Ρεμπέτικη φρασεολογία και άγνωστες λέξεις

Ο (γερο)παραλημένος; Με αφορά

:258:… :026: … :258: … :026: … :258:

Μια συμπληρωματική επεξήγηση.

paralı okul λένε το ιδιωτικό σχολείο επειδή πληρώνουμε δίδακτρα (okul από το ecole)
Το paralı για τον παραλή όπως το έχουμε στην Ελλάδα δεν χρησιμοποιείται.

Φίλε ΔΙΟΝΥΣΕ γιατί ο παππούς και η γιαγιά μου έλεγαν το σχολείο μεκτέπ; Υπάρχουν δύο λέξεις ή είναι λάθος;

Istanbul

	 		Phanar Greek Orthodox College - Kırmızı Mektep 		 		[b]Description: [/b] 		Phanar Greek Orthodox College is the oldest surviving and most prestigious Greek Orthodox school in Istanbul.  

The current school building is located near the Church of St. George in Fener (Phanar), Istanbul, which is the seat of the Ecumenical Patriarchate. Known among the locals with nicknames such as The Red Castle , The Red School, Kırmızı Mektep, this large building is without doubt one of the most beautiful and dominant structures on the Golden Horn.
Designed by the Ottoman Greek architect Dimadis, the building was constructed between 1881 and 1883 with an eclectic mix of different styles.

Παρε φιλε μου Νικολα , να δεις χαιρι κι απο μενα …:089:

Τα μηνύματα με την έννοια της λέξης “σκυλάδικo” μεταφέρθηκαν εδώ.

από πού προήλθε η ονομασία “Ψυρρή”?
τι γνωρίζουμε για την περιοχή?

Η συνοικία “Ψυρ(ρ)ή” πήρε το όνομά της (*)από την οικογένεια Ψυρ(ρ)ή η οποία καταγόταν από τα Ψαρά.
Εξάλλου, “Ψύρα” και “Ψυρίη” ήταν τα παλιότερα ονόματα του νησιού.
“Ψυρής” σήμαινε Ψαριανός, από τα Ψαρά, δηλαδή.
Ο Ψαριανός αυτός ήταν φεουδάρχης, κατείχε μεγάλες εκτάσεις στην περιοχή, μαζί και την ιστορική εκκλησία του Αγ. Αθανασίου με την ομώνυμη βρύση.
Από το 1676 αναφέρεται η περιοχή - με αυτό το όνομα - από έναν Γάλλο περιηγητή και χαρακτηρίζεται μάλιστα ως “πλάτωμα”.

Πρώτοι της κάτοικοι εσωτερικοί μετανάστες από ορεινές περιοχές, άγονα νησιά και αλύτρωτες πατρίδες από τα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα. Μάζες άνεργες και εξαθλιωμένες οι περισσότεροι από αυτούς, ωθήθηκαν και στην παρανομία για τις ανάγκες της σκληρής επιβίωσης ή «αξιοποιήθηκαν» από εκπροσώπους των δυο κυρίαρχων κομμάτων της εποχής για προπαγάνδα και εκφοβισμό ψηφοφόρων στη μεταξύ των κομμάτων πολιτική αντιπαράθεση.
Ανάμεσά στους παλικαράδες του Ψυρρή χαρακτηριστικός τύπος οι κουτσαβάκηδες, με τον ιδιαίτερο κώδικα επικοινωνίας και ενδυματολογίας και την προκλητική απέναντι στους εχθρούς τους συμπεριφορά, οι μόρτηδες [: νεκροθάφτες που είχαν μαζέψει τους νεκρούς της επιδημίας χολέρας κατά τα χρόνια του Κριμαϊκού πολέμου (1854 - 1857)] και οι τραμπούκοι.
Από το 1892 άρχισε η διαδικασία “εκκαθάρισης” της περιοχής του Ψυρρή από τα “παραβατικά” στοιχεία από τον τότε αστυνομικό διευθυντή Δημήτρη Μπαϊρακτάρη.

Αναφέρεται σε πολλά τραγούδια η συνοικία του Ψυρή.
Στοιχεία πολλά για την περιοχή αυτή αναφέρει ο πολεοδόμος και ιστορικός Κώστας Μπίρης.

(*) Καμιά σχέση, βέβαια, με … ψείρες… κατά πώς λένε μερικοί …
Και η ορθογραφία η διαφορετική το μαρτυρά, αλλά και η έρευνα…

Geia sas :slight_smile: Eimai nea edo,/Poloneza/ ma diavaza polla minimata gia rempetiko. Thelo kai ego na sas boithiso ligo. Vrika leksiko gia diskoles lekseis apo rempetika tragoudia: http://rebetiko.sealabs.net/wiki/mediawiki/index.php/%CE%B3%CE%BB%CF%89%CF%83%CF%83%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%BF Nomizo oti den exei polla lekseis, alla kai auto einai kalo :slight_smile: Diavazontas diko sas minimata katalava oti elliniki glossa einai polu plousia kai diskoli :slight_smile: kai ego tha ithela na katalavaino kala ta elliniki tragoudia, giati einai polu omorfes.
Kai ego exo pio megala problimata, giati eimai Polonezakai den milao kala ellinika. Tha ithela na sas rotiso, ti simeni auto:

[ul]
[li]Το ντέρτι μου ξεχείλισε - [/li][li]μ’ είδε και δε μου μίλησε[/li]πρώτη θα καθαρίσω …
[/ul]den mporo na katalaveno “proti tha katariso” …
euxaristo polu :slight_smile:

Καλώς μας ήρθες στο φόρουμ, Πολωνέζα. :slight_smile:

Όσον αφορά στην ερώτησή σου: “πρώτη θα καθαρίσω” σημαίνει : “πρώτη θα ζητήσω εξηγήσεις, διευκρινίσεις”, γιατί μάλλον είναι μπερδεμένη επειδή δεν της μίλησε.

Με αναζήτηση και εδώ, στο φόρουμ, μπορείς να βρεις τις λέξεις που σε δυσκολεύουν, μέχρι να αναρτηθεί πάλι το γλωσσάρι.
Για ό,τι άλλο θες, εδώ είμαστε, να σε βοηθήσουμε.

S’euxaristo gia tis zestes lekseis kai gia ti boitheia :slight_smile: kai signomi gia ta lathi pou kano me tin glossa sas. Ekeines lekseis proerxontai apo to tragoudi “H agapi txelei duo” - Aliki Vougiouklaki kai Papamixail, pou latreuo para polu. Allakso ligo to thema, mipos ksereis an mporo na agoraso ta tragoudia kai palia tous tenia sto vivliopoleio tis Athinas??? i einai diskolo?
Kai thelo na po oti sti ekeini epoxi, stin Polonia upirksan episis magkes, kai ixame katalili gia tous mousiki, ma auto einai mono opos to periergo pragma :slight_smile:
Mou fenetai oti tha sas enoxlo sixna, giati matxaino tis glossas kai apo ta tragoudia :slight_smile:

Χριστίνα, έτσι;
Άκουσε [b][u]εδώ,[/b][/u] το τραγούδι αυτό που σου αρέσει.

Και [b][u]εδώ[/b][/u], η ταινία: “Η αρχόντισσα και ο αλήτης”, λέγεται.

Ό,τι θες, στη διάθεσή σου, αν μπορούμε να σε βοηθήσουμε. :088:

Ελενη, σ’ευχαριστο και παλι και σε παρακαλω, εξιγισε μου, τι λεει Δημητρης λεγοντας :
Ελα μαζί μου αρχόντισσα
Απόψε που τα βρόντησα
κι εδώ θα την αράξω

eidietera den katalavaino "κι εδώ θα την αράξω", den mporo na katalavo noima :slight_smile:

[COLOR=black]Eλενη, ego ksero almost olles tenies tous, ma ithela na exo DVD sto spiti mou, eimai treleni gia elliniki palies tenies kai mousiki :slight_smile:[/COLOR]
[COLOR=#000000]A! kai Aliki leei to tragoudi “rikoko” - ti simeni auto? - eisai para polu eugeniki Ελενη :slight_smile:[/COLOR]

Ας παρέμβω εγώ Χριστίνα, να ξεκουράσω λίγο την Ελένη!

Αράζω σημαίνει ακινητοποιώ ένα πλοίο (μόνο πλοίο!) είτε ρίχνοντας άγκυρα είτε δένοντας σε μώλο στο λιμάνι. Η έκφραση «την αράζω» σημαίνει «θα παραμείνω εδώ».

Ρίκοκο δεν σημαίνει τίποτα. Το τραγουδάκι περιέχει και τους στίχους (στο ρεφρέν) «χειλάκι πετροκέρασο και μάγουλο βερίκοκο» και ο στιχουργός έπαιξε συνεχίζοντας με το «τσάκισμα» (επανάληψη) ρίκο ρίκο ρίκοκο. Μάλιστα, λένε ότι το «κοκοράκι» (φωνητικό λάθος) της Αλίκης στο τονισμένο κο το άφησαν επίτηδες και δεν ξαναηχογράφησαν τη φράση, βρίσκοντάς το χαριτωμένο.

kalimera, s’euxaristo Niko para polu, kali eudomada

Για τη λέξη “σαρμάκο” και πάλι.

Στη μεσσηνιακή ντοπιολαλιά έχει καταγραφεί η φράση: “σαρμάκο” (ως διαταγή), ή, “κάνε σαρμάκο”, και οι δυο με την έννοια: [u]“προσοχή”, “μιλιά”.[/u]
Επίσης, η φράση: “τον έχει σαρμάκο”, με την έννοια της "αυστηρής πειθαρχίας", της “υποταγής”.

Ενδιαφέρον έχει ότι οι Ρομά της Κομοτηνής χρησιμοποιούν τη λέξη “σαρμάκο” με την έννοια του “τυλίγματος”, της “περίφραξης”, όπως ανακάλυψα στο λεξικό της γλώσσας τους που κυκλοφορεί και υπάρχει και στο διαδίκτυο.

Όπως διαφαίνεται, αυτές είναι οι μόνες έννοιες της λέξης που πέρασαν στη χώρα μας, άρα επιβεβαιώνεται και η τελική μας τοποθέτηση, για την έννοια της λέξης.

Δεν θα χρειαστεί να γίνει καμιά άλλη τροποποίηση στη λέξη αυτή, όταν με το καλό αναρτηθεί πάλι το γλωσσάρι.

 	 Όχι μόνο:  όλη η βόρεια Ελλάδα, σαρμάκια μαγειρεύει και όχι ντολμαδάκια.  Βέβαια, από το (περι-) τύλιγμα μπουκιών κυμά ή την περίφραξη οικοπέδου, μέχρι την (ερωτική) πολιορκία γυναίκας χρειάζεται μεγάλη φαντασία, άρα σωστά ερμηνεύουμε τη λέξη στο γλωσσάρι.

…σαρμαδάκια, αλλά και “τζιγιεροσαρμάδες”! :127:

Για πάρα πολλές λέξεις μπορούμε να πάρουμε μια ιδέα από εδώ:
http://www.slang.gr/

Προσθήκες για το γλωσσάρι.

Μπεζαχτάς: συρτάρι στον πάγκο του καταστήματος, όπου φυλάσσονταν οι εισπράξεις, ένα υποτυπώδες χρηματοκιβώτιο.
Από την τουρκική λέξη bezahta.

“Δώσ’ στους μπάτσους μ’ αρχοντιά
κι άνοιξε τον μπεζαχτά…” από το τραγούδι “Στου Μάνθου τον τεκέ”.

Έχει τη σημασία του ο στίχος αυτός, αν τον προσέξουμε… φανερώνει απροκάλυπτα τη συναλλαγή με τα όργανα της τάξης.

κουτουρού: απερίσκεπτα, στα τυφλά, απρογραμμάτιστα
Από την τουρκική λέξη goturu = στην τύχη.

“…ξηγιόμαστε στα κουτουρού
μέχρι να μπούμε στην ψειρού…”