Κι εμένα, παρόλο που είμαι τριτοδεσμίτης, μ’ ενοχλεί να μην ξέρω την εξήγηση. Λιγότερο από σένα ίσως (δε θα σκάσω δα κιόλας!), και πάντως δεν προτίθεμαι να διατυπώσω θεωρίες, απλώς θα χαρώ αν κάποιος τις έχει ήδη διατυπώσει και τις διαβάσω.
2 «Μου αρέσει»
Επανέρχομαι με ένα θέμα που έχει να κάνει με “συντήρηση” του οργάνου. όπως έγραψα και αλλού εδώ και 1 μήνα περίπου έχω και ένα τζουραδάκι στο σπίτι, οπότε χαλάρωσα λίγο τις χορδές στο μπουζούκι και το έβαλα στη θήκη του. Προχθές είπα να το καθαρίσω λίγο και να το κουρδίσω να παίξω καμιά ωρίτσα για να δω σε τι κατάσταση βρίσκεται και γενικά να μην εμφανιστούν προβλήματα από την απραξία. Πρόσεξα ότι ήταν έστω και λίγο πιο χαμηλό από πριν άρα και πιο ευκολόπαιχτο, εξαφανίστηκαν κάποια τριξίματα που είχε (όχι όμως και ο συντονισμός που είχα αναφέρει αν και μειώθηκε αρκετά). Με το φτωχό μου το μυαλό σκέφτομαι ότι πριν που ήταν μονίμως κουρδισμένο είχε πάρει λίγο κλίση το μανίκι και γι’ αυτό είχαν μεγάλη απόσταση οι χορδές, ενώ αυτή η κλίση ίσως έκανε πιο έντονο το φαινόμενο του συντονισμού. Για τα τριξίματα δεν βρήκα κάποια λογική εξήγηση, αφού ίσα ίσα αν μειώθηκε η κλίση και χαμήλωσαν οι χορδές το πιο πιθανό θα ήταν να ενταθούν αν ήταν από τα τάστα. Σκέφτομαι λοιπόν και ρωτάω για να μάθω. Υπάρχει η λογική της “ξεκούρασης” ενός οργάνου; δηλαδή επειδή για πολλούς μήνες ήταν μονίμως κουρδισμένο και το έπαιζα καθημερινά εμφάνισε τα θεματάκια του και τώρα που το άφησα ξεκούρδιστο επανήλθε στη θέση του; υπάρχει τέτοιο θέμα; αν όντως μπορεί να είναι κάτι τέτοιο να ξεκουρδίζω το όργανο για 2-3 μέρες μια φορά το μήνα ακόμα και αν παίζω καθημερινά. Δηλαδή ήταν από τις λίγες φορές που έπαιξα και ο ήχος του μου άρεσε και δεν υπήρχαν ενοχλητικά φαινόμενα.
Μια άλλη ερώτηση είναι η εξής. Κουρδίζω με μια εφαρμογή στο κινητό, η οποία δίνει συχνότητες και ας πούμε η ΡΕ καντίνι είναι 293,66 HZ από τα 292, μέχρι τα 295 ΗΖ υπάρχει άσπρο χρώμα στον δείκτη και αν βάλω άλλο κουρντιστήρι θα μου εμφανίζει την ΡΕ4, δηλαδή ο άσπρος χώρος είναι τα όρια που οποιοδήποτε κουρντιστήρι θα μου εμφανίζει τη σωστή νότα. Εγώ για να κουρδίζω πιο αραιά έχω την τάση να κουρντίζω στα άνω όρια (πχ στα 295 ΗΖ για την ΡΕ καντίνι. Η διαφορά αυτή από τα 293,66 πχ ως τα 295 είναι ικανή να προκαλέσει πρόβλημα παραμόρφωσης στο όργανο; θέλω να πω πως είναι μικρότερη από 1% η διαφορά μπορεί η διαφορά στη δύναμη που ασκεί να είναι μεγαλύτερη; ξέρω πως είναι θέμα που μόνο ένας οργανοποιός θα μπορούσε να απαντήσει.
Εγώ αυτό που μπορώ να σου πω από την δική μου πείρα και από κουβέντες που έχω κάνει με φίλους μουσικούς και φίλους οργανοποιούς, είναι ότι το όργανο είναι καλό να είναι σταθερά κουρδισμένο από την στιγμή που παίζεται. Τότε το όργανο μετά από κάποιο καιρό έρχεται σε ισορροπία. Μετά το λεγόμενο στρώσιμο. Όσες φορές ξεκούρδισα την κιθάρα μου, π.χ. αλλάζοντας όλες τις χορδές μαζί, μετά αυτή έκανε πάνω από μια εβδομάδα να επανέλθει σε ισορροπία. Η λογική του χαμηλώματος της τάσης είναι καλό να εφαρμόζεται σε όργανα που πρόκειται να φυλαχθούν και να αποθηκευτούν για ένα διάστημα, και πάλι όχι τελείως χαλαρά. Καλό είναι να υπάρχει μια τάση από τις χορδές.
Τα θεματάκια που αναφέρεις είναι αυτά που θα σου λύσει ο οργανοποιός στα πρώτα σεταρίσματα μέχρι να επέλθει ισορροπία. Και λέω σεταρίσματα, δηλαδή παραπάνω από ένα γιατί είναι σύνηθες το όργανο να αλλάζει όσο στρώνει. Το να ξεκουρδίζεις το όργανο τακτικά μόνο προβλήματα θα σου δημιουργήσει γιατί το όργανο δεν “μαθαίνει”.
Η διαφορά στις συχνότητες που αναφέρεις είναι αμελητέα ως προς τις τάσεις που δημιουργεί. Όταν η συνολική τάση για παράδειγμα είναι 50 με 60 κιλά το εξήντα μισό δεν είναι αυτό που θα κάνει τη διαφορά. Είναι σαν να βάζεις χορδές διαφορετικής διατομής από 10ρες σε 11αρες η 12αρες. Λογικά αν δεν βάλεις βιολοντσέλου το όργανο θα αντέξει.
3 «Μου αρέσει»
Οργανοποιός δεν είμαι, άρα πολύ πιθανόν να πέφτω έξω, νομίζω όμως πως η απάντηση είναι όχι. Το σκεπτικό μου είναι το εξής:
Πρόβλημα θα προκληθεί αν το όργανο έχει προδιαγραφές για συγκεκριμένες τάσεις και αυτές ξεπεραστούν. Πιστεύω πως είναι αδύνατον οι προδιαγραφές να είναι τόσο αυστηρά συγκεκριμένες ώστε να συμπίπτουν απόλυτα με τις συχνότητες ενός κουρδίσματος, χωρίς ίχνος περιθωρίου για λίγο (δυόμισι χερτς!!) παραπάνω. Θέλω να πω: ακόμη κι αν ένας υπερεπιστήμων οργανοποιός προσδιορίσει ακριβώς ποιος συνδυασμός πάχους / σκληρότητας υλικού / γωνιών / διαστάσεων κλπ. κάθε παραμικρής λεπτομέρειας του οργάνου εξασφαλίζουν βέλτιστη απόδοση σ’ αυτές ακριβώς τις τάσεις και ζημιά μόλις οι τάσεις ξεπεραστούν κατά μία τρίχα, γιατί να το κάνει; Τι θα κερδίσει το όργανο από αυτό;
Υπάρχει νομίζω ένας μύθος μ’ ένα γάιδαρο που τον φορτώνουν άχυρα, φορτώνουν, φορτώνουν, ο γάιδαρος αντέχει, αλλά κάποια στιγμή προσθέτουν ένα ακόμα άχυρο και εκεί ο γάιδαρος κλατάρει. Ε, δε νομίζω να φτιάχνονται όργανα με προϋπολογισμένο τον ακριβή αριθμό «άχυρων» που αντέχουν, και μάλιστα αυτός να είναι ακριβώς πάνω στο ενδεδειγμένο κούρδισμα!
3 «Μου αρέσει»
Αυτοί που έφτιαξαν τον μύθο αυτό, δεν ήταν σπουδαγμένοι μηχανικοί. Ο κάθε σπουδαγμένος μηχανικός ξέρει ότι, όταν ένας γάιδαρος φορτωθεί κάποιο βάρος μεγαλύτερο από εκείνο που μπορεί να αντέξει, δεν χρειάζεται επιπλέον άχυρο: και χωρίς αυτό, είναι θέμα χρόνου να κλατάρει και φυσικά, μετά κάποιο μικρό χρονικό διάστημα κλατάρει, ο φουκαράς, και χωρίς το επιπλέον άχυρο.
Νίκο, κι ο μη μηχανικός καταλαβαίνει πως ό,τι αντέχεις το αντέχεις. Υποτίθεται ότι υπήρξε ένα συγκεκριμένο άχυρο με το οποίο το βάρος ξεπέρασε τα όρια αντοχής του γαϊδάρου (μα τι συζητάμε τώρα…)
