Δεν τα διαβάζω πάντοτε αυτά τα άρθρα της Κατιούσας, αλλά απ’ όσα έχω διαβάσει, αυτό εδώ είναι από τα καλύτερα.
Καθώς τα περίφημα βιβλία της Αγγέλας με τον Γιώργη είναι δυσεύρετα, δεν τα έχω διαβάσει, κι έτσι στο άρθρο βρίσκω βασικές πληροφορίες που ομολογώ κοκκινίζοντας ότι αγνοούσα, όπως:
-ότι η Αγγέλα ήταν τυφλή
-ότι ο Γιώργης ήταν υιοθετημένο ανίψι κι όχι γιος τους
-ότι του Βαγγέλη τού έκοψε κάμποσα (36) τραγούδια η λογοκρισία και αρνήθηκε να τα αναπροσαρμόσει για να περάσουν, ενώ νόμιζα ότι απλώς είχε αρνηθεί να τα υποβάλει ολωσδιόλου.
(Για το δεύτερο, θα πει κανείς «και τι σε νοιάζει;». Εντάξει, πράγματι είναι μια προσωπική πληροφορία που δε με αφορά από τη στιγμή που ήταν σαν γιος τους, αλλά από τη στιγμή που έχει δημοσιευτεί -δηλαδή έχει φύγει από τη σφαίρα του κουτσομπολιού- και δεν την ήξερα, καλό το θεωρώ που την έμαθα.)
Παρόλο που το άρθρο δεν αναφέρει πηγές, φαίνεται καλά ενημερωμένο, αφού συμπεριλαμβάνει και πρόσφατες πηγές όπως οι σχετικές με τον Μπατίρη, το τραγούδι που σώθηκε σε παρτιτούρα και αναβίωσε.
Εντάξει, δεν περιέχει ανακρίβειες το άρθρο, εκτός όμως από μία: Η φωνή του αργιλέ και Ο Ξεμάγκας ουδέποτε απαγορεύτηκαν.
Αυτά που η λογοκρισία δεν άφηνε να κυκλοφορήσουν (αμανέδες, χασικλήδικα κλπ.), αν είχαν ήδη κυκλοφορήσει προ λογοκρισίας, δεν απαγορεύτηκαν;
(Επίσης, έχω την εντύπωση ότι στη νεότερη εποχή η Φωνή του Αργιλέ ήταν ήδη γνωστή ανεξαρτήτως Νταλάρα, ενώ ο Ξέμαγκας [ή Ξεμάγκας] μάλλον, όπως λέει το άρθρο, ανασύρθηκε από τον Νταλάρα.)
Τέλος πάντων, το θέμα είναι ότι ενώ σε άλλα άρθρα της Κατιούσας γίνεται μια κάπως τραβηγμένη προσπάθεια να αναγορευτούν διάφοροι μουσικοί σε ήρωες της εργατικής πάλης κλπ., εδώ δεν έχει τέτοιες ακροβασίες, και παράλληλα μαθαίνουμε και πράγματα (τουλάχιστον όσοι δεν τα ξέραμε ήδη).
Ε, όχι και πως δεν έχει…. Ο συντάκτης του άρθρου, έπρεπε (κατά δήλωσή του) να διαβάσει πρώτα κάποιο άλλο άρθρο της Κατιούσας, προκειμένου να γράψει αυτά που έγραψε για τον Παπάζογλου. Τίτλος του άρθρου:
Οι ρεμπέτες, οργανικοί διανοούμενοι της ελληνικής εργατικής τάξης
και υπότιτλος:
Μια σειρά ιδιαιτεροτήτων του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού συντελεί ώστε να μπορούν να θεωρηθούν οι ρεμπέτες «οργανικοί διανοούμενοι» του εργατικού κινήματος στη χώρα μας… Εξίσου σημαντικοί με τα ιστορικά στοιχεία είναι οι κοινωνικοί-πολιτιστικοί δεσμοί που συνδέουν το ρεμπέτικο με την εργατική και τις άλλες υποτελείς τάξεις.
Για τα περί λογοκρισίας: Ο νόμος ήταν σαφέστατος: Εγκαθίσταται λογοκρισία, από δώ και πέρα πρέπει να υποβάλλονται προς έγκρισιν τα κομμάτια. Δεν πειράχτηκαν όμως όσα ήδη είχαν κυκλοφορήσει, ο νόμος δεν ανέφερε κάτι τέτοιο. Έγιναν μόνο κάποιες, σποραδικές, επεμβάσεις της αστυνομίας, όχι του Υπουργείου Τύπου.
Δηλαδή Νίκο εννοείς ότι ο κόσμος ήταν (τυπικά, πέρα από τυχόν αστυνομικές πρωτοβουλίες) ελεύθερος να ακούει ό,τι και πριν, και μόνο στις καινούργιες κυκλοφορίες υπήρχε έλεγχος; Ότι δηλαδή η λογοκρισία επισήμως ήταν μόνο προληπτική;
Άρα ο ίδιος ο όρος «απαγορευμένα ρεμπέτικα» είναι άνευ περιεχομένου;
Ακριβώς, Περικλή. Η μόνη εξαίρεση είναι μία περίοδος λίγων μηνών από το άνοιγμα και πάλι, μετά την Κατοχή, του εργοστασίου το 1946. Ως γνωστόν, κανείς αρμόδιος δεν σκέφτηκε να επανενεργοποιήσει τη διαδικασία του προκατοχικού νόμου, και έτσι κυκλοφόρησαν τραγούδια (Τσιτσάνη και Μητσάκη) που κανονικά θα έπρεπε να έχουν λογοκριθεί. Αυτά, πράγματι, όταν οι αρμόδιοι το πήραν χαμπάρι, αποσύρθηκαν απ’ την κυκλοφορία και ξανάρχισε πάλι η διαδικασία αιτήσεως / αδείας ηχογραφήσεως για τα καινούργια κομμάτια.
και ο καλδάρας με το “μάγκας βγήκε για σεργιάνι”.