Για το τόσο αγαπημένο αυτό τραγούδι δίνει την εξής πληροφορία ο Γιώργης Παπάζογλου, στο καινούριο του βιβλίο:
[i]"…το 1989, το ΝΑΤΟ ζήτησε από κάθε κράτος - μέλος να διαλέξει ένα αντιπροσωπευτικό τραγούδι και να το συμπεριλάβει σε δίσκο για τα 40 χρόνια ειρήνης.
Για την Ελλάδα, την επιλογή έκανε ο Μάνος Χατζιδάκις και διάλεξε τα [b][u]“Λεμονάδικα”.[/b][/u]
Δηλαδή, ούτε λίγο ούτε πολύ ο Βαγγέλης αναμετρήθηκε με κλασικούς συνθέτες…"[/i]
Και περιλαμβάνεται σε εικόνα ο δίσκος που του έστειλε στη συνέχεια, τιμητικά, το ΝΑΤΟ.
Εδώ ο κατάλογος περιεχομένων του δίσκου αυτού.
Η περιγραφή λέει “arranged by Mr Manos Hadjidakis”. Τι εννοείται με το “arranged”;
Μια παρατήρηση: Εκείνα τα χρόνια των eighties το “κάτω στα λεμονάδικα” ήταν αρκετά γνωστό.
Κατά βάση σημαίνει την ενορχήστρωση. Προφανώς η εκτέλεση που συμπεριελήφθη στη συλλογή δεν ήταν η πρώτη αλλά κάποια επανεκτέλεση, λογικά με ορχήστρα, η ενορχήστρωση της οποίας έγινε από τον Χατζιδάκι.
Εντωμεταξύ, απ’ ό,τι βλέπω, τα περισσότερα άλλα κομμάτια είναι είτε παραδοσιακά (υποπτεύομαι ότι θα είναι τα υπερκλασικα΄αμφιβόλου παραδοσιακότητος παραδοσιακά κάθε χώρας, τα συρτάκια τους) είτε εμβατήρια. Μάλλον τολμηρή επιλογή τα Λεμονάδικα. Θα μ’ ενδιέφερε ν’ άκουγα τη διασκευή του Χατζιδάκι.
(Ο οποίος αναγράφεται ως Mr. Manos Hadlidakis, προς διευκόλυνση, υποθέτω, όσων δεν ξέρουν τι γένους είναι το όνομα Μάνος. Πολύ ευγενικό, ο/η Όλαφουρ Θόρνταρσον από την Ισλανδία δεν το σκέφτηκε.)
Και βέβαια είναι αυτή, Γιάννη, και μπράβο που τη βρήκες! Βέβαια, αφού αρχικά ήταν παραγγελία του ΕΟΤ, αναμενόμενο είναι και το “τουριστικό του” :019: αλλά προσωπικά νομίζω ότι αν όχι ίσως το 1972, σίγουρα το 1989 ο Χατζιδάκις είχε πλέον και τις γνώσεις και την ωριμότητα να αποφύγει, για ένα αντιπροσωπευτικό κομμάτι που θα σταλεί ως “δείγμα” στους Φράγκους, την επιλογή κάποιου κομματιού με πρίμο – σεκόντο ενορχήστρωση και μάλιστα τονισμένη, λόγω της τεχνικής της στερεοφωνίας.
υ.γ. Η αρχική έννοια του arrange είναι διευθετώ, τακτοποιώ. Θα έλεγα ότι arrangement είναι και διασκευή και ενορχήστρωση.
"The American Federation of Musicians defines arranging as "the art of preparing and adapting an already written composition for presentation in other than its original form.
Arranging differs from orchestration in that the latter process is limited to the assignment of notes to instruments for performance by an orchestra, concert band, or other musical ensemble. Arranging “involves adding compositional techniques, such as new thematic material for introductions, transitions, or modulations, and endings… Arranging is the art of giving an existing melody musical variety…”
Το μπουζούκι, Τα Λεμονάδικα και η Μπαμπέσα σε δημοσίευμα της εφημερίδας “Ο Τύπος” με ημερομηνία 25-10-1936. Το κείμενο είναι η μια κακή προσπάθεια για χιούμορ, αλλά τουλάχιστον γίνεται αναφορά στο μπουζούκι και στα δύο τραγούδια του Βαγγέλη Παπάζογλου. Αφορμή του κειμένου, μάλλον, η σύλληψη από την αστυνομία δύο οργανοπαικτών… που προσποιούνταν ότι ήταν μουσικοί.
