Γνωρίζοντας μόνο τα βασικά σχετικά με τους δρόμους, με μπερδεύει λιγο το οτι αν και στα Τουρκικά η λέξη Ραστ αντιπροσωπευει την νότα Σολ, στην Ελλάδα τουλάζιτον οταν μιλάμε για Ραστ συνήθως εννοουμε το Ντό-Ραστ.
Λογικά δεν θα επρεπε να είναι το Σόλ-Ραστ?
Όταν μιλάμε για Ραστ εννοούμε μιά κλίμακα με συγκεκριμένες συγχορδίες και συγκεκριμένες εναλλακτικές στην μελωδική ανάπτυξη, κάτω απ την βάση και πάνω από την οκτάβα, που μπορεί να παιχθεί από οποιαδήποτε τονικότητα. Το να συσχετίζεις τα τονικά κέντρα με συγκεκριμένους δρόμους δεν έχει κανένα νόημα στην λαϊκη μας μουσική. Μη σου πώ ότι είναι και πρόβλημα…
Θα συμφωνίσω στο οτι μπορεί να είναι πρόβλημα.
Παρ’ολαυτα, νομίζω οτι ολοι θα συμφωνίσουμε στο ότι οι πιο πολλοί στην Ελλάδα λέγοντας Ραστ εννοούνε το Ντό-Ραστ και απλα αναρωτιώμουν απο που προέκυψε αυτό.
Περίπου οπως στο Χιτζάζ αυτόματα φανταζόμαστε το Ρέ-Χιτζαζ. Σε Τούρκικες συζητίσεις περι της διαφοράς του στανταρ Hicaz (εννοόντας απο Ρέ) και του Garip Hicaz (Garip=Περίεργο) το οποίο μου φαίνεται απλά ενα Λά-Χιτζαζ. Βεβαια μπορεί να κάνω και λάθος.
Σε σελίδες όπως το “http://www.maqamworld.com/” φαινεται οτι ορισμένοι δρόμοι να ειναι πολυ συνδεδεμενοι με καποιες τονικότητες.
στην αραβική μουσική το ραστ αντιστοιχεί στο ντο, ενώ μεταγενέστερα στην τούρκικη (σε μια από τις πιο συνηθισμένες τοποθετήσεις) μεταφέρθηκε στο σολ.
αυτές δεν είναι τόσο ονομασίες φθόγγων συσχετισμένες με τονικό ύψος (πχ λα=440Hz) αλλά περισσότερο ονομασίες βαθμίδων. έτσι, από τη μεριά μου εκτιμώ ότι βοηθάει πολύ να μάθεις τα 4/5χορδα από τις φυσικές τους βάσεις, εξηγούνται πολύ πιο εύκολα οι μελωδικές κινήσεις.
συμπλήρωση: διαφωνώ ότι είναι πρόβλημα, ίσα-ίσα είναι μέρος της λύσης και της ολοκληρωμένης κατανόησης. δες τα ζευγάρια ντο ραστ και ρε ουσάκ και τα παραγόμενα από αυτά ντο νικρίζ-ρε χιτζάζ, πόσο κοινές συμπεριφορές έχουνε (με βάση τα φυσικά διαστήματα, και υπολογίζοντας μι και σι ως κινούμενα ανάμεσα σε μιb και σιb). μετά τσουβάλιασέ τα όλα μαζί στο ρε, θα σου φαίνονται τυχαίες οι κινήσεις και ξεχωριστές κάθε φορά.
Δεν είναι τόσο μονοσήμαντο. Όταν οι Τούρκοι κάνουν τρανσπόρτο, π.χ. ραστ από Ρε ή από οπουδήποτε, δεν αλλάζουν ούτε τη γραφή στο πεντάγραμμο ούτε τις δυτικές ονομασίες. Εφόσον ξεκινήσεις με το ότι «το Ραστ (νότα) το τοποθετώ στο Σολ», μετά τη νότα που είναι βάση του δρόμου Ραστ θα τη λες Σολ ακόμη κι αν δεν είναι.
Αυτό φυσικά δε βοηθάει ιδιαίτερα όποιον είναι συνηθισμένος με τις μονοσήμαντες σχέσεις ανάμεσα σε όνομα νότας και σε αντικειμενικό ύψος.
Ο δάσκαλός μου στο σάζι, όταν είχαμε κάνει αρκετά μαθήματα ώστε να κουτσοπαίζω μερικά κομμάτια στις κλασικές βάσεις (Σολ ραστ - Λα δουγκιάχ κλπ.), μου είπε: Λοιπόν, σήμερα θα κάνουμε κάτι άλλο. Πάμε να παίξουμε ένα Ουσάκ από Ρε. Η βάση σου είναι εδώ (έπαιξε Ρε) και η κλίμακα είναι: Λα, Σι, Ντο… (και έπαιζε Ρε, Μι, Φα…)!!
(Χώρια που κουρδίζαμε ένα τόνο απάνω, οπότε στην πραγματικότητα έπαιζε Μι-Φα-Σολb.)
Αυτό δεν το ήξερα και βασικά απαντάει ακριβώς στην ερωτηση μου.
Αυτό κατά τη γνώμη μου είναι ένα από τα πιο βασικά χαρακτηριστικά της τροπικής μουσικής. Μόλις γίνει κατανοητό, καθετί άλλο λύνεται εύκολα.
υπολογίζοντας μι και σι ως κινούμενα ανάμεσα σε μιb και σιb = υπολογίζοντας μι και σι ως κινούμενα ανάμεσα σε φυσικό (μι ή σι αναλόγως) και ύφεση, εννοείς;
έχεις δίκιο περικλή, η διατύπωση παραήταν βιαστική.
εξηγώ λίγο χοντρά-χοντρά για τον μαυράκο: το φυσικό μι (και σι αντίστοιχα) είναι λίγο πιο χαμηλό από το συγκερασμένο μι, καθώς και συχνά ευμετάβλητο με εύρος από μι εως μιb. σε συγκερασμένα όργανα, αυτό συνήθως εκφράζεται με μι όταν ανεβαίνει η μελωδία και μιb όταν κατεβαίνει η μελωδία. σχεδόν τα ίδια ισχύουν για το σι, αν και αυτό είναι πιο συχνά σιb.
όλα αυτά βέβαια παίρνοντας ως βάση ραστ=ντο, για άλλη βάση κάνουμε την απαιτούμενη μετατροπία.
Γ’αυτο το λογο στα αρμόνια (και οπου αλλού υπάρχει η δυνατοτητα) μικροτονίζουμε τις μι + σι κατα -1/4 tone συνήθως για Ντό-Ραστ.
Σ’ευχαριστώ πολύ για τις πληροφορίες 