανάμεσα «…ισόβια για σένα» και «τέτοιο μεγάλονε…» ξεκινάει το δεύτερο στίχο σε τέτοιο χρονικό σημείο που δημιουργείται παρατονισμός.
Γι’ αυτο μπερδευτηκα. Και λεω…καλα τοσο progressive ο Μαρκος πια.
Ευχαριστω Νικο και Πανο.
Μηπως θα μπορουσε καποιος γνωστης να γραψει τις βαθμιδες των Μουστααρ και Σεγκιαχ?
Μου εκανε τοσο μεγαλγ εντυπωση για το λογο οτι ειναι πολυ κοντα στον Μιξολυδιο τροπο.
Ένας χρωματικός λέγετος είναι. Ξεκινάει με τρίχορδο Μουστάαρ: μι χαμηλή ύφεση, φα δίεση, σολ. Ακολουθεί τετράχορδο μπουσελίκ (ή και ράστ): σολ, λα, σι ύφεση, ντο. Προστίθεται πεντάχορδο ζαβίλ: ντο, ρε, μι χαμηλή ύφεση, φα δίεση, σολ. (από Μαυροειδή).
Ελπίζω με την παράθεση αυτή να καταλάβετε, αφού παρέθεσα περισσότερη έκταση από οκτάβα, ότι στην ανατολική μουσική δεν δουλεύουμε με κλίμακες αλλά με τρι-, τετρά-, πεντάχορδα. Τονική εδώ είναι το μι χαμ. ύφεση. Αλλά επειδή πρόκειται περί μέσου ήχου, στο ταξίμι θα επιμείνετε στο σολ, που θα το εισάγετε με φα δίεση. Όλα αυτά βέβαια, αν είχαμε τονική το μι, αλλά ό Μάρκος (αν θυμάμαι καλά) δουλεύει από ρε, οπότε θα τρανσπονάρετε αναλόγως (ταξίμι από φα δίεση, που εισάγεται με φα). Αυτά, πολύ βιαστικά γιατί φεύγω… (και μπορεί να έκανα και λάθη, δεν το ξανατσεκάρισα)
εχω την παρτιτουρα του τραγουδιου γραμμενη απο τον γιο του Δομενικο.
να την ποσταρω η δεν επιτρεπεται;
Δεν τη ζήτησε κανείς Αρχάριε και ειλικρινά, δεν βλέπω που μπορεί να βοηθήσει. Οι παρτιτούρες το μόνο που κάνουν είναι να δένουν τα χέρια του παίκτη, ιδίως σε τέτοια απλά στο παίξιμο κομμάτια. Το θέμα έχει ουσιαστικά ολοκληρωθεί από το 2007.
απλως ελεγα μηπως και μπουμε στον κλιμα του τροπου που επαιζε μπουζουκι ο βαμβακαρης,ο ανθρωπος ειναι αλλου ,πραγματικα αλλο παιξιμο.:063:
Προσωπικά, θα ήθελα πολύ να παρατεθεί και η παρτιτούρα -που μάλλον θα είναι και ακριβής υπό τέτοιες προϋποθέσεις- αν και υποψιάζομαι ότι για πολλούς λόγους θα αποτραπεί αυτή η κίνηση. Ο κύριος λόγος είναι για να πειστούμε ότι δεν πρόκειται για το mustaar ή mustear ή έστω κάτι παρόμοιο έστω και συγκερασμένο. Νομίζω πάντως ότι Μανώλης Πάππος επιπόλαια είπε -αν το είπε κιόλας- “μουστάρ” γι’ αυτό το κομμάτι. Επίσης, ο Νίκος Πολίτης περιέγραψε πολύ ωραία το συγκεκριμένο μακάμι, αλλά όχι και το τραγούδι, αφού η τελική του κατάληξη είναι στο Νη και όχι στον Βου, οπότε πρόκειται για ήχο πλάγιο του τετάρτου και όχι τέταρτο (όπου ανήκει και ο λέγετος). Πάντως, είναι αρκετοί, τελευταία, εκείνοι που ονομάζουν αυτό το μακάμι sazkar (σαζκιάρ), ένα παρακλάδι του rast, δηλαδή, ενώ οι περισσότεροι μπουζουξήδες -δυστυχώς- χρησιμοποιούν τη λέξη “χουζάμ” για να συνεννοηθούν. Ένα ακόμα στοιχείο που αξίζει προσοχής -όσον αφορά το μακάμι άρα και το ταξίμι- είναι η “πορεία” του τραγουδιού, το οποίο, στην εισαγωγή τουλάχιστον, ξεκινάει από το πάνω Re (οκτάβα), κατεβαίνει κάνοντας στάση στο La, και τελικά καταλήγει στην τονική Re (ανοιχτή χορδή, καντίνι, του μπουζουκιού). Τι λέτε κι οι υπόλοιποι;
Και για ν’ ακούσουμε και τη χασαπιά του Μάρκου…
Άντε, να το επαναφέρουμε λοιπόν το θέμα, αφού δημιουργήθηκε ενδιαφέρον. Δεν το περιέγραψα εγώ ωραία το μακάμι, ο Μαυροειδής να 'ναι καλά (εκεί που βρίσκεται βέβαια). Αλλά την παρτιτούρα δεν μπορούμε να τη δημοσιεύσουμε, εκτός και αν κάποιος πάρει τηλέφωνο τον κύριο Δομένικο και το ζητήσει.
Σοβαρά Μήτσο, νομίζεις ότι η παρτιτούρα θα λαμβάνει υπόψη μικρή ύφεση στο μι και λοιπά; Δεν νομίζω. Μόνο ο Ευγένιος Βούλγαρης θα το πρόσεχε αυτό, αλλά δεν έχει περιλάβει το κομμάτι στο βιβλίο. Πάντως, συχνά μια μελωδία σε μέσο ήχο μπορεί να καταλήγει στην τονική του κάτω ήχου (ρε, για σεγκιάχ ή χουζάμ από φα δίεση), ιδιαίτερα στα ταξίμια αυτό είναι συνηθέστατο.
Αρχάριε, στο κλίμα του τραγουδιού σε εισήγαγε ήδη ο Μήτσος κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, χωρίς να χρειαστεί παρτιτούρα.
Από τα πιο ωραία ερωτικά του Μάρκου.
Όπως λέει και ο Νίκος, δεν μπορούμε να αναρτήσουμε την παρτιτούρα στο Φόρουμ, για λόγους πνευματικών δικαιωμάτων, αν και προσωπικά κι εγώ πιστεύω πως μάλλον θα μπέρδευε παρά θα βοηθούσε.
Ε, δε θα με κάνετε σώνει και καλά να πάσχω από Αλτσχάιμερ στα νιάτα μου…
Ο Πάππος πιθανότατα το χαρακτηρίζει μουστεάρ διότι η μελωδία (αν υποθέσουμε ότι η τονική είναι το ρε) “επιμένει” στο σολ# (τέταρτη βαθμίδα) έτσι ώστε ο φθόγγος να μην φαίνεται σαν περαστική έλξη αλλά ως μόνιμη αλλοίωση (πχ όπως στο τραγούδι “Θα ρθω να σ’ανταμώσω” -Δ. Γκόγκος).
Στο δρόμο Σαζκιάρ ουσιαστικά συμβαίνει το ίδιο πράγμα με το φθόγγο φα αναίρεση/μι δίεση αντί για μι (δεύτερη βαθμίδα), στον οποίο η μελωδία επιμένει (πχ τραγ. Στο Φάληρο που πλένεσαι κτλ).
Το συγκεκριμένο τραγούδι, θα το θεωρούσα με τις ταπεινές μου γνώσεις μουστεάρ, αφού (πάντα με τονική το ρε) το σολ# είναι εμφανές στις 3 1/2 πρώτες φράσεις του κουπλέ (στη φυλακή με κλείσανε… οι πικρες και τα βάσανα να με) και στην καταληκτική φράση, όπου η μελωδία καταλήγει στην τονική ρε, απλά εμφανίζονται στιγμιαία το σολ (αναίρεση) και φα (αναίρεση).
Οι περιπτώσεις Σεγκιάχ και Χουζάμ νομίζω ότι αποκλείονται. Καθαρό Ράστ δεν είναι, Μαχούρ ή Εβίτς ή Ζαβίλ δεν είναι… Σαζκιάρ δεν είναι αφού η μελωδία δεν έχει έντονη παρουσία μι διεση/φα αναίρεση… μάλλον μουστεάρ είναι παιδιά.
Θα συμφωνήσω με την παρατήρηση του Μήτσου. Είναι πλάγιος του τετάρτου.
Η βάση του είναι το Νη (εκεί καταλήγει το κομμάτι). Συνήθως αντιστοιχίζεται σε Ντο. Δηλαδή έχουμε:
Νη - Πα - Βου - Γα - Δι - Κε - Ζω - Νη
Ντο - Ρε - Μι - Φα -Σολ - Λα - Σι -Ντο. (Ματζόρε κλίμακα)
Υπενθυμίζω την διαφορά στα διαστήματα!!
Μπορείτε να θεωρήσετε τονικότητα από Ρε. Δεν έχει αυτό σημασία. Απλά “μετακινείστε” την κάτω κλίμακα κατά μία θέση προς τα αριστερά, ώστε το Ρε να έλθει κάτω από το Νη, το Μι κάτω από το Πα κοκ. Βέβαια τα Φα και πάνω Ντο θα είναι με δίεση, ώστε να διατηρηθεί η κλίμακα ματζόρε.
Όπως είπαμε πριν, η τελική κατάληξη είναι στην βάση: Νη.
Ενδιάμεσες καταλήξεις κάνει στον Δι.
Οι δεσπόζοντες φθόγγοι σε αυτόν τον ήχο είναι: Νη-Βου-Δι.
Όλοι οι ενδιάμεσοι φθόγγοι συνήθως έλκονται προς τους δεσπόζοντες. Άλλοτε με δίεση (στην άνοδο) κι άλλοτε με ύφεσι (στην κάθοδο).
Οι έλξεις είναι ιδιώματα των ήχων και όταν κάποιος συνηθίσει το άκουσμα, δεν τις σκέφτεται καν. Έρχονται από μόνες τους, εντελώς φυσιολογικά.
Η περίπτωση του Σολ που αναφέρετε (από τονικότητα Ρε) ότι συχνά είναι με δίεση, είναι αυτό ακριβώς το φαινόμενο. Ο Γα έλκεται πολύ συχνά προς τον Δι κατά την άνοδο ή και εγγυζόμενος εκ των άνω, ενώ κατά την κάθοδο είναι φυσικός.
Αντίστοιχα μπορείτε να παρατηρήσετε τον Ζω (Ντο, από τονικότητα Ρε). Στην άνοδο ή εγγυζόμενος εκ των άνω είναι φυσικός (εδώ: Ντο#) Στην κάθοδο ή εγγυζόμενος εκ των κάτω, με ύφεση (εδώ: Ντο).
Εδώ βέβαια το κομμάτι παίζεται συγκερασμένα. Αλλά ακόμα και έτσι, τα βασικά χαρακτηριστικά του ήχου είναι εμφανή.
Nα συμπληρώσω ακόμα την συχνή έλξη του Πα (Εδώ: Μι) προς τον Βου.
…την οποία λόγω κεκτημένης ταχύτητας και θεωρώντας την ως δεδομένη -που είναι!!- παρέληψα…
Θα μου πείτε: “οι άλλες δεν είναι δεδομένες;” Όλες είναι. Αλλά είναι και λίγο περασμένη η ώρα…
Και μία διευκρίνηση:
Η περίπτωση του Ζω δεν αναφέρεται ως έλξη. Είναι ιδίωμα των ήχων του διατονικού γένους -εκτός του Βαρέος που έχει τον Ζω ως βάση.
Η ανωτέρω διατύπωση πιθανόν να δημιουργήσει εσφαλμένη εντύπωση.
…Της νύχτας τα καμώματα…:112:
Μια ερώτηση που αφορά τους στίχους του τραγουδιού:
‘’ Με τη ραδιουργία σου μπουζούριασα τον χίτη, δίχως να θέλω μ έκανες να γίνω ισοβίτης’’.
Μπορούμε να ξέρουμε τί εννοούσε με την έννοια ‘‘χίτης’’? εάν αναφέρεται σε κάποιον τύπο ανθρώπου κοινωνικά προσδιορισμένου που να έχουμε κάποιο ιστορικό στοιχείο για την ύπαρξή του ως το 1935 που φωνογραφήθηκε το τραγούδι. ή έαν κάνει κάποια συγκεκριμένη αναφορά που αφορά την ζωή του Μάρκου ή είναι κάτι που πέταξε ο Μάρκος στον στίχο για να κάνει ρίμα με το ‘‘ισοβίτη’’; Εν τέλει πώς μπορούμε να ερμηνεύσουμε αυτό το δίστιχο; (Μου προκαλεί ένα ενδιαφέρον λόγω της οργάνωσης Χ που ακολουθεί 5 χρονάκια μετά, χωρίς βέβαια να κάνω ευθεία συσχέτιση γιατί υπάρχει μάλλον ένα χρονικό και ιστορικό κενό και πιθανώς καμμία συσχέτιση)
Φυσικά καμμία σχέση με την οργάνωση Χ. Ο Μάρκος ήταν “παραμυθάς”, του άρεσε να σκαρώνει παραμύθια. Έτσι, αυτά που λένε κάποιοι άσχετοι, για κάποια δήθεν αυτοβιογραφικά τραγούδια, δεν έχουν καμμία σχέση με την πραγματικότητα. Λένε για το “Τώρα την καλοκαιριά”, αλλά όταν γράφτηκε, ο Μάρκος δεν μπορούσε να μαντέψει ότι θα αποκτούσε παιδάκια, πάντως η κυρά Βαγγελιώ δεν τον άφησε, βέβαια αλλά και τα παιδάκια ήταν τρία, όχι δύο. Λένε για το “Θέλω μαστούρης να γινώ”, μπούρδες: ποτέ δεν μίλησε για ιστορία με αδελφή επίσημης γκόμενας, τσακωμούς με σόγια, που βεβαίως επαναλαμβάνονται και στο “Μ’ έμπλεξες βρε πονηρή”, όπου όμως μας τα χαλάει η αναφορά ότι ο μπλεγμένος “είχε παραδάκια”, κάτι που ο Μάρκος δεν ήξερε τι χρώμα έχει, πριν καθιερωθεί ως “στάρ”. Υπάρχουν και άλλα, πολλά, που ενώ μιλάνε για άντρα που η μοβόρα τον εγκατέλειψε, δεν ταιριάζουν στη ζωή του Μάρκου, όπως βέβαια ο ίδιος λεπτομερώς την παρέθεσε. Για τη μόνη γυναίκα που τον παράτησε, τη Ζιγκοάλα, δεν φαίνεται να έγραψε τραγούδι ολόκληρο, συγκροτημένο και αναφερόμενο αποκλειστικά στη σχέση αυτή.
Γιατί, λοιπόν, ο μπουζουριασθείς να μην ορθογραφείται με ύψιλον; Χύτης είναι ένα επάγγελμα σκληρό μεν, αλλά υπαρκτό την εποχή του Μάρκου και βεβαίως προσοδοφόρο. Και, χίτης, δεν σήμαινε τίποτα απολύτως.
Νομίζω ότι τα πράγματα είναι όπως τα λέει ο Μήτσος…
Το κομμάτι κινείται σε μακάμι Σαζκιάρ, καθώς και ξεκάθαρα καταλήγει στη βάση με τον τρόπο του Σαζκιάρ…Το σολ# (από τονικότητα Ρε) είναι η γνωστή έλξη του Σολ από το Λα.
Τώρα στην εισαγωγή θα μπορούσε κανείς να πει ότι υπάρχει οριακά συμπεριφορά Μαχούρ, που και πάλι καταλήγει στη βάση με τον τρόπο του Σαζκιάρ.
Σωστά ,επίσης, πολλοί στα πατάρια θα το έλεγαν (κακώς για μένα) Χουζάμ…
Ωστόσο, μάλλον το πιο σημαντικό, πέρα από την ονοματολογία και μακαμολογία, είναι το μερακλήδικο παίξιμο που υπάρχει ακόμα και σε μουσικούς που αγνοούν όλα αυτά…