Αναζήτηση παλαιού εμβατηρίου Μακεδονίας, Προπολεμική ηχογράφηση

Καλημέρα παιδιά! αναζητώ αυτό το εμβατήριο της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, σε παλιες ηχογραφησεις.https://www.youtube.com/watch?v=5hNvoPZjJ84&list=PLiqExIlQdrlRu0eD6AopYYGOecTn7ohBa&index=3
Θέλω να συγκρίνω τους στίχους οι οποίοι είναι σε αυτό έτσι:
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΞΑΚΟΥΣΤΗ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Η ΧΩΡΑ!
ΠΟΥ ΕΔΙΩΞΕΣ ΤΟΝ ΤΥΡΑΝΝΟ ΚΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΑΙ ΤΩΡΑ!
ΗΣΟΥΝ ΚΑΙ ΕΙΣΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟ ΚΑΜΑΡΙ!
ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΘΑ Σ’ ΑΝΤΙΚΡΙΖΟΥΜΑΙ ΠΕΡΗΦΑΝΑ ΚΑΙ ΠΑΛΙ!
ΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΖΟΥΝΕ ΣΚΛΑΒΩΜΕΝΟΙ!
ΟΛΑ ΚΑΙ ΑΝ ΤΑ ΧΑΣΟΥΝΕ Η ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΝΕΙ!

Χωρίς να είμαι ειδήμων στο ζήτημα, με μια αναζήτηση στην Wikipedia, αναφέρεται ότι πιθανώς το συγκεκριμένο εμβατήριο δεν είναι προπολεμικό και δημιουργήθηκε κάποια στιγμή μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η ακριβής προέλευση του τραγουδιού δεν είναι γνωστή.[5] Σύμφωνα με εθνογραφική έρευνα σε χωριά των Σερρών και της Δράμας, παλαιότερα το τραγούδι δεν ήταν γνωστό ούτε χορευόταν στην περιοχή. Γυναίκες από την την Άνω Ορεινή και την Πετρούσσα αποδίδουν τους ελληνικούς στίχους και τη διδασκαλία του χορού σε κάποιον ανώνυμο δάσκαλο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Όσον αφορά την προέλευση της μελωδίας, σύμφωνα με μαρτυρίες η μελωδία του τραγουδιού αποτελεί διασκευή μιας τοπικής μελωδίας συγγενή με μια όπου περιλαμβάνει σλάβικους στίχους.

Γυναίκες της Πετρούσσας, ισχυρίζονται πως η μελωδία του τραγουδιού αποτελεί διασκευή μιας δικής τους τοπικής μελωδίας, που έγινε «κάπου πιο κεντρικά», και χορεύουν μία συγγενή μελωδία με σλαβικούς στίχους και διαφορετικά βήματα, όμοια με εκείνα άλλων τοπικών παραδοσιακών χορών.[6]

Σε άλλο σημείο εμφανίζεται μια διαφορετική υπόθεση η οποία αναφέρει ότι το η μελωδία δημιουργήθηκε για τα εγκαίνια του εβραϊκού σχολείου της Θεσσαλονίκης, ή είχε δημιουργηθεί παλιότερα και υιοθετήθηκε από τις εβραϊκές κοινότητες.

Ο μουσικολόγος Μάρκος Δραγούμης εντόπισε μία κασέτα με ισπανοεβραϊκά τραγούδια της Θεσσαλονίκης, στην οποία περιλαμβάνεται η μελωδία του τραγουδιού ως σύνθεση που πραγματοποιήθηκε για τα εγκαίνια της Schola de la Alianza, του πρώτου εβραϊκού σχολείου της Θεσσαλονίκης, το 1873. Ο Δραγούμης πιθανολογεί ότι είτε η μελωδία δημιουργήθηκε για τα εγκαίνια του εβραϊκού σχολείου και έπειτα μεταδόθηκε σε άλλους λαούς της περιοχής ή είχε δημιουργηθεί αρχικά στα μέσα του 19ου αιώνα από κάποιον Δυτικό συνθέτη για τον οθωμανό σουλτάνο και έπειτα χρησιμοποιήθηκε από τις εβραϊκές κοινότητες.[3]

Για όλους αυτούς τους ισχυρισμούς στη wikipedia, ως πηγή εμφανίζεται το παρακάτω βιβλίο (του 2016) το οποίο φαίνεται αρκετά ενδιαφέρον:

Και το λήμμα στη wikipedia:

2 «Μου αρέσει»

Θα ήμουν ιδιαίτερα επιφυλακτικός προς αυτό.

Αφενός, η «Μακεδονία ξακουστή» έχει περάσει ως τοπικό ρεπερτόριο σ’ όλες τις μακεδονικές δημοτικές παραδόσεις, οι οποίες, να σημειώσουμε, έχουν τρομερή ποικιλία και ανομοιομορφία μεταξύ τους. Υπάρχει μέχρι και χορός «Μακεδονία», που χορεύεται ειδικά μ’ αυτό το τραγούδι.

Από την άλλη, δεν είναι βέβαια μυστικό ότι αυτό το πέρασμα στα τοπικά ρεπερτόρια έγινε μέσω συστηματικής κρατικής προπαγάνδας. Το τραγούδι πρέπει να έφτασε στ’ αφτιά του κάθε Μακεδόνα πολύ πριν γεννηθούν οι γενιές που είναι σήμερα εν ζωή. Άρα για όλους τους σημερινούς είναι παλιό ντόπιο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι πράγματι παλιό ντόπιο. Θεωρώ πολύ πιθανό, σχεδόν βέβαιο θα έλεγα, η συλλογική μνήμη να έχει εξωθηθεί στη δημιουργία πλαστών αναμνήσεων.

Και εν πάση περιπτώσει, η μουσική είναι ολοφάνερα εμβατήριο, σιγά μην είναι ντόπιος δραμινός σκοπός της λύρας ή της γκάιντας.

~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~

Αν ήταν να ψάξω την ιστορία του κομματιού, δε θα στρεφόμουν τόσο στη δισκογραφία όσο σε έντυπες εκδόσεις των στίχων.

2 «Μου αρέσει»

Ευχαριστώ πολύ Χρήστο, άρα και αυτό το κομμάτι μάλλον πολυπολιτισμικό είναι η σκούφια του, όπως και να έχει είναι επίκαιρο, το βιβλίο φαίνεται ενδιαφέρον.

1 «Μου αρέσει»

Ευχαριστώ Pepe Δάσκαλε.

Τους Βούλγαρους, έλεγε παλιά.

Περί το 2001, που έμαθα το τραγούδι στον στρατό ως καψώνι (να τρέχουμε γύρω γύρω τραγουδώντας τη Μακεδονία), νομίζω πως έλεγε «τους βάρβαρους». Εκτός αν συγχέω με τις διάφορες αναπροσαρμογές του Σώσον κύριε.

1 «Μου αρέσει»

Αντί για ηχογραφήσεις και εθνομουσικολογική έρευνα μάλλον θα έψαχνα στα αρχεία του Μουσικού Σώματος του ελληνικού στρατού ΓΕΣ/Β8 γιατί είπαμε, ειδικεύομαι στους καραβανάδες :slight_smile: .

1 «Μου αρέσει»

Μετά τα εθνικιστικά εμβατήρια, να πιάσουμε και όλα τα τραγούδια για τον βασιλιά; Διαβάζω τα κεφαλαία και πονάνε τα μάτια μου με τα παραληρήματα των ελληναραδων.

1 «Μου αρέσει»

Νικολάκη, αν σε πονανε τα ματια σου να πας σε οφθαλμίατρο, ωραια ειναι τα μηνυματα πισω απο οθόνες… Παραλήρηματα γιατί; επειδή αγαπαω και σεβομαι αυτα τα ματωμενα χώματα, κοιτα αδερφέ μην μου την βγαινεις με κοκκινο για θα το πω στην μαμα μου νσ σε κανει νταντά! Α ολα και ολα και του μπογιατζη ο κόπανος.

1 «Μου αρέσει»

Πάντως πέρα απο ότι τραγουδάνε τα στρατά στις παρελάσεις, βρίσκω ενδιαφέρον οτι προέκυψε μουσική κατα τη διάρκεια πολέμου, πχ Σοφία Βεμπο, η οποία όντως πρέπει να είχε απήχηση στο τότε κοινό της.
Και εδώ ας φλυαρίσω λίγο παραπάνω:
O Thomas Turino στο βιβλίο του Music as a social life
υποστηρίζει πως η δύναμη της μουσικής είναι τεραστια. Δίνει δύο τρανταχτά παραδείγματα.
Το πρώτο είναι τα υποχρεωτικά τραγούδια των Ναζιστικών στρατευμάτων με σκοπό να σβύσουν κάθε απόπειρα ανθρωπιάς απο τους στρατιώτες.
Το δεύτερο είναι τα συλλογικά τραγούδια κατα τις ειρηνικές διαμαρτυρίες του Civil rights movements
Μου έκανε εντύπωση το πόσο δίκιο έχει.Τόση είναι η δυναμη της μουσικης που μπορεί ακόμα και να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο σε τέτοιες περιπτώσεις.

3 «Μου αρέσει»

Θεωρώ ότι έχει αξία να συζητιούνται και αυτά τα τραγούδια στην πραγματική ιστορική τους βάση. Ειδικότερα το συγκεκριμένο καθώς (με κάποιον τρόπο) έχει ενσωματωθεί ιδιαίτερα στην παράδοση της Μακεδονίας. Η συζήτηση νομίζω όσον αφορά την ιστορική του προέλευση έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ακόμα περισσότερο καθώς στη συγκεκριμένη περίπτωση, που ένα καθαρά εθνικιστικό κομμάτι φαίνεται σύμφωνα με μαρτυρίες να έχει πολυπολιτισμική καταγωγή. Στην αρχή που ξεκίνησα να ψάχνω στοιχεία για να γράψω το πρώτο μου μήνυμα, μου κέντρισε πολύ το ενδιαφέρον η ιστορία του.

Το ότι ένα κομμάτι είναι εθνικιστικό, δεν σημαίνει ότι η ιστορία του δεν έχει σημασία ή ότι πρέπει να διαγραφεί από προσώπου γης, πιθανώς να έχουμε να μάθουμε κάτι από την καταγωγή του κομματιού… Οπότε ας μη μειώνουμε έτσι τη συζήτηση.

Παρ’ όλα αυτά @saltas, ο τρόπος γραφής σου στο παραπάνω μήνυμα είναι απαράδεκτος και δεν ταιριάζει στο φόρουμ μας. Θα σε παρακαλούσα από εδώ και στο εξής να μην αρπάζεσαι με αυτόν τον τρόπο και ειδικότερα να μην εκφράζεσαι με μειωτικούς χαρακτηρισμούς προς άλλους συμμετέχοντες στη συζήτηση.

3 «Μου αρέσει»

Θα συμφωνούσα μαζί σου, αν δεν είχα την ισχυρή εντύπωση ότι το θέμα ανοίχτηκε μόνο και μόνο γιατί αφαιρέθηκαν κάτι κεφάλαια για τη μακεδονια από ένα άλλο μήνυμα σε άλλο θέμα. Είμαι καλοπροαίρετος άνθρωπος αλλά δεν μου αρέσει το δούλεμα.

Δεν νομίζω ότι έχει ενσωματωθεί στην παράδοση της Μακεδονίας. Αυτό λέγεται καταχρηστικά. Οι ίδιοι παραδέχονται ότι ακούγεται σε εορτές και εθνικές επετείους. Από πότε αυτό αποτελεί παράδοση; Για να μην πιάσουμε την υπέρτατη ανοησία περί εθνικού ύμνου της Μακεδονίας.
Καλό είναι να μην υιοθετούμε παραλογισμούς ως ρεμπέτικο φόρουμ.

3 «Μου αρέσει»

Το τραγούδι πάντα έπαιζε ρόλο στην διάρκεια λαϊκών αγώνων. Το πιο τρανταχτό παράδειγμα στην νεώτερη ιστορία μας είναι η εποποιία της Εθνικής Αντίστασης. Το σύνθημα της ΕΠΟΝ που συσπείρωνε την νεολαία στην αντίσταση εναντίον των γερμανών ήταν “πολεμάμε και τραγουδάμε”. Όταν την ίδια ώρα αυτοί που τραγούδαγαν το “μακεδονία ξακουστή” συνεργάζονταν με τους κατακτητές.

1 «Μου αρέσει»

Ακούστε όλοι παιδιά, πέρα από το κομμάτι που έβαλα και έκανα την ερώτηση, το ζήτημα της ονομασίας της Μακεδονίας, είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, προσωπκά δεν είμαι εθνικιστής ούτε έχω ψηφήσει χρυσά αυγά ούτε ούτε κ.α. Ομως αν δεν υποστηρίξουμε και δεν ζηζητάμε όμορφα και ανθρώπινα πρώτα για αυτά τα ζητήματα, στο τέλος τέλος θα σηκωθούν οι πεθαμένοι και θα μας φτύσουνε, Απλά ας υπάρχουν εδώ αυτές οι <<νοτες>> ας πούμε, Εδώ ο θάνατος νέων ανθρώπων (Τέμπη) παύει για κάποιους κυβερνώντες να έχει σημασία, Μάλιστα όταν γίνονταν οι ερωτήσεις στην βουλή κάποιοι ειρωνευόνταν, κι όπως πάντα δεν έφταιγε κανείς,(για τα Τέμπη) τέλος πάντων, αυτά από εμένα.

1 «Μου αρέσει»

O Σάλτας άνοιξε αυτό το θέμα προκειμένου, λέει, να ψάξει για τυχόν στίχους διαφορετικούς από εκείνους που παρέθεσε στο #1. Δεν εντοπίστηκαν, μέχρι τώρα τουλάχιστον, τέτοιοι.

Κάποιους μήνες αργότερα και μετά από αρκετές αναρτήσεις, πού όμως δεν τον βοήθησαν στην προσπάθειά του, επανέρχεται σήμερα και δηλώνει ότι το πώς θα ονομάζεται η Μακεδονία (και σε ποιόν θα ανήκει, ολόκληρη ή κατά τμήματα) είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Αυτό το ξέρουμε όλοι, αφού για το «Μακεδονικό ζήτημα» έγιναν ολόκληροι πόλεμοι στο παρελθόν, που πάντως σταθεροποίησαν καταστάσεις . Εθνικιστικές κορώνες όμως, σίγουρα δεν βοηθούν στο χώρο μας, ρεμπέτικο φόρουμ είμαστε, όχι χώρος έκφρασης εθνικιστικών ομάδων, και σε καινούργιους πολέμους κανένας μας, ευτυχώς, δεν προσβλέπει.

1 «Μου αρέσει»

Κι όμως, Λουκά, εγώ το νομίζω. Δε λέγεται καταχρηστικά. Καταχρηστικά συμβαίνει, αυτό ναι. Αλλά πάντως συμβαίνει.

Βέβαια δε ζω εκεί ώστε να είμαι πραγματικά βέβαιος για όσα γράφω. Με κάθε επιφύλαξη τα γράφω. Πάντως η ενημέρωσή μου προς τα κει κατατείνει. Περισσότερα στο #3.

Κύριε ελέησον, πότε φτάσαμε στο ζήτημα της ονομασίας;

Σάλτα, το φόρουμ έχει συγκεκριμένη θεματολογία. Το ότι το Μακεδονικό απασχολεί κάθε σκεπτόμενο πολίτη (όπως και τα Τέμπη και πολλά άλλα) δε σημαίνει ότι χωράνε όπου να ‘ναι. Αλλιώς, ν’ αρχίσουμε να λέμε όλοι «πέρα από το ποιος φώναξε Γεια σου Μάρκο μου ντερβίση στο τάδε τραγούδι, το θέμα με τη Γάζα είναι ότι». Ε όχι, σοβαροί να 'μαστε.

(Μάλιστα εκτός από κάθε σκεπτόμενο πολίτη, το Μακεδονικό απασχολεί και πολλούς μη σκεπτόμενους…)

4 «Μου αρέσει»

Η ζωή συνεχίζεται, και οι άνθρωποι συνεχίζουν να χορεύουν, ακόμα και στις συνθήκες του 1936-1974. Νομίζω υπάρχουν και άλλα παραδείγματα συγγενικά, κάτι θυμάμαι για τα «Πεταλάκια» που χορεύονται με παραδοσιακό χορό κλπ.

Ναι, μα παράθεσε και τη συνέχεια! Τη «Μακεδονία» πιέστηκαν να τη μάθουν και να την αγαπήσουν. Για τα Πεταλάκια δε νομίζω να έγινε προπαγάνδα.

1 «Μου αρέσει»