Δρόμος Ραστ: Μι ή Μι#;

Εδώ: http://www.klika.gr/cms/index.php/afierwmata/markos-vamvakaris/169-markos-dromoi.html
ο ΡΑΣΤ παρουσιαζεται ως εξής:

ΡΕ, ΜΙ#, ΦΑ#, ΣΟΛ, ΛΑ, ΣΙ, ΝΤΟ ΡΕ

Ενώ εδω: http://www.klika.gr/cms/index.php/peri-mousikis/mousiki-paideia/225-praktikoi-kanones-gia-sygxordies.html?start=1
ως

ΡΕ, ΜΙ, ΦΑ#, ΣΟΛ, ΛΑ, ΝΤΟ, ΡΕ

Υπάρχει κάποιο λάθος; Παίζονται και τα δύο; Ποιος θεωρείται ο “καθαρός” ραστ;

Και οι δύο περιπτώσεις ισχύουν, (αν και δεν τα έχεις γράψει σωστά)… Πάντως για το θέμα που λες:
αν θες, το “καθαρό” ραστ, ως νότες, είναι το δεύτερο.
ρε μι φα# σολ λα σι ντο# ρε
Απ’ότι έχω καταλάβει, όταν εμφανίζεται επίμονα το μι#, τότε μιλάμε για μακάμ “Σαζκιάρ”, το οποίο ουσιαστικά είναι ίδιο με το ράστ, έχει την ίδια συμπεριφορά, κίνηση κτλ, εκτός από το μι# στη θέση του μι.
Παράδειγμα σαζκιάρ, το στο “Στο Φάληρο που πλένεσαι”

Σ ευχαριστώ για την απάντηση. Τι δεν έχω γράψει σωστά; Από τα άρθρα τα έχω αντιγράψει.
Και το “σύρα η απάνω χώρα σου” δεν είναι σαζκιαρ;

— Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 23:08 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 23:04 —

Α, μου έφυγε ένα ΣΙ…

και το ντο# (το οποίο μέσα στο δρόμο μπορεί να είναι και αναίρεση…):089:

rast ανοδικο ΡΕ, ΜΙ, ΦΑ#, ΣΟΛ, ΛΑ, ΣΙ ,ΝΤΟ# , ΡΕ
rast καθοδικο ΡΕ ΝΤΟ ΣΙ ΛΑ ΣΟΛ ΦΑ # ΜΙ ΡΕ
αν στην καθοδο εχομε ΝΤΟ # αντι ΝΤΟ τοτε εχομε δρομο Ρε ματζορε

τώρα θα μπλέξουμε και άκρη δεν θα βρούμε

Στον Ράστ η τρίτη και η έβδομη βαθμίδα είναι λίγο χαμηλωμένες σε σχέση με το συγκερασμένο ματζόρε.
Στην κατιούσα του ράστ μπορεί να έχουμε το πάνω τετράχορδο Μπουσελίκ δηλαδή με τον προσαγωγέα ένα ημιτόνιο χαμηλότερα.
υπάρχει και η παραλλαγή Μαχούρ, στην οποία βρίσκουμε τον προσαγωγέα σε απόσταση κανονικού ημιτονίου απο την τονική .

για μπουζουκισιο ραστ μιλαμε οχι μακαμισιο…
το αρθρο στην ΚΛΙΚΑ μιλα για δρομους μπουζουκιου

Στους λαϊκούς δρόμους η βασική κλίμακα των μακάμ σαζκιάρ και μακάμ σεγκιά θεωρούνται ένας δρόμος που άλλοι τον λένε χουζάμ και άλλοι σεγκιά. Αν θέλουμε να συμβαδίζουμε με τα μακάμ, τότε σίγουρα θα έπρεπε να το λέμε δρόμο σεγκιά. Μιλάμε πάντα για το ΡΕ ΜΙ# ΦΑ# ΣΟΛ ΛΑ ΣΙ ΝΤΟ# ΡΕ . Δρόμος Σαζκιάρ δεν υπάρχει, όχι γιατί δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο σεγκιά και το σαζκιάρ, απλώς μάλλον οι λαϊκοί μουσικοί δεν θεώρησαν ότι είναι το κάτι διαφορετικό. Η τοπ διαφορά τους στα μακαμ, πέρα από την πορεία και τις κινήσεις, είναι ότι ένα σεγκιά κλείνει στη ΦΑ#, ενώ ένα σαζκιάρ κλείνει στο ΡΕ. Άρα αν υποθέταμε ότι υπήρχε δρόμος σαζκιάρ, αν θυμάμαι καλά το “Στο φάληρο που πλένεσαι” είναι Σαζκιάρ και η “Σύρα” είναι Σεγκιά. Επίσης, σε καθοδικές κινήσεις το ΝΤΟ# γίνεται πολλές φορές ΝΤΟ, όπως και στο Ραστ.

Αυτά όλα εννοείται ότι μιλάμε για συγκερασμένα όργανα, όπως το μπουζούκι και για τη συγκεκριμένη αυτή μουσική. Ελπίζω να μη σε μπέρδεψα παραπάνω.

Συμφωνώ με τον Δόξα. Ο δρόμος Ρε - Μι# - Φα# κλπ. δεν είναι τόσο παραλλαγή του Ραστ, θα έλεγα, όσο του Σεγκιάχ. Όσο για το αν παίζουμε συγκερασμένα ή ασυγκέραστα, δεν παίζει κανέναν απολύτως ρόλο:

Το ακριβές είναι: Στο ασυγκέραστο Ραστ η τρίτη και η έβδομη βαθμίδα είναι λίγο χαμηλωμένες σε σχέση με τα συγκερασμένα ραστ και ματζόρε. Αλλά είναι ταυτολογία: σημαίνει “όταν παίζουμε ασυγκέραστα δεν παίζουμε συγκερασμένα”.

Ε ναι, και στο καθαρά μπουζουκήσιο ραστ συμβαίνει αυτό. Αν δεν συμβεί, αν δηλαδή έχουμε σταθερά Ντο#, το λέμε ματζόρε και όχι ραστ. (Παγιατισμός, αλλά εν προκειμένω σωστός. Υπονοεί ότι αν ή 7η ανεβοκατεβαίνει ακολουθούμε την παλιά τροπική παράδοση, έστω και με συγκερασμένα διαστήματα, ενώ αν η 7η είναι σταθερά 1 ημιτόνιο από την οκτάβα χρησιμοποιούμε μια δυτική κλίμακα με τη δική της λογική.)

Διαφωνώ -για την ιστορία- pepe ως εξής (και διευκρινίζω ότι μιλώ για περιβάλλον μπουζουκιού, όχι ότι στο ασυγκέραστο κάτι αλλάζει ιδιαίτερα, όπως λέει και ο pepe):
Το Σαζκιάρ δεν το βλέπω ως παραλαγή του Σεγκιάχ, διότι το Σεγκιάχ έχει μεν προσαγωγέα το μι# αλλά έχει τονική -και ισοκράτημα- φα# ως κλίμακα, ασχέτως ότι εναρμονίζεται με ρε ματζόρε ακόρντο η τονική της φα#. Ενώ το σαζκιάρ έχει τονική ρε και ισοκράτημα ρε και εναρμονίζεται με ρε ματζόρε η τονική του ρε (τα πάντα ρε, που λέμε…).

Το μαχούρ, εάν δεν κάνω λάθος, έχει στη συμπεριφορά του είσοδο της μελωδίας στην περιοχή της οκτάβας και πιο πάνω, και εν συνεχεία αργή κατιούσα κίνηση από την κορυφή προς την τονική (με διάφορες στάσεις και συμπεριφορές-έλξεις κτλ). Όμως η τονική του είναι ρε, κι όχι φα#. Εάν κατέληγε σε φα#, θα μιλάγαμε για σεγκιάχ, κι όχι για μαχούρ…

ωραια!
ξεκαθαρίστηκε το θεμα…

Εγώ πάλι δε διαφωνώ! :slight_smile: Εντάξει, η διαφορά παίζεται πλέον σε εντελώς προσωπικές μικροαποκλίσεις… Μακαμικώς μιλώντας, το ορίτζιναλ Σαζκιάρ ανήκει σίγουρα στην οικογένεια Ραστ, καμία αντίρρηση. Προκειμένου για ρεμπέτικα, τραγούδια σαν το Φάληρο που πλένεσαι μου φαίνονται πολύ κοντινότερα προς τα καθαρά Σεγκιάχ (που τα λένε και Χουζάμ, ξέρετε τώρα, μην επεκταθούμε σ’ αυτό) παρά προς τα καθαρά Ραστ. Γι’ αυτό άλλωστε και οι ρεμπέτες μουσικοί δεν τα θεωρούν ως δύο διακριτούς δρόμους αλλά ως το ίδιο πράγμα (αυτό τονίστηκε ήδη από προλαλήσαντες φίλους). Αυτά τα Σαζκιάρ εννοούσα: αυτά δηλαδή που δε θεωρούνται Σαζκιάρ από τους καθ’ ύλην αρμοδίους, τους μπουζουξήδες, αλλά που αν θέλουμε να τα δούμε κάπως σχολαστικά δεν είναι Σεγκιάχ αφού καταλήγουν στο Ρε.

παντως στο βιβλιο “το αστικο τραγουδι στην Ελλαδα του μεσοπολέμου” των Βουλγαρη -Βανταρακη αναφερεται το ¨στο φαληρο που πλενεσαι " σαν μακαμ Σαζκιαρ στο οποίο η δευτερη βαθμιδα έλκεται από τη βάση και ειναι παραλλαγη του μακαμ ραστ και οχι του Σεγκια Ετσι το χαμηλο πενταχορδο ραστ αντικαθισταται απο το πενταχορδο Σαζκιαρ.Το ιδιο ισχυει και για το “ωρες με θρεφει ο λουλας” ενω τα "καραβοτσακισματα " τα αναφερει σαν Σαζκιαρ-χουζαμ

Ε ναι. Στην ουσία δεν υπάρχει διαφωνία. Απλώς η θεωρία λ. δρόμων, όπως την ξέραμε πριν τον Βούλγαρη και τη γενιά του, συχνά θεωρεί ως ένα δρόμο ό,τι στα μακάμια μπορεί να είναι δύο ή περισσότερα μακάμια. Θα μπορούσαμε και να πούμε ότι η «Αμερικάνα», η «Αλατσατιανή» και μερικά άλλα δεν είναι Ραστ αλλά Μαχούρ. Ότι κάποια μινόρε (δηλαδή ουσάκ -όχι εκείνο με το Μι ύφεση, το άλλο) δεν είναι μινόρε αλλά χουσεϊνί. Ότι κάποια πειραιώτικα είναι χιτζαζκιάρ, ενώ κάποια χιτζαζκιάρ δεν είναι χιτζαζκιάρ. Πρόκειται για διαφορετικές ορολογίες, όχι για αντικρουόμενες επί της ουσίας αναγνωρίσεις. Νομίζω ότι όταν κανείς καταλαβαίνει την ορολογία του άλλου (ενώ ο ίδιος δεν την υιοθετεί) δε δημιουργείται σύγχυση. Ελπίζεται ότι κάποια στιγμή θα καταλήξουμε σε μία ενιαία, κοινώς αποδεκτή ορολογία ώστε να μη δημιουργείται σύγχυση ούτε στους υπόλοιπους!! Και πιστεύω ότι ο λόγος που ακόμα δεν έχει επιτευχθεί αυτή η ομογλωσσία είναι ότι δε μιλάμε για μια ομοιόμορφη μουσική αλλά για συνύπαρξη διάφορων ρευμάτων, που στον ένα συνθέτη βρίσκονται σε μια Α ισορροπία και στον άλλον σε μιαν άλλη.

Ευχαριστώ όλους για τις απαντήσεις. Πολύ πληροφορία, πραγματικά!