Καλά Κούλουμα σε όλες και όλους με μια φωτογραφία εποχής του Πουλίδη από την Καθαρά Δευτέρα του 1928 (Πηγή: Κυριακή Αρσένη, Η Αθήνα του Μεσοπολέμου, Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος 2004)
Ωραία φωτογραφία!
Βλέπω έναν με τούρκικο φέσι, εμφανώς αποκριάτικο. Όλοι οι άλλοι με κανονικά ρούχα. Οι φουστανελοφόροι, να υποθέσω ότι δεν είναι αποκριάτικα ντυμένοι αλλά με τα κανονικά τους, τα καλά; Κυκλοφορούσαν φουστανελοφόροι στην Αθήνα τότε;
Ρωτάω γιατί αφενός υπάρχουν μέρη όπου η φουστανέλα, ακόμη και σήμερα, αποτελεί τυπική αποκριάτικη μεταμφίεση για άντρες αλλά είναι σοβαρή, χωρίς τίποτε αστείο ή γκροτέσκο. Μάλλον ως εθνικό σύμβολο. Αφετέρου, το να βάζουν την παραδοσιακή φορεσιά στις καλές περιστάσεις, όποια είναι αυτή η φορεσιά σε κάθε μέρος, επίσης επιβιώνει σε κάποια μέρη, άρα προ εκατό ετών θα συνέβαινε βέβαια πολύ περισσότερο.
Η φουστανέλα ήταν η επίσημη ανδρική γιορτινή αμφίεση σε όλον τον ηπειρωτικό κορμό της Ελλάδας , μέχρι και την Μακεδονία. Το 1928 όμως, στην κεντρική Αθήνα, δεν τη φορούσε κανείς πια βέβαια, ούτε καν οι μουσικοί. Οι ποζάροντες φουστανελοφόροι, μάλλον χορευτική ομάδα θα ήταν όπου όμως ο χορός τους δεν ήταν τμήμα της λαϊκής διασκέδασης αλλά «παρουσίαση» και αυτός.
Και κάτι που ξέχασα να επισημάνω: οι «Στήλες του Ολυμπίου Διός» ήταν ο κατ’ εξοχήν τόπος όπου γιορτάζονταν τα κούλουμα την εποχή εκείνη, στην Αθήνα. Έρχονταν οικογένειες με φαγητά και κουρελούδες και γέμιζαν την περιοχή.
Βέβαια. Αφού έχει προταθεί και κάποια θεωρία που συνδέει τη λέξη «κούλουμα» με τις «κολώνες», όπως ήταν κοινώς γνωστό το σημείο. Παρετυμολογία βέβαια, δεν ευσταθεί (κούλουμα τα έλεγαν και σ’ άλλα μέρη εκτός από την Αθήνα), όμως η σύνδεση του αθηναϊκού εθίμου με το συγκεκριμένο σημείο ήταν τόσο στενή ώστε κάποιος σκέφτηκε ακόμη κι αυτό.