"Κουκλάκι" (Τούντας)

Τεσσάρι είναι.
Τσιφτετέλι = 1/8 1/8. 1/4,1/4,1/4
Συρτοτσιφτέλι = 1/4,1/8,1/8,1/4,1/4
(το παρόν)

Να δώσουμε την πλήρη παραπομπή. Επρόκειτο για αφιέρωμα στον Τούντα που είχε επιμεληθεί ο Κώστας Χατζηδουλής μέσα από το ανέκδοτο αρχείο του συνθέτη (Λ.Τ. τχ. 24, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2008)

Ανεβάζω από το αφιέρωμα αυτό και παρτιτούρες του Τούντα:

4 «Μου αρέσει»

Από τη μέθοδο ακομπανιαμέντων κιθάρας Γ. Τυρταίου, δεν έχει χρονολογία αλλά προλογίζεται από Λάβδα και Λαυράγκα, άρα πριν το Β Παγκόσμιο.

Νάτο πάλι το λαϊκό εδώ «φοξ». Έχω και ένα δίσκο της Εστουδιαντίνας Ν. Ιωνίας «Η Σμύρνη του έρωτα» που παίζουν ένα φοξ και ακούγεται σαν χασαποσέρβικος, η μουσική επιμέλεια νομίζω ήταν του Γκουβέντα. Το σημείωμα λέει ότι τα ορχηστρικά είναι μικρασιάτικα αλλά αυτό σημαίνει ότι παίζονταν στη Σμύρνη πριν το 22, ή απλά ότι παίζονταν από μικρασιάτες μουσικούς, μέχρι δεκαετία 30;

Με τη γεωγραφική έννοια. Όταν ο Άγγλος (; ) συνθέτης γράφει μια μελωδία που φαντάζεται ότι παραπέμπει στη λαγνεία της εξωτικής Ανατολής, ο Τούντας ήταν ήδη γεννημένος ακριβώς εκεί.

Υπενθυμίζω ότι για όποιον βρίσκεται δυτικότερα, Ανατολή είναι ακόμη και τα Επτάνησα (η Ζάκυνθος, το Φιόρο του Λεβάντε). Αυτό το νεφελώδες πράγμα με τα ασυνήθιστα διαστήματα και ρυθμούς που μυρίζει μπαχάρια, γκαμήλες και λοιπά στερεότυπα, για τον Τούντα ήταν η μητρική του γλώσσα και δεν είχε κανένα μυστήριο.

Μπορεί να υπερτερούσε. Δε θα τα χαλάσουμε για την ποσόστωση. Ήθελα να τονίσω ότι το ανατολίτικο σκέλος του, είτε ήταν το κυριότερο είτε όχι, πάντως ήταν βέρο, όχι απόπειρα μίμησης.

1 «Μου αρέσει»

Αλκ σε άλλες παλιές παρτιτούρες υπάρχει η υπογραφή ή το μονόγραμμα του χαράκτη, π.χ. Φρέτσας . Εδώ πρόσεξα μόνο ότι το copyright είναι για ΗΠΑ και Καναδά, μήπως η έκδοση ήταν για εξαγωγή, αν και είναι οίκος της Αθήνας (Μιχαήλ Κωνσταντινίδης)

δες κι αυτό το άρθρο από το Έθνος, δεκαετία 30 , θα ήταν το χάσμα των γενεών της εποχής.

1 «Μου αρέσει»

Αυτό όμως, ρε Περικλή, στέκει; Θέλω να πω, ο χαρακτηρισμός «βέρος τάδε» δεν εμπεριέχει μέσα του ένα σύνολο χαρακτηριστικών; Mπορούμε να αποδώσουμε αυτόν το χαρακτηρισμό σε κάποιον με βάση μόνο ένα τμήμα του συνόλου; Δεν πρέπει να λάβουμε υπόψη την κουλτούρα, την παιδεία, το πού μετοίκησε κανείς (έστω και παρά τη θέλησή του) και άλλα πολλά; Καταλαβαίνω τι ήθελες να πεις και συμφωνώ με τη βασική ιδέα της απορίας σου αλλά διαφωνώ με τη χρήση του όρου γιατί με αυτή τη γενικευτική λογική και ο Χατζηχρήστος είναι βέρος Ανατολίτης (είχε γεννηθεί σε προάστιο της Σμύρνη άλλωστε). Θα το έλεγε ποτέ κανείς αυτό για τον Χατζηχρήστο; Ή ένας Έλληνας που γεννήθηκε στην Ήπειρο και στα 10 του χρόνια έφυγε για την Αμερική όπου και έζησε όλη του τη ζωή, είναι βέρος Ηπειρώτης; Θέλω να πω ότι δεν είναι (μόνο) το γεωγραφικό κριτήριο αυτό που ορίζει αν κάποιος είναι βέρος τάδε. Εγώ ξέρω ότι ο Τούντας ήταν ένας Έλληνας που γεννήθηκε στην πολυπολιτισμική Σμύρνη από μεγαλοαστική οικογένεια και ήταν κατά κύριο λόγο δυτικοαναθρεμμένος. Το ανατολίτικο στοιχείο το γνώριζε εκ θέσεως αλλά βέρο Ανατολίτη δεν θα τον έλεγα. Τελοσπάντων, δεν θέλω να κουράζω ούτε μ’ αρέσει αυτή η λογική του να περνάμε από το μικροσκόπιο κάθε κουβέντα γιατί αποθαρρύνει τον κόσμο να γράφει. Δεν θα έλεγα τίποτα αλλά σκέφτηκα ότι συνεχώς μας διαβάζει νέο κοινό που πρωτοεισέρχεται στο ρεμπέτικο και καλό είναι να μην έχει τη λάθος ιδέα για βασικά πράγματα. Θεώρησέ το μια παρένθεση. Κατά τα άλλα, συμφωνώ με τις τοποθετήσεις σου εδώ και οι απορίες σου είναι εύλογες και σωστά στοχευμένες.

2 «Μου αρέσει»

Δεν έχω μελετήσει τη ζωή του, ομολογώ. Η μουσική του όμως, όση είναι ανατολίτικη, με κάνει να υποθέτω ότι δεν μπορεί απλώς να έκατσε και να τα έμαθε, χωρίς να τα φέρει κι από πριν στη μητρική του κουλτούρα.

Αλλά τέλος πάντων, μπορεί και να μην είναι έτσι…

Το πρώτο του όργανο ήταν το μαντολίνο και προέρχεται από την Ευρώπη (Ιταλία)

στα γερμανικά αυτιά ακούγεται λίγο ανατολίτικο. Δεν αντιμετώπισε ο Τούντας με καντάτες και οπερέτες όπως ήταν συνηθισμένο στη Σμύρνη εκείνη την εποχή;

δλδ ο τουντας, το να κατειχε μουσικα και την ανατολη και την δυση, δεν υπαρχει στο τραπεζι…? πρεπει να ειναι ειναι ολα ασπρο - μαυρο? και ο περιστερης επαιζε μαντολινο (δυση), και ειχε και μανα ιταλιδα. για ακουστε λιγο τι ταξιμια κανει… ειναι δυτικα η ανατολικα?

1 «Μου αρέσει»

Φυσικά και υπάρχει στο τραπέζι, και περίπου αυτό λέει και ο Simon.

1 «Μου αρέσει»

Δεν κάνω καμία διάκριση, η μουσική είναι παγκόσμια

ξέρετε ποιος παίζει το κλαρινέτο εδώ; Αυτό το τραγούδι είναι “super”, μου αρέσει το Τούντας, είναι υπέροχο

1 «Μου αρέσει»

Δυστυχώς τα αρχεία των ηχογραφήσεων χάθηκαν επί Κατοχής… Κάποια στιγμή ο Κουνάδης ήθελε να πάει στο Hayes να μελετήσει τα αντίγραφα που στέλνονταν εκεί απ’ την Ελλάδα, αλλά φαίνεται ότι τίποτα δεν έγινε. Ο Hugo Strötbaum έχει ήδη αποδείξει ότι τα αγγλικά αντίγραφα πετάχτηκαν ήδη από τη δεκαετία ΄30…

1 «Μου αρέσει»

evxapistw TTolú Niko

1 «Μου αρέσει»

Εδώ πολύ ενδιαφέρουσα πτυχιακή εργασία για τον Τούντα:

4 «Μου αρέσει»

Πολύ ενδιαφέρουσα μοιάζει πράγματι, και τεκμηριωμένη. Για τις παρτιτούρες πάντως που ανέβηκαν εδώ, δεν είδα να σημειώνεται κάτι, σε πρώτο ψάξιμο.

Μα αυτό λέω κι εγώ. Αν θέλετε, ο Τούντας ήταν μουσικά δίγλωσσος με κυρίαρχη τη Δύση μέσα του. Φαίνεται ότι σκέφτεται στη μουσική γλώσσα της Δύσης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υστερεί στην άλλη.

Ίσως αυτό είναι αποτέλεσμα auto translate αλλά ας επισημάνω: όχι το πρώτο αλλά το μόνο. Δεν έπαιζε κάποιο άλλο όργανο ενώ και ο δάσκαλός του ήταν μαντολινίστας και μάλιστα του χάρισε το μαντολίνο του.

2 «Μου αρέσει»

Εδώ πάντως αναφέρεται και ο Βασιλάκης σαν δάσκαλος του.

Στον σμυρνιό μπαρμπα-Βασιλάκη αναφερόμουν κι εγώ. Παρακάτω τα δύο μαντολίνα του Τούντα από φωτογραφίες του Παναγιώτη Κουνάδη. Το πρώτο —κατασκευασμένο στην Αίγυπτο στα τέλη του 19ου αιώνα— ήταν του Βασιλάκη και το χάρισε στον Τούντα, όπως είπαμε ήδη.


Αρχείο Κουνάδη, “Το πρώτο μαντολίνο του Παναγιώτη Τούντα”, 2019, https://www.vmrebetiko.gr/item?id=10855


Αρχείο Κουνάδη, “Το δεύτερο μαντολίνο του Παναγιώτη Τούντα”, 2019, https://www.vmrebetiko.gr/item?id=10856

7 «Μου αρέσει»

Μήπως έβαλε ο μούρτζινος το χέρι του στο πρώτο;
Τι ωραία όργανα