Σαν άκουσμα, το πρώτο κομμάτι τού Καντεμίρογλου δεν έχει καμία σχέση με αυτό που εννοούμε σήμερα (και εννοούσαμε τούς δύο προηγούμενους αιώνες) μακάμι Μπεστενιγκιάρ. Ίσως το μακάμι να άλλαξε στην πορεία των χρόνων ή κάτι άλλο συμβαίνει που δεν μπορώ να καταλάβω…
Το δεύτερο τού Τζεμίλμπεη είναι χαρακτηριστική περίπτωση Μπεστενιγκιάρ.
Πρέπει να ομολογήσω πως τούς δρόμους δεν τούς συμπάθησα ποτέ· ακόμα και στα ρεμπέτικα βλέπω μόνο μακάμια. Δεν πιστεύω πως υπάρχουν και πολλά στεγανά, τουλάχιστον για τόσο πολύ κοντινές μουσικές όπως τα Οθωμανικά και το Ρεμπέτικο.
τα δυο τελευταια ητοι Πεντάχορδο ΤΖΑΡΓΚΙΑΧ συν το Τετράχορδο ΧΙΤΖΑΖ είναι το Μακαμ ΤΖΑΡΓΙΑΧ ενώ το Τρίχορδο ΟΥΣΑΚ συν το ΤΖΑΡΓΚΙΑΧ είναι το Μακάμ ΣΑΜΠΑ (οι Τούρκοι δεν βάζουν ‘‘χ’’ στο τέλος)
Πηγή μου είναι το βιβλίο ενός Τούρκου μουσικού Ναιλ Γιαβουζογλου που δυστυχώς είναι γραμμένο στην τουρκική και καταβάλλω πολλές προσπάθειες να το μεταφράσω εδω και κάμποσο καιρό.
Του πότε είναι αυτή η τραγουδάρα; Αν εξαιρέσουμε τον σπάνιο δρόμο, καθ’ όλα τ’ άλλα μοιάζει σαν λαϊκή καραζεμπεκιά του '60 και δώθε. Αλλά μάλλον είναι αρκετά παλιότερο -σχεδόν προφητικό θα έλεγε κανείς!
Τώρα, να πούμε την αλήθεια, για Μπεστενιγκιάρ δεν είναι 100% πετυχημένο. Η κατάληξη κάτω στο Φα# (Εβίτς) ακούγεται σαν προσωρινή, σαν να σκοπεύει αργότερα να ρίξει άγκυρα στο Λα κάνοντας κανονικό Σαμπάχ. Ενώ ο Νταλγκάς στον μανέ την προετοιμάζει από τις πρώτες κιόλας νότες. Τελικά του Ευγενικού αφήνει μια αίσθηση αμφίρροπης τονικότητας. Ίσως να υπήρχε μια εκτενέστερη εισαγωγή, που να επιβεβαίωνε πληρέστερα το οριστικό της χαμηλής κατάληξης, και που να κόπηκε λόγω διάρκειας.
Πάντως άνετα θα το έβλεπα να γινόταν σουξέ σήμερα, και όχι μεταξύ ανθρώπων με εξειδικευμένα γούστα.
Το κομμάτι είναι του Λαβίδα και ηχογράφηση γύρω στο `55.
Pepe, πράγματι δεν είναι 100% Μπεστενιγκιάρ. Ο δημιουργός χρησιμοποιεί το πέρασμα του Μπεστενιγκιάρ για να βρεθεί από το περιβάλλον του Σαμπάχ στο μακάμι Σεγκιάχ και αντίστροφα .¨Ετσι, θα έλεγε κανείς ότι το κουπλέ είναι στο μακάμι Μπεστενιγκιάρ και το Ρεφρέν στο μακάμι Σεγκιάχ.
Επίσης, νομίζω ότι βρισκόμαστε στην εποχή (μετά τον πόλεμο) που η μουσική αντίληψη καθορίζεται σαφώς κι από την αρμονική ανάπτυξη, και μάλλον κυρίαρχα, δηλ. σκέφτονται σε μεγάλο και καθοριστικό βαθμό την αρμονική ακολουθία, κάτι που δεν συμβαίνει τόσο στην πρώιμη φάση που η μελωδία αναπτύσσεται αποδεσμευμένη απ΄τις συγχορδίες . Σίγουρα κι αυτό συμμβάλει στον εν λόγω χαρακτήρα του κομματιού.
επαναφερω το θεμα του σπανιου μακαμ Μπεστενιγκιαρ γιατι ακουσα προσφατα μια εκτελεση του Maurothi Kontanis σε σολο ουτι του τραγουδιου του Νταλγκα “Απονη Τουρκαλα” το οποιο ειναι γραμμενο στο ομορφο μακαμ αυτο.
εχει ολα τα χαρακτηριστικα που αναφερθηκαν αναλυτικα προηγουμενως (μελωδικη πορεια, καταληξεις, χρωμα κλπ)
παραθετω επισης και την 1η εκτελεση του Νταλγκα
