Γεια σας φίλες κ φίλοι
Τον τελευταίο καιρό αρχισα να ασχολούμαι κ εγω με τα ντουζένια…
Διαπίστωσα οτι σε σχέση με τα υπόλοιπα ντουζένια για το αραμπιέν δεν υπαρχει σχεδον καθόλου υλικο στο διαδίκτυο…Μόνο ένα γιουρούτικο του Κερομύτη βρήκα.
Καπου διαβασα επίσης οτι η κατάλληλη χρήση του ειναι στο δρόμο χουζαμ, με βάση το 4ο τάστο της ΣΟΛ χορδης. Δηλαδη ΣΙ χουζαμ. Μονο που παιζοντας ΣΙ χουζαμ δεν μπορουμε να κανουμε χρηση της ανοιχτης ΡΕ γιατι βγαινει παραφωνα…Βασικα καλυτερα ταιριαξε στο ΣΟΛ χουζαμ μια που το κουρντισμα ειναι ηδη το ακκορντο ΣΟΛ ματζορε.
Ολα αυτα ομως δεν με εμπόδισαν να δοκιμάσω το ντουζένι κ στο σαμπάχ κ το αποτέλεσμα ηταν αυτο το βίντεο
Καλω οσους θελουν κ μπορούν να δημοσιευσουν επισης σχετικά βιντεο ή να αναφέρουν ηχογραφησεις σ αυτό το κούρντισμα ωστε να μας γινει κτημα μας - ευχαριστω θερμά εκ των προτέρων.
«Σι Χουζάμ» δεν είναι μια φράση με την οποία αυτονόητα όλοι θα καταλάβαιναν το ίδιο.
Πρώτον, Χουζάμ όπως λέμε Χουζάμ ή Χουζάμ όπως λέμε Σεγκιάχ; (Άλλοι το λένε έτσι άλλοι αλλιώς.)
Δεύτερον, Σι χουζάμ είναι αυτό που έχει βάση το Σι ή το Σολ; (Ομοίως, άλλοι το θεωρούν/ονομάζουν έτσι κι άλλοι αλλιώς.)
Αν θεωρήσουμε ότι Σι Χουζάμ σημαίνει Χουζάμ σ’ εκείνη την τονικότητα όπου η βασική συγχορδία είναι Σολ ματζόρε (δηλαδή την 3η της συγχορδίας, που είναι το Σι, την πιάνουμε ως τονική του δρόμου, κατά το μακαμίστικο σύστημα), τότε νομίζω ότι βγαίνει μια χαρά σε Ρε-Σολ-Σι.
Καλώς ήρθες Σωτήρη!
Όπως λέει και ο Περικλής, η κλασική παρανόηση που άλλος το λέει “σι σεγκιάχ” και άλλος “σολ χουζάμ”. Για να συνεννοηθούμε, ας πάρουμε τον χαβά του ντουζενιού αραμπιέν όπως τον έπαιξε ο Μουφλουζέλης στον “Ψαρά” που μπαίνει με τις νότες ρε-ντο-σι (“τί γυρεύει”).
Το σαμπάχ υποθέτω ότι προέκυψε λόγω της απόστασης μπουργάνας-καντινιού όπου έχεις τις δυο κύριες βάσεις του δρόμου (1η ουσάκ, 3μ χιτζάζ). Δεν μας βολεύει η μεσαία όμως, στο συριανό βγαίνει καλύτερα που έχεις μεσαία και μπουργάνα. Βέβαια το πιο κλασικό και πρόσφορο ντουζένι για σαμπάχ είναι το καραντουζένι που αφορά όλα τα ουσακοειδή.
Τον ίδιο χαβά του αραμπιέν, με άλλα στιχάκια, τον έχουμε καταγραμμένο και από τον Γενίτσαρη:
Η βασική πηγή για τα ντουζένια είναι προς το παρόν αυτή:
Ευχαριστώ πολύ για την απάντηση, αν κ λιγο με μπερδεψε…
Βασικά σε ότι αφορά την θεωρία των μακαμιών είμαι ανίδεος, οι γνωσεις που εχω ειναι διαβάζοντας σχετικά θέματα.
Το ότι το “ΣΙ Χουζάμ” δεν ειναι μια αυστηρά καθορισμένη κλίμακα με εξέπληξε, νομιζα οτι θα ηταν σαφής η διαταξη των φθόγγων…
Κατά το Bouzoukispace.com Ο Χουζάμ δημιουργείται ενώνοντας ένα τετράχορδο Χουζάμ με ένα διευζεγμένο τετράχορδο Χιτζάζ, ή με ένα τετράχορδο χουζάμ και ένα συνημμένο πεντάχορδο Νικρίζ, Δηλαδη από ΣΙ:
Στην απάντηση σου θέτεις το ερώτημα,
"Σι χουζάμ είναι αυτό που έχει βάση το Σι ή το Σολ; "
Αυτό είναι για μενα τελειως κουφο αλλά σιγουρα ξερεις κατι παραπ’ανω κ το λες…Κ φυσικά
ισχυει πως
Αν θεωρήσουμε ότι Σι Χουζάμ σημαίνει Χουζάμ σ’ εκείνη την τονικότητα όπου η βασική συγχορδία είναι Σολ ματζόρε (δηλαδή την 3η της συγχορδίας, που είναι το Σι, την πιάνουμε ως τονική του δρόμου, κατά το μακαμίστικο σύστημα), τότε νομίζω ότι βγαίνει μια χαρά σε Ρε-Σολ-Σι.
Το ΣΟΛ ΧΟΥΖΑΜ ( σολ-λα#-σι-ντο-ρε-μιb-φα#-σολ ) εχει φυσικά ως 3η βαθμίδα το ΣΙ, κ ειναι ο δρομος που παει κουτί στο αραμπιεν ντουζένι, τωρα γιατι φερεται το ΣΙ ως βάση, αυτό με ξεπερνα.
Anyway. Ευχαριστω πολύ για την απάντηση, κ καλές πεννιές!
Ευχαριστώ πολύ Νίκο για την Απάντηση σου!
Απ οτι καταλαβα λοιπόν ΣΙ Σεγκιαχ κ ΣΟΛ Χουζαμ ειναι “δίδυμα”…
Σ ευχαριστω πολύ κ για το βίντεο του Γενίτσαρη (Μεγάλη μορφή)!
Εδω απ οτι βλεπω παιζει ενα τζουρά κουρντισμένο σε
ΣΟΛ(καντίνι) - ΝΤΟ - ΜΙ , δηλαδη Αραμπιεν σε ΝΤΟ Χουζάμ…
Πολύ ωραίο τραγούδι δεν το ήξερα
Πολύ ενδιαφέρουσα επίσης η πληροφορία για την “επίσημη” πηγή της θεωρίας των ντουζενιων, όταν κυκλοφορήσει η 2η εκδοση θα την αγοράσω.
Συνεχίζοντας την αναζήτηση στο Αραμπιέν βρήκα σήμερα κ το εξής:
Ο Μπάμπης είναι καλός παίχτης και έχει πιάσει τα ντουζένια. Το κανάλι του γενικά έχει ενδιαφέρον υλικό.
Είναι διαφορετικοί τρόποι να πούμε το ίδιο πράγμα. Στο ρεμπέτικο οι μελωδίες έχουν για βάση το Σι, αλλά το ακκόρντο είναι Σολ ματζόρε. Οπότε αυτό που στα μακάμια το ονομάζουμε με βάση Σι, στους δρόμους το ονομάζουμε με βάση Σολ.
Βέβαια υπάρχει και ένα ακόμα μπλέξιμο, το μακάμι Σεγκιάχ (σι) (Ψαράς, Τοίχο-τοίχο) στους δρόμους λέγεται Χουζάμ (σολ), ενώ το μακάμι Χουζάμ (σι) (Μπήκε ο χειμώνας, Τα μάτια σου τ’αράπικα) στους δρόμους λέγεται και αυτό Χουζάμ (σολ).
Γιατί είναι η καταληκτική νότα στα περισσότερα κομμάτια! Ίσως και σε όλα - αν καταλήξεις σε Σολ, τότε μάλλον δεν έχεις Λα# αλλά Λα, δηλαδή δρόμο Σουζινάκ (5χ Ραστ + 4χ Χιτζάζ), που είναι γνωστό μακάμι αλλά σπάνιο έως σχεδόν ανύπαρκτο στα καθ’ ημάς.
Στα μακάμια η λογική είναι: αν πάρεις μια φυσική κλίμακα από Σολ, είναι η κλίμακα του Ραστ. Οι ίδιες νότες με τονική το Λα είναι η κλίμακα του Ουσάκ/Χουσεϊνί. Με τονική το Σι, Σεγκιάχ. Και ούτω καθεξής. Όμως κάθε μακάμι έχει τις έλξεις του, και στο Σεγκιάχ η έλξη τη υποτονικής προς την τονική (δηλ. τροπή του Λα σε Λα#) είναι σχεδόν μόνιμη, οπότε τελικά δε μιλάμε πια για τις ίδιες νότες…!
Και το Χουζάμ είναι το χρωματικό αντίστοιχο του Σεγκιάχ (με 4χ χιτζάζ στη βαθμίδα Ρε, κατά τα άλλα όμοιο).
Είναι πολύ λογικό αν το δεις αποκλειστικά μέσα σε μακαμίστικο πλαίσιο, όπου η μελωδική πορεία είναι το άπαν, η ταύτιση τονικής με καταληκτική νότα απόλυτη, και η αρμονία ανύπαρκτη. Στους λαϊκούς δρομους, όπου υπάρχει και η αρμονία αλλά επιπλέον έχει υπάρξει και στη θεωρητική διαπραγμάτευση το κλιμακοκεντρικό παρελθόν, από το οποίο κοιτάμε πλέον να αποδεσμευτούμε αλλά δεν είναι και ως μη γενόμενο, τα πράγματα είναι λιγότερο μονοσήμαντα. Οπότε, ναι, είναι δυνατόν η ίδια τονικότητα να ονομάζεται και Σι Χουζάμ και Σολ Χουζάμ.
Χώρια που, για άλλους λόγους, μπορεί και να ονομάζεται (η ίδια πάντα) και Σολ Σεγκιάχ!
Περικλή ευχαριστώ κ πάλι για την εκτεταμένη απάντηση…καταλαβα στο περίπου τι εννοείς κ δεν θα “σκαλίσω” άλλο…Κυρίως δε θα αποφεύγω να προσομοιώνω μακάμια κ δρόμους καθότι απ’ οτι καταλαβαίνω δεν λειτουργουν με τον ίδιο τρόπο, κ δεν υπηρετουν τους ιδιους σκοπούς.
Σίγουρα θα με βοήθαγε αν ήξερα ούτι ή βυζαντινή μουσική, τωρα πλέον ειναι δυστυχώς αργα για να αρχίσω. Επειδη μ΄αρεσει να συνοδεύω τον εαυτό μου τραγουδώντας στον μπαγλαμά μ’ ενδιαφέρει πάρα πολύ κ η εναρμόνιση των δρόμων - πέρα απ’ την αναπτυξή τους. Γι΄αυτό κ βλέπω με πιο δυτική/κιθαριστική ματιά την όλη φάση…
Στον οδηγό για τα ντουζένια που βρήκα αναφέρει για το συριανό τα εξης - κ τωρα ειμαι βέβαιος πως ειναι απο σένα:
*7) Συριανό *
Ρε - Σολ - Λα#* Η βάση για τη σωστή του απόδοση είναι το πρώτο τάστο της Σολ χορδής. Η χρήση αυτού του κουρδίσματος είναι καταλληλη για τους δρόμους Χιτζιαζ και Χιτζασκαρ.
Προφανως λοιπόν θετεις σαν βαση το 1ο ταστο της Σολ γιατι το αντιμετωπίζεις μακαμίστικα - σε ορολογία λαικων δρόμων τιθεται υποθέτω ως βάση το 3ο Ταστο της Σολ χορδής, δηλαδή πάμε στο Λα# Χιτζαζ/Χιτζασκαρ…
Εμενα βεβαια καθοτι μου αρεσει να πειραματίζομαι, μου βγηκε κ το Σολ αρμονικό/νιαβεντι στο Συριανο ντουζένι (θα ανεβάσω το βίντεο στο λήμμα για τα ντουζένια)
Χαιρετω με εκτιμηση
Ναι, φυσικά κ το ξέρω αυτό το τραγούδι. απ’ τα καλύτερα του νομίζω…Παρεμπιπτόντως σε τι δρόμο είναι? Καρτζιγιάρ μήπως ή γιουρντι κ γιατί?
ο ψαράς… αναφέρεσαι πιθανοτατα σ’ αυτο: ΤΙ ΓΥΡΕΥΕΙ ΤΕΤΟΙΑ ΩΡΑ (o ψαράς μέσα στη χώρα) --ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΦΛΟΥΖΕΛΗΣ
χαιρετω με εκτίμηση
Δεν ξέρω ποια είναι η πηγή, αλλά θα το διόρθωνα ως εξής:
-Ρε-Σολ-Σιb
-Βάση 3ο τάστο της μεσαίας
-Δρόμοι Χιτζασκιάρ και Πειραιώτικος
Καρτζιγάρ είναι (βέβαια ως γνωστόν το ονομάζουν και κιουρντί οι δημοτικοί), κάνει την χαρακτηριστική ελάττωση της 5ης οπότε σχηματίζεται Χιτζάζ από την 4η και Νικρίζ από την 3η.
Ναι, σε αυτό αναφέρομαι.
Οι δρόμοι προέρχονται από τα μακάμια, εξ ου και οι ονομασίες. Γενικά εκφράζουν την τροπική μουσική της Ανατολικής Μεσογείου, και τα ντουζένια εξυπηρετούν αυτή ακριβώς την μουσική (τα περισσότερα προέρχονται από σάζι και ταμπουρά εξάλλου). Και με τις ανοιχτές χορδές για αυτοσυνοδεία, και αρκετές φορές με συμμετρικούς δαχτυλισμούς σε διαφορετικές χορδές.
και πολλα αλλα τραγουδια που βασιζονται στην ιδια κινηση, οπως, δε μου λετε δε μου λετε, σαν εγυριζα απ’ την πυλο, στριβε λογια… τα αλλα ψαξτα μονος σου.
επισεις γραψε misket duzeni να δεις πως το δουλευουν οι γειτονες.
Μπράβο Μιχάλη, τέτοια τραγούδια περιμενα!
Σ’ ευχαριστω θερμά!
Πολύ βοηθητικη κ η υπόδειξη σου να δω πως δουλευουν οι γειτονες αυτο το κουρντισμα…εφαγα 3 ωρες εχθες στο youtube να βλεπω βιντεο για misket düzüni κ οντως κατάλαβα πανω κατω πως δουλευεται.
αυτο με το μισκετ ειναι ενα πολυ καλο παραδειγμα που δειχνει πως η ελλαδα κανει μιξη δυσης και ανατολης. τον ιδιο δρομο παιζουμε κι εμεις αλλα βαζοντας δυτικη αρμονια (ακκορντα), εχουμε ενα διαφορετικο χρωμα στα αυτια μας πλεον. μετα στα επομενα χρονια της δισκογραφιας, απλωσανε κι αλλο τις μελωδιες, βαλανε περισσοτερα ακκορντα και εγινε ακομα πιο δυτικοτροπο το ακουσμα. μεχρι που τα εξαφανισαν πλεον…
Μία παρατήρηση: Λες: «…και η τονική…» [διορθώνεις] «…όχι τονική, η δεσπόζουσα, το Σολ ματζόρε», και από πάνω στα γράμματα του βίντεο ξαναδιορθώνεις «ούτε δεσπόζουσα!».
Και όμως, γλώσσα λανθάνουσα ταληθή λέγει: δεν υπάρχει πιο δεσπόζουσα συγχορδία από αυτήν. Δεν είναι μεν η 5η, αλλά το γεγονός ότι στην κλασική θεωρία η δεσπόζουσα είναι η 5η δε σημαίνει ότι πρόκειται για συνώνυμες λέξεις. Στη νότα Σολ έχεις τη βάση του πενταχόρδου που πρωταγωνιστεί στο κυριότερο μέρος της ανάπτυξης, εκτός από το κλείσιμο που μας μαρτυράει ότι τελικά η τονική μας είναι Μι. Αυτό ακριβώς (η βάση του δεύτερου 5χ ή 4χ) είναι ο ορισμός της δεσπόζουσας στα τροπικά (=στους δρόμους), μην πω ότι ειδικά εδώ το λες, οριακά, και δεύτερη τονική.
Ή, δες το και χωρίς θεωρία: άμα όλοι λένε -και το έχεις διαπιστώσει και μόνος σου- ότι αυτό το ντουζένι προσφέρεται κυρίως για Σολ ραστ, Σολ ματζόρε και ό,τι άλλο ανέφερες, και ξαφνικά προκύπτει ότι βγάζει μια χαρά και το Μι μινόρε (χωρίς Μι στις ανοιχτές!), ποια είναι η εξήγηση; Ότι είσαι και λίγο στο Σολ ματζόρε κι ας αλλάζεις «γνώμη» προς το τέλος!
Αν είμαστε ψείρες, δεσπόζοντες φθόγγοι μακαμίστικα λέγονται εκείνοι που οριοθετουν δομες (3χ 4χ 5χορδα), οι οποίοι γίνονται συχνά νότες στάσης παιρνοντας ρόλο προσωρινής βάσης.
Η Σολ “ματζόρε” στο μι “μινόρε” ευρωπαϊκά είναι η σχετικη της μείζονα και αυτή είναι η σχέση τους, είναι σχετικές κλίμακες.
μακαμίστικα: το σολ είναι δομή τσαργκιαχ απο τσαργκιαχ περντέ και το μι ειναι δομη μπουσελίκ απο ντουγκιάχ, δηλαδή συμπεριφορά του Μακαμ Μπουσελίκ( περίπου)
κ οντως κατάλαβα πανω κατω πως δουλευεται.
