Τα πρωτα πεντε χασικλιδικα τραγουδια σε αριθμο εκτελεσεων.
1.Οι μπαγλαμαδες (παραδοσιακο χασιλκιδικο) 1925-1932 με 9 εκτελεσεις
2.Ο Μεμετης (Σ.Γαβαλας-Χρ.Μαρινος) 1929-1931 με 8 εκτελεσεις
3.Εσπασες τα πιατα (παραδοσιακο χασικλιδικο) 1927-1929
4.Πασαλιμανιωτισσα (Π.Τουντας) 1928-1929 με 7 εκτελεσεις
5.Μανωλης ο χασικλης (Ι.Δραγατσης) 1929-1931 με 6 εκτελεσεις
Άλλο ένα χασικλίδικο τραγούδι, [i]«Ο ξέμαγκας» του Παπάζογλου[/i], τραγούδι του 1935, αξίζει να σταθούμε στους στίχους του:
[b][i]«…Φύγε από με κουτόχορτο
χάσου κι εσύ τσιμπούκι
ν’ ανοίξω τα ματάκια μου
από το μαστουρλούκι
Γιατί όσο τη φουμάριζα
έπεφτα και στο ζάρι
μπροστά με λέγαν έξυπνο
και πίσω παλαβιάρη…»[/b][/i]
Να, η απάντηση στη σύχγρονη προπαγάνδιση της ναρκο – εξάρτησης
η οποία γίνεται, μάλιστα, με τη μορφή της “φιλελευθεριότητας” και της "προοδευτικότητας¨, με το εξευρωπαϊσμένο αίτημα της αυτοδιάθεσης του ανθρώπου και των λαών.
Το περιγράφει πεντακάθαρα ο Βαγγέλης:
όποιος “βρίσκει την άκρη” στη μαστούρα, όποιος βολεύεται στο να ζει με παραισθήσεις και όχι στο να παλεύει για να ζήσει τα οράματά του, δεν συλλογάται λεύτερα, άρα ούτε καλά, και γίνεται και αντικείμενο εμπαιγμού – αλλά και εκμετάλλευσης, θα προσθέταμε σήμερα.
Το πρόβλημα των ναρκωτικών δεν λύνεται ούτε με την ποινικοποίηση ούτε με την αποποινικοποίηση, γιατί δεν είναι ούτε ποινικό ούτε νομικό. Είναι κοινωνικό πρόβλημα.
Ένα κοινωνικό σύστημα που συντηρεί, παράγει και αναπαράγει τα αίτια που οδηγούν ευρύτατα στρώματα στην εξάρτηση, στη φυγή, στην αποχαύνωση, στην αλλοτρίωση, που η διατήρησή του ως σύστημα περνά μέσα και από τη μετατροπή του ανθρώπου σε “φυτό”, δεν μπορεί και δεν θέλει - γιατί δεν το συμφέρει - να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, είτε το αποποινικοποιήσει είτε όχι…
Σιγουρα δεν υπαρχουν χασικλιδικα του Καλδαρα εκτος του ΣΕΡΓΙΑΝΗ (μαζι με τον Τσιτσανη) κι αυτο το 1946 που για λιγους μηνες ατονισε η επιτροπη λογοκρισιας!! Βεβαια αμεσως μετα ξαναλειτουργησε και πιο αγρια!!! Ετσι δεν ξερουμε τι θα ηχογραφουσαν αν μπορουσαν!! Οσο για την επισημη αριστερα κυνηγησε αγρια το ‘‘Ρεμπετικο’’ και οχι μονο το χασικλιδικο!!
Δεν είμαι συνήγορoς κανενός αλλά:
Τις παράγωγες και συνδεόμενες με το ρεμπέτικο αποκλίνουσες συμπεριφορές κυνήγησε… Όχι το ρεμπέτικο…άλλωστε ποιός φορέας έχει ασχοληθεί μέχρι σήμερα πιο σοβαρά με το ρεμπέτικο και τη σύνδεσή του με τη νεολαία, από ότι η “επίσημη αριστερά”? (παρουσία του ρεμπέτικου στα φεστιβάλ, εκδηλώσεις αφιερώματα με κορυφαίους μπουζουκτσήδες συμπεριλαμβανομένων και αφών Βαμβακάρη, βιβλία από τη “Σύγχρονη Εποχή”, και γενικά ο χαρακτηρισμός που αποδίδει ενίοτε στο ρεμπέτικο ως “αυθεντικό λαϊκό τραγούδι” κάθε άλλο παρά απαξιωτικός είναι). Άλλωστε στο ρεμπέτικο υπάρχουν και κορυφαία εργατικά τραγούδια, πως θα μπορούσε να τα κυνηγήσει όπως λες?
Το πρότυπο της μαστουρομαγκιάς (αδόκιμος όρος) κυνήγησε, γιατί προτιμούσε να πρωωθήσει την ενεργό αντίσταση, αντί της παθητικής αποδοχής, που δυστυχώς κυριαρχούσε στον κόσμο του ρεμπέτικου (με φωτεινές εξαιρέσεις)…
Και καλά έκανε!!
*και όσο για τη φράση “κυνήγησε άγρια”, νομίζω είναι πιο σωστή η φράση “κατέκρινε” γιατί δεν πήρε κανά κατασταλτικό μέτρο έναντι του ρεμπέτικου. Ενώ το εκάστοτε καθεστώς μαζί με τον υπόκοσμο, παίρναν κατασταλτικά μέτρα έναντι των αγωνιστών της επίσημης αριστεράς.
Δεν μιλω για σημερα που το ‘‘ρεμπετικο’’ εχει αποκατασταθει και καποιες φορες αγιοποιηθει απο δεξιους κι αριστερους! Αν ανατρεξεις σε μεταπολεμικες ανακοινωσεις και αρθρα θα δεις πως η τοτε Αριστερα θεωρουσε απαν το ‘‘ρεμπετικο’’ χασικλιδικο και λουμπεν.Απλα καταγραφω,δεν κρινω!! Αλλες εποχες,αλλες αναγκες!Γι’αυτο διαχωρησα σε επισημη.Ο λαος αν και χωρισμενος τα ιδια ακουγε!!
Είναι λανθασμένη η βάση στην οποία έθεσε το θέμα ο Nikos Forlan. Με απλή καταγραφή του ποσοστού «χασικλίδικων» στο σύνολο των «ρεμπέτικων» ηχογραφήσεων δεν πρόκειται να πάρουμε καμιά ουσιαστική πληροφορία. Για να μην προχωρήσω πάρα πέρα και παρατηρήσω ότι μία εργασία που χρησιμοποιεί την ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ (δηλαδή προσωπικές επιλογές από το corpus του ρεμπέτικου) του Πετρόπουλου δεν μπορεί να σταθεί ως σοβαρή έρευνα για τη σχέση που είχε ο λαϊκός κόσμος με τις ουσίες (αλλά και για οποιαδήποτε άλλα συμπεράσματα). Ούτε ότι ο Παπαϊωάννου και ο Χατζηχρήστος άρχισαν τη δισκογραφική τους καριέρα με το «καλημέρα» της λογοκρισίας άρα, και να ήθελαν, δεν μπορούσαν να γράψουν για ουσίες, ελέχθη ήδη αυτό.
Πρώτον: ότι μεγάλο μέρος των συντελεστών του ρεμπέτικου κάπνιζαν χασίς είναι χιλιοβεβαιωμένο και δεν χρειάζεται καμιά στατιστική. Ούτε και υποθέσεις του τύπου «από 137 (πετάω ένα υποθετικό νούμερο…) συνθέτες του ρεμπέτικου, μόνο 7 (πάλι πετάω ένα υποθετικό νούμερο) ήταν χρήστες ουσιών βοηθούν, αντίθετα συσκοτίζουν. Για την μόρφωση γνώμης σχετικά με τη σχέση της κοινωνίας με τα ναρκωτικά και τις άλλες ουσίες διαβάστε το προτεινόμενο στο θέμα «cannavacio» βιβλίο, να ενημερωθείτε από σοβαρές έρευνες σοβαρών επιστημόνων. Και υπάρχουν και άλλες σοβαρές μελέτες.
Δεύτερον: όταν ο Μάρκος χρησιμοποιεί για πρώτο στίχο σε τραγούδι του το «Θέλω μαστούρης να γενώ, να ρθώ να ΄μαι μαζί σου, γιατί εσέναν αγαπώ κι όχι την αδερφή σου» το τραγούδι ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΧΑΣΙΚΛΙΔΙΚΟ. Το θέμα του είναι καθαρά ερωτικό (με κοινωνικές προεκτάσεις αν θέλετε), γραμμένο όμως από κάποιον που αναπόφευκτα χρησιμοποίησε την εμπειρία του από το κάπνισμα χασισιού, αφού αυτό ήταν τμήμα της ζωής του. Χασικλίδικα είναι εκείνα τα τραγούδια που κεντρικό τους θέμα έχουν τη χρήση και, είτε την εκθειάζουν είτε την καταδικάζουν. Όχι συλλήβδην όσα περιέχουν τη λέξη «χασίς» στο στίχο ή τον τίτλο τους.
Όμως, ποιος σου είπε, φίλε μου Νίκο, ότι το ρεμπέτικο «αυτομάτως έχει καταστεί μουσική των ουσιών»; Κανένας ερευνητής δεν έχει υποστηρίξει κάτι τέτοιο, από την άλλη όμως, όταν ο Μάρκος λέει «Μα εγώ δεν είμαι ποιητής, τραγούδια να ταιριάζω, και μου τα φέρνει ο αργιλές και τα κατασκευάζω» αυτό πρέπει σίγουρα να ληφθεί υπόψη. Και όταν ο Τούντας (που ποτέ δεν έκανε χρήση οποιασδήποτε ουσίας, αλλά μάτια και αυτιά είχε) βάζει την υπογραφή του στο ανατριχιαστικό εκείνο «μου πήρε ό τι είχα και μʼ αφήνει, μου πήρε την καρδιά μου, τα νιάτα, τα λεφτά μου, κι απʼ τον καημό φουμάρω κοκαΐνη», απλά και μόνο έχει καίρια πιάσει ένα καυτό πρόβλημα της εποχής του και το προβάλλει, όπως πολύ σωστά λές και εσύ Νίκο(#7). Και φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις αρνητικές αναφορές, όπως αυτήν του Παπάζογλου που σωστά αναφέρει η Ελένη. Δεν έτρωγαν κουτόχορτο οι άνθρωποι και ήξεραν πολύ καλά τι συμβαίνει γύρω τους.
Ότι οι ουσίες ήταν αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής μεγάλου τμήματος των συντελεστών του ρεμπέτικου είναι μεν αδιαμφισβήτητο και έχει ανεξίτηλα αποτυπωθεί στα τραγούδια, αλλά και δεν σημαίνει ότι τα πάντα στο αστικό λαϊκό τραγούδι γυρνούν γύρω απʼ αυτό. Μόνο που η απόδειξη δεν βρίσκεται στις στατιστικές αλλά, απλά και μόνο, στο καθαρό μυαλό με το οποίο θα προσεγγίσουμε το ρεμπέτικο.
Κύριε Νίκο απο την αρχή είπα οτι σαν πηγή αυτή του Πετρόπουλου ήταν προβληματική.Ενδικτικά την ανέφερα και μόνο.Αν και πάλι λίγο πολύ τα στοιχεία δε νμίζω να διαφέρουν.
Τώρα,υπάρχουν στο τραγούδι αυτοί που δημιουργούν και αυτοί που διαδίδουν.Έτσι πιστεύω οτι ναι έχει νοήμα να πούμε οτι 7 στους 10 ή κάποιο άλλο νούμερο…Άλλο είναι ο Τούντας να καταγράφει ή να πιάνει το σφυγμό έστω της επικαιρότητας,και άλλο ο Μάρκος ή ο Δελιάς που βιωματικά τελείως γράφουν.Κατα την άποψη μου το κάνει πιο κατανοητό.Επίσης και αυτοί που το διαδίδουν.Ένας κόσμος ανάλογος διαμορφώνει το τραγούδι.
Δαν ξέρω πως και με ποια κρητίρια κατατάσουν τα τργούδια σε θεματολογίες,αλλα αν η ζωή κάποιου είναι χασικλίδικη,π.χ ο Βαμβακάρης,φαντάζομαι οτι απο το στιχάκι που αναφέρατε βλέπει και τον έρωτα μέσα απο αυτό.Άρα είναι τραγούδι της κουβέντας που κάνουμε.
Έχασα την ροη της σκέψης μου…Χαιρετώ σας
Ανάλογα με τα στατιστικά :
Μόνο 5% των ρεμπέτων ονειρεύωνταν :019:, περίπου 7% εργαζώντουσαν η ήταν φτοχοί :019::019::019:, 39% ερωτεύωντουσαν , 5% ήταν χασικλήδες:019: … δεν σας φαίνετε λαθασμένη, κύριε Forlan , ἡ βάσης της σκέψεως σας ; Μου φαίνετε εμένα πως θέλετε να ξευγεννήσετε τα ρεμπέτικα για να επιτρέψετε στην συνήδηση του εαυτού νας σας αρέσουν … Εαν είμαι η δεν είμαι χασικλής , δεν έχει συμασία , εμενα με κάνανουν ταπί οι στίχοι : ‘’ Πές μου βρε Χάρε να χαρείς το μαύρο σου σκοτάδι (αριστούργημα !!!), έχουν χασίσι , έχουν λουλά τσαρδί να την τραβάνε …‘’ στο τραγούδι κουβέντα με τον Χάρο … Να ευχαρηστείς και να τυμάς αυτούς που είναι στον Ἁδη , και να δοξάζεις τῶ Θεῶ που κάπιοι μαστουρόθηκαν για πάρτη σας , και εμπνεύθηκαν από την ψυχή της καναβουρίας και βγάλανε στιχους που χωράνε ακομα και στην Ιλιάδα του Ὁμήρου … Να απαλαχθήτε από τα μέτρα που σας υπέβαλε η κοινωνία και θα ζήσετε , δεν χρειάζετε να κάνετε παραβάσεις , μονο να απαλάξετε τις εστήσεις σας …
Αρχικά καλησπέρα σας.
Κατα δεύετρον δεν νομίζετε και εσείς οτι η σκέψη σας είναι λίγο τραβηγμένη,έτσι ώστε να πείτε αυτό που θέλατε;;Το οτι κάποιο τραγούδι κατατλασεται π.χ στα τραγούδια της εργασίας,δεν πάει να πει οτι αυτός που τα έγραψε ηταν άνεργος ή εργάτης.Δηλαδή όποιος έγαραψε τους κοτρμπαντίζες είναι και λαθρέμπορος;Καλλιτέχνης είναι.Ή αμα γράφεις τον Καικτσή έισαι τι βαρκάρης; Στην ίδια σκέψη μου είναι και το παράδειγμα του Γιοβάν Τσαούς που έγραφε πχ για τα πρεζάκια αλλά ο ίδιος δεν ήταν.Απέναντι του βρίσκονταν στα βαγόνια των τρένων και έγραψε το τραγούδι(ίσως η γυναίκα του).Άρα;
Σκοπός μου δεν είναι να εξευγενήσω κανένα τραγούδι.Ούτε για εσας ούτε για εμένα.Μια χαρά τα ακούω μια χαρά τα γουστάρω όπως ακριβώς είναι.Δεν με γνωρίζετε εξάλου…Τώρα αν κάποιες φορές τα αντιμετοπίζουμε λίγο απ εξω,σαν “τουρίστες” και έτσι είμαστε πιο σίγουρα γι αυτο που δεν κάνουμε.Ίσως.Δεν εχω τέτοια χαζά στο μυαλό μου κύριε Νίκο.
Είχα γράψει και πιο πάνω οτι απλά βαρέθηκα οχι απο σχετικούς ή λάτρεις του είδους,αλλά πιο πολύ απο τους παρατρεχάμενους,ακόμα ακόμα και απο κάποιους που για δικούς τους λόγους, λένε εν άγνοια οτι το ρεμπέτικο είναι χασικλίδικο τραγούδι.Θέλετε δεν θέλετε δεν είναι.Τέλος!Δεν θέλω να το αναλύσω παραπάνω,ο καθένας το αντιλαμβάνεταιο όπως θέλει.Πολλά πράγματα οχι μόνο αυτό.
Φυσικα δεν ειναι χασικλιδικο το ‘‘ρεμπετικο’’ οπως δεν ειναι το παραδοσιακο μονο τα κλεφτικα ,οπως δεν ειναι αμανεδες ολο το σμυρνεικο και gazel ολα τα τουρκικα!!! Ενα ωραιο περιβολι ειναι που χωρανε ολο τα λουλουδια!!!
Αυτό!Τι κάθομαι και γράφω τόση ωρα.Λίγα και καλά.Αυτη ηταν η σκέψη μου.Συμφωνώ απόλυτα.
Aπλα φιλικα σου λεω πως το βιβλιο του Πετροπουλου αν εξαιρεσεις τις φωτο ,ολο το υπολοιπο ειναι γεματο λαθη, εμπαθειες και σοφισματα του μακαριτη!! Δυστυχως για μεγαλο διαστημα ηταν η βιβλος των ρεμπετολογουντων!!
Λοιπών , βάζω απευθία το νυστέρι στο πόστεμα δύχος άχρηστη ανεστεσία που δεν θα λιτουργίσει (Προτον , καλησπέρα κτλ) για να σας καταλάβω , ποιός είναι ο σκοπός σας με το θέμα που αρχήσατε ; Ποιές εἶν αἱ ἀνφιβολίες σᾶς ;
Συμφωνώ για τον Πετρόπουλο.Το απέκτησα πριν απο ένα χρόνο σα βιβλίο.Το γνωρίζω.Με τους Πετρόπουλους και του λοιπούς εχω και γω ένα θέμα.
Το θέμα τωρα της κουβέντας τώρα ανατρέξτε και διαβάστε το.Το εχω γράψει,μιας και εγω την ξεκίνησα.
Και πάλι καλησπέρα σας…
Και γιατί βαρεθήκατε να σας αναφέρουν τις σχέσεις του ρεμπετικου με τά ναρκοτικά ; Σε αυτόν τον χώρο λίγα είναι τα θέματα ,εμένα που μου αρέσουν μερικά χασικλήδικα τραγούδια ποτέ δεν άνηξα θέμα , και εσείς ανήξατε νέω θέμα … Μην εἷστε αθώος … Ὑποθέτω πως δεν σας αρέσει ἡ ἀλήθεια , ο αγαπητός σας συνθέτης , ο Μάρκος ήταν χασικλής . Σήμερα τα ρεμπέτικα , ακομα και μικρά παιδεία του ‘‘καλού κόσμου’’ σαν και εσας τα ακούνε … με τον ίδιον τρόπο που το χαϊ σοσάιτ της Αμερικής ακούει το ΡΑΠ … Μιν ντρέπεστε για την προτύμησην που έχετε , όπως έγραψε ο φίλος μας ο κολεκτοργραμ το ρεμπέτικο είναι ένας μπαξές με πολλά λολόυδια , αναγνώρησε πως μέσα σε αυτά είναι το ελάχιστο μιά καναβουριά και ένα αφιόνι (Περσική παπαρούνα)… Φιλικά και ὑληκρινά σας επιθυμώ εἰρήνη και ευτυχία . Το για τα βιβλία του Ηλία Πετρόπουλου , σας θημήζω πως το στόμα σας και οι γνώσεις σας προς χαρην της ηλικίας σας , ακόμα είναι πολύ μικρά για να τον χωρέσουν . Γειά σας !
Αχ γιατρε μας απ` το Ριο
μας τα χωνεις στα χοντρα
μια ζεστο και μια κρυο
και η κοντρα στα γερα …
πως θα ερθει η ευτυχια
με μυαλο ολο θολουρα ?
η ρεμπετικα θ` ακουμε
η θα ειμαστε “μαστουρα” …
η καναβουρια , τ` αφιονι
μας γεμιζουν παραισθησεις
σε καταστολη μας φερνουν
και “ριμαζουν” τις αισθησεις …
αλλα βλεπεις στη ζωη μας
δυστυχως εγινε “μοδα”
και φουμερνουνε αβερτα
-διχως πια να ξεχωριζουν-
παπαρουνα απ` τα “ροδα” …
εαν εχεις την αναγκη
για να νοιωσεις “ευτυχης”
με καναβουριες κι ουσιες
ετσι , να μαστουρωθεις …
πρεπει να γνωριζεις πρωτα
πριν να μπεις σ` αυτο το λουκι
σε ποιο “βόθρο” θα σε ριξει
της μαστουρας “το μπουλουκι” …:106:
Καλώς σας βρίσκω εδώ πέρα, φίλους, γνωστούς και άγνωστους.
Είναι λίγες μέρες που κοιτάω «κρυφά» τις συζητήσεις σας γύρω από τα παρεμφερή θέματα και κεντρίστηκα να γράψω κι εγώ τη γνώμη μου.
Λοιπόν, είτε μας αρέσει είτε όχι, η σχέση ανθρώπων με ουσίες σαν το χασίς χάνεται στα βάθη του χρόνου σε ανατολή και δύση.
Αυτό από μόνο του δεν γεννά αυτονόητα συμπεράσματα για το σήμερα.
Οι συνθήκες στην κοινωνία της κατανάλωσης και της εμπορευματοποίησης είναι πολύ διαφορετικές από ό,τι στις «παραδοσιακές» κοινωνίες άλλων εποχών.
Διάβαζα κάποτε ένα βιβλίο για τις τελετές μύησης των σαμάνων σε κάποιες φυλές, όπου ο «μαθητευόμενος» μέχρι να κυριαρχήσει στη σχέση του εαυτού του με τις εσωτερικές δυνάμεις που αντιπάλευε (αν είναι σωστή αυτή η έκφραση) περνούσε παραληρηματικές κρίσεις, οι οποίες ωστόσο αποτελούσαν μέρος μιας καθορισμένης παραδοσιακά επαναλαμβανόμενης και έτσι «ελεγχόμενης» διαδικασίας, κάτω από το βλέμμα των παλιότερων που είχαν βιώσει παρόμοιες καταστάσεις.
Αν υποθέσουμε κάποια αντιστοιχία με υλικά όπως το χασίς, μπορεί κανείς να φανταστεί ότι σε μια κοινωνία απρόσωπης εμπορευματικής κατανάλωσης, μια κοινωνία του μαζικού λάιφστάιλ κλπ κλπ, κάποιες παρόμοιες κρίσεις θα θεωρούνταν απλά παρενέργειες που χρήζουν ψυχιατρικής αντιμετώπισης…
Διάβαζα επίσης κάπου κάποτε (πού άραγε;) ότι στην κλειστή «κοινωνία» των χασικλήδων σε κάποιο λιμάνι του αιγαίου (δε θυμάμαι το τοπωνύμιο), όταν ένας απʼ την παρέα των χασικλήδων κοκάλωνε, να το πω έτσι, τον ρίχνανε μόνο με μια βάρκα στʼ ανοιχτά του λιμανιού να τραβάει κουπί μέχρι να συνέλθει: Σʽ αυτό το παράδειγμα διατηρείται ακόμα η «παραδοσιακά ελεγχόμενη διαδικασία» που έγραψα παραπάνω, άσχετα βέβαια που έχουμε ήδη ξεφύγει από την περιοχή των σαμάνων κλπ κλπ.
Τέτοια διαδικασία όμως θα ήταν αδύνατο να ισχύσει, στην μοδάτη εκδοχή που η κατανάλωση του χασίς εξομοιώνεται με την κατανάλωση παγωτού, και το γράφω αυτό διότι έχω την αίσθηση ότι σε όλες τις σχετικές κουβέντες υποβόσκει μια τέτοια κατεύθυνση αντιπαλότητας.
Το ότι η «σύγχρονη» κοινωνία έχει την τάση οτιδήποτε να το «θεσμίζει» και εφόσον δεν «θεσμίζεται» να το απαγορεύει, δεν θα πει πως οτιδήποτε υπάρχει είναι δυνατόν να ενταχτεί σε αυτή τη διαζευκτικότητα, μα αυτή είναι μια άλλη διάσταση του θέματος και το πάει σε άλλους χώρους και πλαίσια.
Εν πάση περιπτώσει, μιλάμε για ένα τσιγάρο, αλλά ένα τσιγάρο, βαρύ, πολύ βαρύ, πάρα πολύ βαρύ.
Για κάποιους βέβαια είναι απλώς ένας «μπάφος», ένα «ευφορικό» κλπ κλπ, αλλά πιστεύω ότι οι ρεμπέτες που γράφανε τα σχετικά τραγούδια μάλλον θα γελάγανε αν κάποιος τους έλεγε ότι είναι σκέτα ένα «ευφορικό», νομίζω αυτό βγαίνει από τα τραγούδια τους: «ώρες με θρέφει ο λουλάς κι ώρες αδυνατάω, ώρες με ρίχνει σε νταλκά κι ανθρώπου δε μιλάω, γυρίζει ο νους μου εδώ κι εκεί κι όλος ο λογισμός μου,. κι αισθάνομαι πως μια στιγμή θαʼ ρθεί ο θάνατός μου» λέει ο Μάρκος. Η ευφορικότητα είναι μάλλον κάτι το διαφορετικό.
Τελικά το νόημα είναι η «κουβέντα με το χάρο», μάλλον, που θύμισε και κάποιος παραπάνω. Αυτοί που ξέρανε, ποτέ δεν το αντιμετώπησαν ανάλαφρα, ποτέ κατά βάθος δεν το κατηγόρησαν, η σχέση τους μαζί του υπήρξε και παρέμεινε «θρησκευτική» όσο θρησκευτική μπορεί να είναι κι η σχέση με το χάρο τον ίδιο: τον δεδομένο κι ανεπιθύμητο, τον φίλο κι εχθρό και κερατά και μπαμπέση ταυτόχρονα, και ζώσα ύπαρξη που ακολουθεί τον άνθρωπο σε κάθε του βήμα, κάτι σαν την ιστορία που σέρνει ο άνθρωπός πάνω στην πλάτη του και τον βαραίνει, η δική του η ανθρώπινη ιστορία…
Όσο για την ηρωίνη, και για τη θραύση που έκανε στις αρχές του 20ου αιώνα όπως έγραψε κάποιος, ας αναλογιστεί κανείς, ότι κι αυτή αποτελούσε ας πούμε «νέο φρούτο» σε ένα πλαίσιο δήθεν εξομοίωσης με τις ουσίες και τη μέθη γενικά, κι ότι η εμπειρική επίγνωση για την επίδρασή της είναι μάλλον ταυτόχρονη και ταυτόσημη με τα τραγούδια του Δελιά και του Γιοβάν Τσαούς… Επίσης, ότι η ηρωίνη πρωτοκυκλοφόρησε νόμιμα σαν θαυματουργό φάρμακο για πάσα νόσο και σαν θεραπευτικό υποκατάστατο (!) για τους μορφινομανείς, η δε μορφίνη σαν υποκατάστατο για τους οπιομανείς (!!!) κλπ κλπ, κι ότι βέβαια η διάδοση της τοξικομανίας αποτελούσε ήδη από τότε μέσο εξόντωσης των φτωχών μέσα στους χώρους της ζωή τους.
Πράγματι το θέμα είναι να πίνεις και να μη σε πίνει, αλλά το θέμα είναι ποια «ουσία» το επιτρέπει αυτό, έστω και σαν κόντρα μαζί της, και ποια ουσία «σε πίνει» θες δε θες μην αφήνοντάς σου περιθώρια επιλογής…
Σχετικά με το κυρίως θέμα αυτής της κουβέντας, νομίζω ότι το στίγμα του ρεμπέτικου τραγουδιού, της εποχής του στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα και της κοινωνικής κατάστασης των λαϊκών στρωμάτων που το γέννησαν και το αγκάλιασαν, το στίγμα λοιπόν σε σχέση με «ουσίες» και μη, δίνεται από τους στίχους του Βάρναλη στους μοιραίους: «Στο Παλαμήδι ο γιός του Μάζη κι η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι…».
Κι από τους ίδιους στίχους, κάτι άμεσα συναρτημένο με «ουσίες», εκεί πού οι μοιραίοι αναρωτιούνται: «Φταίει το ζαβό το ριζικό μας, φταίει ο θεός που μας μισεί, φταίει το κεφάλι το κακό μας, φταίει πρώτα απʼ όλα το κρασί». Λέτε να φταίει το κρασί πρώτα απʼ όλα, τελικά;
Ελπίζω ότι δεν βγήκα πολύ απʼ το θέμα, και να με συγχωράτε για την πολυλογία, ενδεχομένως…
Άγη, καλώς ήρθες στο φόρουμ !
Θα συμφωνήσω απόλυτα με την τοποθέτησή σου, εκτός από την αναφορά στο Βάρναλη.
Ο ποιητής μας, και στους “Μοιραίους”, όπως και στο “Πάλι μεθυσμένος είσαι” αναφέρεται στο κρασάκι, στη μέθη, όχι σε “ουσίες”.
Και πάλι καλώς μας ήρθες !
Κύριε Νίκο αν και μάλλον θα το πάμε στο προσωπικό και δεν θα βγάλουμε τίποτα,κανέναν δεν θα ενδιαφέρουμε αν μας διαβάσει,μπένω στον πειρασμό.
Δεν ντρέπομαι για τίποτα.Του καλού κόσμου αν σας πιάνω,ίσως και ναι να το πείτε.Αλλά και πάλι μην κάνετε κριτική σε εμένα,αλλά στο άρθρο αν θέλετε.Εμένα αφήστε με.Μπορεί να να γουστάρω φολκολρικά το λαϊκό τραγούδι,μπορεί και οχι.Μ’ ένα άρθρο δεν νομίζω να καταλάβατε τι πράγμα είμαι.Και δεν διεκδηκώ απο το φόρουμ τον τίτλο του πιο μάγκα η του πιο μερακλή.Θα ήταν λάθος για όποιον το κάνει εδω.Σωστά;
Όσο για τον Πετρόπουλο,συγχωρέστε με αλλά αμα περιμένω να φτάσω στα 50 θα εχουν βγει πολύ τέτοιοι και θα είναι άδικο.Μην μας αμφισβητείτε!!!Για την ηλικία μου μια χαρά με βρήσκω.
Τώρα θα εκφραστώ με ποιό αυθώρμιτο τρόπο , άκου Νικο , τώρα είναι προσωπικά , ευχαρηστιούμε που υπάρχουν παιδειά σαν και εσένα που διαθέτουν καιρό για να ασχολούντε με μουσική και περισότερο ακόμα με το ρεμπέτικο τραγούδι , και είμαι σήγουρος πως εαν λάχει να γνωρηστούμε τόσο εσύ όσο και εγώ θα κάνουμε καλή παραία . Μου άρεσε που είσαι ευγεννής . Μόνο σου ήπα πως βασήζεσε σε στατιστικά που δεν μεταφράζουν την πραγματικότιτα , και είναι άχρηστη αυτή η ανάλιση , γιατί όπως πιστεύω να έχεις καταλάβει , και πολύ καλά στα εξήγησαν άλοι , σήμερα ζούμε σε άλες συνθήκες ,γιά πάρτη μου , τσατήζωμαι όταν κατιγορούν τον Ηλία Πετρόπουλο , γιατί ήταν ο πρότος απώ τον ακαδημιακό κύκλο που που ασχολήθεικε με θέματα όπως το ρεμπέτικο , και πολλά άλα αχόνευτα απώ την "καθοσπρέπει’’ κοινωνία , είναι σαν να λέμε πως ο Αριστιτέλης είναι άχρηστος αφού ο Newton , απώδηξε μερικά λάθη του … Το δύσκολο είναι να πείς την πρότη λέξη , η τελευτέα δεν υπάρχει …